Κυριακή 23 Ιανουαρίου 2011


ΤΟ ΜΗΛΟ


Η Μόνα Λίζα , προσφέρεται, διεκδικεί την προσοχή μας έχει κάτι περισσότερο από προηγούμενα πορτραίτα της δύσης, δεν είναι φτιαγμένη ως μια ακόμα εικόνα αλλά μια "ζωντανή" εικόνα. Η ζωγραφική ανέκαθεν έδειχνε το πρωτότυπο δεν δύναται να ζήσει από μόνη της αυτόνομα ως μια άλλη φύση . O Λεονάρντο φιλοδοξεί να κατασκευάσει αυτή ακριβώς την αυτόνομη "ζωή". Αριστοτεχνικά συνθέτει ένα πρόσωπο- τόπο όπου θα ανακαλεί το δράμα του ανθρώπου δίνοντάς του υπόσχεση, για πρώτη φορά λαμβάνουμε υπόσχεση ζωής από μία κατασκευή.
Ο βυζαντινός ζωγράφος είναι ένας ανώνυμος μάστορας που προσεύχεται πριν ακουμπήσει το πινέλο.
Ο Λεονάρντο όμως ζει όταν το Βυζάντιο πεθαίνει και έτσι δεν ντρέπεται, θέλει να είναι ελεύθερη η διάνοια του για να φτιάξει τον νέο τόπο, τον τέλειο τόπο και που ο πόθος γι αυτόν θα φτιάξει τον νέο άνθρωπο.Ουσιαστικά το κόλπο του Λεονάρντο πατάει ακριβώς στο δράμα του ανθρώπου, στο πόνο του.
Όμως ο δυτικός ζει αυτόν το πόνο ιδιωτικά σαν ένα πληγωμένο δέντρο μέσα στο σκοτεινό δάσος,
Έτσι σε αυτό το ανώνυμο πλάσμα μέσα στο σκοτάδι, του προσφέρεται ένα πρόσωπο μάσκα ,κενό, το οποίο γεμίζει με την επιθυμία του δυστυχισμένου, και μεταμορφώνεται σε πρόσωπο του πόθου του.
Το μάτι γεμίζει επιθυμία, η όραση αποχωρεί, η πραγματικότητα χάνεται, και η φαντασίωση σε εισάγει στο κήπο των απολαύσεων.(ουσιαστικά ένσαρκα, γιατί εξοριζόμαστε και από τη ψυχή αποποιούμενοι το πένθος της) Ίσως γιαυτό η Μόνα Λίζα "ζητεί" μόνο το μάτι (το κενό , που αντιστρέφει το είδωλο) όχι την ιστορία, αλλά τη λήθη. Έτσι ο άνθρωπος χάνοντας τη μνήμη βυθίζεται στο νέο κόσμο ως πρωτόπλαστος.
Ας δούμε όλη την εικόνα.
Είναι στρογγυλή σαν το Μήλο, μέσα σε έναν κήπο. Αλλά εσύ έχεις μόνο αυτή μπροστά σου, δίπλα σου.
Η επιθυμία, (γιατί κι αυτή απομακρυνόμενη από το "κέντρο" του ανθρώπου χάνεται ), αιωρούμενη ως μπαλόνι, αυτόματα, αθέλητα κινούμενη, σκλαβώνεται, εγκλείεται σε κενό, αυτονομείται ,ο πρώτος μόνος. Το μάτι όλο επιθυμία, γεμίζει φαντασιακά, περιφερικά, σαν μάτι μύγας.
Το πρώτο μάτι φτιαγμένο για θέαμα.(πλανητάριο).
Στη συνέχειά, έχουμε την ένωση των αντιθέτων της Δύσεως,
Ως ζεύγος , (ως άσπρο, μαύρο πλέον) μένουν μαζί, για να γίνουν ένα, ίδια. Το πρώτο "Ένα" σκότους και φωτός, στον ίδιο τόπο, μόνα τους, παθητικά, αιωρούμενα, (σεξ). Η πρώτη ψευδαίσθηση αρμονίας.
Το πρώτο ψέμα, βγαλμένο από μία γλώσσα κενή, (απών),πάνω σε επίπεδο ,(καθρέπτης), άφωνη, γλοιώδεις, επιστρέφει. Η πρώτη στάμπα (μάσκα) προκύπτει από την Ηχώ. Έτσι έχουμε την πρώτη νέα εικόνα μας.
Έτσι μάτι , ψευδαίσθηση ,τύπωμα, είναι η αντικατάσταση της ψυχής, σε ψέμα, όπου μπορεί να αλλάζει, να μεταμορφώνεται, να μεταλλάσσεται, να πολλαπλασιάζεται. Το μάτι επιθυμία, η ψευδαίσθηση κενό-προβολή ως εσωτερικό,(πλακούντας), και το τύπωμα, προσωπείο πολλαπλών χρήσεων, ταυτότητα . Ο νέος άνθρωπος.
Η προοπτική του. Περπάτημα σε κενό χώρο, πάνω σε λεπίδες, πόνος σε κενό αέρος (το πάτημα στο όριο του σχήματος ,η ηδονή του "κουτιού", η ηδονή της διάνοιας να πατάει πάνω στα όρια μιας προδιαγεγραμμένης πορείας, ξανά και ξανά). η πρώτη ηδονή ,ανώδυνα. Η νέα αίσθηση, σαρκώδης χείλια, ψευδαίσθηση ως τριαντάφυλλο που "καταπίνει". H πέτσα.
Αυτός ο άνθρωπος που εντυπώθηκε παραπάνω, είναι ακριβώς αυτός που περπατάει στο κόκκινο χαλί της προοπτικής, με βάθος το σκοτεινό σπήλαιο της μαγείας, του μυστικού της μεταμόρφωσης, της "Υπόσχεσης".το σημείο Μηδέν του συστήματος της γραμμικής προοπτικής.
(Αυτά φαντάζουν σχεδόν αθώα μπρος στον "τεχνολογοπρωτογωνικό πολιτισμό" που ζούμε σήμερα.)
Η επικάθηση του εξωτερικού. Κάποιοι βλέπουν την βιτρίνα, προβάρουν αλλά δεν αγοράζουν, και άλλοι αγοράζουν και τα "φοράνε," και η εικόνα τους είναι οι "αναγεννημένοι" άνθρωποι της αναγεννησιακής τέχνης.
Όπως δείχνει ο νέος χάρτης όλα είναι ανάποδα ως προς τη Φύση μας, ο νέος ανθρωπάκος πρέπει να χωρέσει στη σφαίρα του κενού οπού είναι ένσαρκα, δηλαδή μας απομόνωσε και η σάρκα ως κύστη,
γιαυτό αναίσθητα, δίχως πένθος, αιωρούμαστε ως άγγελοι στην νέα κόλαση του μυαλού μας.
Όμως υπάρχει ένα ρήγμα στη επίπεδη κατασκευή ,και αυτό είναι η εικονικότητα η αλλιώς προβολή, από το μάτι επιθυμία . Σινεμά.

ΠΛΑΚΟΎΝΤΑΣ

Το συγκλονιστικό το οποίο μας αποκαλύπτεται είναι ότι, το μοντέλο για το νέο πρόσωπο το"αναγεννημένο" είναι παρμένο από το αγέννητο έμβρυο, η "ασπόνδυλη" φόρμα, η οποία σχηματίζεται από το γνωστό "σφουμάτο," είναι παρμένη από τις "ανατομικές μελέτες" του Λεονάρντο. Ο νέος κόσμος της Αναγέννησης είναι ουσιαστικά ένα κυκλικό σακούλι (το σημείο μηδέν της προοπτικής) στο οποίο θα μπαίνει το άτομο πλέον, μόνος του,και καθώς θα εμπλέει στο κενό θα λαμβάνει εικόνες , ήχους, θολά, από ένα μεγάλο αδελφό.Ένας τόπος μονίμου και ελεγχόμενης ψευδαισθήσεως.

Μία απόλυτα σύγχρονη εικόνα.

Aμέθυστος

7 σχόλια:

Κ.Τ. είπε...

Πολύ ωραίο, καθώς και τα υπόλοιπα στην ανάρτηση της πηγής (Ρέμπραντ, όπερα κτλ). Αξίζει να τα δει κανείς κι αυτά.
Η γραφή αποσπασματική, σα να πρόκειται για σημειώσεις κατά τη διάρκεια περιπάτου, για προσχέδιο δοκιμίου κτλ.

Ανώνυμος είπε...

Κι όλα αυτά τα κατάλαβε κοιτάζοντας την Μόνα Λίζα;
Το είπα και στην προηγούμενη σχετική ανάρτηση, το κείμενο δεν είναι παρά ένα φαντασιακό παραλήρημα, που γράφεται για να επιβεβαιώσει στον συγγραφέα του τις προειλημμένες και προαποφασισμένες του απόψεις, αποκύημα, χωρίς άλλο, διαταραγμένου μυαλού.
Φυσικά δεν αισθάνεται την ανάγκη να αποδείξει οτιδήποτε απ' όλα όσα δογματίζει. Πως θα μπορούσε άλλωστε;

ΝΛ.

amethystos είπε...

Αγαπητέ φίλε Ν.Λ. δέν έχεις ακούσει ποτέ για την κατάσταση της προβολής στην οποία βρίσκεται συνεχώς ο άνθρωπος; Δηλαδή κάτι που σημαίνει ότι ο λόγος μας αφορά εμάς τους ίδιους, δέν μπορεί να ακουμπήσει το αντικείμενο. Με αυτή την έννοια ορισμένα αντικείμενα είναι πολύτιμα γιατί μας βοηθούν σε προβολή. Με αυτή την έννοια δέν σκέφτηκες ποτέ σου ότι όσα προβάλεις στον ζωγράφο είναι δικά σου. ότι το σχόλιο σου π.χ. είναι ένα παραλήρημα ΑΡΝΗΣΕΩΣ;

Ένα πείραμα σε βάθος είπε...

"Ασ' τον τρελό στην τρέλα του.."

Ανώνυμος είπε...

Με ερωτήσεις δεν είναι εύκολο να εξηγήσεις ή να διευκρινίσεις κάτι.

Στο κείμενο της αρχικής ανάρτησης, εγώ δεν μπορώ να βρω καν ένα λογικό ειρμό σκέψης (γι' αυτό το ονόμασα παραλήρημα) όχι μόνο ανάμεσα στις διάφορες παραγράφους, αλλά ούτε κι ανάμεσα στις λέξεις της ίδιας πρότασης. Ο πρώτος σχολιαστής το απέδωσε στην αποσπασματική γραφή. Εγώ θάλεγα αν θέλει να επικοινωνήσει με τους άλλους, να τα πει απλά και ελληνικά. Για μένα αυτά δεν είναι ελληνικά. Τουλάχιστον εγώ άλλα αλληνικά έμαθα στο σχολείο. Κι είμαι και παλιός.

ΝΛ.

Ανώνυμος είπε...

Υπάρχει περίπτωση ο γράφων, να σκέφτεται πρώτα σε άλλη γλώσσα και από κεί να μεταφράζει τα ελληνικά του, γι αυτό να φαίνεται μια δυσκαμψία στη ροή του λόγου...

Κ.Τ. είπε...

@ΝΛ

Από το υπόλοιπο της πρωτότυπης ανάρτησης:

Για το γνωστό πίνακα του Ραφαήλ: «Ο κόσμος γίνεται τσίρκο θαυμάτων, μπορείς να διαλέξεις και κουστούμι, τύπο, αναλόγως το γούστο. Γιατί με το γούστο και το κέφι συναντιέσαι με αυτό το "όμορφο", ως κάτι γευστικό, φαγώσιμο. Μια νέα γη κάποια σκαλοπάτια παραπάνω από αυτήν τη γη που πατούμε».

Για την αυτοπροσωπογραφία του Ρέμπραντ: Το «Δυτικό Φαγιούμ».

Για την Όπερα: «Η ανάκτηση της ανάσας».

Είτε το δούμε ως σημειώσεις του ποδαριού, είτε ως σχεδίασμα εκτενέστερου κειμένου, είτε ως «ποιητική» κριτική, είτε ως παραλήρημα τρελού - και ποιος δεν είναι λίγο πολύ; - είτε ως οτιδήποτε άλλο μπορεί να είναι, βρίσκω αξιοζήλευτα εύστοχες και πυκνές τις παρατηρήσεις του!

Δες σχετικά το «Παλιοί Δάσκαλοι» του Τόμας Μπέρνχαρντ. (εκδ. Εξάντας)

Αν «χτυπάει κέντρο», χαλάλι το παίδεμα!

Αποσπασματικό και το παρόν σχόλιο, λόγω χώρου, αν μη τι άλλο.
Με την ευκαιρία, αν υπάρχει διάθεση, από τους «εν Αθήναις» τουλάχιστον, ας κανονίσουμε καμιά συνάντηση κανένα μεσημέρι Κυριακής για να θυμηθούμε πως υπάρχει και μια πραγματικότητα εκεί έξω, πέρα απ΄ τις οθόνες! Έτσι για να σπάσουμε την αποσπασματικότητα! :-)

Φιλικά, Κ.Τ.