Το Συνέδριο της Ακαδημίας για τον Παναγιώτη Τρεμπέλα

πηγή : Ακαδημία θεολογικών Σπουδών

Με ιδιαίτερη επιτυχία πραγματοποιήθηκε το πρώτο συνέδριο της σειράς «Θεολογικές Προσωπογραφίες» με θέμα «Παναγιώτης Τρεμπέλας: Μεταξύ παράδοσης και ανανέωσης, μεταξύ επιστήμης και ιεραποστολής». Στο συνέδριο, το οποίο έλαβε χώρα στο αμφιθέατρο της Ε.Σ.Η.Ε.Α στην Αθήνα, παρευρέθηκαν και απήυθυναν χαιρετισμό ο Σεβ. Μητροπολίτης Βελεστίνου κ. Δαμασκηνός, ως εκπρόσωπος του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου, και ο Σεβ. Μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνάτιος.

Στον χαιρετισμό του ο Μητροπολίτης Δαμασκηνός αφού μετέφερε τις ευλογίες του Αρχιεπισκόπου, αναφέρθηκε πολύ συνοπτικά στη σπουδαιότητα του έργου του Π. Τρεμπέλα. Στη συνέχεια ο Μητροπολίτης Ιγνάτιος εξέθεσε με συντομία τους βασικούς άξονες και παρουσίασε τις βασικές εκδηλώσεις του τρέχοντος προγράμματος της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών, ενώ αναφέρθηκε στην ανάγκη να υπάρξει ουσιαστική, αλλά κριτική μελέτη του έργου μεγάλων σύγχρονων Ελλήνων θεολόγων.

Τέλος ο Νικόλαος Ασπρούλης, επιστημονικός συνεργάτης της Ακαδημίας, στη σύντομη εισαγωγική του ομιλία περιέγραψε τους βασικούς άξονες του συνεδρίου.

Στην μοναδική εισήγηση της Α΄ συνεδρίας ο Αθ. Κοτταδάκης θεολόγος-συγγραφέας ανέπτυξε το θέμα Πνευματική και επιστημονική διαδρομή του Παναγιώτη Τρεμπέλα, όπου με γλαφυρό τρόπο ανέδειξε γνωστές και άγνωστε πτυχές από την πλούσια πνευματική, συγγραφική και επιστημονική σταδιοδρομία του Τρεμπέλα.

Στην Β’ συνεδρία η οποία συγκέντρωσε εισηγήσεις με βιβλικό ενδιαφέρον, ο Ιωάννης Καραβιδόπουλος Ομ. Καθηγητής του ΑΠΘ, εισηγήθηκε το θέμα Ιησούς ο από Ναζαρέτ του Π. Τρεμπέλα και οι σύγχρονες αναζητήσεις του ιστορικού Ιησού, και ανέδειξε τη σπουδαιότητα και πρωτοπορία του ομώνυμου έργου του Τρεμπέλα («Ο Ιησούς ο από Ναζαρέτ»), κάνοντας επίσης μια σύντομη ιστορική αναδρομή και αξιολόγηση της αναζήτησης του ιστορικού Ιησού στη σύγχρονη δυτική κυρίως θεολογία.

Στη συνέχεια ο Χρ. Καρακόλης Επ. Καθηγητής του Παν/μίου Αθηνών μίλησε με θέμα Τα καινοδιαθηκικά υπομνήματα του Π. Τρεμπέλα, προσφέροντας μια επαρκή όσο και διεισδυτική εικόνα σε σχέση με τη δομή και το περιεχόμενο, όπως επίσης και χρήσιμες κριτικές παρατηρήσεις για τα σχετικά υπομνήματα του Τρεμπέλα στην Κ. Δ..

Την συνεδρία ολοκλήρωσε η εισήγηση του Στ. Ζουμπουλάκη, Διευθυντή του περιοδικού ‘Νέα Εστία’ και προέδρου του Δ.Σ. του ιδρύματος ‘Άρτος Ζωής’, με τίτλο Ο Π.Τρεμπέλας ως μεταφραστής των βιβλικών κειμένων. Ο ομιλητής έκανε μια φιλολογική, εκδοτική προσέγγιση των μεταφράσεων του Τρεμπέλα στα βιβλικά κείμενα (Καινή Διαθήκη, Ψαλτήρι κ. ά) επισημαίνοντας κάποια φανερά ή αφανή μεταφραστικά προβλήματα (ηθικοπλαστικό νόημα, σύντομη ερμηνεία αντί για μετάφραση κ. ά.) του σχετικού έργου.

Στην επόμενη Β’ συνεδρία με θέματα λειτουργικά και δογματικά, ο Παναγιώτης Καλαϊτζίδης, Δρ Θ., Καθηγητής Δ. Ε., ανέπτυξε το θέμα Ο Π. Τρεμπέλας ως εκδότης λειτουργικών κειμένων. Μια αξιολόγηση του έργου του. Ο ομιλητής επικεντρώθηκε στον προβληματικό και επιλεκτικό συχνά τρόπο με τον οποίο ο Τρεμπέλας χρησιμοποιεί και αξιοποιεί το χειρόγραφο (κώδικες) υλικό στο βιβλίο του «Αι τρείς Λειτουργίαι κατά τους εν Αθήναις κώδικας».

Ο π. Δημήτριος Τζέρπος Αν. Καθηγητής Παν/μίου Αθηνών μιλώντας με θέμα Η συμβολή του Π. Ν. Τρεμπέλα στην αναζωπύρωση της Λειτουργικής ζωής στην Ελλάδα ανέπτυξε την πολύπλευρη προσφορά του θεολόγου (με τις διάφορες λειτουργικές μελέτες και εκδόσεις κειμένων των λειτουργιών, την επιμονή του στην λειτουργική οργανική ενότητα των μυστηρίων κ.ά) στην λειτουργική αναγέννηση της Εκκλησίας στην Ελλάδα. Στη συνέχεια ο π. Δημήτριος Μπαθρέλλος, Επισκέπτης Καθηγητής του Ορθόδοξου Ινστιτούτου του Cambridge, εισηγήθηκε το θέμα Η Δογματική του Π. Ν. Τρεμπέλα, όπου αναφέρθηκε στη θέση και το ρόλο που διαδραμάτισε το συγκεκριμένο έργο την εποχή εκείνη στο χώρο της δογματικής θεολογίας, με αναφορά στο κλίμα και τις θεολογικές εξελίξεις της Δύσης, αλλά και την ενδεχόμενη σημερινή του αξία.

Στην πρώτη απογευματινή συνεδρία (Δ΄) αναγνώστηκε από τον Χαρ. Βέντη, επιστημονικό συνεράτη της Ακαδημίας, το κείμενο της εισήγησης του Γ. Βλαντή, ΜΑ θεολογίας, επιστημονικού συνεργάτη της Ορθόδοξου Ακαδημίας Κρήτης, με θέμα Το απολογητικό έργο του Παναγιώτη Τρεμπέλα, όπου παρουσιάστηκε μια κριτική αξιολόγηση του πλήθους των απολογητικών έργων που είχε συγγράψει ο τιμώμενος θεολόγος εναντίον ποικίλων ιδεολογικών θεωριών (Αθεϊσμός κ.ά.) και θρησκευτικών δοξασιών (Χιλιασμός, κ.ά). Ο π. Αντ. Πινακούλας Θεολόγος-Νομικός, στην εισήγησή του με θέμα Θεωρία και πράξη του κηρύγματος του Π. Τρεμπέλα, με βάση τα εκδοθέντα αλλά και αρκετά ανέκδοτα κηρύγματα του Τρεμπέλα επιχείρησε να περιγράψει το είδος (λ.χ. «αυτοσχέδιο κήρυγμα») και τις παραμέτρους (υπαρξιακή, ηθικοπλαστική προοπτική), πάνω στις οποίες στηρίζοταν το κηρυγματικό έργο του θεολόγου.

 Ο Παντελής Καλαϊτζίδης, Συντονιστής της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών, Διδάσκων του Παν/μίου Θεσσαλίας, ανέπτυξε το θέμα Μυστικισμός, Αποφατισμός, Καταφατική Θεολογία, όπου μέσα από μια κριτική προσέγγιση και αξιολόγηση του πολύκροτου αυτού έργου του Τρεμπέλα και των αντιδράσεων που αυτό προκάλεσε εκ μέρους του Αγίου Όρους, αναφέρθηκε στις επιμέρους αυστηρές, συχνά απορριπτικές κρίσεις του θεολόγου προς πρόσωπα (Διονύσιος Αρεοπαγίτης, Συμεών ο Νέος Θεολόγος κ.ά) και ρεύματα (αποφατισμός, μυστική θεολογία) από την ιστορία της παράδοσης, θέτοντας το ερώτημα εάν το έργο αυτό του Τρεμπέλα μπορεί να θεωρηθεί ως ένα παράδειγμα «μεταπατερικής» θεολογίας. Στην τελευταία συνεδρία ο Γεώργιος Γαλίτης, Ομ. Καθηγητής του Παν/μίου Αθηνών εισηγήθηκε το θέμα Π. Τρεμπέλας: ο οικουμενικός διδάσκαλος, αναφερόμενος στη συμμετοχή και συμβολή του τιμώμενου θεολόγου σε μικρά και μεγάλα γεγονότα της Οικουμενικής Κινήσεως (λ.χ. Σύσκεψη του ΠΣΕ στο Έβανστον των ΗΠΑ, 1954) σε αντιπαραβολή με τη σημερινή εποχή που συχνά κυριαρχεί αντι-οικουμενικός και αντι-δυτικός λόγος.

Tο συνέδριο ολοκληρώθηκε με την εισήγηση του π. Ευαγγέλου Γκανά, Θεολόγου, ηλεκτρολόγου-μηχανικού του ΕΜΠ, με θέμα Παναγιώτης Τρεμπέλα: Η σκιά της εποχής πάνω στο έργο, στην οποία ο ομιλητής αναφέρθηκε στο ευρύτερο πνευματικό και θεολογικό-θρησκευτικό κλίμα της εποχής, όπου εκδιπλώθηκε η πολύπλευρη δραστηριότητα του Τρεμπέλα και τις σχετικές αλληλεπιδράσεις. Πρέπει να σημειωθεί ότι στο τέλος κάθε επιμέρους συνεδρίας διεξάχθηκε υψηλού επιπέδου διάλογος, καθώς τέθηκαν ερωτήματα τα οποία συνέβαλαν στην εμβάθυνση σε επιμέρους όψεις του έργου του Τρεμπέλα.

Το συνέδριο παρακολούθησε πλήθος κόσμου, ομότιμοι καθηγητές (λ.χ. Ευ. Θεοδώρου) και καθηγητές από τα Πανεπιστήμια Αθηνών, Θεσσαλονίκης, και Θεσσαλίας, όπως και εκπρόσωποι της Αδελφότητας Θεολόγων «ο Σωτήρ», της οποίας ο Τρεμπέλας υπήρξε στέλεχος, ενώ βιντεοσκοπήθηκε από το διαδικτυακό τηλεοπτικό κανάλι intv.gr και θα μεταδοθεί τις επόμενες μέρες.



ΣΧΟΛΙΟ : Όλα έχουν τελειώσει καί όλα έχουν αρχίσει. Δέν μπορούμε πλέον νά μιλήσουμε γιά αίρεση. Οι άνθρωποι αυτοί τών οποίων τά ονόματα βρίσκονται μέσα στό κείμενο, δέν πιστεύουν πλέον στόν ίδιο Θεό μέ τόν Θεό τής Ορθοδοξίας. ΑΛΛΑΞΟΠΙΣΤΗΣΑΝ. Αφού αρνήθηκαν τούς Πατέρες τής Ορθοδοξίας, τήν γλώσσα τους, τόν τρόπο τους, τόν αγώνα τους γιά τήν Βασιλεία, βρίσκουν καινούριους πατέρες, ανακηρύσσοντας τόν δυστυχισμένο Τρεμπέλα πρώτον τής σειράς, τόν νέο Μ.Βασίλειο, τής νέας αυτής εκκλησίας. Η νέα εκκλησία θά έχει σάν σκοπό της νά σώσει τόν κόσμο τούτο. Καί τοιουτοτρόπως καταλαβαίνουμε καί τον νέο θεό στόν οποίο πιστεύει.
ΕΙΝΑΙ  Ο ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ.
Παρότι κυκλοφόρησε η αλληλογραφία τού Τρεμπέλα μέ τόν Ρωμανίδη όπου αποδεικνυόταν ότι πηγή εμπνεύσεως τού Τρεμπέλα είναι ο Ακινάτης, ανακηρύσσουν, οι αντιχριστοι σάν πρώτο νεοπατερικό κείμενο τό ευτελέστατο βιβλιαράκι τού Τρεμπέλα, στό οποίο κατηγορεί τόν ΆΓΙΟ ΣΥΜΕΩΝ ΤΟΝ ΝΕΟ ΘΕΟΛΟΓΟ γιά σχιζοφρένεια. Σέ ποιά σύνοδο πιστεύουν αυτοί οι δαίμονες άραγε; Δυστυχώς κοιμηθήκαμε όρθιοι και ο αντίχριστος κατέλαβε τήν εκκλησία μας.
Δεύτερο μεταπατερικό κείμενο έρχεται τό βιβλίο τού μαθητού τού Τρεμπέλα, τού Χρήστου Γιανναρά, Τό αίνιγμα τού κακού. Καί τρίτο, μέ διαφορά στήθους, τό Μυστικό τού Ιησού τού Ράμφου. ΑΣ ΠΑΝΕ ΑΠΟ ΚΕΙ ΠΟΥ ΗΡΘΑΝ.

Αμέθυστος