Στην Ελλάδα κυριαρχεί ο τύπος και όχι η ουσία

ΠΗΓΗ: Ας Μιλήσουμε Επιτέλους

Ο Τσαρούχης είχε πει πως «Στην Ελλάδα είσαι ό,τι δηλώσεις». Μπροστά από αυτό όμως θα πρέπει να προταχθεί κάποια άλλη ευρύτερη αλήθεια «Στην Ελλάδα κυριαρχεί ο τύπος και όχι η ουσία». Εξάλλου και η δήλωση που υπονοούσε ο Τσαρούχης είναι τυπικό και όχι ουσιαστικό στοιχείο.

Κατ’ αρχήν ας δούμε τι συμβαίνει στο ελληνικό δίκαιο. Εκεί κυριαρχεί η απόλυτη τυπικότητα. Ο δικαστής ελέγχει με θρησκευτική ευλάβεια για το εάν οι διάδικοι τήρησαν τον τύπο. Σε ότι αφορά το θέμα αυτό, δεν υπάρχει περίπτωση να μπορέσει κάποιος να ψέξει μια δικαστική απόφαση. Όμως σε ότι αφορά την ουσία της απονομής της Δικαιοσύνης, αυτή την νοιώθουμε όλοι καθημερινά στο πετσί μας. Ο εγκληματίας δεν τυγχάνει ευμενέστερης αντιμετώπισης όταν αποκαλύψει τους συνεργούς του, αλλά τιμωρείται κανονικά. Εκείνο που ενδιαφέρει το ελληνικό δίκαιο, δεν είναι να αποκαλυφθεί το έγκλημα, αλλά να κλείσει στόματα, μέσω της τήρησης της αυστηρής τυπικότητας.

Στην Βουλή τηρείται επακριβώς η τυπικότητα. Τα ψηφιζόμενα άρθρα διαβάζονται από τον προεδρεύοντα ένα προς ένα («για να είμαστε τυπικά εντάξει», όπως ακούστηκε πριν από λίγες ημέρες), όμως η ουσία, δηλαδή η παρουσία βουλευτών για να ψηφίσουν τα συγκεκριμένα άρθρα και φυσικά η ελευθερία των βουλευτών να ψηφίσουν κατά συνείδηση, δεν ενδιαφέρει κανέναν. Το ίδιο ισχύει και με την τυπικότητα της έκδοσης Πράξεων Νομοθετικού Περιεχομένου κ.ο.κ.. Το εάν φυσικά αυτές οι πράξεις κ.λ.π. επί της ουσίας παραβιάζουν ανθρώπινα δικαιώματα και καταστρέφουν ανθρώπινες ζωές, αυτό δεν ενδιαφέρει κανέναν και κυρίως την απόλυτα τυπική Δικαιοσύνη.

Όταν επίσης πρόκειται να εκδοθεί μία άδεια (π.χ. για έναρξη επιχείρησης) εκείνο που ενδιαφέρει είναι να συγκεντρωθεί ο απαραίτητος αριθμός εγγράφων και υπογραφών, ακόμα και με πολλά λαδώματα. Κανέναν όμως δεν ενδιαφέρει εάν αυτά που πιστοποιούν τα έγγραφα ισχύουν στην πραγματικότητα. Κανείς δεν ελέγχει την ουσία, αλλά μόνο την τυπικότητα των εγγράφων.

Το αποκορύφωμα είναι ότι ισχύει η γνωστή δήλωση του παλιού νόμου 105. Εκεί ο κάθε Έλληνας μπορεί επί της ουσίας ατιμώρητα να δηλώσει ό,τι θέλει. Το άλλο πάλι με τα τυπικά προσόντα. Ουδόλως ενδιαφέρουν τα ουσιαστικά.

Φτάσαμε λοιπόν στο σημερινό αδιέξοδο γιατί τόσα χρόνια όλοι μας είχαμε επικεντρωθεί στον τύπο, όμως χάσαμε την ουσία κάτω από τα πόδια μας. Και αυτή η ουσία τώρα μας εκδικείται.

Πέτρος Χασάπης