Ουφολογία ως σωτηριολογική θρησκεία (3) -επανάληψη

Ουφολογία ως σωτηριολογική θρησκεία
Του Ernst Benz, από το βιβλίο:
Ausserirdische Welten, Von Kopernikus zu den Ufos.
(Εξωγήϊνοι κόσμοι, από τον Κοπέρνικο μέχρι τα ούφο), Aurum Verlag, Edition 2000

Αυτές οι επισημάνσεις δείχνουν το απίστευτα μεγάλο μέρος που λαμβάνει η φαντασία στο οικοδόμημα τής κοπερνίκειας κοσμοθεωρίας, και του νεότερου κλάδου της, της ουφολογίας. Ήδη στους πρωτοπόρους του ηλιοκεντρικού κοσμοειδώλου κατά τον 16^ο αιώνα, η φαντασία έπαιζε ένα τεράστιο ρόλο, και έδινε φτερά στις επιστημονικές τους θεωρήσεις. Φυσικά, οι μορφωμένοι αστρονόμοι, όπως οι Kopernikus, Kepler, Huygens, δεν παραδέχτηκαν ποτέ, πως αυτή η σαγηνευτική μορφή, η φαντασία, παίζει ρόλο στις έρευνες τους. Ως λόγιοι, οι οποίοι παρουσίαζαν μια για την ζωή τους τόσο επικίνδυνη θεωρία, έπρεπε να υπερτονίζουν τον επιστημονικό χαρακτήρα των ανακαλύψεων τους, προς δική τους άμυνα. Στην πραγματικότητα όμως, δεν ήταν δυνατόν χωρίς την φαντασία να προωθηθεί η επιστημονική θεώρηση στα τόσο νέα και ανεξερεύνητα πεδία τού κόσμου. Αυτό ισχύει κυρίως εκεί, όπου συνδυάζονται, όπως στην περίπτωση του Giordano Bruno, η έντονη καλλιτεχνική διαίσθηση, η πλούσια φαντασία και η ακόρεστη επιθυμία για γνώση, με μια συστηματική μόρφωση.

Στην πνευματική ιστορία της ανθρωπότητας υπάρχουν γεγονότα, τα οποία είχαν προκληθεί από την δημιουργική φαντασία αυτών που τα προκάλεσαν, και τα οποία προκάλεσαν ένα παγκόσμιο κύμα φαντασίας σε όλα τα σχετιζόμενα πεδία της επιστήμης, της πολιτικής και της παιδείας. Τα γεγονότα αυτά αποτέλεσαν και την μυστική ώθηση για τις μεγάλες ανατροπές της ανθρώπινης κοινωνίας. Ένα τέτοιο γεγονός ήταν η ανακάλυψη της Αμερικής. Ο ίδιος ο Κολόμβος την προκάλεσε, με το αξεδιάλυτο μείγμα που τον χαρακτήριζε: επιθυμία για περιπέτεια, γνώσεις πλοήγησης, ναυτικές και αστρονομικές, αποκαλυπτικές προσδοκίες περί ανοικοδόμησης του casa de dios στο όρος Σιών στην Ιερουσαλήμ, επιθυμία να ανακαλύψει την χώρα Ophir, ώστε με το χρυσάφι της, με το οποίο ήταν κτισμένος ο ναός του Σολομώντα, να κτίσει τον νέο ναό στο όρος Σιών, να συμβάλει έτσι στην επιτάχυνση της ανόρθωσης της Βασιλείας του Θεού. Το τελευταίο θα γινόταν εφικτό, εφόσον με την ανακάλυψη του πιο σύντομου δρόμου προς την Ινδία, θα υπαγόταν στην επιταχυνόμενη ιεραποστολή και η τελευταία χώρα που αντιστεκόταν στην ιεραποστολή, και με τον τρόπο αυτό ως «στρατόπεδο του σατανά» εμπόδιζε την επιστροφή του Χριστού. Η ανακάλυψη του νέου κόσμου αναζωογόνησε την φαντασία των Ευρωπαίων λογίων, πολιτικών, μεταρρυθμιστών, σε όλους τους τομείς, με ένα τρόπο που για μας είναι δύσκολο να φανταστούμε. Ολόκληρη η βιβλιογραφία περί πολιτικής και κοινωνικής ουτοπίας προκλήθηκε από το γεγονός πως προσφερόταν ένα υποτίθεται παρθένο έδαφος, όπου μπορούσαν να πραγματοποιηθούν όλες οι ιδέες μιας εκκλησιαστικής, πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής μεταρρύθμισης, που δε βαρύνονταν από τα λάθη και την ενοχή της Ευρώπης.

Η εξάπλωση του κοπερνίκειου κοσμοειδώλου είχε ωθήσει την φαντασία με ένα τρόπο που είχε ακόμα πιο ευρεία επίδραση. Μπορούμε να διακρίνουμε καθαρά δυο περιόδους: η πρώτη εποχή εκτείνεται μέχρι τις αρχές του 19^ου αιώνα, κατά την οποία η γνώση της θεώρησης του Κοπέρνικου είναι προνόμιο των ειδικών στην αστρονομία και στις σχετικές επιστήμες. Μόνο με την πλατιά διάδοση της ανώτερης παιδείας, αλλά και με την εμφάνιση επιστημονικών όπως και με μια κάποια επιστημονική κατεύθυνση περιοδικών, απέκτησε η νέα κοσμοθεωρία ένα μεγαλύτερο κύκλο οπαδών.

Αλλά η επιβολή της γενικής σχολικής παιδείας και η επέκταση των μέσων και ανώτερων σχολείων, δεν είχε επιφέρει μεγάλες αλλαγές. Τα διαστημικά ταξίδια έκαναν στο πλατύ κοινό σαφές, ότι κατοικούμε πάνω σε ένα πλανήτη που ανήκει σε ένα τεράστιο κοσμικό σύστημα. Η εμπειρία της δυνατότητας πραγματοποίησης πτήσεων στο διάστημα, και συνεπώς η δυνατότητα επίσκεψης ουρανίων σωμάτων, έστω της κοντινής, μικρής σελήνης, κατέστησε για πρώτη φορά την κοσμοθεωρία του Κοπέρνικου οικεία στο πλατύ κοινό. Τον μεγαλύτερο θρίαμβο αυτής της εξέλιξης αποτελούν οι φωτογραφίες της μπλε, αιωρούμενης στο διάστημα γήινης σφαίρας, που τραβήχτηκαν από το φεγγάρι, και που στους κατοίκους της γης έδωσαν την άσβεστη εντύπωση ότι κατοικούσαν πάνω σε μια κοσμική σφαίρα μέσα στο διάστημα.

Η κατάκτηση του διαστήματος ήταν το βασικό ερέθισμα για την φαντασία. Ο νέος κόσμος βρισκόταν αυτή την φορά στα άστρα. Η τεχνολογική πραγματοποίηση της διαστημικής πτήσης είχε ως αποτέλεσμα την παγκόσμια επίκληση της φαντασίας στα πλατύτερα στρώματα. Η λατρεία αυτή της φαντασίας, από την πλευρά της έδωσε νέες αφορμές στην επιστήμη  και επέφερε νέες καλλιτεχνικές δημιουργίες.

Η εκρηκτική δύναμη αυτής της πρόκλησης της φαντασίας, εκφράζεται με τον σαφέστερο τρόπο με την αύξηση της λεγόμενης Science Fiction λογοτεχνίας.

Ο συνδυασμός που λειτούργησε διεγερτικά σε όλες τις χώρες που είχαν κατακτηθεί από την μοντέρνα επιστήμη, είχε τις εξής συνιστώσες: α) την κοσμολογία πού εντυπωσίασε με την ανακάλυψη πως το διάστημα είναι ασύλληπτο και περιέχει μια ποικιλία αστρονομικών δομών, όπως σταθερά άστρα, σωροί άστρων, γαλαξίες, και γίνονται συνεχώς νέες ανακαλύψεις, β) την μοντέρνα τεχνολογία, η οποία είχε ήδη αποδείξει την δυνατότητα διαστημικών πτήσεων, και γ) την επέκταση της μοντέρνας ψυχολογίας, και των θεωρήσεων της περί δυνατοτήτων νέων  μορφών αισθητηριακής εμπειρίας και διεύρυνσης της συνείδησης. Το χαρακτηριστικό της Science Fiction είναι ακριβώς το γεγονός, πως οι κλασσικοί της, όπως ο Jules Verne και ο Herbert George Wells, με τις φανταστικές λογοτεχνικές τους δημιουργίες, περιέγραψαν πολύ πριν επέλθει, την πραγματική τεχνολογική εξέλιξη. Από την άλλη, οι αρχές της μοντέρνας τεχνολογίας τούς ήταν τόσο οικείες, ώστε στις φανταστικές τους ιστορίες έδιναν την εντύπωση πως είναι δυνατή η πραγματοποίηση των όσων περιγράφουν. Όταν οι τεχνικοί πράγματι κατασκεύασαν επινοήσεις που συμφωνούσαν με την τεχνολογική φαντασία των συγγραφέων αυτών, θεωρήθηκαν ως προφήτες της νέας αυτής εξέλιξης, και η αξιοπιστία τους είχε αναβαθμιστεί απρόσμενα.

Και η  Science Fiction περιέχει μια σειρά θρησκευτικών στοιχείων, τα οποία παίζουν μεγάλο ρόλο τόσο στην κοσμολογία όσο και στην ηθική τους. Τα στοιχεία αυτά επανεμφανίζονται στην θρησκεία της ουφολογίας.

Οι οπαδοί της ουφολογίας δυσαρεστούνται όταν  η ουφολογία χαρακτηρίζεται ως νέα θρησκεία. Τονίζουν ιδιαίτερα τον αυστηρά «επιστημονικό» χαρακτήρα της. Υπάρχει ένας αριθμός ουφολογικών ερευνητικών ιδρυμάτων, που ασχολούνται αποκλειστικά με τις παρατηρήσεις και με την εξέταση των μαρτυριών περί υποτιθέμενων εμφανίσεων των ούφο. Τα ιδρύματα αυτά αποποιούνται  κάθε κοσμοθεωρητική ή θρησκευτική ερμηνεία. Αλλά και αυτά τα ιδρύματα δεν είναι σε θέση να αποτρέψουν την χρήση των αποτελεσμάτων των ερευνών τους από αμέτρητες άλλες ουφολογικές οργανώσεις, οι οποίες προσδίδουν μια κοσμοθεωρητική ή θρησκευτική ερμηνεία στα αποτελέσματα αυτά. Και αυτά τα ιδρύματα δίνουν μεγάλη αξία στο να χαρακτηρίζονται ως «επιστημονικές» οργανώσεις. Αυτό το εκφράζουν στους τίτλους των πολυάριθμων εκδόσεων τους.

Αυτή η επιμονή στην επιστημονικότητα δεν είναι αποκλειστικό χαρακτηριστικό της ουφολογίας, αλλά γενικό χαρακτηριστικό πολλών «νέων θρησκειών», και σχετίζεται με την μεταλλαγμένη κοσμική και ιστορική συνείδηση, η οποία αντιστοιχεί στην μοντέρνα τεχνολογική σκέψη και τον τρόπο ζωής. Σκοπός πολλών «νέων θρησκειών» είναι η σύνδεση μιας επιστημονικής κοσμοθεωρίας (που βρίσκεται στο ύψος τής μοντέρνας επιστημονικής εξέλιξης και που θεωρεί την επιστήμη ως την μοναδική δυνατότητα για την επιβίωση μας) με μια θρησκευτική κατανόηση της πραγματικότητας, η οποία παρά τις εκλογικεύσεις δεν έχει ξεχάσει την υπερβατική της ρίζα. Στην θεμελιώδη απαίτηση περί «επιστημονικότητας», αντικατοπτρίζεται το πνεύμα της εποχής του επιστημονικού θετικισμού κατά τον 19^ο αιώνα. Ο επιστημονικός θετικισμός από την μεριά του, δεν ήταν σε θέση να αποκρύψει τα μυστικά εσχατολογικά  και θρησκευτικά χαρακτηριστικά του, τα οποία εκφράζονταν στην προσμονή της τελειότητας της επιστημονικής γνώσης και της λύσης όλων των «αινιγμάτων», που ήταν σκοπός της πνευματικής εξέλιξης του ανθρώπου. Η διδασκαλία του Auguste Comte περί των τριών επιπέδων, της θρησκευτικής, μεταφυσικής και θετικιστικής φάσης της ανθρώπινης ιστορίας, ήταν ένα είδος εκκοσμίκευσης της μυστικιστικής διδασκαλίας των τριών επιπέδων, που εξέφρασε ο μεσαιωνικός προφήτης Joachim da Fiore, ο οποίος δίδασκε πως το τελευταίο επίπεδο που αντιστοιχεί στο άγιο πνεύμα, είναι η κοσμική εποχή της intelligentia spiritualis.

Η επανανακάλυψη της ιαματικής δύναμης του χριστιανικού μηνύματος πήρε από την Mary Baker-Eddy  το όνομα Christian Science, η εκκλησία της ονομάζεται Church of Christ, Scientist. Το προδρομικό στάδιο αυτής της εξέλιξης είναι η «Scientology», ο ιδρυτής της οποίας είναι ο L. Ron Hubbard. Η σχέση θρησκείας και επιστήμης είναι ιδιαίτερα εμφανής στον Hubbard, ο οποίος είχε αρχίσει την καριέρα του ως ιδρυτής θρησκείας με την συγγραφή μυθιστορημάτων επιστημονικής φαντασίας, όπου αναμιγνύονται μια τεχνολογική φαντασία εμπλουτισμένη κυρίως με εκλαϊκευμένες αστρονομικές γνώσεις, και μια τάση προς το απόκρυφο. Αλλά και ο πνευματισμός του 19^ου αιώνα, ο οποίος έλαβε τον χαρακτήρα διδασκαλίας από τον Alan Kardec, χαρακτηριζόταν ως «επιστημονικός πνευματισμός», και θεωρούσε τον εαυτό του, στην σχέση του με τον κόσμο των πνευμάτων, ως εφαρμογή της αρχής της εμπειρίας του Comte. Στην ίδια γραμμή ανήκει και η ουφολογία ως  «επιστήμη».

Στην ιστορία των θρησκειών, η ουφολογία εμφανίζεται ως μια νέα μορφή σωτηριολογικής θρησκείας. Στην περίπτωση της τον ρόλο του σωτήρα παίζουν οι τεχνολογικά τέλειοι μυστηριώδεις αρχηγοί των κατοίκων των άλλων πλανητών. Οι αρχηγοί αυτοί προσπαθούν να σώσουν την ανθρωπότητα από την αυτοκτονία στην οποία τείνει μέσω των ατομικών όπλων. Ή τουλάχιστον προσπαθούν να σώσουν ένα «ιερό υπόλοιπο», μεταφέροντας τους σε ένα καλύτερο άστρο. Σε μεμονωμένες περιπτώσεις υπονοείται, πως η πλανητική μορφή του σωτήρος, που επεμβαίνει στην ιστορία της γης με την αποστολή των ούφο, δεν είναι άλλος από τον κοσμικό Χριστό, που εμφανίζεται με διαφορετικό όνομα.

Συνεχίζεται
Αμέθυστος.