ΤΟ ΑΓΙΟ ΠΝΕΥΜΑ (6)

Συνέχεια από: Πέμπτη 17 Νοεμβρίου 2016

Μερικά σημεία τα οποία αναδύονται στην συστηματική Καθολική Θεολογία μετά το Βατικανό ΙΙ.
του ALDO MODA.

  
 Η ανανέωση τού δόγματος τού Αγίου Πνεύματος(συνέχεια)      

3.2 Το έργο του Muhlen, πολύ πλούσιο σε υποβολές, ακόμη και για τις αδυναμίες του, άργησε να δώσει καρπούς παρ'όλα αυτά υπήρξε το κλειδί το οποίο, λαμβάνοντας μέρος στην μεγάλη ανανέωση του Τριαδικού δόγματος, στην οποία αναφερθήκαμε, άνοιξε νέους δρόμους, σε στενή συνεργασία απο το ένα μέρος με τα μεγάλα καθολικά κείμενα (Ράνερ, Μπαλτάσαρ, Bouyer), και απο το άλλο με την ανανέωση τής Προτεσταντικής Θεολογίας. Ακριβώς σε εκείνα τα χρόνια λοιπόν, ο Μπάρθ, σε έναν επίλογο μίας συλλογής κειμένων του Σλαϊερμάχερ, αναρωτιόταν εάν αυτός ο ίδιος, χωρίς να εγκαταλείψειτην δική του θέση δέν θα μπορούσε να σχεδιάσει το έργο του ξεκινώντας επίσης απο το Πνεύμα : "όλα όσα έχουμε να πιστέψουμε, να διαλογισθούμε και να πούμε για τον Θεό, τον Πατέρα, και για τον Θεό, τον Υιό, στην κατανόηση του πρώτου και του δευτέρου άρθρου της πίστεως, θα έπρεπε να φανερωθούν και να φωτισθούν στο θεμέλιό τους μέσω του Θεού, το Άγιο Πνεύμα". Μία δήλωση η οποία δέν είναι καθόλου εκτός χρόνου, διότι ο Μπάρθ τακτοποιεί το Πνεύμα στο έργο τής Λυτρώσεως, τοποθετώντας το όχι μόνον στον χρόνο τής καταλλαγής, αλλά στους χρόνους τής εσχατολογικής καταναλώσεως η οποία έχει ήδη ξεκινήσει. Μπορούμε για την περίπτωση να υπογραμμίσουμε, παρόλες τις διαφορές, πώς μία τέτοια τοποθέτηση, σε διάφορα σχήματα, δίνει καρπούς (Ebeling, Pannenberg, Moltmann) και μπορεί να καρπίσει. Να λοιπόν γιατί ξεκινήσαμε την δική μας κατάθεση και προσφορά με την ανανέωση της Τριαδικής Θεολογίας. Διότι δέν θέλουμε μόνον να θέσουμε ένα πλαίσιο. Θελήσαμε περισσότερο να δώσουμε κάποια προλεγόμενα, με την σημασία που έδωσε ο Μπάρθ στον όρο, και να δείξουμε τοιουτοτρόπως την εξάπλωση μίας πνευματολογικής πορείας, η οποία βεβαίως είναι ακόμη μακρυά απο την ολοκλήρωσή της, αλλά η οποία έχει εδραιωθεί πλέον με δύναμη και με μεγαλύτερη συναίνεση, απο όση είχε επιτρέψει να διαβλέψουμε η ξεκάθαρη παρ'όλα αυτά κατεύθυνση της Συνόδου. Θέλω να δείξω μόνον τις τρείς μεγαλύτερες κατευθύνσεις!

          1) Δέν είναι πλέον δυνατή μία ξεχωριστή πνευματολογία, ακόμη και εάν αυτό μπορεί υλικώς να συμβεί: "δεν γίνεται καμμία Θεολογική συζήτηση πάνω στο Άγιο Πνεύμα, καθότι το Πνεύμα είναι πάνω απ'όλα το Θείο υποκείμενο τής Θεολογίας και της Χριστιανικής ζωής." Ο Λόγος περί του Αγίου Πνεύματος είναι πλέον συγχωνευμένος πλήρως στον Τριαδικό λόγο, όπως δείχνουν επίσης θέματα όπως εκείνα που αφορούν την Προσωπικότητα του Πνεύματος.

          2) Εισαγμένο στο Τριαδικό μυστήριο, το δόγμα του Πνεύματος αποκτά ένα καινούργιο ειδικό βάρος, αγκαλιάζοντας εξ'ολοκλήρου τον Θεολογικό λόγο, απο την πρωτολογία στην εσχατολογία, συμπυκώνοντας γύρω του πραγματείες που πρίν ήταν ξεχωριστές. Έργα όπως του Bouyer, του Μπαλτάσαρ, του Greshake του Hilberath, ακόμη και ο συμβολικός λόγος του Forte, δίνουν την σημασία τού νέου βάθους. Έχουμε έτσι μία σύγκλιση πολύ μεγάλης σημασίας με την σύγχρονη προτεσταντική Θεολογία, της οποίας η διαδρομή υπήρξε ανάλογη.

          3) Εκείνο που κέρδισε περισσότερο απο κάθε άλλο σημείο υπήρξε ο λόγος στο έργο της Τριάδος στην δημιουργία και επομένως ο λόγος στο έργο του Πνεύματος και πρός αυτή την κατεύθυνση, με ανοίγματα στο έργο του Πνευματος στον κόσμο και στην ανθρωπότητα, μέχρι τώρα σχεδόν ξεχασμένα. Όποιος διαβάζει αυτούς τούς συγγραφείς και κάνει ένα βήμα πρός τα πίσω, μπορεί να μετρήσει όλη την πορεία που διενύθη και την συμφωνία που  επετεύχθη!

     

Είμαστε καλά ή
 τόχουμε χαμένο;

     3.3 Το πιό νέο μέρος όμως είναι εκείνο που επεβλήθη μ'έναν εξαιρετικό τρόπο απο τον Μπαλτάσαρ: πώς το πνεύμα έρχεται στην Θεο-λογική; Έρχεται σαν το πνεύμα της αλήθειας που οδηγεί σ'ολόκληρη την αλήθεια. Έρχεται σαν το πνεύμα που είναι η αγάπη ανάμεσα στον Πατέρα και τον Υιό. Έρχεται σαν το πνεύμα που ανοίγει την αλήθεια, εκείνη της Π.Δ. βεβαίως, αλλά και εκείνη της Κ.Δ. της ανθρωπότητος της οποίας ο Χριστός είναι ο αποκαλύπτων λόγος και η εκκλησία, το όργανο. Έρχεται σαν το πνεύμα που διαχέει την Θεία πληρότητα στο άπειρο, αλλά μ'έναν τρόπο ώστε να την ενώσει όλο και περισσότερο, μ'έναν τρόπο ώστε το πάν να συμπεριλαμβάνεται. Έρχεται σαν το πνεύμα που είναι ο απαραίτητος εκφραστής τής Τριαδικής αλήθειας και μ 'αυτόν τον τρόπο οι λειτουργίες που αποδίδονται σ'αυτό είναι το τελειωτικό αντικείμενο κάθε Θεο-λογικής.

          Αυτό είναι για μας ο δωρητής μίας Θείας παρουσίας. Είναι το φώς το οποίο δέν μπορούμε να δούμε παρεκτός πάνω στο φωτισμένο αντικείμενο, που είναι η αγάπη ανάμεσα στον Πατέρα και τον Υιό, που φανερώθηκε στην ιστορική μοίρα του Ιησού (και γι'αυτό έχουμε το παράδοξο ενός προσώπου, το οποίο αναπαρίσταται απρόσωπα(;;;): σαν περιστερά, σαν άνεμος, σαν φωτιά). Είναι αυτό που γνωρίζει τον λόγο του Θεού στην φωνή του Υιού, κάνοντας την νά ηχήσει δυνατά. Είναι αυτό το οποίο δέν παραπέμπει ποτέ στον εαυτό του, αλλά είναι πάντοτε το πνεύμα, του Υιού και του Πατρός, στην αγάπη των οποίων πέφτει το φώς του. Το πρόβλημα το οποίο είχε διαβλέψει πολύ καλά ο Χέγκελ, αλλά το είχε αναπτύξει άσχημα, είχε ήδη δώσει ζωή στην αρχαία Θεολογία η οποία μπερδεμένα είχε προτείνει μία Χριστολογία του Πνεύματος. Η Τριαδική είσοδος του Πνεύματος στην Θεολογία επαναπροτείνει το θέμα, καθώς, ακριβώς όπως το φώς που μας αποκαλύπτει το Πνεύμα, εμείς το προσλαμβάνουμε μόνον στον δεσμό που διατρέχει ανάμεσα στον Πατέρα και τον Υιό, όπως επίσης είναι ορατό στην ύπαρξη (λόγος, πράξη, μοίρα) τού Ιησού, είναι αμέσως φανερό πώς μία πνευματολογία δέν μπορεί  να σταθεί παρά μόνον σαν εισαγωγή στην Χριστολογία και κατά κάποιο τρόπο, να μετρηθεί απο αυτή. Τίθεται λοιπόν το ερώτημα , εάν μπορεί -και σε ποιές συνθήκες- να υπάρξει μία Χριστολογία του Αγίου Πνεύματος η οποία να είναι Τριαδική εξαρχής, και ποιά βιβλικά κριτήρια μπορούν να θεωρηθούν κατάλληλα. Το πάν στέκεται μετέωρο σ'αυτό το ερώτημα και δέν μας εκπλήττει επομένως ότι πολύς λόγος έγινε γύρω απο αυτό και συζητήθηκε με μεγάλη δύναμη!

Συνεχίζεται

Αμέθυστος. 

ΣΧΟΛΙΟ: Ας φάμε θεο-λογική λοιπόν αφού η εποχή μας δέν ορέγεται τήν αλήθεια τού Κυρίου καί σβήνει πεθαίνοντας από ανορεξία.

Αμέθυστος