Τρίτη 30 Απριλίου 2019

ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΥΣΗ. Το χρονικό της Δ’ Σταυροφορίας


Όταν ο Σουλτάνος έμαθε το 1815 περί της «Ιεράς Συμμαχίας» ζήτησε να πληροφορηθεί τις λεπτομέρειες. Ήταν ανήσυχος μήπως αυτή η Συμμαχία συγκροτούσε μια Σταυροφορία εναντίον του βασικού ισλαμικού κράτους που ήταν η Οθωμανική Αυτοκρατορία. Όμως το Συνέδριο της Βιέννης (που τελείωσε στο Παρίσι) εγγυήθηκε τα σύνορα του μεγάλου ασθενούς. Τουλάχιστον σε τυπικό επίπεδο, αφού μια επανάσταση Γραικών στα όρια Πελοποννήσου-Στερεάς Ελλάδας θα αναγνωριζόταν από την χριστιανική κοινότητα. Από την άλλη πλευρά, η Ρωσία που ίδρυσε την Ιερά Συμμαχία, δήλωσε «άσχετη» με το 1821, αλλά έδωσε την οφειλόμενη λύση το 1828-29. Το περίπλοκο σκηνικό του επανελληνισμού στα 1800 είχε αντίστοιχη προϊστορία.
Τι ήταν οι Σταυροφορίες; Μαζικές εκστρατείες των δυτικών χριστιανών κατά των μουσουλμάνων. Ξεκίνησαν λίγο μετά την επισημοποίηση του χριστιανικού σχίσματος, της κατάληψης των Αγίων Τόπων από τους Άραβες, της αποδυνάμωσης που άρχισε στο Ρωμαϊκό κράτος της Κωνσταντινούπολης, αλλά και της προσπάθειας εκδίωξης των μουσουλμάνων Αράβων από την Ισπανία. Πώς η Δ΄ Σταυροφορία κατέληξε στην άλωση της Κων/πολης; Αφορμές και αίτια περιπλέκονται και πρέπει κανείς να ψάξει βαθύτερα. Γεγονός είναι ότι αυτή ήταν και η καθοριστική πτώση του λεγόμενου Βυζαντινού κράτους. Το 1261 η Κωνσταντινούπολη ανακαταλήφθηκε, αλλά ήταν αργά. Το 1453 ήρθε η επιβεβαίωση της μεγάλης οικονομικής παρακμής και των εσωτερικών διχασμών.
Η Φραγκική-Βενετική κατάκτηση προηγήθηκε της Μουσουλμανικής, αλλά οι δύο χώροι (ιδιαίτερα η Βενετία), μέσω μιας ιδιαίτερης σύμπραξης ορθοδόξων-ρωμαιοκαθολικών έπαιξαν ρόλο και στην ελληνική έγερση. Το ντοκιμαντέρ που ακολουθεί προβλήθηκε το 1991 στην ΕΡΤ. Είναι από μια σειρά 11 επεισοδίων με τίτλο «Ελληνισμός και Δύση». Βλέπει όμως τον «ελληνισμό» με την στενή, κοραϊκή διάσταση, άρα, περιορίζει αντίστοιχα την διερεύνησή του. Σχολιάζει ο πανεπιστημιακός Παύλος Πετρίδης.


karavaki

3 σχόλια:

  1. Ανώνυμος30/4/19 12:48 μ.μ.

    Αχ φίλε αμέθυστε.
    Ήταν μία εποχή που ακόμα και η δυτική τέχνη στον ζωντανό ακόμα διάλογο της με την ελληνική είχε ένα βάθος. Έδινε διαμάντια. Ω ναι.........
    Κοίτα πως ο Ντελακρουά δηλώνει την υπόκλιση και την συγνώμη που οφείλουν οι άνθρωποι της φάρας του.......Κοίτα πως τους υπενθυμίζει από που πηγάζει δύναμή τους και προσπαθεί να τους διδάξει κάτι από την ιστορία τους.
    Σπουδαίος πίνακας......αλλά όχι από τους διάσημους που έχει φιλοτεχνήσει ο μεγαλύτερος των ρομαντικών. Είχε αρχίσει να μιλάει και αυτός με τις σκιές του. Σπουδαίο έργο για την γενναιότητα και την εντιμότητα στην απόδοση του θέματος. Ο Ντελακρουά ήταν ένας ευπρεπής άνθρωπος. Είπε όλη την αλήθεια με γενναιότητα και πολιτισμό σε έναν πίνακα που προοριζόταν για τις νεο ανεγερθείσες τότε αίθουσες ιστορίας-μουσείο-στις Βερσαλίες από τον Λουδοβίκο Φίλιππο. Αίθουσες που προορίζονταν για να υμνήσουν το Γαλλικό Μεγαλείο.

    Στο κέντρο είναι ο Βαλδουίνος της Φλάνδρας και οι σύντροφοί του, όλοι μέσα στις σκιές των ρημαγμένων κτιρίων, ως συμμετέχοντες της Δ σταυροφορίας-μιας σχεδόν εξ ολοκλήρου φράγκικης πρωτοβουλίας πλιάτσικου.
    Μαζί μ αυτόν και το άλογό του που καταλαβαίνει καλύτερα από τον αφέντη του το ανοσιούργημα που διαπράττεται. Σκύβει απεγνωσμένα και εκεί που σκύβει να που ξαφνικά βρίσκετε λουσμένο στο φως. Απλά ιδιοφυές. Για αυτούς που θέλουν να δουν.


    Χριστός Ανέστη.


    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Εδωσε τήν μάχη του μέ τόν Νταβίντ. Κάτι έσωσε αλλά τό σχέδιο κυριάρχησε τελικά.Τό χρώμα στήν ζωή μας ζεί στό περιθώριο. Ζούμε στό σχέδιο άνθρωπος. Αληθώς Ανέστη ο Κύριος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Βλέπω όμως τώρα φίλε νά μήν έχω κάνει αναφορά στήν ωραία και πειστική ερμηνεία πού μάς έδωσες τού συγκεκριμένου πίνακος. Μέ τίς ευχαριστίες μας φίλε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή