ΠΡΟΣ ΑΚΙΝΔΥΝΟΝ - ΛΟΓΟΣ ΑΝΤΙΡΡΗΤΙΚΟΣ ΤΡΙΤΟΣ (7)

ΠΡΟΣ ΑΚΙΝΔΥΝΟΝ ΛΟΓΟΣ ΑΝΤΙΡΡΗΤΙΚΟΣ ΤΡΙΤΟΣ

ΠΡΟΣ ΤΑ ΣΥΓΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΚΙΝΔΥΝΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΧΑΡΙΤΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΘΕΙΩΣ ΧΑΡΙΤΩΜΕΝΩΝ ΑΠΟ ΑΥΤΗΝ

Συνέχεια από: Δευτέρα, 20 Μαΐου 2019

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7
Ότι ως άνθρωπος o Χριστός λέγεται ότι έχει λάβει την άκτιστη χάριν του Πνεύματος και ότι από αυτήν, την άκτιστη χάριν, μετέδωσε και μεταδίδει και στους οικείους του.

17. Ότι δε ο Χριστός, ο επί πάντων Θεός, δεν είχε συνόν (συμπορευόμενο, συνενωμένο) και συμπαρομαρτούν (συνακόλουθο) μόνο ως Θεός κατά φύσιν το Πνεύμα το άγιον, αλλά και ως άνθρωπος είχε λάβει την χάριν και την ενέργεια του Πνεύματος (γι’ αυτό εσύ ισχυρίζεσαι ότι εμείς δογματίζομε ότι ο Χριστός έχει δυο θεότητες)• ότι λοιπόν ως άνθρωπος ταύτην (την χάριν) έλαβε άνωθεν, να διδάσκεσαι από τον προσκιρτήσαντα και πρόδρομο και προκηρύξαντα, ο οποίος καθώς τον βάπτιζε, είδε με οφθαλμούς το Πνεύμα να κατεβαίνει άνωθεν και να μένει επάνω σ’ εκείνον τον ναό. Κι’ έπειτα από λίγες ημέρες λέγει (ο Ιωάννης ο Πρόδρομος) προς τους στενοχωρημένους από φθόνο για την προκοπή του βαπτισθέντος, «δεν μπορεί ο άνθρωπος να πάρει τίποτε αφ’ εαυτού, αν δεν του είναι δοσμένο από τον ουρανό», και ότι «αυτός τον οποίο έστειλε ο Θεός λαλεί τα λόγια του Θεού• διότι ο Θεός δεν του δίδει με το μέτρο το Πνεύμα».

Τούτον τον λόγο διευκρινίζοντας ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος λέγει, «Πνεύμα εδώ λέγει την ενέργεια• διότι αυτή είναι που μερίζεται. Πράγματι, όλοι μεν εμείς λαμβάνουμε την ενέργεια του Πνεύματος με μέτρο, εκείνος όμως δε την είχε αυτήν ολόκληρη• αν δε η ενέργεια είναι αμέτρητη, πολύ περισσότερο η ουσία». 
Και άλλου πάλι λέγει• «η σαρξ η άγια, λαβούσα την ενέργεια του αγίου Πνεύματος, δεν έλαβε όπως συνέβηκε με τους αποστόλους και τους προφήτες μία χάριν ή δεύτερη• διότι ο άνθρωπος δεν μπορεί να τα χωρέσει όλα• στην περίπτωσή μας τα δώρα μερίζονται, στην περίπτωση του Χριστού ήταν συνηνωμένα με την ουσία της σαρκός όλα τα χαρίσματα, όλες οι δωρεές». «Όλα δε τούτα», κατά τον μέγα Αθανάσιο, «είχε πάντοτε ο Λόγος, διότι ήταν Θεός• λέγεται δε ότι έλαβε ανθρωπίνως, ώστε, καθώς ελάμβανε μέσα σ’ αυτόν (εν αυτώ λαμβανούσης) η σάρκα, από εκείνην έπειτα να παραμείνουν και σε εμάς βέβαια». Γι’ αυτό και κατά τον Χρυσόστομο θεολόγο, «όλη η χάρις εξεχύθηκε στον ναό εκείνο, εμείς όμως έχουμε κάτι μικρό, μια ρανίδα από τη χάριν εκείνη». Επομένως ο Κύριος είχε λάβει και ως άνθρωπος τη θεία χάριν και ενέργεια.

18. Κι’ αυτή είναι, πάλι κατά τον Χρυσόστομο πατέρα, εκείνη «δια της οποίας εδίδασκε, δια της οποίας θαυματουργούσε». Διότι λέγει ο ευαγγελιστής, «εθαύμαζαν για τα λόγια της χάριτος που εκπορεύονταν από το στόμα του», και «απ’ αυτόν έβγαινε μια δύναμις που θεράπευε όλους». Άρα λοιπόν η δύναμις που έβγαινε από αυτόν είναι η ουσία; Πώς μπορεί εκείνη, που δεν απουσιάζει από πουθενά και είναι εντελώς ανεκφοίτητη και σ’ όλους αφανέρωτη και αμέθεκτη, να είναι κτιστή δύναμις, εκτός από ουσία; Και πώς θεράπευε όλους; Θα μπορούσες δε να την δεις να ενεργεί και να θεραπεύει επίσης και δια του Παύλου και του Πέτρου και των ομοίων. Διότι, κατά τους ιερούς πατέρες, «εξέρχεται δύναμις από τον Χριστό που δεν μεταβαίνει τοπικώς, αλλά και προς τους άλλους διαδίδεται και μέσα στο Χριστό μένει αμείωτη, όπως και τα μαθήματα, και στους διδασκάλους διατηρούνται και στους μαθητές παραδίδονται». Αυτή λοιπόν είναι η μετεχομένη από τους αγίους άκτιστος ενέργεια.

19. Ας συμμαρτυρήσει δε με την αλήθεια του Ευαγγελίου και με τον Χρυσόστομο ο θειος Κύριλλος. Αυτός, αφού προτάσσει εκείνο, το ότι δι’ εμφυσήματος δόθηκε στους μαθητές Πνεύμα άγιο από τον Σωτήρα, λέγει, «πρώτον μεν δεν είναι έργο ανθρώπου το να δίδει Πνεύμα μ’ εμφύσημα· έπειτα και το μέγα και υπεράνω της κτίσεως, να παράσχει τέτοια εξουσία, ώστε να κρατούν και να συγχωρούν τις αμαρτίες όποιων διαλέξουν». 
Βλέπεις ότι υπεράνω της κτίσεως είναι η μετεχομένη, μάλλον δε και ενοικισμένη στους αληθινά θεώμενους, ενέργεια και χάρις και δύναμις, την οποία μεν εκείνος ο ομόθεος και προσκυνητός ναός μόνος εύλογα εθησαύρισε ολόκληρη, οι δε άλλοι παίρνοντας από εκεί σαν από δεξαμενή, επειδή η χάρις και ενέργεια του θείου Πνεύματος έγινε όχι μόνο μεθεκτή αλλά και κάπως μεριστή, επέτυχαν ο καθένας τους ένα μέρος, όσο εχώρεσε; 

Έτσι, λέγει, «από το πλήρωμά του ελάβαμε όλοι εμείς». (Έτσι αυτός εκχύνει από το Πνεύμα του προς όλους κατά την αναλογία της αγάπης και πίστεως των προσερχομένων). Έτσι ο Παύλος, πορευόμενος προς τη Δαμασκό, συνάντησε μικρή λαμπηδόνα του μεγάλου φωτός. Έτσι πριν από αυτόν ο Πέτρος και ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης είδαν μια αμυδρή αυγή θεότητος επάνω στο όρος, καθώς η χάρις και λαμπρότης και ενέργεια του Πνεύματος μεριζόταν αμερίστως, το οποίο βέβαια δεν αδυνατούσε προς την αγία μετάδοσιν.

Αλήθεια θα ήταν απολύτως ανωφελής για εμάς κάθε θεία τελετή και κάθε θειο μυστήριο, αν ο Κύριος, κατά τον Δαμασκηνό θεολόγο, παίρνοντας την ανθρώπινη μας σάρκα από την Παρθένο δεν μάς έδιδε Πνεύμα θείον αντί γι’ αυτήν. Αυτός, και κατά τον σοφό στα θεία Κύριλλο, για τούτο έγινε πρώτος γεννητός του άγιου Πνεύματος κατά σάρκα, για να έχουμε κι’  εμείς τη νοητή αναγέννησιν, καθώς η χάρις θα διαβαίνει και σ’ εμάς σαν από μια οδό, «όχι από αίματα, ούτε από θέλημα σαρκός ούτε από θέλημα ανδρός». Και κατά τον μέγα Αθανάσιο, «ο Λόγος του Πατρός ενωθείς με την σάρκα έγινε σάρκα, έτσι ώστε οι άνθρωποι, αφού ενωθούν με το Πνεύμα, να γίνουν ένα Πνεύμα. Αυτός λοιπόν είναι Θεός σαρκοφόρος κι’ εμείς άνθρωποι πνευματοφόροι. «Και οι εργάτες του Χριστού και της αληθείας», κατά τον θειο Γρηγόριο Νύσσης, «δεχόμενοι τα υπεράνω της φύσεώς των αγαθά από τη χάριν του Πνεύματος δια της πίστεως και των κόπων της αρετής, τα καρπώνονται με άρρητη ηδονή». Και πάλι, «ο Χριστός, αναλαβών την απαρχή της κοινής φύσεως, την κατέστησε άγια σε ψυχή και σώμα, έτσι ώστε τοποθετώντας την επάνω δια της αφθαρσίας να προσελκύσει διά μέσου αυτής όλο το συγγενές της κατά φύσιν και ομόφυλο και να δεχθεί τους αποκηρυγμένους στην υιοθεσία και τους εχθρούς του Θεού στην μετουσία της θεότητός του», και πάλι, «όπως τον άνθρωπό του (τον εαυτού άνθρωπον) ο Χριστός τον προσοικείωσε προς τον εαυτό του με την δύναμιν της θεότητας, έτσι και τους επί μέρους ανθρώπους θα προσαγάγει στη συνάφεια της θεότητος, αν δεν φέρουν μαζί τους τίποτε ανάξιο προς τη θεία συμφυΐα».
20. Εσύ όμως λέγεις κάτι παρόμοιο με το παρακάτω.  Ένας αρχιτέκτων κατασκευάζει τον οίκο του, μεγαλοπρεπή σ’ εμφάνιση, με ασφάλεια στερεωμένο, ακλόνητο και απρόσβλητο από κάθε προσβολή, εμάς όμως μας άφησε να ταλαιπωρούμαστε σε άχρηστα ερείπια, ενώ μάς περιστοιχίζουν εχθροί, μάς κτυπούν τυφωνικοί άνεμοι και μάς κατακλύζει πολλή και πολύμορφη κακοκαιρία από παντού• και τότε εσύ έχεις την αξίωση να είμαστε χαρούμενοι, διότι τάχα εκείνος ο αρχιτέκτων επεσκεύασε την οικία μας με το να κατασκευάσει τη δική του άριστη. Μάλλον δε ό Ακίνδυνος που κατατολμά τα πάντα δεν λέγει ούτε τούτο• διότι στους Περί θεώσεως λόγους του χαρακτηρίζει, -τί τόλμη- κτιστήν τη θέωσιν και της από τους ανθρώπους απαρχής, την οποία ανέλαβε υπέρ ημών ο Υιός του Θεού, όπως απεδείξαμε και ελέγξαμε και στην επιστολή προς τον σοφό πρόεδρο της Κυζίκου.

συνεχίζεται

ΟΠΟΙΟΣ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΓΕΥΘΕΙ ΤΗΝ ΑΠΟΛΥΤΗ ΑΝΟΗΣΙΑ Η ΟΠΟΙΑ ΚΥΡΙΑΡΧΕΙ ΣΤΗΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΡΙΞΕΙ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ ΣΤΟ ΑΓΙΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ.


Αμέθυστος