Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΕΝΟΣ ΜΗΛΟΥ - Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΙΑΣ ΕΠΟΧΗΣ

Γράφει ο Ιωάννης  Αυξεντίου

Το Μεσαίωνα,  ένας σοφός διδάσκαλος κάθε χρόνο όταν άρχιζε το μάθημα στο πανεπιστήμιο, συνήθιζε να κάνει το εξής: έδειχνε στους φοιτητές του ένα μήλο, λέγοντας: «αυτό είναι ένα μήλο. Όποιος δεν συμφωνεί μπορεί να φύγει».

Η υπερηφάνεια, η διανοητική αλαζονεία, η επιδίωξη της ανατροπής της κοσμικής τάξης, δεν είναι σκέψη και επιχειρηματολογία, αλλά η εικασία να καθορίσεις, με την σκέψη, το ''είναι''. Ο διδάσκαλος με αυτή την πράξη  θέλησε να δείξει ότι δεν είναι η σκέψη που καθορίζει το ''είναι'' αλλά  είναι  το ''είναι'' που καθορίζει την σκέψη. Όπως έλεγε ένας άλλος στοχαστής “μόνον ο Θεός μπορεί να έχει την πολυτέλεια να είναι  ιδεαλιστής'', διότι μόνον ο θεός καθορίζει το ''είναι'', ξεχωριστό από αυτόν, προφανώς, διότι το Είναι του δεν καθορίζεται, όμως όλα τα άλλα όντα ξεχωριστά από τον Θεό, είναι καθορισμένα από την σκέψη του Θεού. Οπότε ο άνθρωπος που θεωρεί ότι μπορεί να σκέπτεται τις ιδέες του, ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΕΙΝΑΙ, είναι ένας άνθρωπος που τίθεται στην θέση του Θεού. Τότε η ανθρωπολογία  γίνεται  δαιμονολογία. 

Στην εποχή μας συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο από αυτό που έκανε ο διδάσκαλος του Μεσαίωνα• ο καθηγητής λέει στους φοιτητές: αυτό εδώ (δείχνει υποθετικά ένα μήλο) ονομάστε το όπως θέλετε, αλλά όποιος το ονομάσει μήλο, να αποχωρήσει από την αίθουσα. Το ίδιο λένε οι φιλόσοφοι, οι διανοούμενοι, οι  πολιτικοί, οι δημοσιογράφοι.

Εάν παρόλα αυτά, εσύ στυλώσεις τα πόδια σου και φωνάξεις το αυτονόητο: «μα...αυτό είναι ένα μήλο, εάν δεν συμφωνείτε να φύγετε», τότε θα σε πουν αναχρονιστικό, σκοταδιστή, φασίστα, αντιδημοκράτη, ρατσιστή, ομοφοβικό.

Θα πείτε και πολύ σωστά πως τα πανεπιστήμια εδώ και πολλά χρόνια αποτελούν όχι κέντρα καλλιέργειας και μόρφωσης αλλά κέντρα πολιτικής κατήχησης και προπαγάνδας του συστήματος, το οποίο οικονομικά φιλελευθερίζει και πολιτικοκοινωνικά έχει θέσεις πλέον που θα έκαναν και τον Τροτσκυ να σοκαριστεί.

Όμως τα πανεπιστήμια δεν είναι απλά μια νησίδα παράνοιας ξεκομμένη από την υπόλοιπη κοινωνία, είναι τα εργαστήρια εντός των οποίων παράγονται οι ιδέες και οι ιδεοληψίες που αργότερα επιβάλλονται ως νόμοι αλλά και ως κυρίαρχες κοινωνικές νόρμες. 

Ας δούμε ένα παράδειγμα: η παχυσαρκία, ειδικά στις γυναίκες, θεωρούταν πάντα κάτι το άκομψο, το άσχημο και ασφαλώς το ανθυγιεινό. Σήμερα στην αγγλοσφαίρα (και σύντομα και στον υπόλοιπο δυτικό κόσμο) και μόνο η αναφορά ότι ένα υπέρβαρο άτομο είναι ένα ακαλαίσθητο θέαμα χαρακτηρίζεται ρατσιστικό, καταπιεστικό και ιδεολογία μίσους. Υπάρχουν κινήματα που ενάντια σε κάθε λογική και επιστημονική έρευνα δηλώνουν πως το πάχος όχι μόνο είναι όμορφο και πρέπει να είναι πλήρως αποδεκτό αλλά και απόλυτα υγιεινό. Δεν μιλάμε ασφαλώς για γυναίκες που ενάντια στην εξίσου προβληματική εικόνα των καχεκτικών μοντέλων έχουν κάποια κιλά παραπάνω, μιλάμε για άτομα παραμορφωμένα από το πάχος, αυτό που οι γιατροί κλινικά ονομάζουν "νοσηρή παχυσαρκία" (morbid obesity). 

Το μουσείο στρατιωτικής ιστορίας της Δρέσδης, μετά το
δεύτερο "βομβαρδισμό" του 

Ετσι λοιπόν άτομα που υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να βρίσκονται υπό παρακολούθηση γιατρού για να γλιτώσουν τις τραγικές συνέπειες στην υγεία τους, πείθονται πως η εικόνα τους ειναι αποδεκτή, υγειής και ζηλευτή. Μαζί με αυτά τα δυστυχή άτομα, τα ΜΜΕ προσπαθούν να πείσουν και εμάς τους υπόλοιπους πως το θέαμα αυτό και άλλα παραπλήσια είναι φυσιολογικά και καλαίσθητα. Αντί να περιγράφουμε την πραγματικότητα όπως έχει, επιθυμούμε να την ορίσουμε όπως εμείς θέλουμε βάσει των ιδεοληψιών μας. Έτσι ένα τραγικά υπέρβαρο άτομο βαπτίζεται υγειές, η αφόδευση στο δρόμο είναι συμβατή με την ευρωπαϊκή κουλτούρα, μια μουσάτη τραγουδίστρια αποτελεί ένα καλαίσθητο και φυσιολογικό θέαμα, ένα μεταλλικό εξάμβλωμα "καρφωμένο" σε ένα κλασσικό κτίριο αποκαλείται εικαστική παρέμβαση και πάει λέγοντας.

Όσο και εάν ακούγεται παράξενο, η εποχή μας πραγματώνει τον κεντρικό πυρήνα του αρχαίου γνωστικισμού, οπότε, όσοι την αποκαλούν ''προοδευτική'' εποχή αυταπατώνται, είναι μία οπισθοδρομική εποχή, μιας που επανέρχεται στο βασικό πιστεύω μιας  σέκτας του 70 μχ. Ο κεντρικός λοιπόν πυρήνας του γνωστικισμού ήταν ακριβώς αυτός: η σκέψη να μπορέσει να καθορίσει το ''είναι''. Διότι το ''είναι'' είναι μισητό και ατελές, προϊόν ενός κατώτερου θεού. Ο άνθρωπος καθορίζοντας το ''είναι'' γίνεται δημιουργός στην θέση του Δημιουργού. Ο άνθρωπος 'εωσφορίζει'.

Έτσι, εισαγάγει την ισότητα όπου αυτή δεν υπάρχει, καταργεί την ιεραρχία εκεί που αυτή είναι αυτονόητη, μεταβάλλει το αρσενικό σε θηλυκό και αντιστρόφως, παρέχει ελευθερία στον αχαλίνωτο, δίνει δικαιώματα ανθρώπων στα ζώα, αρνείται το προφανές και αποδέχεται το άδηλο.

Ο άνθρωπος όμως δεν μπορεί να καθορίσει πραγματικά το ''είναι'', δεν μπορεί να το αλλάξει, διότι στερείται της ικανότητας της Δημιουργίας. Μπορεί όμως να καταστρέψει. Ακριβώς εκεί θα φθάσει η προσπάθεια της σκέψης να καθορίσει το ''είναι'': στην καταστροφή της κοσμικής του εκδήλωσης. Τη σήψη ολόκληρης της Δημιουργίας.

Θεόδοτος