Ο Άγιος, ο δεσπότης, ο ιερέας... όλα σε διωγμό

Με ένα τρόπο απρόσμενο και εξευτελιστικό για κάθε ελεύθερο και πολιτισμένο άνθρωπο, οι κρατούντες δημιουργούν (και επισήμως) ρατσιστικό προηγούμενο σε βάρος των Ορθοδόξων Χριστιανών, παραπέμποντας στα δικαστήρια έναν επίσκοπο και έναν ιερέα.

Ο ιερέας, στο Κουκάκι, μετέδωσε από την πλαϊνή πόρτα του ναού την θεία Κοινωνία σε δυο παιδάκια των οποίων ο πατέρας το ζήτησε.

Ο δεσπότης είναι ο Μητροπολίτης ΚέρκυραςΝεκτάριος που λιτάνευσε τον Άγιο Σπυρίδωνα την Κυριακή των Βαΐων εντός του ναού, κεκλεισμένων των θυρών, αλλά  υποχρεωτικά τα παρόντα άτομα ήταν περισσότερα των προβλεπομένων καθώς απαιτείται η ελάχιστη συμμετοχή έξι ιερέων (τέσσερις που φέρουν το σκήνωμα του Αγίου, ένας την χείρα και ένας το ιερό ευαγγέλιο), ενώ χρειάζεται και η κωδωνοκρουσία την οποία καλύπτουν οι εργαζόμενοι στον ιερό ναό, λόγω του χειροκίνητου των σημάντρων.

Αυτό έστειλε τον Μητροπολίτη στον εισαγγελέα, αυτό παρέπεμψε τον Μητροπολίτη σε δίκη στις 25 Μαΐου, αυτό επέβαλε την μη πραγματοποίηση της επόμενης λιτάνευσης του ιερού σκηνώματος το Μ. Σάββατο (παραβιάζοντας μία θρησκευτική παράδοση 500 ετών). 

Σε παλαιότερο κείμενό μας δηλώναμε υπερήφανοι για την ευλογία να έχουμε συνεργασθεί μαζί του.
Σήμερα δηλώνουμε θυμωμένοι με τον διασυρμό του αλλά και συγκλονισμένοι για τον τρόπο με τον οποίον ο Κύριος τον γεμίζει δάφνες και στεφάνους. Επίσης είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι ο Άγιος θα τον σκέπει τόσο στην ταλαιπωρία του στην δικαστική αίθουσα όσο και στις συκοφαντίες με τις οποίες τον στολίζουν οι ...προστάτες από τον κορονοϊό!
Ωστόσο εκείνο που περισσότερο από όλα μας θλίβει και μας καταθλίβει είναι η σιωπή τόσον του κ. Ιερωνύμου όσο και της Συνόδου για την καταδίωξη του Δεσπότη αλλά και του ιερέα. Και αυτό όχι για το κατά κόσμον ανυπεράσπιστο των συγκεκριμένων προσώπων αλλά για την δική μας συνείδηση που ολοένα χάνει καταφύγια. Μας παρηγορεί όμως το γεγονός ότι η μεγάλη μας καταφυγή είναι η Αγάπη που Τον έφτασε στον Σταυρό και αυτό δεν αλλάζει με τίποτε.
Ούτε καν με τις κλειστές εκκλησιές, μήτε και με τον "παρατημένο"( ως αλιτάνευτο) πλέον Άγιο της Κέρκυρας....

ΟΙ ΛΙΤΑΝΕΥΣΕΙΣ & ΤΑ ΘΑΥΜΑΤΑ

Η ιστορία της Κέρκυρας και η ζωή αυτής είναι αδιαρρήκτως συνδεδεμένη προς το σεπτό Σκήνωμα του ιερού Σπυρίδωνος, από της πρώτης ήδη στιγμής, κατά την οποίαν μετεφέρθηκε τούτο στην νήσο. Και τούτο όχι μόνον ένεκα της τιμής και της εύνοιας εκ μέρους του Θεού, της οποίας αξιώθηκε η Κέρκυρα, να γίνει ο τόπος της αποθησαυρίσεως του ιερού τούτου Λειψάνου, άλλα κυρίως ένεκα της ζώσης παρουσίας του θαυματουργού Ιεράρχη στην ζωή της νήσου. 

Σε όλες τις κρίσιμες στιγμές αυτής της ζωής ο Άγιος Σπυρίδων υπήρξε ο πρωταγωνιστής, ο προστάτης, ο σωτήρας. Υπήρξε και υπάρχει, όπως εύστοχα λέγει ο υμνογράφος του· των «Κερκυραίων προασπιστὴς πολυθρύλητος». Πηγή θαυμάτων ανεξάντλητος ο Άγιος, όχι μόνον δια τα άτομα, αλλά και δια το σύνολο, δια τον λαό του. 

Τα πρώτα έτη από της εις την Κέρκυρα μετακομιδή του Σκηνώματος του, σώζει την νήσο από τον λοιμό. Κατά το έτος 1537 η Κέρκυρα δοκιμάζεται τρομερά κάτω από την ανηλεή βαρβαρότητα του εξωμότη Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσσα και την κρίσιμη αυτήν στιγμή, όταν φαίνεται βέβαιος πλέον ο ολοκληρωτικός αφανισμός, επεμβαίνει ο Άγιος θαυματουργικά και αποτρέπει τον όλεθρο. Αλλά και άλλοτε, σε χρόνο άγνωστο επακριβώς, σώζει την νήσο από τον λιμό. Κατά τα έτη 1629 - 1630 και 1673 η πανώλη αφανίζει λαό πολύ σε ολόκληρη την Ευρώπη. Από την επιδημία, ως ήταν φυσικό, προσβάλλεται και η Κέρκυρα, αλλά ο Άγιος δεν επιτρέπει στην τρομακτική νόσο να ολοκληρώσει το απαίσιο έργο της, διότι επεμβαίνει εγκαίρως και θαυματουργικά απομακρύνει τον έσχατο κίνδυνο από την νήσο. Το έτος 1716 οι Τούρκοι επέρχονται και πάλι εναντίον της Κερκύρας. Ο κίνδυνος και αυτήν την φοράν είναι μεγάλος άλλα και πάλι ο θαυματουργός Σπυρίδων σώζει τον λαό του. Την 28η Οκτωβρίου 1940 κηρύχθηκε, ως είναι γνωστό ο ελληνοϊταλικός πόλεμος. Από της πρωίας της 1ης Νοεμβρίου μέχρι της ημέρας της καταλήψεως της Κερκύρας υπό των ιταλικών στρατευμάτων (28 Απριλίου 1941), η πόλις βομβαρδίσθηκε ανηλεώς υπό της ιταλικής αεροπορίας. Τα θύματα των ιταλικών βομβαρδισμών, συγκρινόμενα προς τον αριθμό των επιδρομών, ήσαν ελάχιστα. Τούτο οφείλεται ιδιαιτέρως εις το γεγονός ότι μεγάλος αριθμός βομβών έπεσε στην θάλασσαν. Το γεγονός αποδόθηκε από τον ευσεβή λαό, και δικαίως, εις την προστασία του θαυματουργού Αγίου, ο οποίος δια μία ακόμη φοράν έσωσε τον λαό του. Κατά την διάρκεια των ιταλικών βομβαρδισμών, όπως και των γερμανικών και των συμμαχικών τοιούτων, ο ναός του αγίου Σπυρίδωνος είχε μεταβληθεί σε καταφύγιο. Κάτω από την αδύναμη ξύλινη στέγη του Ναού, αλλά και υπό την ακαταμάχητη σκεπή και προστασία του Αγίου, κατέφυγαν κατατρεγμένοι και κινδυνεύοντες τον έσχατο κίνδυνο οι Κερκυραίοι και ζήτησαν την σωτηρία.

Ανάλογη προς την προστασία του Αγίου υπήρξε απ’ αρχής και η ευσέβεια και η πεποίθηση των Κερκυραίων, προς τον ιερόν Σπυρίδωνα. Χαρακτηριστική, δια την αφοσίωση των Κερκυραίων στο ιερό Λείψανο, είναι η φράση ξένου ταξιδιώτη «ὁπόταν ὁ Ἅγιος Σπυρίδων ἐξήρχετο τῆς λειψανοθήκης του (ἐννοεί τᾶς Λιτανείας) ὅλη ἡ νῆσος ἐχόρευε». Ενδεικτικό της ευλάβειας των Κερκυραίων προς τον Άγιο είναι και το έξης γεγονός. Περί το έτος 1797 ο λαός της Κερκύρας ενθουσιωδώς υποδέχθηκε τους Δημοκρατικούς Γάλλους ως ελευθερωτές. Εν τούτοις ο ίδιος λαός δεν δίστασε, μετά πάροδο δύο μόλις ετών, να σύμπραξη με τους Ρώσους διά την αποπομπή των Γάλλων. Εις τούτο συντέλεσε κυρίως ο χλευασμός και η ασέβεια των Γάλλων προς το ιερό Λείψανο. Προκαλούσε φρίκη στον ευσεβή κερκυραϊκό λαό η ασεβής συμπεριφορά των ξένων, τους όποιους έβλεπαν «νὰ χλευάζωσι τὰς θρησκευτικάς των πεποιθήσεις καὶ τὴν λατρείαν των. Καὶ αὐτοὶ οὗτοι οἱ ἀρχηγοί,... δὲν ἔπαυον τοὺς σαρκασμούς διὰ τὴν εὐλάβειάν των (τῶν Κερκυραίων) πρὸς τὸν «παλαιὸν σκελετὸν» τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος».

Έκφραση της ευγνωμοσύνης των Κερκυραίων προς τον Άγιο Σπυρίδωνα, δια τις πολλές ευεργεσίας του, είναι η καθιέρωση των Λιτανειών του σεπτού αυτού Λειψάνου, τέσσερις φορές κατά την διάρκεια του έτους και σε ανάμνηση τεσσάρων μεγάλων αυτού θαυμάτων.

Κατά τα πρώτα έτη της λιτανεύσεως αυτού το ιερό Λείψανο, ακάλυπτο φέροταν στην αγκαλιά ενός μόνου ιερέως. Τούτο γίνονταν μέχρι το έτος 1605, οπότε ο Πρωτοπαπάς Αρτέμιος Βούλγαρης (1605-1608) «ἔκρινεν ἀπρεπὲς» τούτο, και με δαπάνη δε του Κυπρίου Θωμά Μοτζάνεγα, κατασκευάσθηκε στη Βενετία η πρώτη λάρνακα («κρυσταλλίνη θήκη») του ιερού Λειψάνου. Από έγγραφο σχετικό με την Λιτανεία των Βαΐων (1630), το όποιον καταχωρείται στον οικείο τόπο, γνωρίζουμε ότι κατά τον ΙΖ΄ αιώνα στις Λιτανείες λάμβαναν μέρος, υποχρεωτικώς και επί ποινή προστίμου είκοσι δουκάτων υπέρ του Ναού του Άγιου, τα λάβαρα (αγιόγραφα) των Ναών, οι συντεχνίες  των ραπτών και των υποδηματοποιών με τα λάβαρα των, οι αδελφότητες της Υ.Θ. Σπηλαιωτίσσης και της Υ.Θ. Αντιβουνιωτίσσης, και ο Κλήρος με επί κεφαλής τον Πρωτόπαπα. 

Κατά την εποχή της ενετοκρατίας στις Λιτανείες παρευρίσκονταν, εκτός των εγχωρίων αρχών, και οι βενετοί άρχοντες, ενίοτε δε και ο Λατινεπίσκοπος και ο Κλήρος του «κατὰ τὴν θέλησιν αὐτῶν ὡς ἰδιῶται».  Επίσης «κατὰ τὴν διάρκειαν τῶν ἐκάστοτε τελουμένων λιτανειῶν τοῦ Ἁγίου, τὰ μὲν πλοῖα τοῦ Ἑνετικοῦ στόλου, μετακινούμενα ἐκ τοῦ λιμένος Γουβίου, ἔνθα ἠγκυροβολημένα διεχείμαζον, ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον, ἐν καιρῲ ἐιρήνης προέβαινον μέχρι τοῦ παλαιοῦ φρουρίου, ὡς συνοδεία, οὕτως εἰπεῖν, τῆς Λιτανείας καὶ πολὺ πλησίον τῶν τειχῶν τῆς πόλεως διερχόμενα, ἐπυροβόλουν συγχρόνως μετὰ πάντων τῶν φρουρίων. Ὁ δὲ στρατός τῆς ξηρᾶς παρατασσόμενος ἐν τῇ πλατείᾳ ἀπέδιδεν ἐπίσης διὰ πυροβολισμῶν τὰς προσηκούσας εἰς τὸν Ἁγιον τιμάς». Την Κυριακή των Βαΐων 1796 «τὸ σκῆνος τοῦ πάτρονος τῆς νήσου, ὀρθόν ἐντὸς τῆς ὑαλίνης, μὲ γωνίας ἐξ ἐβένου, λειψανοθήκης του περιήγετο ἐπισήμως διὰ μέσου ὅλης τῆς πόλεως, ἐνῷ οἱ κώδωνες ἐσήμαινον ἠχηρῶς, τὰ πυροβόλα τοῦ παλαιοῦ φρουρίου ἀπήντων δι’ ὁμοβροντιῶν, οἱ στρατιῶται ἔρριπτον τοὺς μουσκετισμούς των καὶ αἱ γαλέραι καὶ αἱ γαλιόται, σημαιοστόλιστοι, ἡκολούθουν τὴν συνοδείαν κατὰ μῆκος τῆς παραλίας· οἱ ἀσθενεῖς ἀθρόοι ἤρχοντο νὰ ριφθῶσιν ὑπὸ τὴν λειψανοθήκην, μερικοὶ τῶν ὁποίων κατελαμβάνοντο ὑπ’ σπασμῶν, γεγονὸς ὅπερ ἐπέφερεν ἀσφαλῶς ὀλίγην σύγχυσιν εἰς τὴν τάξιν τῆς τελετῆς, ἀλλ’ ὑπέκαιε ταὐτοχρόνως τὸν εὐλαβῆ ἐνθουσιασμὸν τῶν παρεστώτων». 

1. Η Λιτανεία του Μ. Σαββάτου

Είναι η αρχαιότερα όλων των Λιτανειών, καθιερώθηκε δε εις ανάμνηση θαύματος, δια του οποίου Άγιος έσωσε τον λαό της Κερκύρας από μεγάλη σιτοδεία. Η διήγηση των θαυμάτων του Αγίου με τους έξης λόγους αναγράφει το γεγονός: «Τὸ πάλαι ποτέ, εἰς τὴν τῶν Κερκυραίων νῆσον στερουμένην τῶν πρὸς τὸ ζῇν ἀναγκαίων, καὶ κατακεκυριευμένην ἀπὸ βιαίαν πεῖναν, ὁ ἅγιος ἐχάρισε διὰ πλοίων, σίτους, ἐπιφανεὶς εἰς τοὺς πλοιάρχους καὶ προμηνύσας εἰς τούτους τὴν τῆς νήσου ἀνάγκην, κατὰ τὸ ἅγιον μέγα Σάββατον· διὰ τοῦτο λαμπρὸν καὶ τερπνὸν ἐτελέσθη τὸ τότε Πάσχα εἰς τὴν πρώην τεθλιμμένην νῆσον, μὲ τὴν τοῦ ἁγίου προμήθειαν». 

Φανερώθηκε δηλαδή ο Άγιος εις τον ύπνο των πλοιάρχων εμπορικών πλοίων, τα οποία παράπλεαν την Κέρκυρα και τους ζήτησε να μεταφέρουν εις αυτήν τα φορτία του σίτου, τα όποια μετέφεραν αλλού. Οι πλοίαρχοι υπάκουσαν εις την υπόδειξη του Αγίου, και η Κέρκυρα σώθηκε από τον λιμό.

Δεν είναι γνωστό το έτος της τελέσεως του θαύματος, τότε της καθιερώσεως της Λιτανείας. Η παράδοση θέλει την Λιτανεία αυτή ως την πλέον παλαιά από όλες, όπως ήδη σημειώθηκε. Την 27η Απριλίου 1753 ο Γενικός Προβλεπτής της Ανατολής Αντώνιος Λορεδάνος επικύρωσε με διαταγή του την αρχαία αυτή Λιτανεία, την επικύρωση δε του Προβλεπτού επιδοκίμασε δια θεσπίσματός της η Βενετική Γερουσία (1 Ιουνίου 1753). Ίσως η Λιτανεία να τελέσθηκε δια πρώτη φορά κάποιο Μ. Σάββατον προ του έτους 1553, κατά το όποιον αποφάσισε η Βενετική Κυβέρνησης «μετὰ τὴν δεινὴν σιτοδείαν τοῦ Μεγάλου Σαββάτου, νὰ συστήσῃ δημοσίας Σιταποθήκας». 

Αξίζει εις το σημείο αυτό να αναφερθεί ότι κατά την Λιτανεία του Μ. Σαββάτου μαζί με το σεπτό Σκήνωμα του Αγίου λιτανεύεται και το ιερό Κουβούκλιο του Επιταφίου. Τούτο οφείλεται εις το έξης γεγονός. Κατά την διάρκεια της Βενετικής κατοχής της Κερκύρας (1386-1797) η Ορθόδοξος Εκκλησία υπέστη πολλές ταπεινώσεις. Μεταξύ τούτων ήταν και η κατόπιν Αποφάσεως της Βενετικής Γερουσίας (1574), απαγόρευση των Λιτανειών των ορθοδόξων κατά τις ημέρες, της οποίας τελούσαν αυτές οι λατίνοι· υποχρεώνονταν δε ο ορθόδοξος ιερός Κλήρος να λαμβάνει επίσημα μέρος στις τελετές των Λατίνων. Εξ αιτίας αυτής της αποφάσεως οι ορθόδοξοι περιέφεραν τον Επιτάφιο τους όχι το εσπέρας της Μ. Παρασκευής, άλλα το πρωί του Μ. Σαββάτου. Τούτο εξακολούθησε να γίνεται μέχρι το έτος 1799, όποτε η Ορθόδοξος Εκκλησία της Κερκύρας απέλαβε πλήρη ελευθερία, διατηρήθηκε όμως, ως έθιμο πλέον για τον Επιτάφιο του Ναού του άγιου Σπυρίδωνος.

Η ιερά πομπή της Λιτανείας του Μ. Σαββάτου, διακρινόμενη ιδιαιτέρως διά την επιβλητικότητα της, εξέρχεται από τον Ναό την 9ην πρωϊνή, μετά δε την επιστροφή της εις αυτόν, το σεπτό Λείψανο εκτίθεται εις νυχθημερινό προσκύνημα μέχρι του απογεύματος της Τρίτης της Διακαινησίμου εβδομάδος.

2. Η Λιτανεία της Κυριακής των Βαΐων

Το φθινόπωρο του έτους 1629 η πανώλης μάστιζε την Ιταλία. Καθώς ήταν επόμενο, η τρομακτική νόσος μεταδόθηκε και στην Κέρκυρα, κατά τις τελευταίες ημέρας του έτους εκείνου. Ο κερκυραίος ιστορικός Ανδρέας Μάρμορας (1618-1684 ή 1688), ο οποίος, καίτοι εις παιδική ηλικία υπήρξε αυτόπτης μάρτυς της τραγικής καταστάσεως, ως εξής αφηγείται τα γεγονότα: «... Κατά την νύκτα των Χριστουγέννων εις τέσσερα μέρη της πόλεως ανακαλύφτηκαν σημεία πανώλης, με κίνδυνο, ένεκα της πυκνότητας του λαού, να μολυνθεί η νήσος ολόκληρος, διότι μέσα από τα τείχη δεν ήσαν μόνον οι κάτοικοι της πόλεως, αλλά και μεγάλος αριθμός χωρικών, οι όποιοι είχαν έλθει από διάφορα χωρία εις την εορτή. Χρησιμοποιήθηκαν, διά ν’ ανακόψουν τις ρίζες του κακού μέσα μεγάλα, εν τω μεταξύ δε οι Προβλεπτές επί της Υγείας ερεύνησαν τον τρόπον, διά του οποίου θα μπορούσαν να ανακαλύψουν τον πρώτον σπόρο του κακού. Έπειτα από αυστηρές ανακρίσεις έμαθαν ότι ένας υπηρέτης του Όδηγητριανού Σαραντάρη, συναδέλφου τους, μέσα εις δύο τουρκικά μαντήλια μετέφερε το μικρόβιο εις την οικεία του Κυρίου του, από οπού η ασθένεια μετεδόθηκε στις άλλες συνοικίες. Ο υπηρέτης εκείνος είχε λάβει αυτά τα λινά μαντήλια, άγνωστο από ποιο, από ένα πλοίο ξένο, το οποίον είχε λάβει ελευθεροκοινωνία, χωρίς ουδεμία υποψία πανώλης, επειδή δε του φάνηκαν ωραία, τα δώρισε στην κυρία, εκείνη δε τα τοποθέτησε σε ένα σεντούκι μιας κόρης της, η όποια έπειτα από ολίγο καιρό πέθανε. Έτρεξαν, καθώς συνηθίζεται, οι κυρίες στην κηδεία και εναγκαλιζόμενες την μητέρα και τις άλλες συγγενείς της νεκρής κόρης, μερικές προσβλήθηκαν από την ασθένεια, η όποια πλέον απειλητική εις περισσότερα μέρη παρουσιάσθηκε. Αμέσως ο Σαραντάρης με την οικογένειά του οδηγήθηκαν στο Λαζαρέτο, και ως συνένοχος δια το κακό, αλλ’ όμως αθωότατος, έλαβε από τους συναδέλφους του, και τους δημοσίους αντιπροσώπους την εις θάνατον καταδίκη, η όποια και εκτελέστηκε, προς μεγάλη λύπη των Ευγενών, οι όποιοι σχεδόν όλοι, είχαν αυτόν ως δικηγόρο των. Τον μετέφεραν έξω από το Λαζαρέττο, και τον διέταξαν να εξομολογηθεί σε ένα κληρικό, τον όποιον είχαν οδηγήσει διά αυτό τον σκοπό με μία λέμβο, αφού δε εξομολογήθηκε τον φόνευσαν δια τυφεκισμού. Έτσι ο Σαραντάρης χωρίς υπεράσπιση, χωρίς ευσπλαγχνία, χωρίς έγκλημα έπεσε ένεκα του μίσους και όχι του σφάλματος.....

Ήταν δυνατόν ανάμεσα εις δύο υφάσματα να κρυφτεί η πανώλη, πώς όμως ο υπηρέτης δεν προσβλήθηκε πρώτος από την ασθένεια; πώς εις το πλοίο πού τα έφερε δεν φάνηκε σημείο του κακού; εγώ προσωπικά πιστεύω, ότι ο δηλητηριώδης όφις από την Ιταλία πήδησε εις την Κέρκυρα, η όποια στα ανθρώπινα μέσα προσέθεσε και τα θεία δια να τον διώξει από τα όριά της. Ο Άγιος Σπυρίδων, πού εν όσο ζούσε είχε κυριαρχία επί των όφεων μέχρι του σημείου να μετατρέπει αυτούς εις χρυσόν, παρεκλήθη·  σε αυτόν άνδρες, γυναίκες και παιδία έτρεξαν με δάκρυα εις τους οφθαλμούς, και στεναγμούς στα χείλη, οι όποιοι έβγαιναν από την εσωτερική αφοσίωση της καρδίας. Ο Άγιος με τις προσευχές του έλαβε από τον Θεό την χάριν, η οποία με τον θάνατο εξήκοντα μόνον ανθρώπων, και όχι περισσοτέρων, φανερώθηκε την ημέρα των Βαΐων του 1630. Τα Βάϊα έφεραν την νίκη και με μία μεγαλοπρεπή λιτανεία οδηγήθηκε το Σώμα του Σπυρίδωνος εν θριάμβω· θρίαμβος δε υπήρξαν οι εορταστικές διακοσμήσεις, οι τάπητες εις τους δρόμους, οι σημαίες, οι εξέδρες, και ο τεράστιος αριθμός των ανθρώπων. Κατ’ έτος, την ημέρα αυτήν, με την ιδίαν μεγαλοπρέπεια εορτάζεται η ανάμνηση της ευεργεσίας του Ύψιστου, τη μεσιτεία του Αγίου, ο όποιος τον καιρό της επιδημίας φανερώθηκε σε πολλούς ασθενείς και τους υποσχέθηκε την υγεία. Στον Ναό του έκαμε ώστε κάθε νύκτα να φαίνεται ένα φως ως εις φανός, τον όποιον έβλεπαν οι φρουροί των Φρουρίων. Συνελέγησαν πέντε χιλιάδες δουκάτα, ένεκα τόσων χαρίτων τα όποια καταναλώθηκαν στον εξωραϊσμό της Εκκλησίας πού περικλείει τα οστά (sic) εκείνου, ο οποίος ποτέ δεν είναι σκληρός στις ικεσίες των Κερκυραίων, ευσεβών προσκυνητών της εξαίρετου αξίας του».

Η λιτανεία της Κυριακής των Βαΐων τελέστηκε διά πρώτη φοράν κατόπιν αιτήσεως των Συνδίκων. Εν συνεχεία οι Σύνδικοι με αναφορά των προς την «Περιφανεστάτην Κυβέρνησιν Κερκύρας», ζήτησαν όπως καθιερωθεί διά κυβερνητικής αποφάσεως η Λιτάνευση του ιερού Σκηνώματος του Άγιου κατά την Κυριακή των Βαΐων εκάστου έτους.

 Η Λιτανεία της Κυριακής των Βαΐων έχει την μακρύτερη διαδρομή, διότι διανύει την ορίζουσα την περίμετρο της πόλεως οδό, όπου ανυψώνονταν την εποχή εκείνη τα τείχη. 

Ως ανακοινώθηκε προσφάτως, υπάρχει ασματική ακολουθία χειρόγραφος αναφερομένη εις το θαύμα της απαλλαγής της νήσου από της πανώλης, όπου το θαύμα τούτο αποδίδεται όχι μόνον εις τον αγ. Σπυρίδωνα, αλλά και εις τον αγ. Αθανάσιο. Την απόδοση του θαύματος και εις τους δύο αγίους μαρτυρεί και αρχαία τοιχογραφία, ευρισκομένη εις τον Ναό του αγ. Αθανασίου, εις την κωμόπολη της Κορακιάνας, και την οποίαν δημοσιεύουμε. Εις αυτήν εικονίζονται οι άγιοι Αθανάσιος και Σπυρίδων, ενισχυόμενοι υπό της χειρός του Κυρίου, εκδιώκοντες τον λοιμό, ο όποιος ιστορείται ως πτερωτό τέρας επιγραφόμενο «η πανούκλα». Η τοιχογραφία φέρει την επιγραφή : «ὅτε ἐδίοξαν  τὸ πάθος τῆς λοιμικῆς νόσου ἐκ τοῦ τόπου τούτου».

3. Η Λιτανεία της πρώτης Κυριακής του Νοεμβρίου

Το έτος 1673 εμφανίσθηκε και πάλι στην Κέρκυρα, και μάλιστα δύο φοράς κατά το αυτόν έτος, η πανώλη. Έντρομος ο λαός κατάφυγε στον Ναό και με δάκρυα επικαλέστηκε την μεσιτεία του Αγίου προς τον Κύριο. Και πάλι η θαυματουργική επέμβαση του θείου Σπυρίδωνος έσωσε τον λαό της νήσου και τους ασθενείς θεράπευσε και οριστικά κατάπαυσε την νόσο την 13 Ιουλίου του έτους εκείνου 1673. «Καὶ τῳόντι μέγα ἧτο τὸ θαῡμα» λέγει η διήγηση των θαυμάτων του Αγίου, «διότι πρῶτον μὲν κατὰ τὴν ἡμέραν τῆς πανηγύρεως τοῦ ὑπὸ τοῦ Ἁγίου γενομένου θαύματος εἰς τὸν παραδόξως (...) ὀμματωθέντα Θεόδωρον, τῇ δεκάτῃ τρίτῆ τοῦ Ἰουλίου μηνός, ἔβλεπέ τις τοῦς ἡμιθανεῖς, ἐν τῷ ἅμα μὴ λοιμώττοντας πλέον· τὸ δὲ δεύτερον, κατ’ αὐτήν τὴν τῶν Βαΐων ἡμέραν τῆς ἐτησίου λιτῆς τοῦ μεγάλου Σπυρίδωνος, νὰ ἴδωσι πάλιν, ὤ τοῦ θαάματος, πεπαυμένον τὸν λιμόν». Εις το ανέκδοτο έργο του ιερομόναχου Πολυκάρπου Βούλγαρη «Σύνοψις τοῦτε βίου καὶ τῶν θαυμάτων τοῦ πανενδάξου Ἁγίου Σπυρίδωνος» αναφέρονται τα εξής: «Κατὰ τὸ ἔτος 1673 ἐνέσκηψεν ἡ πανώλης, λεγομένη «τῶν Τρυφεροῦ καὶ Καναλιώτου», πεισματώδης ἀνακαλυφθεῖσα ἐν τῷ προαστείῳ Γαρίτσης. Ἐπιτευχθείσης δι’ εὐχῆς τῆς χάριτος τοῦ Ἁγίου, ἐξέλιπε κατὰ τὰ τέλη του Ὀκτωβρίου ἡ νόσος. Τὸ δὲ πασιφανὲς θαῦμα ἧν τοιοῦτον. Διὰ μέσου σταθεροῦ φωτάς, τὸ ὁποῖον ἐπὶ τρεῖς συνεχεῖς νύκτας ἐβλέπετο ὲπὶ τῆς ἄκρας τοῦ κωδωνοστασίου τοῦ παρ’ ἀπάντων, διεκρίνετο ὁ Θαυματουργὸς Ἱεράρχης μετὰ Σταυροῦ ἐν τῇ χερί, καταδιώκων τὸ θανατικόν, τὸ ὁποῖον ἐφαίνετο ὥς περ φάσμα καὶ οὗτινος οἱ κλαυθμοὶ ἠκούοντο ὑπὸ τῶν κατοίκων».  Εις ανάμνηση του θαύματος τούτου, οι κάτοικοι της κώμης Κορακιάνα ανέγειρα τον υπάρχοντα ακόμη Ναό «ἐπ’ ὀνόματι τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος».

Διά να εκφράσουν την ευγνωμοσύνη των προς τον Άγιο, οι Κερκυραίοι ζήτησαν και καθιερώθηκε, δι’ αποφάσεως της Βενετικής Κυβερνήσεως, από 29 Οκτωβρίου 1673, ετησία Λιτανεία του σεπτού Σκηνώματος, τελούμενη κατά την πρώτη Κυριακή εκάστου μηνός Νοεμβρίου.

4. Η Λιτανεία της 11ης Α υ γ ο ύ σ τ ο υ

Το έτος 1717 η Βενετική Δημοκρατία βρίσκονταν σε πόλεμο με την Οθωμανική Αυτοκρατορία.  Εις το πλαίσιο των εχθροπραξιών των δύο αντιμαχόμενων δυνάμεων υπήρξε και η πολιορκία της Κερκύρας από τους Τούρκους. Ο κίνδυνος του ανδραποδισμού και του αφανισμού δια της σφαγής ήταν μεγάλος διότι οι δυνάμεις των απίστων ήσαν ασυγκρίτως μεγαλύτερες των χριστιανικών. Παρά δε την στρατηγική δεξιότητα του διευθύνοντος τα χριστιανικά όπλα σάξονα στρατάρχη Ιωάννου Ματθία κόμητα Schulemburg, και παρά την γενναιότητα και την αυτοθυσία με την οποίαν αντιμετώπισαν τον επιδρομέα οι Κερκυραίοι και οι άλλοι χριστιανοί μαχητές, στο τέλος θα υπέκυπταν, εάν δεν επενέβαινε η θεία δύναμις, και πάλι δια της μεσολαβήσεως του ιερού Σπυρίδωνος, αποτελεσματικά υπέρ των υπερασπιστών της πόλεως. Η πολιορκία άρχισε την 24 Ιουνίου (ε.π.) 1716, τερματίστηκε δε την 11 Αυγούστου του έτους εκείνου δια της άτακτου αναχωρήσεως των επιδρομέων. 

Εις ανάμνηση του θαύματος τούτου, και εις δόξαν του Παντοδυνάμου Θεού και τιμήν του προστάτου αγίου Σπυρίδωνος, καθιερώθη η κατ’ έτος και κατά την 11 Αυγούστου Λιτανεία του σεπτού Σκηνώματος του Αγίου, δι’ αποφάσεως του Βενετού Γενικού Καπιτάνου Κερκύρας Ανδρέου Πιζάνη, από 1930 Μαρτίου 1717.

ΤΡΕΛΟ-ΓΙΑΝΝΗΣ