Άγιος Συμεών: Ποιο είναι το κλειδί της γνώσεως;

 

Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος. Εικόνα του Γιώργου Κόρδη.

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος
Λόγος ΧΧΧΙΙΙ (33ος)

Συνέχεια από εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=323738

Λέγομεν λοιπόν· προσέχετε, αδελφοί, μη τυχόν και το νομίζετε ότι ευρίσκεσθε πλησίον του Θεού και ενώ νομίζετε ότι είσθε ηνωμένοι μαζί του, ευρεθήτε μακράν αυτού και χωρισμένοι απ’ αυτόν, επειδή δεν βλέπετε πλέον το ιδικόν [το δικό] του φως.

Διότι εάν άναψε τας λαμπάδας σας -δηλαδή τας ψυχάς σας- θα είχε φωταγωγήσει ολόκληρον το εσωτερικόν σας, καθώς ο ίδιος ο Θεός και Κύριός μας Ιησούς Χριστός είπε· «Ει ουν το σώμα σου όλον φωτεινόν, μη έχον τι μέρος σκοτεινόν, έσται φωτεινόν όλον ως όταν ο λύχνος τη αστραπή φωτίζει σε».

Ποίαν, λοιπόν, άλλην απόδειξιν απαιτείται να προσκομίσωμεν μεγαλυτέραν αυτής διά να πεισθής; Εάν δείξης απιστίαν εις τον Κύριον, πες μου, πώς είναι δυνατόν να πιστεύσης εις εμέ τον όμοιόν σου;

Τι όμως να είπω προς όσους φιλοδοξούν να γίνουν περίφημοι και να αναδειχθούν ιερείς και αρχιερείς και ηγούμενοι, και θέλουν να δέχωνται τας εξομολογήσεις των άλλων και οι οποίοι λέγουν ότι είναι άξιοι να πάρουν την εξουσίαν του «δεσμείν και λύειν»;

Όταν βλέπω αυτούς να μη γνωρίζουν τίποτε από τα αναγκαία και θεία πράγματα, ούτε να τα διδάσκουν εις άλλους ή να τους οδηγούν εις το φως της θείας γνώσεως, τι άλλο να τους είπω παρά εκείνο που είπεν ο Χριστός εις τους φαρισαίους και τους νομικούς: «Ουαί υμίν τοις νομικοίς, ότι ήρατε την κλείδα της γνώσεως. Αυτοί ουκ εισήλθετε και τους εισελθείν βουλομένους εκωλύσατε».

Διότι τι άλλο είναι το κλειδί της γνώσεως, παρά η διά μέσου της πίστεως χορηγουμένη χάρις του Αγίου Πνεύματος, η οποία προκαλεί την αληθή γνώσιν και επίγνωσιν διά του θείου φωτισμού και η οποία ανοίγει διάπλατα τον κλεισμένον και σκεπασμένον νουν μας, καθώς πολλάς φοράς με πολλάς παρομοιώσεις και εικόνας, ακόμη δε και με φανεράς αποδείξεις, σας ωμίλησα και πάλιν σας ομιλώ: Η Θύρα είναι ο Υιός – «Εγώ ειμι, λέγει, η θύρα»-, το κλειδί δε με το οποίον ανοίγεται η θύρα είναι το Άγιον Πνεύμα – «Λάβετε, λέγει, Πνεύμα Άγιον· αν τίνων αφήτε τας αμαρτίας, αφίενται αυτοίς· αν τίνων κρατήτε, κεκράτηνται» -, οικία δε είναι ο Πατήρ – «Εν (γαρ) τη οικία του Πατρός μου μοναί πολλαί εισι» -.

Πρόσεξέ, λοιπόν, να αντιληφθής ορθώς ποίον είναι το νόημα αυτού του λόγου: Εάν, λοιπόν, το κλειδί δεν ανοίξη – «Τούτω γάρ, λέγει ο Κύριος, ο θυρωρός ανοίγει» -, η θύρα δεν ανοίγεται· αν δε η θύρα δεν ανοιχθή, ουδείς εμβαίνει εις την οικίαν του Πατρός, καθώς λέγει ο Χριστός: «Ουδείς εισέρχεται προς τον Πατέρα, ει μη δι’ εμού».

Ότι δε το Άγιον Πνεύμα ανοίγει προηγουμένως με τον φωτισμόν του τον νουν μας και μας διδάσκει όσα αναφέρονται εις τον Πατέρα και τον Υιόν, ο ίδιος πάλιν ο Κύριος είπεν: «Όταν δε έλθη εκείνος, το Πνεύμα της αληθείας -«ο παρά του Πατρός εκπορεύεται, εκείνος μαρτυρήσει περί εμού»- οδηγήσει υμάς εις πάσαν την αλήθειαν», – βλέπεις πώς διά του Πνεύματος, καλύτερα δε να είπω εν τω Πνεύματι, γνωρίζονται εις απόλυτον συνάφειαν ο Πατήρ και ο Υιός; – και ακόμη: «Εάν γαρ εγώ μη απέλθω, ο Παράκλητος ουκ ελεύσεται προς υμάς».

Όταν δε έλθη εκείνος «αναμνήσει (το ορθόν «υπομνήσει») υμάς πάντας» και αλλού λέγει: «Εάν αγαπάτε με, τας εντολάς τας εμάς τηρήσατε, και εγώ ερωτήσω τον Πατέρα και άλλον Παράκλητον δώσει υμίν, ίνα μένη μεθ’ υμών εις τον αιώνα, το Πνεύμα της αληθείας» και αμέσως κατωτέρω: «Εν εκείνη τη ημέρα -όταν δηλαδή θα έλθη πλησίον σας το Άγιον Πνεύμα- γνώσεσθε υμείς ότι εγώ εν τω Πατρί μου και υμείς εν εμοί καγώ εν υμίν» και πάλιν: «Ιωάννης μεν εβάπτισεν ύδατι, υμείς δε βαπτισθήσεσθε εν Πνεύματι Αγίω» και πολύ ορθώς· διότι εάν κανείς δεν βαπτισθή εις το Άγιον Πνεύμα, δεν γίνεται ούτε παιδί του Θεού ούτε συγκληρονόμος του Χριστού.

Και εις τον Πέτρον είπεν ο Κύριος: «Σοι δώσω τας κλεις της βασιλείας των ουρανών», όχι ασφαλώς κλειδιά χάλκινα ή σιδηρά, αλλά κλειδιά κατάλληλα και αντάξια εκείνης της επουρανίου οικίας.

Τι είδους δε είναι εκείνη η οικία, μάθε το από τον Απόστολον Παύλον, ο οποίος λέγει εις την προς Τιμόθεον επιστολήν: «Παραγγέλλω σοι ενώπιον του Θεού, του ζωοποιούντος τα πάντα, και Χριστού Ιησού» και ολίγον κατωτέρω: «Ο μακάριος και μόνος δυνάστης, ο βασιλεύς των βασιλευόντων και Κύριος των κυριευόντων, ο μόνος έχων αθανασίαν, φως οικών απρόσιτον».

Διότι εάν, λέγει, ο οίκος είναι ακατανόητος, είναι φανερόν ότι και η θύρα αυτού οίκου είναι και αυτή φως και ακατανόητος (με τας φυσικάς δυνάμεις του ανθρώπου).

Εάν δε είπη κανείς το μεν ένα είναι κατανοητόν (υποπίπτον εις τας αισθήσεις μας) το δε άλλο ακατανόητον (υπεράνω των αντιληπτικών μας ικανοτήτων), τότε το κατανοητόν θα αφανισθή από το ακατανόητον και δεν θα δυνηθή ποτέ το κλειδί να ανοίξη, εάν και αυτά δεν είναι ακατανόητα και της ιδίας ουσίας, αλλά θα κατακαή από την θύραν ή και θύρα από την οικίαν (εφ’ όσον δεν θα είναι της ιδίας φύσεως), η οποία τοιουτοτρόπως θα παραμείνη κλειστή δι’ όλους.

Εάν δε η Αγία Τριάς διαιρεθή εις πρόσωπα κατανοητά και ακατανόητα και εις καλύτερα και μικρότερα, τότε θα γίνη κάτι χειρότερον θα καταργηθή και αυτή η πίστις μας.

Απόσπασμα από το 33ο λόγο των Κατηχήσεων του αγίου Συμέωνος του Νέου Θεολόγου σε μετάφραση, σχόλια, Ηλία Τσιάκου, (θεολόγου, νομικού), κείμενο Basile Krivocheine, όπως περιέχεται στον τόμο «Συμεών του Νέου Θεολόγου» (3), της σειράς Άπαντα των Αγίων Πατέρων, των εκδόσεων «Ωφελίμου βιβλίου», Αθήνα 1977.

https://www.pemptousia.gr/2021/10/agios-simeon-pio-ine-to-klidi-tis-gnoseos/