Σάββατο 1 Οκτωβρίου 2022

«Αποκάλυψη» (Σ. Αγουρίδης)



Σάββας Αγουρίδης

Του
Μάριου Μπέγζου*

Ο αρχαιότερος πανεπιστημιακός θεολόγος της Ελλάδας,  ο γνωστότερος στην κοινή γνώμη του τόπου μας και  ο δημοφιλέστερος για την κοινωνική του ευαισθησία λόγιος πιστός στην χώρα μας υπήρξε ο Σάββας Αγουρίδης που μας «άφησε» την 15η Φεβρουαρίου 2009. Γεννημένος στην Αθήνα την 29η Νοεμβρίου 1921 σπούδασε θεολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1938-1943), μετεκπαιδεύθηκε στις Η.Π.Α. (1947-1950), όπου απόκτησε διδακτορικό δίπλωμα (1950) στο Duke University της Βόρειας Καρολίνας, και ολοκλήρωσε την εξειδίκευσή του στην Καινή Διαθήκη με την διατριβή του για διδακτορία (1954) και για υφηγεσία (1955)  στην Αθήνα. Σταδιοδρόμησε ως καθηγητής πανεπιστημίου της Καινής Διαθήκης αρχικά στην Θεσσαλονίκη (1955-1968) και τελικά στην Αθήνα (1968-1985), διετέλεσε υπηρεσιακός Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών («Πρυτανεύων») το 1983 ως ο αρχαιότερος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρώτος Πρόεδρος του νεοϊδρυμένου τότε Τμήματος Θεολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο-πλαίσιο 1268/1982.
Παράλληλα με την ακαδημαϊκή σταδιοδρομία του ανέπτυξε συνεχή και συνεπή κοινωνική δραστηριότητα αρχικά ως κοινωνικός λειτουργός της Αρχιεπισκοπής Αθηνών στο Τμήμα Εκδόσεως Ταυτοτήτων για τους διωκομένους ελληνοεβραίους συμπολίτες μας κατά την Κατοχή, μετέπειτα κατά την εμφυλιοπολεμική περίοδο στην Διεθνή Κοινωνική Υπηρεσία ως αρμόδιος για την διανομή αμερικανικής βοήθειας σε ΄Ελληνες πρόσφυγες της Ρουμανίας σε συνεργασία με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών καθώς επίσης ως συνεργάτης της ΧΑΝ Αθηνών και Θεσσαλονίκης. Δάσκαλος από γεννησιμιού του είχε το ταλέντο να εμπνέει την νεολαία και να διαλέγεται με την διανόηση, γι’ αυτό πρωτοστάτησε στην διοργάνωση σειράς σεμιναρίων νέων θεολόγων που κατέληγαν στο ετήσιο θερινό συνέδριο σε διαφορετικά σημεία της χώρας μας και την συνακόλουθη έκδοση των πρακτικών (1966-1973).

Ο μέντορας των βιβλικών σπουδών στην Ελλάδα

Ακάματος ερευνητής κατάφερε να αναδείξει κυριολεκτικά μιαν ολόκληρη γενιά ερμηνευτών της Καινής Διαθήκης στην Ελλάδα στελεχώνοντας πανεπιστημιακές θεολογικές σχολές και ιερατικά σχολεία. Ο Σάββας Αγουρίδης ήταν ο μέντορας των βιβλικών σπουδών στον τόπο μας, γεγονός που υπήρξε πρωτοφανές στην χώρα μας, αφού μάλιστα τόνιζε τον ιστορικό χαρακτήρα και την κοινωνική σημασία της Βίβλου για την εκκλησία σε ρητή αντίθεση με μυστικίζουσες και ψευδοησυχαστικές τάσεις στην μεταπολιτευτικά ανερχόμενη «νεορθοδοξία» με το νεοσυντηρητικό προσωπείο του εθνικισμού.

Ως συγγραφέας ο Σάββας Αγουρίδης κληροδότησε σε όλους μας έργο σοβαρό και στιβαρό τόσο με τα πολυσέλιδα επιστημονικά βιβλία του που ανέρχονται σε τριάντα (30) μονογραφίες και ανθολόγια δοκιμίων καθώς επίσης με την αρθρογραφία του σε καθημερινές εφημερίδες περιωπής όπως επίσης σε επιστημονικά περιοδικά διεθνούς κύρους, πανεπιστημιακές επετηρίδες και πρακτικά συνεδρίων που υπερβαίνουν τα διακόσια (200) δημοσιεύματα. Η θεματική του αφετηριάζεται στην Βίβλο (Υπόμνημα στις Επιστολές του Ιωάννη 1973, Η Αποκάλυψη του Ιωάννη 1978/1990, Ερμηνευτική των Ιερών Κειμένων 1979, Ιστορία των Χρόνων της Καινής Διαθήκης 1980, Τα Απόκρυφα της Παλαιάς Διαθήκης 1985, Τα Χειρόγραφα της Νεκρής Θάλασσας 1988, Τα Κοπτικά Κείμενα του Ναγκ Χαμαντί στην Αίγυπτο 1989 κ.ά.) και εξακτινώνεται στην σύγχρονη κοινωνική επικαιρότητα της θεολογίας (Η σύγχρονη χριστιανική σκέψη στην Αμερική 1952, Χριστιανισμός και Πολιτισμός 1958, Ο Κοινωνικός Χαρακτήρας της Ορθοδοξίας 1962, Εξαγοραζόμενοι τον καιρόν 1965, Από τη Φάτνη στο Μνημείο το κενό – Εκλαϊκευμένη Θεολογία 1973/1978, Η Θρησκεία των Σημερινών Ελλήνων 1983, Οράματα και Πράγματα 1991 κ.ά.).

Αποκορύφωμα του έργου όλης της ζωής του Σάββα Αγουρίδη ήταν η εκπόνηση μιας καινούργιας μετάφρασης της Καινής Διαθήκης στην ομιλούμενη νεοελληνική (δημοτική) γλώσσα με βάση τους κανόνες της σύγχρονης μεταφραστικής επιστήμης που επιτεύχθηκε στην μεταπολιτευτική περίοδο και συνάντησε λυσσαλέες αντιδράσεις από τον συντηρητισμό θρησκευτικών και νεορθόδοξων παραγόντων. Αρχικά επιχειρήθηκε από μεταφραστική ομάδα έξη πανεπιστημιακών ερμηνευτών υπό την αιγίδα της Βιβλικής Εταιρείας το 1985 και στη συνέχεια αναθεωρήθηκε χωρίς την συμμετοχή του Αγουρίδη το 1989 για να αμβλυνθούν οι επίσημες αντιδράσεις, γεγονός που πίκρανε τον πρωτεργάτη κι εμπνευστή του έργου αείμνηστο σήμερα πια δάσκαλο.

Δυο ρηξικέλευθες πρωτοβουλίες του  ήταν μια συνεδριακή και μια άλλη εκδοτική. Η διοργάνωση του Β΄ Διεθνούς Συνεδρίου Ορθόδοξης Θεολογίας το 1976 στην Μονή Πεντέλης ήταν έργο του χαλκέντερου Αγουρίδη. Το γεγονός ενέχει ιδιάζουσα σημασία όχι μόνο για την αντιπροσωπευτικότητα των θέσεων ορθοδόξων θεολόγων παγκοσμίως αλλά και για το ότι το Α΄ Διεθνές Συνέδριο είχε συγκληθεί το 1936, δηλαδή σαράντα ολόκληρα χρόνια πριν, και για πρώτη φορά στα μεταπολεμικά χρόνια γινόταν απτή πραγματικότητα η σύγκληση επί το αυτό ολόκληρης της ορθόδοξης θεολογικής διανόησης, κι αυτό χάρη στον καθηγητή Σάββα Αγουρίδη. Η εκδοτική του πρωτοβουλία περιελάμβανε την νεοελληνική μετάφραση επίλεκτων βιβλίων ορθόδοξης και ετερόδοξης θεολογίας επιλεγμένων από την θεολογική οξυδέρκεια του αλησμόνητου δάσκαλου καθώς επίσης την κυκλοφορία του μοναδικού στα ελληνικά χρονικά εξειδικευμένου περιοδικού στην επιστημονική ερμηνεία της Βίβλου («Δελτίο Βιβλικών Μελετών») από το 1971.

Κοινωνικά δρώμενα θεολογικής αυτοσυνειδησίας

Δυσαρεστημένος εγκατέλειψε ο ρηξικέλευθος αυτός θεολόγος το εκδοτικό του εγχείρημα που εξετράπη σε ατραπούς ανεπιθύμητους για τον οραματιστή ιδρυτή του. Απογοητευμένος από τις άκαρπες προσπάθειες και τις αναποτελεσματικές απόπειρές  του για παρέμβαση στα εκκλησιαστικά, μεταφραστικά και εκδοτικά δρώμενα ο Σάββας Αγουρίδης αποσύρθηκε από την δημοσιότητα συνειδητά στην τελευταία δεκαετία του μακρόχρονου βίου του έχοντας το θλιβερό «προνόμιο» να ζει τον θάνατο των πνευματικών του γόνων. Ο ιδρυτής της λεγομένης «Σχολής Αγουρίδη» στην νεοελληνική θεολογία δεν ευτύχησε να δρέψει ο ίδιος τους καρπούς που με κόπο έσπειρε για μισόν αιώνα στην Ελλάδα. Όποιος θελήσει να δει με τα μάτια του την πεμπτουσία της σκέψης του Σάββα Αγουρίδη αρκεί να εγκύψει στο ανθολόγιο δοκιμίων του «Οράματα και Πράγματα» (1991) που συμπυκνώνουν τον πόνο του εβδομηντάχρονου τότε στοχαστή με τα πενήντα χρόνια συγγραφών. Ο τίτλος αντιπολιτεύεται θεολογικά τα τότε ευπώλητα από την εγχώρια νεορθοδοξία «Οράματα και Θαύματα» του Μακρυγιάννη που η ψευδοθεολογούσα αγορά διαστρέβλωνε σε «βίβλο του νεοσυντηρητισμού» στον τόπο μας. Αντί για εθνικιστικά οράματα και μυστικιστικά θαύματα ο Αγουρίδης απαιτούσε εσχατολογικά οράματα και βιβλικά πράγματα, δηλαδή κοινωνικά δρώμενα θεολογικής αυτοσυνειδησίας και ιστορικά σαρκώματα εκκλησιαστικής συνέπειας, όπως άλλωστε τονίζαμε τότε σε επίμαχα βιβλία μας (Μ. Μπέγζου, Το Μέλλον του Παρελθόντος, 1993 και: Ορθοδοξία ή Μισαλλοδοξία; 1996).

Τελικά ο Αγουρίδης δικαιώθηκε με την στροφή που σημειώνεται στον 21ο αιώνα όπως καταγράφεται σε βιβλία του Στέλιου Ράμφου σαν «Το Χρονικό Ενός Καινούργιου Χρόνου» (1999), «Ο Καημός του Ενός» (2000) ή «Το Μυστικό του Ιησού» (2006) καθώς επίσης στο πόνημα του Χρήστου Γιανναρά «Ενάντια στη Θρησκεία» (2006). Αυτά τα μελετήματα προέρχονται από την πένα των ηγητόρων της νεορθοδοξίας στην Μεταπολίτευση, οι οποίοι σήμερα πια συνετίζονται ανακαλύπτοντας καθυστερημένα και πολύ μετά τον Αγουρίδη ό,τι ο ριζοσπάστης αυτός θεολόγος επεσήμαινε είκοσι χρόνια πρωτύτερα. Κάλλιο αργά παρά ποτέ! Άλλωστε τα στερνά τιμούν τα πρώτα… Ευτύχημα είναι ότι ο ακάματος δάσκαλός μας Σάββας Αγουρίδης έζησε να δει δημοσιευμένα τέτοια βιβλία των αντιρρησιών του που δικαιώνουν την θεολογική του σοφία, δηλαδή ότι η ιστορία και η κοινωνία είναι ο διπλός ορίζοντας της εκκλησίας ενάντια στον υπόρρητο ατομικισμό του δήθεν «νεοησυχασμού», όπως καταφαίνεται στον «Καημό του Ενός» και του τάχα αναχωρητισμού, όπως καταδηλώνεται στο «Ενάντια στη Θρησκεία».

* Καθηγητής Συγκριτικής Φιλοσοφίας της Θρησκείας Πανεπιστημίου Αθηνών.



άλλη πλευρά τού Καθηγητού Σάββα Αγουρίδη

Επειδή μετά την κοίμηση του ομοτίμου καθηγητού της Θεολογικής Σχολής Αθηνών Σάββα Αγουρίδη τον Φεβρουάριο του 2009, τονίσθηκε μονόπλευρα η συνεισφορά του στα θεολογικά μας γράμματα, δημοσιεύουμε εδώ -χωρίς φόβο και πάθος και με μοναδικό σκοπό τον σεβασμό στην ιστορική αλήθεια- τα παρακάτω ντοκουμέντα:

1ο ντοκουμέντο:

Α. Π. Θ. Θεολογική Σχολή

Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας

Ανακοίνωση:

Το Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στη Γενική Συνέλευση αριθμ. 186/19-1-1996 ύστερα από πληροφορίες ότι καθηγητές Ορθοδόξων Θεολογικών Σχολών διατηρούν επαφές στενής συνεργασίας με την κίνηση του Κορεάτη Σαν Μυούνκ Μουν, ιδρυτού της αυτοαποκαλουμένης «Ενωτικής Εκκλησίας», ο οποίος έχει χαρακτηρισθεί υπό της Εκκλησίας ως αιρεσιάρχης, εκφράζει την βαθύτατη λύπη του για τις ενέργειες αυτές ενίων συναδέλφων και καταδικάζει κάθε πρωτοβουλία ενεργού συμμετοχής σε παραθρησκευτικά κινήματα.

Ο ειρημένος αιρεσιάρχης ισχυριζόμενος ότι έχει λάβει εντολή από τον Χριστό για την ίδρυση του κινήματός του, επιδιώκει τη διαστρέβλωση της Χριστιανικής αλήθειας και εξαπατά το πλήρωμα της Εκκλησίας ισχυριζόμενος ότι είναι ο κύριος της δευτέρας παρουσίας.

Επισημαίνεται ότι οι εκκλησιαστικοί θεσμοί έχουν αποκλείσει κάθε επικοινωνία μετά των αμετανοήτων αιρετικών και για τον λόγο αυτόν δεν είναι επιτρεπτόν σε καθηγητές Θεολογικών Σχολών να παραβιάζουν συνειδητά την εκκλησιαστική παράδοση είτε μετέχοντας ενεργά είτε συνεργαζόμενοι με παραθρησκευτικά κινήματα, όχι μόνον αμφιβόλου, αλλά και υπόπτου προελεύσεως.

Θεσσαλονίκη 1 Φεβρουαρίου 1996.

Ο Πρόεδρος Βασίλειος Φανουργάκης

Σημ. «Π»: Η Ανακοίνωση αυτή εξεδόθη μετά από έγγραφο της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος επί μακαριστού αρχιεπισκόπου Σεραφείμ, το οποίο ζητούσε να καταδικάσουν οι Θεολογικές Σχολές Αθηνών και Θεσσαλονίκης τη συμμετοχή του καθηγητού Σάββα Αγουρίδη στις οργανώσεις του Κορεάτη ψευδομεσσία Σαν Μυούνκ Μουν. Τα άλλα τμήματα εκώφευσαν, ενώ μόνον το Τμήμα Ποιμαντικής Α. Π. Θ. Εξέδωσε την παραπάνω Ανακοίνωση, χωρίς να κατονομάζει όμως τον Σάββα Αγουρίδη!

2ο ντοκουμέντο:

Προς κατοχύρωση της πανθρησκείας; Πρωτοστατεί και Ορθόδοξος θεολόγος

Με εντολή του Κορεάτη ψευδομεσσία Μουν δημιουργήθηκε ειδική συντακτική επιτροπή για τη συγγραφή μιας Παγκόσμιας Αγίας Γραφής (World Scripture) με βάση το πνεύμα του Μουν. Όπως είναι γνωστό, ο Μουν και η Ενωτική του Εκκλησία προβάλλεται ως η πραγμάτωση των εσχατολογικών προσδοκιών όλων των θρησκειών του κόσμου, και ο ίδιος ως ο Κύριος της Δευτέρας Παρουσίας στον οποίον υπετάγη ήδη ο πνευματικός κόσμος. Αυτό που εναπομένει είναι να τον αναγνωρίσει και ο φυσικός κόσμος, και έτσι θα παγιωθεί η βασιλεία του Θεού στη γη που ιδρύθηκε το 1960 με τους «γάμους του Αρνίου με τη Νύμφη» (4η γυναίκα του Μουν).

Έτσι η Παγκόσμιος Αγία Γραφή περιέχει όλα τα «κοινά στοιχεία» των θρησκειών του κόσμου, όπως προσδιορίζονται στο πνεύμα της ιδεολογίας του Μουν και ολοκληρώνονται στο πρόσωπο του ψευδομεσσία, που αποτελεί το κέντρο της εποχής της εκπληρωμένης διαθήκης, δηλαδή μαζί με την τέταρτη γυναίκα του (νέα Εύα) το κύτταρο της βασιλείας του Θεού επί της γης.

Το δυστύχημα σ’ αυτή την περίπτωση είναι ότι εκ μέρους της Συντακτικής Επιτροπής, σε ειδική τελετή, παραδόθηκαν τα δύο πρώτα αντίτυπα αυτής της αντίστροφης «Αγίας Γραφής» στον ψευδομεσσία, από Έλληνα Ορθόδοξο Καθηγητή της Θεολογίας. Στη λεζάντα της σχετικής φωτογραφίας, -που εικονίζεται ο καθηγητής πάνω στο βήμα, να προσφέρει τα αντίτυπα στους «αληθινούς γονείς», αναφέρεται: «Ο Δρ. Αγουρίδης παρουσιάζει στον Πατέρα το δώρο των δύο ειδικών εκδοτικών αντιγράφων της Παγκόσμιας Αγίας Γραφής».

(Από το περιοδικό Διάλογος του «Διορθοδόξου Συνδέσμου Πρωτοβουλιών Γονέων», τ. 3, σ. 25). 

3ο ντοκουμέντο:

Προσφώνηση Αγουρίδη στον Μουν

«Αιδεσιμώτατε, Μουν, είστε ένας μεγάλος πρωτοπόρος και θρησκευτικός αρχηγός. Τα σχέδια του «Διεθνούς Θρησκευτικού Ιδρύματος» απέδειξαν όχι μόνο αξεπέραστη υπεροχή, αλλά στάθηκαν στην πρωτοπορία της αναζήτησης για να φέρει την ειρήνη ανάμεσα στις θρησκείες. Θρησκευτικοί αρχηγοί και λόγιοι απ’ όλο τον κόσμο συγκινήθηκαν και μεταμορφώθηκαν από τις εμπειρίες τους σ’ αυτή τη δραστηριότητα που εκφράζει το δικό σας όραμα για παγκόσμια ειρήνη. Όλοι εμείς, που συγκεντρωθήκαμε εδώ, είμαστε υπερβολικά ευγνώμονες, γιατί δίνετε τέτοιες ευκαιρίες.

Πριν από λίγα χρόνια αναθέσατε στο «Διεθνές Θρησκευτικό Ίδρυμα» να παρουσιάσει μια Παγκόσμια Αγία Γραφή (World Scripture). Είμαι πολύ ευτυχής που μπορώ να σάς ανακοινώσω σήμερα ότι αυτό το σχέδιο τελείωσε, και έχουμε έναν τόμο ο οποίος σαφώς θα φέρει φως και ελπίδα στον προβληματισμένο και ταλαιπωρημένο κόσμο.

Εκ μέρους του εκδότου, της Συντακτικής Επιτροπής και της Συμβουλευτικής Επιτροπής, το προσωπικό και όλων αυτών που συνέβαλαν στο σχέδιο της Παγκόσμιας Αγίας Γραφής θέλω να εκφράσω την εγκάρδια εκτίμησή μου για την υποστήριξή σας στην έκδοση και παραγωγή της Παγκόσμιας Αγίας Γραφής. Αυτός ο τόμος, συνεπής με τις αρχές του «Διεθνούς Θρησκευτικού Ιδρύματος», περισυνελέγη με ένα πνεύμα σεβασμού προς όλα τα πνευματικά μονοπάτια και με την υπόσχεση μιας διαθρησκευτικής κατανοήσεως και συνεργασίας. Η Παγκόσμια Αγία Γραφή είναι ένα μοναδικό βιβλίο και θα έχει παμμεγέθη ιστορική σπουδαιότητα για το μέλλον της θρησκείας και το μέλλον του κόσμου. Είμαστε στο κατώφλι ενός νέου παγκόσμιου πολιτισμού και αυτός ο Τόμος θα παίξει ένα μεγάλο ρόλο στην ίδρυση του είδους του πνευματικού οράματος που χρειάζεται, εάν πρόκειται να δημιουργήσουμε έναν ειρηνικό κόσμο. Ο κόσμος είχε την ανάγκη ενός τέτοιου τόμου όπως είναι αυτός. Αιδεσιμώτατε Μουν, θέλουμε να σάς ευχαριστήσουμε για την σύλληψη, την εισαγωγή και την παρουσίαση της Παγκόσμιας Αγίας Γραφής. Είναι τιμή και προνόμιο για μένα να σάς παρουσιάσω δύο ειδικά αντίγραφα της εκδόσεως της Παγκόσμιας Αγίας Γραφής. Σας ευχαριστώ».

(Από το περιοδικό Διάλογος, τ. 3, σ. 26. Το Αγγλικό πρωτότυπο κείμενο της ομιλίας του Σάββα Αγουρίδη και η φωτογραφία, στην οποία εικονίζεται να επιδίδει την Παγκόσμια Αγία Γραφή στον Μουν, δημοσιεύονται στο περιοδικό του Μουν Today's WorldNovember 1991, σ. 25).



ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΚΡΙΒΩΣ Η ΑΛΛΗ ΠΛΕΥΡΑ ΤΟΥ ΑΓΟΥΡΙΔΗ Η ΠΡΟΣΧΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΣΕΚΤΑ ΤΟΥ ΜΟΥΝ. ΑΥΤΟΣ ΗΤΑΝ  Ο ΠΟΘΟΣ ΤΟΥ. ΣΧΟΛΑΡΧΗΣ, ΑΝΤΙΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΣ, ΑΝΤΙΠΑΛΟΣ ΜΙΑΣ ΛΑΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΟΛΟΙ ΟΙ ΝΕΟΟΡΘΟΔΟΞΟΙ ΕΚΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΣΑΝ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ, ΕΧΘΡΟΣ ΤΟΥ ΗΣΥΧΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΓΙΟΤΗΤΟΣ ΣΤΑ ΧΝΑΡΙΑ ΤΟΥ ΤΡΕΜΠΕΛΑ, ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΕ ΤΟΝ ΜΩΥΣΗ ΟΠΩΣ ΟΛΟΙ ΟΙ ΠΕΙΡΑΓΜΕΝΟΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΩΣΦΟΡΙΚΗ ΕΠΑΡΣΗ, ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΝΑ ΚΑΤΑΡΓΗΣΟΥΝ ΤΟΝ ΚΥΡΙΟ.
ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΑ ΟΝΟΜΑΖΕΤΑΙ ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΕΙΝΑΙ ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΟ ΑΣΤΡΟ ΤΗΣ ΑΙΡΕΣΕΩΣ ΤΟΥ ΙΩΑΚΕΙΜ ΝΤΑ ΦΙΟΡΕ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου