Άγ. Συμεών ο Νέος Θεολόγος - Βίβλος των ηθικών (8)

 Συνέχεια από: Δευτέρα 7 Αυγούστου 2023

Ηθικός Λόγος Α'

η. Ότι, εάν όλοι οι προορισμένοι από γενεά σε γενεά δεν γεννηθούν μέχρι την έσχατη ημέρα καί δεν πληρωθούν, ο άνω κόσμος δεν θα πληρωθεί.

1. Επειδή η Εκκλησία είναι σώμα και νύμφη Χριστού, και άνω κόσμος και ναός του Θεού, και μέλη αυτού του σώματος έγιναν όλοι οι άγιοι, κι επειδή ακόμη δεν παρήχθηκαν ούτε ευαρέστησαν όλοι, ούτε βέβαια το σώμα του Χριστού ολοκληρώθηκε, ούτε ο άνω κόσμος επληρώθηκε (αυτός δηλαδή ο ίδιος της Εκκλησίας του Θεού), αλλά πολλοί στον κόσμο σήμερα είναι άπιστοι, που θα πιστεύσουν στον Χριστό, πολλοί αμαρτωλοί και άσωτοι, που θα μετανοήσουν και θα μεταμεληθούν, πολλοί απειθείς που θα πεισθούν, επειδή πολλοί επίσης ακόμη θα γεννηθούν και θα ευαρεστήσουν τον Θεό μέχρι της εσχάτης σάλπιγγος, πρέπει να γεννηθούν όλοι οι προγνωσμένοι, να παραχθεί και να πληρωθεί ο υπεράνω του κόσμου κόσμος της Εκκλησίας των πρωτοτόκων, δηλαδή η επουράνια Ιερουσαλήμ.

Τότε αμέσως θα έλθει το τέλος και το πλήρωμα του σώματος του Χριστού θα πληρωθεί από τους προορισμένους από τον Θεό να γίνουν σύμμορφοι με την εικόνα του Υιού του· και είναι αυτοί οι υιοί του φωτός και της ημέρας αυτού.

2. Όλοι αυτοί λοιπόν είναι προορισμένοι, απογραμμένοι και αριθμημένοι, και πρόκειται να προστεθούν και να προσκολληθούν στο σώμα του Χριστού· και αμέσως θα ολοκληρωθεί, χωρίς να λείπει κανένα μέλος, θα πληρωθεί, δηλαδή θα τελειωθεί, όπως και ο απόστολος Παύλος αληθινά πιστεύει και λέγει έτσι «μέχρι να καταντήσομε όλοι σε τέλειο άνδρα, στο μέτρο της ηλικίας του πληρώματος του Χριστού. Διότι αυτούς που προγνώρισε, αυτούς και προόρισε· και όσους προόρισε, αυτούς και εκάλεσε· όσους πάλι εκάλεσε, αυτούς και εδικαίωσε· και όσους εδικαίωσε, αυτούς και εδόξασε, ώστε να γίνουν σύμμορφοι με την εικόνα του Υιού του».

Είδες πως όλοι οι άγιοι είναι προορισμένοι και προγνωσμένοι;

Μάθε λοιπόν και πώς λέγει ότι θ’ απογραφούν αυτοί. Διότι, αφού είπε, «επλησιάσατε στο όρος Σιών και στην πόλη του ζώντος Θεού, στην επουράνια Ιερουσαλήμ και στην πανήγυρι μυριάδων αγγέλων», πρόσθεσε· «και στην Εκκλησία των πρωτοτόκων, που είναι απογραμμένοι στους ουρανούς». Εάν λοιπόν είναι απογραμμένοι, είναι φανερό ότι είναι και αριθμημένοι, καθώς έχει γραφεί· «εγνώρισε ο Κύριος τους δικούς του».

Και το ιερό ρητό λέγει, «σ’ εσάς και οι τρίχες της κεφαλής είναι αριθμημένες».

Εφ’ όσον λοιπόν οι τρίχες μας είναι αριθμημένες από τον Θεό που γνωρίζει τα πάντα, πόσο περισσότερο βέβαια είμαστε εμείς;

Αφού λοιπόν όλοι οι άγιοι είναι προγνωρισμένοι από τον Θεό, προορισμένοι συγχρόνως και αριθμημένοι καθώς και απογραμμένοι κατ’ όνομα στους ουρανούς, αφού αυτοί είναι μαζί μέλη του Χριστού, και οφείλουν να γίνουν και ν’ αποτελέσουν ένα σώμα αυτού, αποδεικνύεται φανερώς με τον λόγο ότι, όταν όλοι αυτοί συναχθούν και γίνουν ένα σώμα του Χριστού, τότε και ο άνω κόσμος, αυτή η επουράνια Ιερουσαλήμ, η οποία είναι και Εκκλησία των πρωτοτόκων, θα πληρωθεί θα ολοκληρωθεί δηλαδή το σώμα της βασίλισσας του Θεού Εκκλησίας, το οποίο είναι σώμα Χριστού του Θεού.

3. Πού είναι λοιπόν εκείνοι οι οποίοι αναπλάθουν έξω από την βασιλεία των ουρανών πολλές μονές στην ματαιότητα των σκέψεών τους προς απώλεια των εαυτών τους;

Πού είναι αυτοί που λέγουν ότι δεν θέλουμε να εισέλθουμε στη βασιλεία των ουρανών, διότι αυτό είναι πολύ, αλλά επιθυμούμε να ευρισκόμαστε σε τόπο ανέσεως κι αυτό μας αρκεί;

Όλοι οι από αιώνος άγιοι οφείλουν να είναι ένα σώμα μαζί με τον Χριστό.

Και πού αλλού φαντάζονται αυτοί ότι θα είναι, εάν ευρεθούν ανάξιοι αυτού του σώματος και αποκοπούν από αυτό;

Και όταν ανακαινισθεί ο κόσμος όλος διά πυρός, σε ποιον τόπο πιστεύουν ότι θα ευρεθούν, ώστε να μη λάβουν την πείρα εκείνου και δοκιμασθούν από εκείνον;

Πράγματι «εματαιώθηκαν στους διαλογισμούς τους και εσκοτίσθηκε η ασύνετη καρδιά τους· διότι λέγοντας ότι είναι σοφοί, εμωράθηκαν».

4. Αλλ’ εμπρός ας αναζητήσουμε να βρούμε ποιος είναι ο μυστικός γάμος του Θεού κι έτσι ας κατευθύνομε τον λόγο σε άλλη υπόθεση. Ποια είναι αυτή; Αυτή που μερικοί από τους αμυήτους ζητούν να μάθουν.

Διότι λέγουν· «άραγε στον μέλλοντα αιώνα γνωρίζονται οι άγιοι μεταξύ τους, τότε που θα αποδοθεί στον καθένα από τον Θεό σύμφωνα με τα, έργα του, η όχι;». Πρέπει λοιπόν ν’ αρχίσομε πρώτα από τα ευαγγελικά χωρία και ο λόγος προχωρώντας σιγά σιγά θα φανερώσει και αυτά.

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Απόσπασμα από τον λόγο του Αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου «Βίβλος των ηθικών», Λόγοι Α-Στ’, σε εισαγωγή, κείμενο, μετάφραση της Θεολόγου Αικατερίνας Γκόλτσου. Το βιβλίο κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο, το «Βυζάντιον», «Πατερικαί εκδόσεις Γρηγόριος ο Παλαμάς», 1988.

Το πρωτότυπο κείμενο

η΄. Ὅτι εἰ μή πάντες οἱ προωρισμένοι κατά γενεάς καί γενεάς τεχθήσονται ἕως ἐσχάτης ἡμέρας καί πληρωθήσονται, ὁ ἄνω κόσμος οὐ πληρωθήσεται. 

1. Ἐπεί δέ σῶμα Χριστοῦ καί νύμφη Χριστοῦ καί κόσμος ὁ ἄνω καί ναός Θεοῦ ἡ Ἐκκλησία ἐστί, τά δέ μέλη τοῦ σώματος αὐτοῦ οἱ ἅγιοι καθεστήκασι πάντες, οὔπω δέ οἱ πάντες παρήχθησαν ἤ εὐηρέστησαν, οὐδέ τό σῶμα δηλονότι ὁλόκληρόν ἐστι τοῦ Χριστοῦ, οὐδέ ὁ ἄνω κόσμος πεπλήρωται, αὐτός οὗτος τῆς τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησίας φημί, ἀλλά πολλοί μέν εἰσιν ἐν τῷ κόσμῳ σήμερον ἄπιστοι οἵ καί πιστεύσουσι τῷ Χριστῷ, πολλοί ἁμαρτωλοί καί ἄσωτοι οἵ καί μεταμεληθήσονται μετανοήσαντες, πολλοί ἀπειθεῖς οἵ καί πεισθήσονται, πολλοί ἔτι καί ἀκμήν τεχθήσονται καί εὐαρεστήσουσιν ἕως τῆς ἐσχάτης σάλπιγγος τῷ Θεῷ, τεχθῆναι δεῖ πάντας τούς προεγνωσμένους καί παραχθῆναι καί πληρωθῆναι τόν ὑπεράνω τοῦ κόσμου κόσμον τῆς Ἐκκλησίας τῶν πρωτοτόκων Ἱερουσαλήμ ἐν τοῖς ἐπουρανίοις· καί τηνικαῦτα τό τέλος καί τό πλήρωμα τοῦ σώματος Χριστοῦ πληρωθήσεται ὑπό τῶν προωρισμένων Θεῷ εἰς τό συμμόρφους γενέσθαι τῆς εἰκόνος τοῦ Υἱοῦ αὐτοῦ· εἰσί δέ οἱ τοῦ φωτός υἱοί καί τῆς ἡμέρας αὐτοῦ.

2. Οὗτοι οὖν πάντες προωρισμένοι εἰσί καί ἀπογεγραμμένοι καί ἠριθμημένοι, οἵ καί προστεθῆναι καί κολληθῆναι μέλλουσι τῷ σώματι τοῦ Χριστοῦ· καί τηνικαῦτα ὁλόκληρον οἱονεί γενόμενον, μηδενός μέλους λειπόμενον, πληρωθήσεται ἤγουν τελειωθήσεται, καθά τῇ ἀληθείᾳ δοκεῖ καί Παύλῳ τῷ ἀποστόλῳ οὕτω λέγοντι· “Μέχρις οὗ καταντήσωμεν οἱ πάντες εἰς ἄνδρα τέλειον, εἰς μέτρον ἡλικίας τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ. Οὕς γάρ προέγνω, τούτους καί προώρισεν· οὕς δέ προώρισε, τούτους καί ἐκάλεσεν· οὕς δέ ἐκάλεσε, τούτους καί ἐδικαίωσε· οὕς δέ ἐδικαίωσε, τούτους καί ἐδόξασε συμμόρφους γενέσθαι τῆς εἰκόνος τοῦ Υἱοῦ αὐτοῦ”. Εἶδες πῶς προωρισμένοι εἰσί καί προεγνωσμένοι πάντες οἱ ἅγιοι; Γνῶθι οὖν πῶς καί ἀπογεγράφθαι λέγει αὐτούς. Εἰπών γάρ “Προσεληθύθατε Σιών ὄρει καί πόλεις ζῶντος < Θεοῦ >, Ἱερουσαλήμ ἐπουρανίῳ καί μυριάσιν ἀγγέλων πανηγύρει”, ἐπήγαγε· “καί ἐκκλησίᾳ πρωτοτόκων ἐν οὐρανοῖς ἀπογεγραμμένων”. Εἰ οὖν ἀπογεγραμμένοι, εὔδηλον ὅτι καί ἠριθμημένοι, καθώς γέγραπται· “Ἔγνω Κύριος τούς αὐτοῦ”. Καί τό ὅσιον λόγιον· “Ὑμῶν δέ, φησί, καί αἱ τρίχες ἡμῶν ἀριθμημέναι παρά τῷ τά πάντα εἰδότι Θεῷ, πόσῳ γε μᾶλλον ἡμεῖς; Τῶν οὖν ἁγίων πάντων προεγνωσμένων ὄντων Θεῷ, προωρισμένων τε ἅμα και ἠριθμημένων ὡς καί ἀπογεγραμμένων κατ᾿ ὄνομα ἐν τοῖς οὐρανοῖς, μέλη δέ ὄντων αὐτῶν ὁμοῦ τοῦ Χριστοῦ, εἰς σῶμα ἕν ὀφειλόντων γενέσθαι καί ἀποτελεσθῆναι αὐτοῦ, φανερῶς ἀποδέδεικται διά τοῦ λόγου ὅτι, ὁπόταν οὗτοι πάντες εἰς ἕν σῶμα ἀποσυναχθέντες γένωνται τοῦ Χριστοῦ, τότε καί ὁ ἄνω κόσμος, αὐτήν ἡ ἐπουράνιος Ἱερουσαλήμ ἥτις καί ἐκκλησία τῶν πρωτοτόκων ἐστί, πληρωθήσεται, ἤγουν ὁλόκληρον τό σῶμα τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησίας, ὅ ἐστι Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, γενήσεται.

3. Ποῦ τοίνυν εἰσίν οἱ ἔξωθεν τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν πολλάς μονάς ἀναπλάττοντες ἐν τῇ ματαιότητι τῶν διανοιῶν αὐτῶν πρός ἀπώλειαν ἑαυτῶν; Ποῦ εἰσιν οἱ λέγοντες ὅτι εἰς τήν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν εἰσελθεῖν οὐ θέλομεν, πολύ γάρ τοῦτό ἐστιν, ἀλλ᾿ ἐν τόπῳ ἀνέσεως εἶναι βουλόμεθα καί ἀρκεῖ ἡμῖν; Ἕν σῶμα πάντες εἶναι μετά Χριστοῦ ὀφείλουσιν οἱ ἀπ᾿ αἰῶνος ἅγιοι. Καί ποῦ εἶναι ἀλλαχοῦ οἱ τοιοῦτοι ὑπονοοῦσιν, ἐάν τοῦ σῶματος αὐτοῦ εὑρεθῶσιν ἀνάξιοι καί ἀποτμηθῶσιν ἐξ αὐτοῦ; Ἀνακαινιζομένου δέ τοῦ κόσμου παντός διά πυρός, ἐν ποίῳ τόπῳ ὑπολαμβάνουσί ποτε γενήσεσθαι ἑαυτούς, ἵνα μή πεῖραν ἐκείνου λάβωσι καί ὑπ᾿ ἐκείνου δοκιμασθήσονται; Ὄντως “ἐματαιώθησαν ἐν τοῖς διαλογισμοῖς αὐτῶν καί ἐσκοτίσθη ἡ ἀσύνετος αὐτῶν καρδία· φάσκοντες γάρ εἶναι σοφοί, ἐμωράνθησαν”.

4. Ἀλλ᾿ ἄγωμεν καί τίς ἐστιν ὁ γάμος ὁ μυστικός τοῦ Θεοῦ ἐκζητήσωμεν καί οὕτως ἐφ᾿ ἑτέραν ὑπόθεσιν τόν λόγον ἰθύνωμεν. Ποίαν δέ ταύτην; Ἥν ζητοῦσί τινες τῶν ἀμυήτων μαθεῖν. Φασί γάρ· “Ἆρα ἐν τῷ μέλλοντι αἰῶνι γνωρίζουσιν ἀλλήλους οἱ ἅγιοι, ἡνίκα ἑκάστῳ ἀποδίδοται ἀπό τοῦ Θεοῦ κατά τά ἔργα αὐτοῦ, ἤ οὔ;” Χρή οὖν ἀπό τῶν εὐαγγελικῶν ῥημάτων ἡμᾶς ἐνάρξασθαι πρῶτον καί οὕτως ὁδῷ προβαίνων ὁ λόγος καί περί τούτων δηλώσει.