«ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ (ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ)» Ρομπέρτο ​​Πεκιόλι

 Πρέπει να σηκώσουμε το πέπλο σε ένα καθοριστικό ζήτημα της εποχής μας: τον ρόλο της τεχνολογίας

Copernicus Conversations with God by Jan Matejko

ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

Σύμφωνα με τον Carl Schmitt, τον μεγαλύτερο νομικό του 20ου αιώνα, «μια ψυχοτεχνική μηχανή μαζικής πρότασης βρίσκεται σε δράση που λειτουργεί με λέξεις και νοήματα και αναδιαμορφώνει μια πλαστική ανθρωπότητα. Οι τεχνικές ανακαλύψεις είναι το όργανο μιας νέας, τεράστιας μαζικής κυριαρχίας». Ο κίνδυνος για τον οποίο προειδοποιεί είναι ότι οι τεχνικές δεν γίνονται κατανοητές με την έννοια του ελέγχου και της αναδιαμόρφωσης της ανθρωπότητας. Ο άνθρωπος, υποβαθμισμένος σε ανθρώπινο υλικό, μετακινείται από έναν χώρο τόπων σε έναν χώρο με ροές, ελεγχόμενες πληροφορίες, δεδομένα που καταγράφονται και συνδέονται σε ένα σύνολο που γίνεται ιστός αράχνης και τυλίγει εκατομμύρια άτομα που στερούνται πραγματικών σημείων αναφοράς, πληρώνουν και χειροκροτούν θεατές , αγοραστές καταναλωτών. Στόχος είναι η κυριαρχία μέσω του τεχνικού εργαλείου.

Μια άνιση, αναγκαστική σχέση έχει διαμορφωθεί σε σχέση με την τεχνική, η οποία μας αναγκάζει να χρησιμοποιούμε μια ενιαία γλώσσα και διαδικασίες που μας απαλλάσσουν από συλλογισμούς και προσωπικούς πειραματισμούς. Για να μας κάνουν να αποδεχθούμε τον κοινωνικό έλεγχο, μας ναρκώνουν με αφηρημένη ελευθερία. Η εξουσία έχει κατανοήσει μια διαίσθηση του Φρίντριχ Σίλερ «οι άνθρωποι απαιτούν την ελευθερία του λόγου για να αντισταθμίσουν την ελευθερία της σκέψης, την οποία, αντίθετα, αποφεύγουν». Δεν είναι χωρίς λόγο ότι η ψυχοτεχνική συσκευή - που εμπλέκεται σε έναν γιγαντιαίο γνωστικό πόλεμο με στόχο τη δημιουργία μιας υπερανθρωπότητας υβριδοποιημένης με τη μηχανή - ωθεί τον επιταχυντή πάνω απ 'όλα σε τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής: ένα πολύ ισχυρό σύμβολο, η δημιουργία ζωής απελευθερωμένη από τους περιορισμούς και από τα όρια της φύσης, θανάσιμος εχθρός της homo technicus.

Ο Homo Faber επιστρέφει στη Βενετία για να γιορτάσει τη δημιουργικότητα

Αυτό το κατάλαβε ο Γάλλος Ζακ Ελούλ. «Η τεχνική είναι αρχικά ένα ανθρωπολογικό χαρακτηριστικό αλλά, από το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, έχει καθιερωθεί ως σύστημα. Οι βελτιώσεις που προέρχονται από την τεχνική δραστηριότητα είναι αδιαχώριστες από τις συμβολικές και η σύγχρονη λατρεία της τεχνολογίας είναι παράγωγο του προγονικού αισθήματος λατρείας που ένιωσε ο πρωτόγονος άνθρωπος όταν αντιμετώπισε τον μυστηριώδη και υπέροχο χαρακτήρα του έργου των χεριών του». Τα χέρια του χθεσινού homo faber αντικαθίστανται από τη μυστηριώδη δύναμη του τεχνικού μηχανήματος, που γεννήθηκε, κατασκευάστηκε, φτιάχτηκε για να λειτουργεί αφού έχει συλλάβει τα μυστικά της φύσης. Η τεχνική εξαντλεί τον δεσμό που δημιουργούν οι άνθρωποι μεταξύ τους και με την πραγματικότητα, δίνοντας ζωή σε ένα είδος καθολικής γλώσσας, που αναπληρώνει όλες τις ανεπάρκειες και όλους τους διαχωρισμούς μέσω της ακραίας εξειδίκευσης σε όλους τους τομείς. Ο Ellul τόνισε επίσης τον αυξανόμενο αποπροσανατολισμό, την απουσία σκέψης και σχέσης, που προκαλείται από την αδυσώπητη πρόοδο των «συστημάτων» που ανάγουν τον άνθρωπο σε ένα «γρανάζι» χωρίς ιστορία και μνήμη. [Η ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ ΤΗΣ ΙΔΕΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ]

Το Modern Times είναι μια αμερικανική ταινία του 1936 σε σενάριο, σκηνοθεσία και πρωταγωνιστή τον Τσάρλι Τσάπλιν.

Η γνώμη του για την εισβολή του προσωπικού υπολογιστή στη ζωή μας είναι πολύ σημαντική. «Υπήρξε μια περίοδος στη χρήση των υπολογιστών που ήμασταν απόλυτα ενθουσιώδεις: ο υπολογιστής μας επέτρεπε να εκλογικεύσουμε τις αποφάσεις. Εάν το άτομο που πρέπει να πάρει την απόφαση γνωρίζει τα πάντα για την κατάσταση, θα μπορεί να πάρει μια ακριβή απόφαση και ο υπολογιστής του επιτρέπει να γνωρίζει τα πάντα. Οι μελέτες αποφάσεων δείχνουν ότι η βοήθεια λήψης αποφάσεων είναι εντελώς αναξιόπιστη. Δεν είναι η συσσώρευση πληροφοριών που σας επιτρέπει να πάρετε μια σωστή απόφαση. Προφανώς είναι καλύτερο να έχουμε ακριβή γνώση των δεδομένων, αλλά η υπερβολική πληροφορία εμποδίζει την απόφαση». «Δηλαδή, εμπιστεύσου κάθε επιλογή στο τεχνητό μηχάνημα».

Ο άνθρωπος, συνηθισμένος να έχει τον υπολογιστή ως συνομιλητή, «γίνεται ανίκανος για σχέση με τους ανθρώπους. Δείτε τις μοναξιές δίπλα δίπλα, καθεμία συνδεδεμένη με το σύστημα υπολογιστή. Ειδικότερα, η παιδαγωγική μέσω του υπολογιστή (ο υπολογιστής που αντικαθιστά τον δάσκαλο) συνεπάγεται τρομακτικά ψυχολογικά αποτελέσματα». Για την Ellul, η απεριόριστη ανάπτυξη των τεχνικών μέσων εξαλείφει το ενδιαφέρον για την κατάσταση του ανθρώπου: «αυτή η υπερβολική αποτελεσματικότητα των μέσων, που έχει αποτρέψει οποιαδήποτε άλλη εξέταση, τροποποιεί την ανθρώπινη ψυχή. Όχι μόνο όλα είναι μέσο, αλλά πολύ περισσότερο, για τον άνθρωπο όλα καλούνται να είναι μέσο. Γινόμαστε μάρτυρες μιας υποτίμησης των ιδεών, του πνευματικού, της τέχνης, καθώς όλα αυτά ωθούνται πίσω στη σφαίρα του ενδιαφέροντος (με την έννοια του Κίρκεγκωρ) και του αναποτελεσματικού. Οι σκοποί εξαφανίζονται και δεν μπορούν πλέον να είναι καθοριστικοί. Όλα όσα δεν μπορούν να μετατραπούν σε μέσο δεν έχουν την παραμικρή σημασία: είναι βοηθητικά, πλευρικά φαινόμενα, που αφήνονται στο περιθώριο του γενικού ρεύματος. Σε αυτή την έκρηξη της εκμετάλλευσης, αυστηρά μιλώντας δεν έχει πλέον νόημα να ισχυριζόμαστε ότι ο άνθρωπος πρέπει να είναι ένα τέλος. Λαμβάνεται στα σοβαρά μόνο αν ο ίδιος είναι μέσο. Και η ερωτική ιδεολογία επιβεβαιώνει αυτή τη σκέψη: ο ερωτισμός υπονοεί πάντα ότι ο σύντροφος είναι ένα μέσο. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη πραγμάτωση (εκμετάλλευση του άλλου) από τον σαδισμό. Δεν είναι αδιάφορο να σημειωθεί η διεύρυνση, η χυδαιοποίηση, η μαζικοποίηση του ερωτισμού σε μια τεχνική κοινωνία που έχει συνηθίσει να θεωρεί τα πάντα, άρα και τον άνθρωπο, ως όργανο/μέσο. Μπορεί να ειπωθεί ότι η ανάπτυξη των μέσων προκαλεί μια τέτοια έλξη που  ο άλλος δεν μπορεί πλέον να αναγνωριστεί ως τέτοιος, η ελευθερία του βρίσκεται να αρνείται τον εαυτό του από το σύμπαν των μέσων και κατά συνέπεια, ως συνέπεια, η ελευθερία μου καταργείται όχι από ένα μηχανικό παιχνίδι, αλλά από τη δική μου προσκόλληση σε αυτή την καθολικότητα των μέσων». [ΤΟ ΑΠΩΓΕΙΟ ΤΗΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΝΤ. Ο ΣΚΟΠΟΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΘΕΙ ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ΑΝ ΤΑ ΜΕΣΑ ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΑΝΟΜΑ. ΜΙΑ ΥΠΟΥΛΗ ΗΘΙΚΗ ΑΠΟ ΕΝΑΝ ΚΑΘΑΡΟ Ο ΟΠΟΙΟΣ ΑΚΟΥΣΙΑ(;) ΕΠΕΒΑΛΛΕ ΣΤΟΝ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟ ΙΔΕΑΛΙΣΜΟ ΚΑΤ' ΑΡΧΑΣ, ΤΟΝ ΝΟΜΟ ΤΗΣ ΜΟΙΧΕΙΑΣ (βλ. ΔΑΥΙΔ)]

Ένας άλλος κριτικός της τεχνολογίας ήταν ο Martin Heidegger, του οποίου η διάλεξη το 1953 "The Question of Technology" είναι ένα από τα πιο διαβασμένα κείμενα της σύγχρονης σκέψης. Το μεγάλο λάθος -προωθείται από την εξουσία- είναι ο «εργαλειολογικός και ανθρωπολογικός ορισμός της τεχνολογίας», ή η ιδέα σύμφωνα με την οποία είναι μέσο και δραστηριότητα του ανθρώπου. Στην πραγματικότητα, η ουσία της τεχνολογίας δεν είναι καθόλου τεχνική. Δεν είναι δηλαδή μέσο, ​​αλλά «σύστημα», όραμα του κόσμου. «Η τεχνική μας φέρνει αντιμέτωπους με έναν συνεχή κύκλο στον οποίο ο φυσικός κόσμος εμφανίζεται ως φόντο. Τα προϊόντα της σύγχρονης τεχνολογίας απαιτούν και σκιαγραφούν έναν ορίζοντα που τα καθιστά αξιοποιήσιμα, έναν ορίζοντα που επηρεάζει τελικά ολόκληρο τον κόσμο».

Η ουσία της σύγχρονης τεχνικής/τεχνολογίας βρίσκεται στην κατηγορία της επιβολής, πλαισίου (Gestell). Ο άνθρωπος δεν είναι πλέον εκούσιος παράγοντας στη χειραγώγηση της φύσης, αλλά επίσης «καλείται» να χρησιμοποιήσει τη φύση, τον κόσμο ως «ταμείο» ενεργειών που πρέπει να εργαστεί, να μεταμορφωθεί και να αποθηκευτεί. Αν η τεχνολογία είναι επιβολή, ο τεχνολογικός άνθρωπος είναι καταδικασμένος «να επιδιώκει και να καλλιεργεί μόνο αυτό που αποκαλύπτεται στη χρήση, παίρνοντας όλα τα μέτρα από αυτό». Αυτό καθορίζει μια σχέση εκμετάλλευσης που εκθέτει την ανθρωπότητα σε «ύψιστο κίνδυνο». Ο άνθρωπος με τη σειρά του γίνεται ένα χρησιμοποιήσιμο «ταμείο», ένα αξιοποιήσιμο "κεφάλαιο", μια χρησιμοποιήσιμη «βάση», στην οποία αλλάζει η ουσία του, ως όν που αυταπατάται ως «κύριος της γης».

Η απειλή προέρχεται από την ίδια την ουσία της τεχνικής. Είναι διάσημο το απόσπασμα ενός στίχου του Γερμανού ποιητή Χέλντερλιν: «όπου υπάρχει κίνδυνος, μεγαλώνει και αυτό που σώζει». Η συνολική απειλή μπορεί να μας επιτρέψει να κατανοήσουμε τον κολασμένο μηχανισμό στον οποίο υποβαλλόμαστε. Ο υπέρτατος κίνδυνος συνυπάρχει με τη σωτηρία και τη λύτρωση: όσοι είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν και να αναλογιστούν πλήρως την έννοια της τεχνολογίας κατανοούν τον τομέα χρήσης και γίνονται συνειδητοί φύλακες της «ουσίας της αλήθειας». Σύμφωνα με τον Χάιντεγκερ, προϋπόθεση για την επίτευξη αυτής της σωτηρίας είναι η ικανότητα να αντιληφθούμε «στην τεχνολογία αυτό που αποτελεί τό είναι της, αντί απλώς να γοητευόμαστε από τεχνικά πράγματα. «Δυστυχώς, αυτός είναι ο λαβύρινθος στον οποίο έχουμε βυθιστεί: η πεποίθηση ότι η τεχνική/τεχνολογία «λύνει» και έχει λύση για όλα. Το κακό, η αρρώστια, ο θάνατος γίνονται τεχνικά προβλήματα.

Η τεχνική προωθεί μια διάθεση της ψυχής που γίνεται ιδεολογία, «σολουσιονισμός», "solutionism". Η πιο σαγηνευτική πλευρά του είναι να προσφέρει λύσεις για οποιαδήποτε πτυχή της ζωής, μέχρι να γίνεις κύριος της. "Για να λύσετε τα πάντα, κάντε κλικ εδώ". Ο τεχνολογικός λυσιονισμός θέτει ένα θεμελιώδες ρητορικό ερώτημα: γιατί πρέπει να βασιζόμαστε σε νόμους, πολιτείες, ηθικές αρχές, όταν έχουμε αισθητήρες και βρόχους ανάδρασης στη διάθεσή μας; Είναι ένα νέο μοντέλο διακυβέρνησης, ένα τέλειο πρόγραμμα ζωής. Το μόνο ελάττωμα: έχει συλληφθεί και χρησιμοποιείται ενάντια στο ανθρώπινο πρόσωπο. Αντί να διαχειριζόμαστε τις αιτίες των προβλημάτων, μια επέμβαση που απαιτεί θάρρος, φαντασία και διανοητική ευελιξία για να κατακτήσουμε την πολυπλοκότητα, περιοριζόμαστε στον έλεγχο των επιπτώσεων. Το γλυκό ναρκωτικό για ικανοποιημένους σκλάβους που ο Aldous Huxley ονόμασε soma.

Ο λυσιονισμός, "solutionism", μπορεί να διαβαστεί ως μια ακραία αλλά συνεκτική παραλλαγή του ωφελιμισμού. Μόλις αφαιρεθεί η ηθική, οι ηθικοί στοχαστές τήν βάλουν στην άκρη, η ιδέα του Jeremy Bentham παραμένει. «Όταν ο Mandeville είπε ότι οι ιδιωτικές κακίες είναι δημόσια οφέλη, δεν συνειδητοποίησε ότι η εσφαλμένη εφαρμογή των όρων vice and virtue ήταν πηγή σύγχυσης. Αν μάλιστα αυτό που ο άνθρωπος ονομάζει αρετή προκαλεί μείωση της ευτυχίας και αν η κακία που είναι το αντίθετο της αρετής έχει το αντίθετο αποτέλεσμα, είναι φανερό ότι η αρετή είναι κακό και η κακία καλό». Μια διανοητική ανατροπή στην υπηρεσία της ηθικής αντιστροφής που βιώνουμε.

Η τεχνική γοητεύει τον άνθρωπο για το μυστήριο που τον περιβάλλει, για το «κλικ» που λύνει ένα πρόβλημα ή δίνει μια απάντηση, για την αίσθηση της παντοδυναμίας που καθορίζει. Ο τελικός στόχος του μεταανθρωπισμού -μιας ιδεολογίας που δεν θα είχε νόημα χωρίς την τεχνολογία- είναι να νικήσει τον θάνατο. «Η θέληση που οργανώνεται με την τεχνολογία προς κάθε κατεύθυνση εφαρμόζει βία στη γη και την παρασύρει στην εξάντληση, τη φθορά και τις μεταμορφώσεις του τεχνητού. Ο ίδιος ο άνθρωπος γίνεται ανθρώπινο υλικό». Παύουμε να είμαστε ένα πρόσωπο, μεταμορφωνόμαστε σε ένα πράγμα, ένα τεχνούργημα, ένα πλαστικό προϊόν που πρέπει να χειραγωγηθεί, να μεταμορφωθεί και να χρησιμοποιηθεί σύμφωνα με προκαθορισμένα σχέδια. «Σκέψη που δεν σκέφτεται», είναι ο ορισμός του ίδιου του Χάιντεγκερ. «Πάντα παραμένουμε αιχμάλωτοι της τεχνολογίας και δεμένοι με αυτήν, είτε την αποδεχόμαστε με ενθουσιασμό είτε την αρνούμαστε κατηγορηματικά. Αλλά είμαστε ακόμα πιο σοβαρά στην εξουσία της όταν τήν θεωρούμε ουδέτερη. Στην πραγματικότητα, αυτή η αναπαράσταση που τείνουμε να δεχόμαστε με ιδιαίτερη εύνοια μας κάνει εντελώς τυφλούς στην ουσία της τεχνικής».

Ο κίνδυνος είναι να μην γίνουν κατανοητές οι τεχνικές, να μην αποκαλυφθούν, να μήν κατανοηθούν με το καταστροφικό τους νόημα της εισβολής και ερημοποίησης των ελευθεριών, της προοδευτικής κατάργησης της ιδιωτικής ζωής, της οικειότητας, της συντριβής, της αναδιαμόρφωσης ατομικών προσωπικοτήτων και συλλογικών αντιλήψεων. .[Η ΔΥΣΗ ΠΟΝΤΑΡΕ ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΣΤΗΝ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΚΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΚΑΤΑΡΡΕΟΥΝ ΤΑ ΠΑΝΤΑ.]

Να εγκρίνεις, να επηρεάζεις, να πείθεις, παρά να εκπαιδεύεις.  Τα κανάλια είναι η τεχνολογία πληροφοριών, η τηλεματική, η διαφήμιση, η ενημέρωση και η ψυχαγωγία, η νευροεπιστήμη και ο νευρογλωσσικός προγραμματισμός (NLP), στα οποία έχει προστεθεί η νανοτεχνολογία, αποτέλεσμα των αποκτήσεων της κβαντικής φυσικής. Οι νευροεπιστήμες είναι οι κλάδοι της ιατρικής, της ψυχολογίας, της νευρολογίας και της βιοχημείας που χρησιμοποιούνται για την κατανόηση και την ανασυγκρότηση των μηχανισμών της ανθρώπινης σκέψης για σκοπούς ελέγχου ή προετοιμασίας. Σε αυτούς τους πολύ ευαίσθητους τομείς, τεράστια ποσά επενδύονται από τα μεγάλα κέντρα οικονομικής εξουσίας και από τις ολιγαρχικές οικογένειες που τραβούν τα νήματα τους, Ροκφέλερ, Γουόρμπουργκ, Ρότσιλντ, Σόρος, Μπιλ Γκέιτς, συμμάχοι με τους γίγαντες της Σίλικον Βάλεϊ, που συμμετείχαν στην το υψηλότερο επίπεδο τής εξουσίας.

Το Tecnopoli είναι ταυτόχρονα προγνωστικό, τυποποιητικό και προληπτικό. Έρχεται όχι μόνο για να προβλέψει και να οργανώσει τις συμπεριφορές μας, αλλά και να τις αποτρέψει, δηλαδή να τις αποτρέψει. Στην ταινία του Steven Spielberg, Minority Report, τρεις χαρακτήρες, οι Precogs, αποτρέπουν το έγκλημα μέσω μυστηριωδών εξωαισθητηριακών ικανοτήτων. Φτάνουν εκεί: ισχύς και «τεχνικός» έλεγχος. Η σημερινή σχέση ανθρώπου και τεχνολογίας μοιάζει με τον αγώνα που φανταζόταν ο Ernst Juenger ανάμεσα στον κόσμο του Ναυτικού, στους μαρμάρινους βράχους, και σε αυτόν των βάλτων και των δασών όπου κυριαρχεί η σκοτεινή φιγούρα του Forestaro (Δασονόμος), αντιπροσωπευτικού ενός κόσμου φτιαγμένου με θέληση, δύναμη, βία και περιφρόνηση για κάθε ανθρώπινη αξία.

Έχοντας κατακτήσει τα μαρμάρινα βράχια, η ζωή μας κυριαρχείται από τεχνική, απρόσωπη, απαθής, ανεξέλεγκτη. Ο Walter Benjamin έγραψε : «Αν τα πράγματα πάρουν τον δρόμο τους, εδώ είναι η καταστροφή».

Η ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ, ΤΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΧΩΡΙΣ ΣΚΕΨΗ, ΧΩΡΙΣ ΤΗΝ ΝΟΗΣΗ ΝΟΗΣΕΩΣ.

Roberto PECCHIOLI

«ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ (ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ)» - Inchiostronero (www-inchiostronero-it.translate.goog)

ΟΠΟΙΟΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΤΑΙ ΘΑ ΒΡΕΙ ΣΤΟ ΑΡΘΡΟ ΑΥΤΟ ΤΗΝ ΕΠΑΡΚΕΣΤΕΡΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΣΤΑΜΟΥΛΗ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΠΟΥΛΑΕΙ ΓΙΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑ.