«ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ» Ρομπέρτο ​​Πεκιόλι

 Πρέπει να σηκώσουμε το πέπλο σε ένα καθοριστικό ζήτημα της εποχής μας: τον ρόλο της τεχνολογίας

Copernicus Conversations with God by Jan Matejko

ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

Ένα πολύ πυκνό άρθρο του Lorenzo Borrè στο περιθώριο της πρόσφατης διαδήλωσης στο Μιλάνο για τα οικογενειακά και ομογονεϊκά «νέα δικαιώματα» έχει την αξία να ανεβάσει το επίπεδο της συζήτησης για ανθρωπολογικά ζητήματα, το πραγματικό πεδίο μάχης του παρόντος, και ταυτόχρονα άρση του πέπλου σε ένα αποφασιστικό ζήτημα της εποχής μας: τον ρόλο της τεχνολογίας. Ο Borrè είναι καλός νομικός και η ομιλία του είναι ενδιαφέρουσα από τον τίτλο: The nomos of technology. Το χρέος προς τον Καρλ Σμιτ και τον «Νόμο της γης», το νομικό αριστούργημα του Γερμανού στοχαστή, είναι εμφανές.

«Η ελληνική λέξη που δηλώνει την πρώτη μέτρηση, από την οποία προέρχονται όλα τα άλλα κριτήρια μέτρησης. η πρώτη κατάληψη γης, με σχετική διαίρεση και κατανομή του χώρου. η υποδιαίρεση της αρχικής διανομής είναι nomos.» (Schmitt) Για τον Borrè, η τεχνική είναι η κοινή λογική, το κόκκινο νήμα της εποχής μας. Ο Έζρα Πάουντ είχε θέσει μια παρόμοια ερώτηση. Για τον ποιητή Cantos, κάθε εποχή έχει ένα θεμέλιο, μια συγκεκριμένη γνώση που τη σηματοδοτεί:για τον Μεσαίωνα ήταν η θεολογία,για την αναγεννησιακή τέχνη,για τον δέκατο ένατο αιώνα, η πρόοδος και η μηχανή,και για τον 20ο αιώνα τα οικονομικά, πού ο Πάουντ ονόμαζε τοκογλυφία. Σύμφωνα με τον ίδιο, επρόκειτο για το ήθος – μια συνολική ηθική στάση – όχι για το nòmos , το δίκαιο. Η διαφορά αφορά μόνο το διαφορετικό πολιτισμικό υπόβαθρο του Pound και του Borrè.

Marinus van Reymerswaele ο τοκογλύφος και η γυναίκα του

Η διατριβή του νομικού είναι η εξής: ο κόσμος που έδειξε στο Μιλάνο - το πολύχρωμο LGBTQI+ ουράνιο τόξο, ο ριζοσπαστικός προοδευτισμός κοντά στην « κουλτούρα της ακύρωσης », αλλά και μια συστημική πολιτική δύναμη όπως το PD του Elly Schlein, δείχνει μια ανθρωπολογική καμπή εποχής: «οι αρχετυπικές φιγούρες πατέρα και μητέρας που αντικαταστάθηκαν από τον υπεύθυνο 1 και τον υπεύθυνο 2 σηματοδοτούν τη μετάβαση από τον νόμο της Φύσης σε αυτόν της Τεχνολογίας». Αυτό που διακυβεύεται δεν είναι η αναγνώριση μιας ή περισσότερων νομικών περιπτώσεων που συνδέονται με το οικογενειακό δίκαιο, αλλά η επίθεση που εξαπολύθηκε εναντίον ενός χιλιόχρονου οντολογικού τοίχου, ομοούσιου με τον άνθρωπο, τον οποίο «η ιδεολογία του μετα-ανθρώπου σκοπεύει να καταρρίψει: εισάγοντας τήν αρχή ότι η γονεϊκή σχέση, χάρη στην Τεχνική και τις οικονομικές δυνατότητες όσων καταφεύγουν σε αυτήν, δεν προϋποθέτει γονείς διαφορετικών φύλων, ούτε γενετικό δεσμό, αρκεί η πρόθεση να είναι υπεύθυνος ενός γονικού έργου». Αυτό υπονομεύει τα θεμέλια του φυσικού βιολογικού καθεστώτος, καθώς στοχεύει να ενσωματώσει στο νομικό μας σύστημα τον θεσμό της ομογονικής γονιμοποίησης που εφαρμόζεται μέσω της ετερόλογης γονιμοποίησης ή/και της παρένθετης μητρότητας.

Το προκύπτον ανθρωπολογικό καθεστώς είναι η «σκόπιμη ορφανοποίηση» του αγέννητου παιδιού, το οποίο αποκλείεται από οποιονδήποτε δεσμό με έναν ή και τους δύο φυσικούς/βιολογικούς γονείς, η άρνηση του δικαιώματός του να γνωρίζει την ταυτότητα και των δύο και να διατηρεί συναισθηματική σχέση μαζί τους. «Η αντικατάσταση του κοινωνικο-συναισθηματικού δεσμού μεταξύ των γονέων με τη συμβατική ρύθμιση ολόκληρης της διαδικασίας ιατρικά υποβοηθούμενης τεκνοποίησης και την αφαίρεση της γονικής μέριμνας από τον δότη/παρένθετο. (…) η αντικατάσταση της αναπαραγωγικής σεξουαλικότητας με τυποποιημένες διαδικασίες για την παραγωγή ζωντανών πραγμάτων». Δηλαδή η συνολική εμπορευματοποίησή του, ανάγεται σε πλαστική βιοχημική μάζα.

Τρέχουμε προς μια ηθική και ανθρωπολογική άβυσσο που δεν γίνεται αντιληπτή από τη συλλογική συνείδηση ​​αφού ο νόμος ή το ήθος του παρόντος είναι η τεχνική: τίποτα λιγότερο από την πραγμοποίηση (αναγωγή σε πράγμα) του ζωντανού, στο πλαίσιο μιας εμπορευματοποίησης. που δεν γλυτώνει πτυχή της ζωής και του ανθρώπου. Η τεχνολογία -που παραμένει μέσο- αναπτύσσεται μέσα στη λογική της Αγοράς ως μέτρο όλων των πραγμάτων. Πράγματι, η αναπαραγωγή και η μετάδοση της ζωής γίνεται μια συσκευή στην οποία «ο κοινωνικός δεσμός και η γενεσιουργός σεξουαλική σχέση μεταξύ ενός άνδρα και μιας γυναίκας αντικαθίστανται από μια συναλλαγή ιδιωτικής φύσης που έχει ως αντικείμενο την παραγωγή ενός ανθρώπου».

Σε κάθε τομέα, ισχύει ο νόμος που δηλώνει ο Dennis Gabor , ένας Ούγγρος φυσικός που πήρε το όνομά του από αυτόν: δεδομένου ότι η τεχνική και η τεχνολογία είναι ανεξέλεγκτες, αφαιρούνται από την κρίση της αξίας και από κάθε ηθικό δικαστήριο, ό,τι είναι τεχνικά εφικτό πρέπει να επιτευχθεί. Εφόσον μπορεί να δημιουργήσει μια αγορά, δηλαδή ένα κέρδος. Τις τελευταίες ημέρες ο Έλον Μασκ (που είναι και προωθητής) έχει σημάνει συναγερμό σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη. Ο ιδιοκτήτης των Tesla και Neuralink ζητά μορατόριουμ, ανησυχώντας ότι μια τεχνική που στοχεύει στη μίμηση και την υπέρβαση της ανθρώπινης νοημοσύνης θα μπορούσε να ξεφύγει από τους εφευρέτες της, με ανυπολόγιστους κινδύνους. Αμφιβάλλουμε ότι ακούγεται, ψηλά ή χαμηλά. Από την κυρίαρχη ολιγαρχία λόγω της τεράστιας σημασίας των συμφερόντων, προς τα κάτω λόγω άγνοιας και ναρκωτικής αδιαφορίας. Το κουτί της Πανδώρας είναι ανοιχτό.

John William Waterhouse, 1849-1917, η Pandora πρόκειται να ανοίξει το κουτί, το οποίο εδώ είναι ένα σεντούκι θησαυρού (1896).

Είτε πρόκειται για πρακτικές που συνδέονται με την αναπαραγωγή του ανθρώπινου είδους, τεχνικές που αποσκοπούν στην εισβολή στο φυσικό σώμα, στον αποικισμό του νου ή στην τροποποίηση της ουσίας της ζωής και του ανθρώπινου είδους, υβριδίζοντάς το με το τεχνητό, σε σημείο να το αντικαταστήσουν ή να δημιουργήσουν  κάτι άλλο από το ίδιο, αυτό που συμβαίνει, οι ιδέες που διαδίδονται, η κρίση που κρύβεται πίσω από ορισμένες «τεχνικές» πρακτικές δεν αφορά την ευαισθησία των πιστών ή των ηθικών φιλοσόφων. Είναι μια πρόκληση που περιλαμβάνει πολιτισμό, ανθρωπολογία, κοινωνικούς δεσμούς, την ιδέα του ατόμου και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

Παραδειγματικός είναι ο προβληματισμός του Ernst Junger, του πρώτου που αντιμετώπισε το ζήτημα της τεχνολογίας με μεταϊστορικούς και μεταπολιτικούς όρους. «Έμβλημα μιας πορείας προς μια άγνωστη άβυσσο, η τεχνική παραβιάζει, μέσω της θεωρητικοποίησης και πιθανής εφαρμογής της διαδικασίας της τεχνητής γονιμοποίησης, ακόμη και το ταμπού του δικαιώματος να έχεις πατέρα, τοποθετώντας έτσι τον εαυτό της στο τείχος του χρόνου, όπου φυσά ο ανησυχιτικός άνεμος τών εποχικών σημείων καμπής. Είναι η ίδια η αρχή που ζωντανεύει αυτόν τον νέο τύπο αναπαραγωγής και όχι η επέκτασή του που είναι πιο γεμάτη με συνέπειες για το πεπρωμένο μας από ό,τι δύο παγκόσμιοι πόλεμοι».

Χρειαζόμαστε μια βαθιά ανάλυση των λόγων που έχουν κάνει την τεχνολογία όνομα της συγχρονικότητας αντί της φύσης. Η βασική αρχή της δυτικής μετανεωτερικότητας είναι να υπερβεί κάθε όριο, να καταργήσει κάθε ταυτότητα, να διαγράψει κάθε ιδέα που ελήφθη στην προμηθεϊκή αναζήτηση για ένα μεταανθρώπινο μέλλον. Εκτός από το να κόψουν οποιαδήποτε ρίζα, μέχρι καί εκείνη ακόμη που δεσμεύει τον καθένα με τον εαυτό του, οι υποστηρικτές πρέπει να κάνουν αδιαμφισβήτητη την πρωτοκαθεδρία όχι της επιστήμης, αλλά της τεχνολογίας. Το πρώτο είναι πάντα η σκέψη, η έρευνα, η εικασία που βασίζεται σε διατριβές, υποθέσεις και σύνθεση. Ο επιστήμονας χρειάζεται έναν ευρύ πολιτισμικό ορίζοντα, δοκιμάζει και προσπαθεί ξανά, παραποιεί τη δική του υπόθεση για να επαληθεύσει την εγκυρότητά της. Μόλις ανακαλυφθούν και διατυπωθούν νέοι φυσικοί ή μηχανικοί νόμοι, η εργασία περνά στην τεχνολογία, η οποία προσδιορίζει πρακτικές εφαρμογές.

Ο Προμηθέας και ο αετός που καταβροχθίζει το συκώτι του – Λάδι σε καμβά του Jacob Jordaens (περίπου 1640), Μουσείο Walleaf-Richartz στην Κολωνία (Γερμανία).

Αμέσως επεμβαίνει η τεχνική, δηλαδή το σύμπλεγμα κανόνων στους οποίους βασίζεται η πρακτική άσκηση μιας συγκεκριμένης δραστηριότητας. Τεχνική είναι η διαδικασία που πρέπει να ακολουθείται όταν εκτελείται κάτι, η εφαρμογή τεχνοεπιστημονικών αποκτημάτων για χρήση συσκευών και οργάνων. Ο φιλόσοφος Umberto Galimberti προειδοποίησε να μην θεωρούμε την τεχνολογία ως εργαλείο στη διάθεσή μας, καθώς «έχει γίνει το περιβάλλον που μας περιβάλλει και μας συγκροτεί σύμφωνα με εκείνους τους κανόνες ορθολογισμού που, μετρώντας τον εαυτό τους αποκλειστικά με κριτήρια λειτουργικότητας και αποτελεσματικότητας, δεν διστάζουν να υποτάξουν τις ανάγκες του ανθρώπου στις ανάγκες του τεχνικού μηχανισμού. Χωρίς να το γνωρίζουμε, συνεχίζουμε να κινούμαστε με τα τυπικά χαρακτηριστικά του προ-τεχνολογικού ανθρώπου που ενεργούσε εν όψει στόχων εγγεγραμμένων σε έναν ορίζοντα νοήματος, με μια αποσκευή ιδεών και ένα σύνολο συναισθημάτων στα οποία αναγνώριζε τον εαυτό του. Αλλά η τεχνική δεν τείνει προς έναν σκοπό, δεν προωθεί ένα νόημα, δεν ανοίγει σενάρια σωτηρίας, δεν λυτρώνει, δεν αποκαλύπτει την αλήθεια: την τεχνική». Σύμφωνα με τον Schmitt, «οι τεχνικές ανακαλύψεις είναι το όργανο μιας νέας, τεράστιας μαζικής κυριαρχίας. Η τεχνική μπορεί να είναι τυφλή, αλλά όχι ουδέτερη».

Το βήμα που δεν κάνει ο Galimberti είναι η ηθική και πνευματική κρίση, η μόνη αληθινά ανθρώπινη, που προτείνει μόνο να « επανεξετάσει τις έννοιες του ατόμου, της ταυτότητας, της ελευθερίας, της σωτηρίας, της αλήθειας, του νοήματος, του σκοπού, αλλά και εκείνων της φύσης, της ηθικής, πολιτική, θρησκεία, ιστορία, πάνω στα οποία τροφοδοτήθηκε η ανθρωπιστική εποχή και τα οποία τώρα, στην εποχή της τεχνολογίας, θα πρέπει να επανεξεταστούν, να εγκαταλειφθούν ή να ξαναθεμελιωθούν στις ρίζες». Η αναγνώριση, έστω και κριτική και με τα εργαλεία της διαλογιστικής σκέψης, δεν αρκεί. Ακόμη και η ηθική προσέγγιση δεν αρκεί: χρειάζεται ένας μεταφυσικός και μεταϊστορικός ορίζοντας, σε συνδυασμό με έναν έντονο ουμανισμό. Δυστυχώς, ένα τέτοιο κριτήριο αποκλείεται. Αφενός, για την απεραντοσύνη της πρόκλησης που θέτει η Τεχνολογία -δηλαδή οι κύριοι της- στη φύση και στον άνθρωπο. από την άλλη, λόγω της επέκτασης μιας θεμελιώδους άγνοιας που είναι ένα από τα γνωρίσματα της μετανεωτερικότητας. Η Τεχνική, που για τον Μάρτιν Χάιντεγκερ είναι «σκέψη που δεν σκέφτεται» και για τον Γκαλιμπέρτι έχει έναν και μόνο σκοπό, να λειτουργήσει, να διατηρήσει τη γοητεία που ασκεί, βασίζεται σε αναίσθητες γενιές, αδιάφορες για τη γνώση, συγκεντρωμένες στη στιγμή και στο θραύσμα.

Ο επιστήμονας πρέπει να γνωρίζει, ο τεχνικός περιορίζεται στο να ενεργοποιεί, να θέτει σε κίνηση, να εφαρμόζει κανόνες και πρωτόκολλα των οποίων αγνοεί τους νόμους και τα κίνητρα, αδιαφορώντας για τα άκρα. Ο τεχνικός είναι ο υπάλληλος της τάξης ενός είδους κοινοτοπίας του κακού, του εξαναγκασμού να επαναλάβουμε τη χειρονομία, του οργάνου που έχει σκοπό. Δεν κατέχει τα μέσα, τους κανόνες και τις συσκευές: περιορίζεται στο να κάνει χρήση της λίγης γνώσης που του έχει παραχωρηθεί από την εξουσία. Με μεγαλύτερη ή μικρότερη τεχνογνωσία, πάντα στο πλαίσιο της οργανικής γνώσης, με ενδιαφέρον για το «πώς γίνεται», ποτέ για το γιατί.

Ο νόμος της τεχνολογίας βασίζεται στον μύθο της προόδου, στην αφοσίωση σε κάθε τι νέο, στό οποίο δεν αντιτίθεται κάποια αξιολόγηση της αξίας, παρά μόνο η χαρούμενη ετικέτα της καινοτομίας. Όλα αυτά δεν θα ήταν δυνατά - ούτε η τεχνολογία θα είχε ξεπεράσει τις επιστήμες - της φύσης και του πνεύματος - χωρίς τη διάδοση της άγνοιας. Οι άνθρωποι της Δύσης έχουν γίνει πιο ευκολόπιστοι καθώς έχουν γίνει αδαείς: εκπαιδευμένοι, αμόρφωτοι, πολύ λιγότερο μορφωμένοι. Χρήστες και χειριστές τεχνικού εξοπλισμού, πιο ανόητοι (το IQ μειώνεται) γιατί δεν έχουν συνηθίσει να σκέφτονται. Η σκέψη, αν είναι τέτοια, είναι πάντα κριτική, δηλαδή κρίνει. Αλλά δεν μπορεί κανείς να κρίνει χωρίς έναν πίνακα αξιών που προέρχονται από αρχές.

Αυτό που μένει είναι η τεχνική, η απαθής δύναμη του μηχανισμού, η προϋπόθεση του καταναλωτισμού μιας χρήσης. Ο κόσμος περιορίστηκε σε εφαρμογές . Είναι ανησυχητικό ότι οι ελίτ, σε αντίθεση με τα υποκείμενα, δεν έχουν καθόλου άγνοια και δεν περιορίζονται σε «τεχνικές» γνώσεις. Μελετούν τα κλασικά της σκέψης και ο πολιτισμός που αρνούνται σε εμάς - αποδέκτες κατακερματισμένης και λειτουργικής γνώσης - βρίσκεται στο σπίτι στα πανεπιστήμια εκείνων που προορίζονται για κουμάντο, όπου μελετάται ακόμη και η ρητορική τέχνη βγαλμένη από την ελληνική σκέψη. Το στενό στο οποίο μας έχουν φυλακίσει, το σπήλαιο που κατοικούμε με το προνόμιο της σύνδεσης, δεν περιλαμβάνει πολιτισμό, πολύ περισσότερο κριτική σκέψη. Η μεγαλύτερη επιθυμία όσων κυβερνούν τον κόσμο είναι να είμαστε αδαείς, δηλαδή να αγνοούμε. Για τον κυρίαρχο, τίποτα δεν είναι καλύτερο από μια μάζα χωρίς ταυτότητα, εξυπνάδα και σκέψη.

Ο Θερβάντες είπε ότι η άγνοια είναι μια γκρίνια που κάνει τον ιππότη να σκοντάφτει σε κάθε βήμα και γελοιοποιεί αυτούς που τον καθοδηγούν. Ποτέ δεν υπήρξε μεγαλύτερη ηλιθιότητα ούτε ήμασταν ποτέ τόσο περήφανοι που είμαστε λειτουργικά αναλφάβητοι. Ο νόμος της τεχνολογίας είναι η άγνοια που γίνεται ηθική αδιαφορία. Και απαλή, απαρατήρητη δικτατορία.

Roberto PECCHIOLI

«LA QUESTIONE DELLA TECNICA PARTE PRIMA» - Inchiostronero

ΚΑΙ ΟΜΩΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΟΡΘΟΔΟΞΗ(;) ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΕΙΝΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΚΑΙ ΜΑΣ ΣΥΝΔΕΕΙ ΜΕ ΤΟΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟ ΟΜΟΙΩΝΟΝΤΑΣ ΜΑΣ. ΑΘΑΝΑΤΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΛΑΚΕΙΑ.