Μπορείς να είσαι καθολικός, πιστός και ασκούμενος ή όχι, αλλά πρέπει να συμφωνήσεις ότι το ερώτημα στο οποίο είναι αφιερωμένη η φετινή Συνάντηση Κοινωνίας και Απελευθέρωσης, που διεξάγεται στο Ρίμινι, είναι το πιο κεντρικό, επείγον και καθολικό που θα μπορούσε να υπάρξει: «Εάν δεν ψάχνουμε το ουσιώδες, τότε τι ψάχνουμε;». Στη Συνάντηση CL,αυτό πού υπονοείται είναι η ουσιαστική συνάντηση με τον Ιησού Χριστό, και στη συνέχεια η κοινωνική, η αλληλεγγύη και η κοινοτική δέσμευση που απορρέει από αυτήν, στα έργα, στη ζωή και στην εργασία. Αλλά η αναζήτηση του ουσιώδους είναι το κρίσιμο θέμα του ανθρώπου, συμπίπτει με την πίστη και τη σκέψη. προηγείται κάθε θρησκευτικής, φιλοσοφικής, υπαρξιακής, αστικής επιλογής. Μας βάζει στό παιχνίδι μπροστά στη ζωή και τον θάνατο, τη γέννηση και την αγάπη, τη χαρά και τον πόνο, την παιδική ηλικία και τα γηρατειά, το μυστήριο και το πεπρωμένο.
Στην πραγματικότητα, αν ήταν να συνοψίσουμε τη διασπορά, τη διάλυση, την αποξένωση, την τρέλα της εποχής μας, ειδικά στη χριστιανική Δύση, θα έπρεπε να τα συμπυκνώσουμε σε αυτήν την παρατήρηση: έχουμε χάσει από τα μάτια μας το ουσιώδες, χανόμαστε στις διαδικασίες, στα άλλοθι, στα υποκατάστατα, στις παρεκκλίσεις του μονοπατιού, στα κυμαινόμενα βασίλεια του περιττού, στο έλεος της θέλησης για εξουσία. Ζώντας για διαδικασίες σημαίνει ανταλλαγή του σκοπού της ζωής με τα μέσα τής ζωής, ανταλλαγή νοήματος για λειτουργίες και χρησιμότητα. Όταν χάνεις από τα μάτια σου τα ουσιώδη φτιάχνεις άλλοθι, γιατί δεν έχεις χρόνο να «φιλοσοφήσεις» για τη ζωή, πρέπει να τα βγάλεις πέρα και να ζήσεις. τότε καταφεύγεις στα υποκατάστατα του ουσιαστικού, των παραπλανητικών στόχων, των ειδώλων, της κατανάλωσης, του κέρδους, της τεχνικής, των ανέσεων που ανεβαίνουν σε αξίες. Εξ ου και οι παρεκκλίσεις διαδρομών, οι συντομεύσεις, οι διαδρομές διαφυγής ή τα τουριστικά δρομολόγια, οι εκτροπές ή απλώς η διασκέδαση, για να αποφύγετε να ακολουθήσετε το μονοπάτι που σας καλεί η ζωή. Μια ζωή που χάνει το ουσιώδες είναι μια ζωή που χάνεται στα περιττά, σε καθετί που είναι αξεσουάρ, ασταθές, διακοσμητικό, κοινότοπο επιφανειακό. Αν η ζωή δεν έχει νόημα, δεν έχει πεπρωμένο, δεν θέλει να αφήσει κληρονομιές και ίχνη άξια να σωθούν, αλλά είναι μια καθαρή επιβεβαίωση και απεριόριστη επέκταση δύναμης και επιθυμιών, έχει ήδη πάρει την αντίθετη κατεύθυνση από την αναζήτηση του ουσιαστικού. Επίσης, επειδή η ερώτηση για το ουσιώδες είναι ζήτημα ύπαρξης, ενώ η επιβεβαίωση της εξουσίας στοχεύει εναντίον ή χωρίς τό Είναι, προϋποθέτει τη δύναμη να εκμηδενίζει αυτούς που της αντιτίθενται γιά να δημιουργεί από το τίποτα.
Το ερώτημα που βρίσκεται μέσα στην αναζήτηση του ουσιώδους είναι πρωταρχικό, πρωτότυπο: γιατί να ζούμε, τι μας ωθεί να ζήσουμε αντί να αφεθούμε;Υπάρχει ένας τρόπος γύρω από αυτό το ερώτημα και βρίσκεται σε καθαρή οπισθοδρόμηση στη βιολογική κατάσταση: κολλάτε στο αγνό ένστικτο της επιβίωσης και της αυτοσυντήρησης. Όποιος ζει θέλει να διατηρήσει τον εαυτό του, να μείνει ζωντανός και να τον υπερασπιστεί ως το πρωταρχικό στοιχειώδες και φυσικό ένστικτο που προηγείται κάθε άλλης σκέψης ή βούλησης. Δεν υπάρχει λοιπόν κανένα ερώτημα, είμαστε φτιαγμένοι έτσι, με γενετική προδιάθεση όπως κάθε άλλο ζωντανό ον, να ζούμε για χάρη της ζωής, έχουμε το ένστικτο να επιβιώσουμε. τη θέληση για ζωή, θα έλεγε ο Σοπενχάουερ.
Όμως ο άνθρωπος σκέφτεται, επιλέγει, ερευνά, εξερευνά, είναι στη φύση του. Ξέρει ότι πεθαίνει. Ο άνθρωπος περπατά σε ένα τεντωμένο σκοινί ανάμεσα στην ελευθερία και το πεπρωμένο, και οι δύο ακραίοι πόλοι του σχοινιού τον οδηγούν στην αναζήτηση του ουσιώδους. Δεν είναι μόνο ο φιλόσοφος, ο ερευνητής, ο θιασώτης που θέτει αυτό το ερώτημα στον εαυτό του, αλλά είναι ο άνθρωπος, λόγω της συνείδησής του και της ευαισθησίας του. Η αναζήτηση του ουσιώδους τοποθετεί το ένστικτο για ζωή, το συναίσθημα και τη λογική στην ίδια γραμμή.
Ωστόσο, υπάρχει ένα σημείο κρίσης στο οποίο χάνεται η αναζήτηση του ουσιώδους: είναι όταν η αναχώρηση συμπίπτει με την άφιξη και όλα περιστρέφονται γύρω από το εγώ και λύνονται μέσα του. Αν ο κόσμος είναι μόνο ένα συμπέρασμα, ένα όργανο, ένας καθρέφτης για τον εαυτό, κάποιος είναι ήδη έξω από την αναζήτηση του ουσιώδους. Το ουσιώδες είναι αυτό που υπερβαίνει το εγώ, μας ανοίγει πέρα από εμάς, δεν ενισχύει το εγώ.
Η θρησκεία με την αίσθηση του θείου ήταν πάντα ο τόπος προβολής και προστασίας. δηλαδή το σημείο στο οποίο υπερβαίνουμε τον εαυτό μας, προβάλλουμε τον εαυτό μας πέρα από εμάς, στο σημείο να προβάλλουμε τον εαυτό μας στους ουρανούς και ταυτόχρονα βρίσκουμε προστασία για τα όριά μας, τη θνητότητά μας, την επισφάλειά μας. Μπορούμε να πιέσουμε τον εαυτό μας να αναγνωρίσει ή να προβλέψει την παρακμή μιας θρησκείας, το τέλος ενός πολιτισμού που συνδέεται με αυτή την πίστη, αλλά δεν μπορούμε να σκεφτούμε την ανθρωπότητα χωρίς αυτή την έμφυτη ανάγκη για προβολή και προστασία. Εάν συμβεί αυτό, σημαίνει ότι έχει βρει υποκατάστατα για να αντικαταστήσουν αυτή τη διπλή ανάγκη και να την κρύψουν με άλλα καλύμματα. Ή έχει πάψει να είναι άνθρωπος, δηλαδή ελεύθερος, να σκέφτεται, να απλώνει το χέρι προς το πεπρωμένο.
Σε κάθε περίπτωση, αν αναζητάτε το ουσιώδες, πρέπει να φτάσετε πέρα από το εγώ, νά συλλάβετε ότι είστε σέ ένα μεγαλύτερο σπίτι στο οποίο συμπεριλαμβάνεστε, του οποίου δεν είστε ο κύριος.
Φυσικά, η αναζήτηση του ουσιώδους δεν μπορεί να λυθεί σε μια ωραία συνάντηση, σε κάποιο διάλογο και σε κάποιο κήρυγμα, όπως δεν μπορεί απλώς να εξαντληθεί σε μια γραφή, έναν πνευματικό προβληματισμό ή μια μοναχική δήλωση. Όταν όμως μια κοινωνία χάνει τον προσανατολισμό της, όταν δεν ξέρει πια να αναγνωρίζει ψηλά και χαμηλά, κοντά και μακριά, την προτεραιότητα και το δευτερεύον, όταν δεν είναι πλέον σε θέση να διακρίνει το καλό από το κακό ή χρησιμοποιεί τις λέξεις στην θέση τής πραγματικότητας και ονομάζει τόν πόλεμο ειρήνη, ένταξη τον αποκλεισμό, ελευθερία την μισαλλοδοξία, ανάπτυξη την υποβάθμιση, χειραφέτηση την αγριότητα, είναι απαραίτητο να ξεκινήσουμε ένα κάλεσμα στην πραγματικότητα, στη ζωή, από όλες τις πιθανές θέσεις, σε όλα τα επίπεδα αληθινά, στη γέννηση και το θάνατο, και να την πραγματική και ιδανική αποστολή της ζωής μας.
Και αν η πολιτική, η κοινωνία και η σκέψη δεν ενδιαφέρονται για αυτό το ερώτημα, μπορεί να υπάρχει ένας λόγος να μην νοιάζονται για την πολιτική, κοινωνική και πολιτιστική εξουσία, αλλά δεν είναι καλός ο λόγος να εγκαταλείψουμε την αναζήτηση του ουσιώδους. που γίνεται, ακριβώς λόγω αυτής της αδράνειας, πιο ουσιώδες από ποτέ.
ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ!
ΑπάντησηΔιαγραφή