Πηγή: ilperchecuiprodest
Το μετασχηματιστικό δυναμικό της Τεχνητής Νοημοσύνης χωρίς «διαλογιστική σκέψη» έχει πολύ ισχυρά αποτελέσματα, αλλά η αλλαγή δεν είναι πάντα συνώνυμη με την πρόοδο, ειδικά αν αναπαράγει όχι ολόκληρη την ανθρώπινη νοημοσύνη, αλλά μόνο το οργανικό μέρος, που βρίσκεται στο αριστερό εγκεφαλικό ημισφαίριο, το μόνο που ενδιαφέρει τους αφέντες της.
Εκατομμύρια λέξεις έχουν ήδη γραφτεί για την ψηφιακή τεχνολογική επανάσταση και το φαινόμενο της Τεχνητής Νοημοσύνης. Θα γραφτούν πολλές ακόμη, συμπεριλαμβανομένης της αυξανόμενης ανάπτυξης των λεγόμενων μεγάλων γλωσσικών μοντέλων (LLM), που χρησιμοποιούνται από την Γενετική Τεχνητή Νοημοσύνη (AGI), τα οποία έχουν εκπαιδευτεί σε τεράστιες ποσότητες κειμενικών δεδομένων για την κατανόηση, τη δημιουργία και την ανάλυση της γλώσσας με ανθρώπινο τρόπο. Ο αντίκτυπος στη ζωή μας, στην οικονομία, στην ίδια την ανθρωπολογία και στην άποψή μας για την ανθρωπότητα, τη φύση της και τον ρόλο της στον κόσμο, είναι τεράστιος και αυξάνεται καθημερινά.
Επειδή αυτή η κοσμοϊστορική επανάσταση επηρεάζει κάθε πτυχή της ύπαρξης, σε σημείο που να αλλάζει την έννοια όρων όπως ο εγκέφαλος, η νοημοσύνη και η συνείδηση, και να αλλάζει αμετάκλητα τον χάρτη της οικονομίας, της εξουσίας και της ίδιας της ανθρώπινης κατάστασης, κάθε κλάδος της ανθρώπινης γνώσης προσεγγίζει το φαινόμενο της Τεχνητής Νοημοσύνης από τη δική του συγκεκριμένη οπτική γωνία. Ο στόχος δεν είναι να επιβραδυνθεί η πρόοδός της - αυτό θα ήταν σαν να προσπαθούμε να σταματήσουμε μια πλημμύρα με το ένα χέρι - αλλά να την κατανοήσουμε και να την αξιολογήσουμε ως εργαλείο, όχι ως σκοπό ή ως έναν τρομερό μηχανισμό εξουσίας.
Ας ξεκινήσουμε με τον ορισμό: Η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι η ικανότητα μιας μηχανής να εμφανίζει αυτόνομα ανθρώπινες ικανότητες όπως η συλλογιστική, η μάθηση, ο σχεδιασμός, η επεξεργασία και η επίλυση προβλημάτων. Η Τεχνητή Νοημοσύνη επιτρέπει στις μηχανές να αναλύουν δεδομένα για να λαμβάνουν αποφάσεις, να διατυπώνουν προβλέψεις, να ενεργούν και να αλληλεπιδρούν με το περιβάλλον, αυτοματοποιώντας τις «ανθρώπινες» διαδικασίες. Ο κίνδυνος που μας διατρέχει είναι η πιθανότητα οι μηχανές όχι μόνο να αντικαταστήσουν τις ανθρώπινες λειτουργίες, αλλά και να αποδυναμώσουν, να μειώσουν και να εξαλείψουν πολλές από τις ικανότητές μας. Κάποιοι επισημαίνουν ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν μιμείται όλες τις ικανότητες του εγκεφάλου μας, αλλά μόνο εκείνες ενός από τα δύο ημισφαίριά του - του αριστερού.
Τεχνητή Νοημοσύνη: Ηλίθια;
Οι τεχνολόγοι και οι επιστήμονες υπολογιστών έχουν μελετήσει προσεκτικά τη νευρολογική δομή και λειτουργία του ανθρώπινου εγκεφάλου. Η Τεχνητή Νοημοσύνη γίνεται η παντοδύναμη τεχνολογική διεπαφή των σύγχρονων κυρίαρχων ιδεών, των οποίων η προτίμηση για αναλυτική, εργαλειακή, μηχανική και ταξινομική σκέψη είναι εμφανής. Από νευρολογικής άποψης, αυτή είναι μια νίκη για τον αριστερό εγκέφαλο. Αυτή είναι η θέση -προφανώς άσχετη με την Τεχνητή Νοημοσύνη- του Σκωτσέζου φιλοσόφου, ψυχιάτρου και νευροεπιστήμονα Iain McGilchcrist, η οποία εκφράζεται στη μνημειώδη πραγματεία του The Master and His Emissary/Ο κύριος και ο απεσταλμένος του (2009), με υπότιτλο "Τα Δύο Ημισφαίρια του Εγκεφάλου και η Δημιουργία της Δύσης". Ένας επιδραστικός οικονομικός δημοσιογράφος, ο Greg Ip, κορυφαίος αρθρογράφος της Wall Street Journal , υιοθετεί αυτή τη θεωρία και τη συνδέει με την Τεχνητή Νοημοσύνη. Σύμφωνα με τον McGilchrist, ο δυτικός άνθρωπος κυριαρχείται από την εκδοχή του κόσμου που δημιουργήθηκε από το αριστερό ημισφαίριο και έχει ξεχάσει τις γνώσεις που παράγονται από το δεξί. Χρειαζόμαστε και τα δύο ημισφαίρια, αλλά πάνω απ' όλα, υποστηρίζει ο Mc Gilchrist, το αριστερό ημισφαίριο (ο απεσταλμένος) να λειτουργεί στην υπηρεσία του δεξιού (του κυρίου, του αφέντη).
Κάθε ημισφαίριο του εγκεφάλου αποκρυπτογραφεί την πραγματικότητα με συνοχή και με τρόπο συνεπή, αλλά ασυμβίβαστο με το άλλο. Το δεξί ημισφαίριο βιώνει τον κόσμο στην ολότητά του, την πολυπλοκότητά του και την οργανικότητά του, αγνοώντας τις λεπτομέρειες, ενώ το αριστερό ημισφαίριο είναι πιο αναλυτικό και επομένως κατακερματισμένο και αποσπασματικό. Σημάδια αυτής της εσωτερικής σύγκρουσης είναι ορατά στην ιστορία του πολιτισμού μας. Στον ασώματο, αποσπασματικό κόσμο που κυριαρχείται από τις ψηφιακές τεχνολογίες, το αριστερό ημισφαίριο αποκτά επικίνδυνα το πάνω χέρι έναντι του δεξιού, ίσως αλλάζοντας για πάντα τον τρόπο σκέψης και κατανόησης της πραγματικότητας. Η Δύση έχει βιώσει μια ταλάντωση μεταξύ των δύο τρόπων: ορισμένες περίοδοι επηρεάστηκαν από το δεξί ημισφαίριο, για παράδειγμα, η Αναγέννηση και ο Ρομαντισμός, άλλες από το αριστερό, όπως η Αντιμεταρρύθμιση ή ο Διαφωτισμός. Το άλμα από τη βιολογία στον πολιτισμό υποστηρίζεται από δύο επιχειρήματα: τη μίμηση και την επιγενετική. Η μιμητική ικανότητα παρατηρείται από μικρή ηλικία: τα παιδιά μιμούνται τη συμπεριφορά των ενηλίκων. Η μίμηση ενός μοντέλου αναπτύσσει την ατομικότητα, καθώς και παράγει ενσωμάτωση (στην κουλτούρα). Η κυρίαρχη σύγχρονη ερμηνευτική καταγράφει τον θρίαμβο του αριστερού ημισφαιρίου έναντι του δεξιού, το οποίο αφαιρεί το νόημα από το πλαίσιο και προχωρά νευρωτικά με την ασταμάτητη αισιοδοξία που είναι χαρακτηριστική του αριστερού ημισφαιρίου.
Αυτός ο εγκέφαλος σκέφτεται σε ζεύγη αντιθέτων: αληθινό, ψευδές, μαύρο, άσπρο, και ούτω καθεξής. Ο δεξιός εγκέφαλος έχει επίγνωση της πολυπλοκότητας, της απόχρωσης και της συνύπαρξης των αντιθέτων. Προτιμά να βλέπει το σύνολο οργανικά παρά να το αναλύει. Στην επιστήμη των υπολογιστών, είναι το συνεχές έναντι του διακριτού. Το αριστερό ημισφαίριο είναι ένας λαμπρός απεσταλμένος, ικανό να ανακατασκευάσει λογικά, βήμα προς βήμα, τα διαισθητικά άλματα του δεξιού εγκεφάλου, αλλά δεν μπορεί να τα αντικαταστήσει. Η τεχνητή νοημοσύνη έχει αναλάβει μόνο τη γνωστική λειτουργία του αριστερού ημισφαιρίου, ακρωτηριάζοντας το μοντέλο στο μισό της φυσικής ανθρώπινης νοημοσύνης. Ο κίνδυνος είναι η απλοποίηση, η αναγωγή του συνόλου σε τμήματα, άπειρες ακολουθίες μηδενικών και μονάδων, ανοιχτές και κλειστές, δομικά ανίκανες να συλλάβουν το σύνολο, την πολυπλοκότητα, το άπειρο εύρος χρωμάτων της ανθρώπινης παλέτας.
Καθώς το τεχνητό μοντέλο αντικαθιστά το αρχικό πρωτότυπο σε σημείο που το αντικαθιστά, ο κίνδυνος είναι μια επιγενετική μετάλλαξη που περιορίζει τον άνθρωπο αποδυναμώνοντας τις λειτουργίες του δεξιού ημισφαιρίου. Το αποτέλεσμα θα μπορούσε να είναι μια ανθρωπότητα προσαρμοσμένη στην Τεχνητή Νοημοσύνη. Ο κόσμος ανατρέπεται, ακόμη και στον τομέα της τεχνολογίας. Η Τεχνητή Νοημοσύνη θα αντικαταστήσει την ανθρώπινη νοημοσύνη, δίνοντας τη θέση της στην τυραννία των μηχανών. Η οικονομία οδεύει προς μια άνευ προηγουμένου αντικατάσταση της ανθρώπινης εργασίας, οδηγώντας σε μαζική ανεργία και σοβαρές κοινωνικές συγκρούσεις. Αυτές είναι οι βάσιμες αντιρρήσεις που σηματοδοτούν την έλευση της Τεχνητής Νοημοσύνης. Μια περαιτέρω συνέπεια είναι ότι η επικράτηση του τεχνητού μοντέλου θα μας οδηγήσει σε πνευματική στασιμότητα. Γλωσσικά μοντέλα όπως το ChatGPT, το Google Gemini και το Claude του Anthropic είναι πολύ αποτελεσματικά στον εντοπισμό και τη σύνδεση της γνώσης. Αλλά δεν προσθέτουν τίποτα στο σώμα της γνώσης. Με άλλα λόγια, δεν είναι περίεργα. Δεν έχουν την αίσθηση του θαυμασμού, της έκπληξης, της ανθρώπινης αφαίρεσης. Για αυτόν τον λόγο, η αρχιτεκτονική της Τεχνητής Νοημοσύνης μπορεί να μην είναι εξοπλισμένη για να ανακαλύψει νέα γνώση.
Για να χρησιμοποιήσουμε την ορολογία του McGilchrist, η Τεχνητή Νοημοσύνη θα ήταν η αριστερή πλευρά (το αριστερό ημισφαίριο) του ανθρώπινου εγκεφάλου που μεταφέρεται σε μια μηχανή. Υπολογιστική, αναλυτική και αναγωγική, αντιμετωπίζει τον κόσμο ως μια γιγαντιαία αποθήκη δεδομένων. Η επεξεργασία μπορεί να μας προσφέρει μια ισχυρή τεχνολογική βελτίωση σε σχέση με τα υπάρχοντα συστήματα. Αλλά η συλλογιστική του αριστερού εγκεφάλου είναι ανίκανη για αναλογίες, φαντασία ή συναισθηματική σκέψη. Ίσως μια «αληθινή» τεχνητή νοημοσύνη θα χρειαζόταν μια αλλαγή διάθεσης ικανή να μεταβεί από μια κατάσταση υπερκινητικής συγκέντρωσης σε μια κατάσταση διαλογισμού. Είναι απίθανο μια αλλαγή να μπορούσε να ενεργοποιήσει την Τεχνητή Νοημοσύνη να επικεντρωθεί σε ένα φαινομενικά άσχετο θέμα, μια νοητική/ψυχική κατάσταση που συχνά πυροδοτεί τη δημιουργική διαδικασία. Ο γενετιστής James Watson εξήγησε ότι διαισθάνθηκε τη δομή διπλής έλικας του DNA ενώ έπαιζε τένις. Θα πρέπει να θεωρούμε την Τεχνητή Νοημοσύνη ένα πολύτιμο βοήθημα που επιτρέπει στον άνθρωπο να επικεντρωθεί σε εργασίες που απαιτούν φαντασία, λογικά και γνωστικά άλματα του νου ή να ενεργεί ως απεσταλμένος του αφέντη του, του δεξιού ημισφαιρίου του εγκεφάλου με την ικανότητά του για διαίσθηση, δημιουργικότητα και αναλογία.
Η εξάρτηση από την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) αποδυναμώνει, ατροφεί την κριτική σκέψη, όπως ακριβώς η εξάρτηση από το GPS αποδυναμώνει τη χωρική μνήμη. Στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι η γνωστική λειτουργία στους ανθρώπους μειώνεται σε άμεση αναλογία με την εξάρτηση από την ΤΝ και τις δυνατότητες αναζήτησης στο διαδίκτυο. Οι εκπαιδευτικοί το γνωρίζουν αυτό από την καθημερινή τους εμπειρία: παρατηρούν μείωση του εύρους προσοχής, εξασθένηση της μνήμης, μείωση της κριτικής σκέψης και έλλειψη περιέργειας. Η ΤΝ θα φέρει πρόοδο σε ορισμένους τομείς, αλλά μακροπρόθεσμα, το αποτέλεσμα θα μπορούσε να είναι η επιστημονική στασιμότητα: θα δούμε μια βελτίωση της υπάρχουσας γνώσης και μια επιταχυνόμενη αξιοποίηση των δυνατοτήτων της, αλλά μπορεί να υπάρχει ολοένα και λιγότερη νέα γνώση. Η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε επίσης να επιταχύνει την παρακμή της αλήθειας, την οποία ήδη βιώνουμε με απογοήτευση. Ένας συντάκτης της Wikipedia ανέφερε λεπτομερώς ότι έχει εισαγάγει σκόπιμα μεροληπτικές πληροφορίες στην ψηφιακή εγκυκλοπαίδεια, τη Βίβλο της εποχής μας. Τα LLM ενθαρρύνουν παρόμοιες προσπάθειες σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα. Ένα παράδειγμα είναι η έκθεση της Google Gemini για τον Matthew Shepard. «Ήταν ένας ομοφυλόφιλος φοιτητής που ξυλοκοπήθηκε βάναυσα και αφέθηκε στην τύχη του σε μια δολοφονία με κίνητρο το μίσος στο Laramie του Wyoming το 1998». Η έρευνα έδειξε ότι η δολοφονία του δεν είχε κίνητρο το μίσος για τη σεξουαλικότητά του. Αλλά έτσι παρουσίαζε η φιλο-ομοφυλοφιλική προπαγάνδα τη δολοφονία του Shepard για χρόνια. Δεδομένου του τεράστιου όγκου κειμένων που δημοσιεύονται από ακτιβιστές και από εκείνους που παραπλανώνται από την προπαγάνδα, τα μοντέλα Τεχνητής Νοημοσύνης LLM θα τείνουν να επαναλαμβάνουν αυτήν την ευρέως διαδεδομένη αλλά ψευδή αφήγηση. Η τυφλή εμπιστοσύνη στην Τεχνητή Νοημοσύνη καθιστά τους ισχυρισμούς της αδιαμφισβήτητους: η τεχνολογία το λέει!
Οργανωμένα κινήματα, κυβερνήσεις και άλλα κέντρα εξουσίας εργάζονται για να δημοσιεύσουν ιδεολογικά διαστρεβλωμένο ή ψευδές υλικό στο διαδίκτυο για να διαμορφώσουν τις επεξεργασίες των LLM, οι οποίοι στη συνέχεια θα παρουσιάσουν την αφήγηση ως αποδεδειγμένο γεγονός. Αυτοί οι ελιγμοί καθορίζουν, και θα καθορίζουν ολοένα και περισσότερο, τη μόλυνση του περιεχομένου, καθώς τεράστιες ποσότητες κειμένων που παράγονται από την τεχνητή νοημοσύνη -σχεδιασμένα να επηρεάζουν τα αποτελέσματά της- κατακλύζουν τον ιστό. Το αποτέλεσμα θα είναι μια υποβάθμιση της γνώσης που θα επισκιάσει τη ζημιά που προκαλείται από την τηλεόραση και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης . Το μετασχηματιστικό δυναμικό της Τεχνητής Νοημοσύνης είναι ισχυρό, αλλά η αλλαγή δεν είναι πάντα συνώνυμη με την πρόοδο. Ειδικά αν αναπαράγει -και την επεκτείνει επ' αόριστον- όχι ολόκληρη την ανθρώπινη νοημοσύνη, αλλά μόνο το οργανικό μέρος, που βρίσκεται στο αριστερό εγκεφαλικό ημισφαίριο, το μόνο μέρος που ενδιαφέρει τους αφέντες της. Ηλίθια Τεχνητή Νοημοσύνη χωρίς στοχαστική σκέψη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου