Συνέχεια από Τρίτη,18 Οκτωβρίου 2011
Η υπόθεση του Jung για ενότητα φυσικών και ψυχικών ενεργειών μου φαίνεται τόσο σημαντική, ώστε θα άξιζε τον κόπο να επανεξετάσουμε τον συμβολισμό των ονείρων που έχουμε μέχρι τώρα αναφέρει, για να δούμε εάν υπάρχουν υπαινιγμοί που θα υποστηρίζουν ή θα αντέκρουαν αυτή την ιδέα.
Κεφάλαιο 11 (2ο μέρος)
Η νέα υπόθεση του Jung
Πρώτα από όλα έχουμε το όνειρο του Priestley για μία φλόγα ζωής, που διατρέχει μία σειρά από ζωντανά και νεκρά πουλιά. Μία σπουδαία λεπτομέρεια σε αυτό το όνειρο είναι η συνεχώς επιταχυνόμενη ροή του χρόνου. Αυτό θα αντιστοιχούσε ακριβώς με την αύξηση της έντασης για την οποία μιλάει ο Γιούνγκ (Jung). Η λευκή φλόγα θα ήταν τότε μία εικόνα που θα αντιπροσώπευε μία ψυχική ζωή τεράστιας έντασης, η οποία συνεχίζει να υπάρχει, μπορούμε να πούμε, μέσα σε όλες τις μορφές που εμφανίζεται η κατώτερη ύλη. Ολόκληρη η διεργασία της ζωής κορυφώνεται σε αυτή την λευκή φλόγα, που εδώ κυριολεκτικά «εξαϋλώνει» την ζωή του σώματος, όπως το διατυπώνει ο Jung. Καθώς ο χρόνος τρέχει όλο και πιο γρήγορα, δηλαδή καθώς η ροή της ενέργειας γίνεται περισσότερο έντονη, ο χρόνος εμφανίζεται στον παρατηρητή πως έχει στην πραγματικότητα σταματήσει. Αυτό εκφράζεται στο όνειρο όταν τα ξεχωριστά πουλιά δεν
μπορούν πια να διακριθούν στην κίνησή τους. Όλα φαίνονται να εξαπλώνονται ταυτόχρονα μέσα σε έναν απέραντο χώρο. Ο «ελάχιστος χώρος» της ψυχικής έντασης, θα ήταν επομένως ένα σημείο όχι μικρότερο από το ίδιο το σύμπαν – ίσως ένα είδος σημείου πανταχού παρουσίας, ένα γνωστό χαρακτηριστικό της εικόνας του θεού στην μεσαιωνική φιλοσοφία.
Η εικόνα του φωτός εμφανίζεται συχνότερα από κάθε άλλη εικόνα στα όνειρα που αναφέραμε. Ο Jung εξέφρασε την υπόθεση ότι η ψυχική πραγματικότητα θα μπορούσε να βρίσκεται σε ένα επίπεδο συχνότητας ανώτερο από το φως, δηλαδή θα μπορούσε να υπερβαίνει την ταχύτητα του φωτός. Το «φως» σε αυτή την περίπτωση θα ήταν, με πολύ προσφυή τρόπο, το τελευταίο μεταβατικό φαινόμενο της διαδικασίας του να γίνεται κάτι αόρατο, προτού η ψυχή «εξαϋλώσει» εντελώς το σώμα, σύμφωνα με τα λόγια του Jung, καθώς και η πρώτη της εμφάνιση μετά την ενσάρκωσή της στο συνεχές χώρου-χρόνου με την μετατόπιση της ενέργειάς της σε χαμηλότερο επίπεδο.
Εκτός από τις μαρτυρίες των ασθενών του Moody που αναφέραμε πιο πριν, βρίσκει κανείς επιπλέον, και ειδικά στην γνωστή παραψυχολογική φιλολογία, πολυάριθμες αναφορές σε τέτοια φαινόμενα φωτός που συνοδεύουν τον θάνατο ή συνδέονται με “φαντάσματα”. Ένα όνειρο που αναφέρει ο John Sanford εικονίζει με τον πιο ζωντανό τρόπο την υπόθεση του Jung. Είναι το όνειρο ενός προτεστάντη ιερέα, που το είδε λίγες μέρες πριν από το θάνατό του:
«...Βλέπει το ρολόι του τοίχου επάνω στο τζάκι· οι δείκτες κινούνταν, αλλά τώρα σταματούν. Μόλις σταματούν, ανοίγει ένα παράθυρο πίσω από το ρολόι του τοίχου και μπαίνει μέσα από αυτό ένα λαμπερό φως. Το άνοιγμα μεγαλώνει και γίνεται πόρτα και το φως γίνεται ένα λαμπρό μονοπάτι. Ο ίδιος προχωρεί προς τα έξω επάνω στο φωτεινό μονοπάτι και εξαφανίζεται»(5).
Ο αλχημιστής Gerhard Dorn περιγράφει ένα τέτοιο παράθυρο σαν fenestra aeternitatis (παράθυρο προς την αιωνιότητα) ή spiraculum aeternitatis (φεγγίτη προς την αιωνιότητα), ένα παράθυρο ή φεγγίτης που ανοίγει για τον σοφό σαν αποτέλεσμα της αφοσίωσής του στο "έργο", έτσι ώστε, όπως λέει ο Jung, να μπορέσει «να ξεφύγει από το πνιγηρό σφίξιμο μιας μονόπλευρης θέασης του κόσμου»(6).
Στην γλώσσα της χριστιανικής θεολογίας, η Μαρία υμνείται σαν fenestra evasionis (παράθυρο εξόδου), το παράθυρο που δίνει μία δυνατότητα διαφυγής από τον κόσμο(7).
Από τα πολλά εντυπωσιακά παραδείγματα στο βιβλίο του Hampe, εδώ υπάρχει χώρος μόνο για λίγα. Το επόμενο είναι του αρχιτέκτονα Stefan von Jankovich:
«Μία από τις σπουδαιότερες ανακαλύψεις που έκανα κατά την διάρκεια της εμπειρίας του θανάτου, ήταν η αρχή της ταλάντωσης. Από τότε ο "θεός" αντιπροσωπεύει για μένα μία πηγή αρχέγονης ενέργειας, ανεξάντλητης και άχρονης ενέργειας που συνεχώς ακτινοβολεί, ενέργειας που απορροφά και πάλλεται σταθερά. Διαφορετικοί κόσμοι σχηματίζονται από διαφορετικές ταλαντώσεις· οι συχνότητες καθορίζουν τις διαφορές... Επομένως είναι δυνατόν διαφορετικοί κόσμοι να υπάρχουν συγχρόνως στον ίδιο χώρο, επειδή οι ταλαντώσεις που δεν αντιστοιχούν μεταξύ τους δεν επηρεάζουν η μία την άλλη... Έτσι, η γέννηση και ο θάνατος μπορούν να κατανοηθούν σαν γεγονότα, κατά τα οποία από μία συχνότητα ταλαντώσεως, και επομένως από ένα κόσμο, μπαίνουμε σε άλλον»(8).
Ο Jankovich πλησιάζει εδώ πολύ την άποψη του Jung.
Στην πλειονότητα των περιγραφών τέτοιων εμπειριών που είχαν άτομα στα πρόθυρα του θανάτου, ο διηγούμενος είχε έντονο συναίσθημα απροθυμίας να επιστρέψει στην καθημερινή πραγματικότητα. Αυτό θα μπορούσε να είναι η στιγμή που ο εγκέφαλος αρχίζει να "υποχωρεί" από το επίπεδο της ψυχικής έντασης· περιορίζει έτσι πάλι το άτομο στις αναγκαίες πραγματικότητες του χωρο-χρόνου και της μάζας. Το σώμα, που είχε "εξαϋλωθεί", μπορεί πάλι να γίνει αισθητό.
Η αναφορά του Victor Solov -που εθεωρείτο κλινικά νεκρός επί εικοσιτρία λεπτά, έχει επηρεασθεί λιγότερο από μεταγενέστερες σκέψεις του, και με αυτή την έννοια είναι πιο αυθεντική από εκείνη του Jankovich.
«Κινιόμουν πολύ γρήγορα· προς ένα λαμπερό αστραφτερό δίχτυ, το οποίο παλλόταν από μία αξιόλογης έντασης ψυχρή ενέργεια στα σημεία τομής των ακτινοβόλων ινών του. Το δίχτυ ήταν σαν ένα δαντελωτό φράγμα, που δεν ήθελα να το σπάσω για να περάσω από μέσα. Για ένα σύντομο κλάσμα του χρόνου η κίνησή μου προς τα εμπρός φάνηκε να επιβραδύνεται και έπειτα βρέθηκα μέσα στο δίχτυ. Μόλις ήρθα σε επαφή μαζί του, το φως που τρεμόσβηνε αυξήθηκε σε τέτοια ένταση, που με απορρόφησε, και την ίδια στιγμή με μεταμόρφωσε. Δεν αισθανόμουν πόνο. Το αίσθημα δεν ήταν ούτε ευχάριστο ούτε δυσάρεστο, αλλά με κυρίευσε ολοκληρωτικά. Από τότε και έπειτα όλα ήταν διαφορετικά· αυτό μπορώ να το περιγράψω μόνο με πολύ ατελή τρόπο. Το όλο πράγμα έμοιαζε με ένα μετατροπέα, ένα μετατροπέα ενέργειας, ο οποίος με μετέφερε σε μία άμορφη κατάσταση πέρα από τόπο και χρόνο. Δεν βρισκόμουν σε έναν άλλο τόπο -επειδή οι διαστάσεις του χώρου είχαν καταργηθεί- αλλά μάλλον σε μία άλλη κατάσταση ύπαρξης»(9).
Ένα παρόμοιο δίχτυ είδε και ένας από τους ασθενείς του Lindley. Ο ασθενής ανέφερε ότι όσο περισσότερο συγκεντρωνόταν στην πηγή του φωτός, τόσο περισσότερο καταλάβαινε πόσο παράξενο ήταν. Ήταν περισσότερο από φως, "ένα δίκτυο ενέργειας"(10). Του φαινόταν σαν ένας ιστός μίας αράχνης της Βόρειας Αμερικής.
Αυτό το διχτυωτό ή δίχτυ μας θυμίζει το "παραπέτασμα από κλωστές", που μέσα από αυτό μία γυναίκα είδε στο όνειρό της τον θείο της να εξαφανίζεται. Ο θείος είχε πεθάνει την στιγμή του ονείρου, αν και η γυναίκα δεν είχε μάθει τίποτε για τον θάνατό του(11).
Είδα το εξής όνειρο πέντε χρόνια μετά τον θάνατο του πατέρα μου:
Ήμουν μαζί με την αδελφή μου, και θέλαμε και οι δύο να πάρουμε το τραμ αριθμός 8 σε ένα ορισμένο μέρος στην Ζυρίχη, για να πάμε στο κέντρο της πόλης. Πηδήξαμε μέσα στο τραμ και ανακαλύψαμε πολύ αργά ότι πήγαινε προς την αντίθετη κατεύθυνση. Είπα στην αδελφή μου: "Εάν μία από εμάς το είχε κάνει αυτό, θα ήταν απλώς ένα λάθος, αλλά αφού και οι δύο το κάναμε, θα πρέπει να υπάρχει κάποιο νόημα σε αυτό. Ας προσέξουμε να δούμε που θα μας οδηγήσει". Έπειτα μπήκε ένας ελεγκτής, που έκανε έλεγχο στα εισιτήρια. Επάνω στο καπέλο του υπήρχαν τα γράμματα "EWZ", που σημαίνουν Έργα Ηλεκτρισμού της Ζυρίχης. Αναρωτήθηκα γιατί αυτός ο άνθρωπος ήταν ο ελεγκτής. Στην επόμενη στάση του τραμ βγήκαμε, και ένα ταξί πέρασε από κοντά μας, και από αυτό βγήκε ο πατέρας μου! Ήξερα πως ήταν το φάντασμά του. Όταν άρχισα να τον χαιρετάω έκανε ένα νεύμα να μην πάω πολύ κοντά του, και έπειτα απομακρύνθηκε προς το σπίτι όπου είχε ζήσει. Του φώναξα: "Δεν μένουμε πια εκεί". Αλλά αυτός κούνησε το κεφάλι του και μουρμούρισε: "Δεν με ενδιαφέρει αυτό τώρα".
Τα ενδιαφέροντα στοιχεία στο όνειρο είναι το τραμ αριθμός 8 και ο περίεργος «ελεγκτής». Στον συμβολισμό των αριθμών το 8 δηλώνει το άχρονο και την αιωνιότητα. Σύμφωνα με τον ιερό Αυγουστίνο μετά τις επτά ημέρες της δημιουργίας ήρθε η όγδοη, «η οποία δεν έχει πλέον δύση» (Λόγο ΙΧ, 6). Στην αλχημεία το 8 είναι ο αριθμός της πλήρωσης(12). Με τον «ελεγκτή» συσχέτισα την λέξη «έλεγχος». Όπως είναι γνωστό, το “control” στα πνευματιστικά φαινόμενα είναι ένα πρόσωπο-φάντασμα που μεσολαβεί ανάμεσα στο μέντιουμ και στα «πνεύματα». Πολλά μέντιουμ δεν μπορούν να εργασθούν χωρίς ένα τέτοιο “control”. Είναι, ας πούμε, ο προσωποποιημένος τους animus (με άνδρα μέντιουμ, η anima του). Αλλά γιατί στο όνειρό μου αυτός είναι ένας εργάτης από τα Έργα Ηλεκτρισμού της Ζυρίχης; Οι συσχετίσεις που έκανα έδειξαν ότι θα μπορούσε να έχει κάποια σχέση με την μετατροπή της έντασης ή της συχνότητας του ρεύματος, ίσως με μία ενίσχυση αυτής της συχνότητας. Όλες αυτές οι εμπειρίες φαίνεται να υποστηρίζουν την υπόθεση του Jung.
(Συνεχίζεται)
Σημειώσεις
5. «Τα Όνειρα: Η ξεχασμένη γλώσσα του Θεού», σελ. 60.
6. Το μυστήριο της συνένωσης, παρ. 763.
7. Σύγκρινε: von Franz: «Aurora Consurgens» (Ανατέλλουσα Αυγή), σελ. 379.
8. «Ο θάνατος λοιπόν είναι κάτι εντελώς διαφορετικό», σελ. 126.
9. Αυτόθι, σ.σ. 81 κ.ε.
10. «Εμπειρίες στα πρόθυρα του θανάτου», σελ. 111.
11. Σύγκρινε: A. Jaffé: «Οράματα», σ.σ. 175 κ.ε.
12. Σύγκρινε: Jung: «Ψυχολογία και Αλχημεία», παρ. 201-208.
6. Το μυστήριο της συνένωσης, παρ. 763.
7. Σύγκρινε: von Franz: «Aurora Consurgens» (Ανατέλλουσα Αυγή), σελ. 379.
8. «Ο θάνατος λοιπόν είναι κάτι εντελώς διαφορετικό», σελ. 126.
9. Αυτόθι, σ.σ. 81 κ.ε.
10. «Εμπειρίες στα πρόθυρα του θανάτου», σελ. 111.
11. Σύγκρινε: A. Jaffé: «Οράματα», σ.σ. 175 κ.ε.
12. Σύγκρινε: Jung: «Ψυχολογία και Αλχημεία», παρ. 201-208.
Αμέθυστος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου