Η ΑΙΡΕΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΝ ΣΥΡΟ

Η ΑΙΡΕΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟΝ

ΑΓΙΟ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΝ ΣΥΡΟ

Ερώτηση. Πώς έχει γράφει για τούς αιρετικούς, ότι μίσησα, Κύριε, εκείνους πού σέ μισούν1; Και αλλού έχει ειπωθεί, ότι μισήστε τούς αιρε­τικούς σαν εχθρούς του Θεού2. Και επίσης, αλλού έχει ειπωθεί, ότι δε θα μισήσεις κανέναν άνθρωπο3; Απάντηση. Τούς αιρετικούς, ώς βλάσφημους και εχθρούς του Θεού, η Γραφή δεν τούς ονόμασε ανθρώπους, αλλά σκύλους και λύκους και γουρούνια και αντίχριστους, όπως λέει ο Κύριος. «Μη δώσετε τα άγια στους σκύλους»4. Και ο Ιωάννης λέει, ότι «παρουσιάσθηκαν πολλοί αντίχριστοι»5. Αυτούς λοιπόν δεν πρέπει να τούς αγαπούμε, ούτε να τούς συναναστρεφόμαστε, ούτε να προσευχόμαστε μαζί τους, ούτε να συντρώ­γουμε, ούτε να τούς δεχόμαστε στο σπίτι, ούτε να τούς χαιρετούμε, για να μη γίνουμε συμμέτοχοι στα πονηρά έργα τους. Αμάρτυρο χωρίο. Πρβλ. Λευιτ. 19, 17. Ματθ 7, 6. Πρβλ. Γαλ. 3, 13. Ψαλ. 138.21. Ερώτησις. Πώς γέγραπται περί των αιρετικών, ότι τούς μισούντάς σε, Κύριε, εμίσησα; Και αλλαχού είρηται, ότι ώς εχθρούς θεού μισήσατε αυτούς. Και πάλιν αλλαχού, ότι ου μισήσεις πάντα άνθρωπον. Απόκρισις. Τούς αιρεσιώτας, ώς βλασφίμους και του θεού εχθρούς, η Γραφή ούκ ωνόμασεν ανθρώπους, αλλά κύνας και λύκους και χοίρους και αντίχριστους, καθώς φησίν ο Κύριος. μη δώτε το άγιον τοίς κυσί. Και Ιωάννης λέγει, ότι αντί­χριστοι πολλοί γεγόνασι. Τούτους ουν ου χρη αγαπάν, ουδέ συνδυάζειν, ουδέ συνεύχεσθαι, ουδέ συνεσθίειν, ουδέ λαμβάνειν εις οίκον, ουδέ χαίρειν αυτοίς λέγειν· ίνα μη των έργων πονηρών αυτών κοινωνήσωμεν.

     Εδώ ο μέγας Πατήρ της Εκκλησίας, άγιος Εφραίμ ο Σύρος, ακουλουθώντας πιστά το ήθος και το φρόνημα όλων των μεγάλων θεοφόρων Πατέρων και Διδασκάλων της Εκκλησίας, δίνει ιδιαίτερη έμφαση στο να καταδείξει τις ολέθριες και καταστροφικές συνέπειες που συνοδεύουν πάντοτε την πλάνη και την αίρεση σε αυτούς που πέφτουν θύματά της. Η αξιολόγηση σαφώς δεν αφορά ως προς την οντολογία το πρόσωπο του αιρετικού αυτό καθ'αυτό που ούτως ή άλλως, θα παραμένει πάντοτε υπερπολύτιμη εικόνα του ζώντος Θεού έστω και αχρειωμένη, αμαυρωμένη, στραπατσαρισμένη αλλά αναφέρεται στις διασπαστικές και διαβρωτικές συνέπειες της αίρεσης εις βάρος της ενότητος του Σώματος του Χριστού. Εξάλλου η εμπειρία της Εκκλησίας τον δικαιώνει πασιφανώς: «Όταν εξετάζουμε τις διδασκαλίες των Οικουμενικών Συνόδων, θα δούμε ότι κάθε αίρεση, που έχει καταδικασθεί από την Εκκλησία, καταργούσε αυτομάτως την διδασκαλία της Εκκλησίας περί θεώσεως και περί φωτισμού και έτσι καταστρέφεται η ευκαιρία της θεραπείας. Οπότε, η αίρεση είναι αίρεση, διότι καταστρέφει την δυνατότητα θεραπείας του ανθρώπου, για αυτό είναι αίρεση» (Μητροπολίτου Ναυπάκτου Ιεροθέου, «Εμπειρική Δογματική της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας κατά τις προφορικές παραδόσεις του π.Ιωάννου Ρωμανίδη», τόμος Β΄, εκδ. Ι.Μ.Γενεθλίου της Θεοτόκου (Πελαγίας), έκδ. α΄ 2011, σελ.448). Έχει μεγάλη σημασία να διαφυλαχθούν τα αληθινά κριτήρια που θεραπεύουν τον άνθρωπο. Αν δεν τεθούν τα κριτήρια της ασθενείας και θεραπείας, δεν αναγνωρίζεται η διαφορά μεταξύ Ορθοδόξων και αιρετικών (σ.449). Επομένως η αίρεση είναι απόκλιση από την αποκαλυπτική αλήθεια, αλλά και από την μεθοδολογία που οδηγεί στην θέωση. (σ.451)".      

Κατά μια πιθανή ερμηνευτική προσέγγιση εδώ ο άγιος Εφραίμ δεν έχει σκοπό σε καμμία περίπτωση, να εξουθενώσει ή να προσβάλλει το πρόσωπο του αιρετικού αλλά αποσκοπεί στο να στηλιτεύσει με οξύ και σκληρό τρόπο μεν, πλην όμως απόλυτα δίκαιο, τις ενέργειες και τις πράξεις των αιρετικών, τον αιρετικό τρόπο ζωής τους και τις δυσσεβείς κακοδοξίες τους που ως επιθετικό καρκινικό κύτταρο απειλεί την υγεία και την ζωή ιδίως των ασθενών μελών του Κυριακού Σώματος. Οι παραινέσεις του αγίου σε αυτό το σημείο δεν εκφράζουν την ακραιφνή δογματική θεολογική ορολογία που διαθέτει ούτως ή άλλως σε άριστο επίπεδο και την εκφράζει σε χιλιάδες άλλα σημεία των διασωθέντων έργων του. Ο  θεολογικός λόγος του αγίου, προσαρμόζεται ανάλογα σε ποιους απευθύνεται, υστερεί σε θεολογική ακρίβεια φαινομενικά αλλά αυτό συμβαίνει γιατί υπηρετεί συγκεκριμένες ποιμαντικές ανάγκες. Ο σκοπός της θεραπευτικής συμβουλής του είναι καθ'ολοκληρίαν ποιμαντικός και εκφέρεται με αυτόν τον τρόπο, ανάλογα με τη δυνατότητα πρόσληψης και λαμβάνοντας υπόψη τις θεολογικές προϋποθέσεις των χριστιανών που απευθύνεται. Και αυτό γίνεται για να έχει τη μέγιστη δυνατή ωφέλεια και να ανακόψει την επιδρομή των δαιμονοκίνητων αιρέσεων έναντι του Προσώπου του Χριστού, της διατήρησης της υγείας του Σώματός Του αλλά και την διαφύλαξη της ενότητάς του Σώματός Του. Ο λόγος των θεουμένων είναι πάντα σύγχρονος, επίκαιρος και διαχρονικός διότι με τη μέγιστη αρετή της διάκρισης μπορεί να γίνεται άλλοτε εξαιρετικά ήπιος και ελαστικός και άλλοτε ιδιαίτερα αυστηρός και επικριτικός διότι αυτό το απαιτεί η κάθε μοναδική περίπτωση με πρωταρχικό κριτήριο όμως, όπως συμβαίνει και στην ιατρική επιστήμη την διατήρηση της υγείας. Με άλλα λόγια το ζητούμενο είναι η αποδυνάμωση έως εξάλειψη κάθε πηγής ή εστίας μολύνσεως, αρρώστιας, αιρέσεως προς χάριν της διατήρησης της φυσικής υγείας του ανθρωπίνου σώματος. Να ολοκληρώσουμε την μικρή αυτή ανάλυση με την εύστοχη επισήμανση του Σεβ. Ναυπάκτου: "Τα δόγματα και οι ορθόδοξες διδασκαλίες περιέχουν ζωή και διασφαλίζουν τη ζωή, γι' αυτό η καλύτερη ονομασία τους είναι όροι, δηλαδή όρια ζωής και θανάτου". (Μητροπολίτου Ναυπάκτου Ιεροθέου: "Ποιότητα ζωής", εκδ. Γ΄, έκδ.1996, σελ.25)

ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ:

"ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥ - ΕΡΓΑ", ΤΟΜΟΣ ΣΤ΄,

εκδ. "Το περιβόλι της Παναγίας",  Α΄έκδ. 1995, σελ. 234-235

ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ΣΑΣ ΠΡΟΤΙΜΗΣΤΕ 

Χριστιανικός Ορθόδοξος Φιλανθρωπικός Σύλλογος Φίλων
Ιερού Ησυχαστηρίου Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου ο Άγιος Γρηγόριος Ο Παλαμάς

Τα έσοδα των πωλήσεων των βιβλίων, θα διατίθενται για Ιεραποστολικούς και Φιλανθρωπικούς σκοπούς.

 

Αντιαιρετικόν Εγκόλπιον www.egolpion.com

28    ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ   2015

logia-tou-aera.