H OIKONOMIA TOY ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ - Η ΝΕΑ ΑΙΡΕΣΗ ΠΟΥ ΔΙΑΛΥΕΙ ΤΑ ΠΑΝΤΑ (20)

του HENRI DE LYBAC
 
 ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΑΡΞ ΕΩΣ ΤΟΝ ΧΙΤΛΕΡ

Ο Roger Garaudy, τον οποίον ο Tilliette τοποθετεί δίπλα στον Francis Jeanson, ανάμεσα στα πνεύματα που ευνόησαν τον Σάρτρ και τον Μπλόχ, επιδόθηκε στις «μεγάλες ανατροπές» οι οποίες, ακολουθώντας την επικαιρότητα, τον οδηγούν απο την μία «σπαραχτική αναθεώρηση» στην άλλη, αλλά έμεινε σταθερός σε όλη του την διάρκεια σε μία τάση πρός την σύγχυση, στην οποία προΐστατο κάθε τόσο, ο Ιωακείμ ντα Φιόρε. Το 1946, υπενθυμίζοντας τον μύθο του Ανταίου στον οποίο έβλεπε μία εικόνα του κομμουνιστικού κόμματος, ομολογούσε: Σήμερα αγκαλιάζω σε όλη του την πληρότητα το μυστήριο της ενσαρκώσεως. Το 1968 θα πεί πώς ο αληθινός μαρξιστής είναι αυτός που κατόρθωσε μία ώριμη εννοιολόγηση των Χριστιανικών δογμάτων, και θα είναι το ίδιο πράγμα. Στα 1965, μας καλεί να θαυμάσουμε τον αποκαλυπτικό πόλο τού Χριστιανισμού, σε αντίθεση με τον Κωσταντίνειο πόλο. Στην αυθόρμητη μορφή του ο Χριστιανισμός ήταν ένα ανθρώπινο μυστικοποιημένο σχέδιο. Xωρίς αμφιβολία είναι όμορφο που ο άνθρωπος μέσα στην δυστυχισμένη του συνθήκη, συνέλαβε τέτοια όνειρα, αλλά τελικώς αποδείχθηκαν ένα μάτι που τον αποκοίμιζε. Η βασική συμβολή τού Χριστιανισμού υπήρξε η αλλαγή που επέφερε στο ουράνιο όνειρο, καθιστώντας το γήϊνο σχέδιο, ένα μοχλός για μία αγωνιστική διαμαρτυρία. Ανάμεσα σ’αυτούς που το κατανόησαν, ξεχωρίζουν δύο φιγούρες: ο Jas Hus και ο Thomas Munzer. 

Ο μεγάλος μυσταγωγός υπήρξε ο Αυγουστίνος, διότι αυτός ξεκίνησε την εξερεύνηση της υποκειμενικότητος. Η οποία έμελλε να αλλάξει την στάση του ανθρώπου απέναντι στον κόσμο. Παρ’όλα αυτά όμως η προοπτική θα αλλάξει γρήγορα. Ο Αυγουστίνος θα απορριφθεί διότι ξεκινώντας απο αυτόν ο Χριστιανισμός αφομοίωσε την δυαλιστική κληρονομιά τής Ελληνικής σκέψης, κάτι που τον μεταμόρφωσε σε συντηρητική δύναμη. Για καλή μας τύχη όμως υπάρχει μία άλλη παράδοση, εκείνη της «Εξόδου», των Εβραίων προφητών και της Αποκαλύψεως του Ιωάννου. Αυτή περνά διά μέσου του Προφητικού αββά Ιωακείμ ντα Φιόρε, για να φθάσει στον Φίχτε, στον Χέγκελ και στον Μάρξ. Μ’αυτή δέ την προοπτική ο αθεϊσμός του Μάρξ δέν φαίνεται πλέον μεταφυσικός αλλά μόνον μεθοδικός. Το προμηθεϊκό του σχέδιο απορρίπτει μόνον τον Θεό των κενών και των άλλοθι. Ίσως είναι ο καλύτερος υπερασπιστής της τιμής του Θεού. Ο αληθινός μαρξιστής είναι ο αληθινός συνεχιστής του Χριστού, με τον οποίο ο μακρυνός υπερβατικός Θεός εισήλθε στην καθημερινή ιστορία των ανθρώπων, καταστρέφοντας τα ταμπού, παίρνοντας θέση πέραν της δικαιοσύνης, του καλού και του κακού κ.τ.λ. Για να φθάσει όμως μέχρις εδώ ο αυθεντικός απελευθερωτής που κατήργησε τις αλυσσίδες, χρειάστηκε να προσλάβει αυτή την Χριστιανική στιγμή, αυτή την θεϊκή στιγμή του ανθρώπου. Πάνω σ’αυτή την οδό, ας μήν εκπλησσόμαστε που συναντούμε τον Μπλόχ, τον Μόλτμανν, τον Λένιν, και τον Μαο Τσε Τούνγκ. Όπως επίσης και εκείνο το μέρος της Χριστιανικής νεότητος που βάζει ένα δεσμό, όλο και πιό εσωτερικό, ανάμεσα στην ανάσταση και την επανάσταση, και για την οποία το μόνο θείο που είναι δυνατόν να συλλάβουμε και να ζήσουμε είναι η δημιουργική δύναμη τής καρδιάς κάθε πράγματος. Όλα αυτά γράφτηκαν το 1972,καί στα 1975 η τάση πρός το θόλωμα ανεβαίνει ένα ακόμη σκαλοπάτι για να φτάσει τελικώς στο κορυφαίο της σημείο: η πολιτική, η καλλιτεχνική δημιουργία και η πίστη είναι ένα πράγμα. Να μάθουμε να τα προσλαμβάνουμε στην ενότητά τους είναι η φιλοσοφία. Να μάθω να είμαι ένας πολιτικά στρατευμένος, να μάθω να αποκωδικοποιώ την ζωγραφική, την ποίηση ή την μουσική, να χορεύω την ζωή μου και να ξαναζήσω την πρωτογενή ζωή της πίστεως, του Σταυρού και της Αναστάσεως, όλο αυτό είναι πάντοτε ένα μόνο πράγμα.

Αυτό  μας το είχε ήδη εξηγήσει, κατά την άποψη του, ο μεγάλος Ιωακείμ ντα Φιόρε, συνοδευόμενος πάντοτε απο τους δύο δορυφόρους του, τον Jan Hus και ο Thomas Munzer, οι οποίοι μας δίδαξαν την ελπίδα. Στην θέση τής παραμονής μας στην εργασία τού θεολογικού λόγου, στις ιδεολογίες της δικαιώσεως ή της Ιεροποιήσεως, όπως κάνουν οι Εκκλησίες, αυτοί μας καθοδήγησαν στην κατανόηση πώς η πίστη στον Θεό συνίσταται στην πίστη πώς ο άνθρωπος είναι πάντοτε περισσότερο του ανθρώπου. Ξέρουμε τώρα πιά πώς ο αληθινός Θεός είναι το πνεύμα δηλαδή, ό,τι αναβλύζει στην καρδιά του ανθρώπου-κάθε ανθρώπου- μία πηγή ανεξάντλητης δημιουργικότητος μίας νέας ζωής. Έτσι λοιπόν ο Άγιος αββάς ντα Φιόρε, ο οποίος σήμερα αποκαλύπτεται απο τους Μπλοντέλ, απο τους Μόλτμανν και απο μερικούς άλλους, ανάμεσα στους οποίους ακόμη ο Μάο-Τσε Τούνγκ, αφού δίδαξαν στον Garaudy πώς το κίνημα τής απελευθερώσεως αγκαλιάζει όλο το πέρασμα απο την ζωϊκότητα στον Θεό, του επιτρέπει να ομολογήσει ολοκληρώνοντας: ΕΓΩ ΕΙΜΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣ.

Εάν μερικές φορές τα άκρα συναντώνται, αυτό δέν συμβαίνει πάντοτε εξαιτίας κάποιας συγκλίσεως. Μπορεί να οφείλεται και λόγω κοινής καταγωγής. Ο Hans Kung δέν λάθεψε πού επικαλέστηκε τον Ιωακειμισμό, όταν συνδύασε τον γερμανικό ιδεαλισμό (του οποίου ο Μάρξισμός είναι η αντίστροφη, η αναποδογυρισμένη συνέχεια) και τα ολοκληρωτικά συστήματα του 20ού αιώνος. Οπωσδήποτε και στις δύο περιπτώσεις, το όνειρο του αββά ντα Φιόρε είναι απολύτως αγνώριστο, διότι όσοι το είχαν οικειοποιηθεί στην διάρκεια των αιώνων, το είχαν ήδη απο καιρό διαφθείρει. Παρ’όλα αυτά είναι αλήθεια πώς μέσω διαφορετικών δρόμων, ο Χίτλερ και ο Μουσσολίνι, εξήγαγαν τις έννοιες του Φύρερ και του Ντούτσε, απο την κληρονομιά του Ιωακείμ. Ένας απο τους κυριώτερους υπευθύνους αυτής της παράνομης διαδοχής μοιάζει να είναι ο Cola di Rienzo. Πρίν ακόμη εμπνεύσει τον Φασισμό, είχε ανακοινώσει, στον 20^ο αιώνα, το Εθνικιστικό κίνημα, το οποίο είχε λάβει σαν σύνθημα του το όνομα  «Η ΝΕΑ ΙΤΑΛΙΑ» ή «Η Τρίτη Ιταλία», ή η «Τρίτη Ρώμη».

Για την Γερμανία αυτή η πολύπαθη κληρονομιά ή η παράνομη καταγωγή, είναι ακόμη πιό φανερή. Η αρχαία έκφραση του Ιωακείμ «Τρίτο Βασίλειο», έλαβε την παθητική μυστικιστική έκφραση η οποία μας είναι πολύ γνωστή, μίας Χιλιετούς κυριαρχίας, η οποία ιδρύθηκε απο τον Φύρερ. Το έργο του Van den Bruck, Το δικαίωμα του Ράϊχ (1923), παρουσιάζει μία μίξη της Εγελιανής Τριάδος και της ιδέας μίας Τρίτης Διαθήκης. Αυτή η τελευταία προέρχεται οπωσδήποτε απο τον Ρώσο Μερεζκόφσκι, με τον οποίο ο συγγραφέας ήταν φίλος. Αυτό το κείμενο, λίγο ή πολύ κατανοημένο, συνέβαλε ώστε να δεθεί στον εθνικό-σοσιαλισμό ένα μεγάλο μέρος της γερμανικής νεότητος, η οποία ανεδείχθη και η ελίτ του κινήματος. (ο Bernard- Henri Levy, σημειώνει γι’αυτό το θέμα, πώς διάφορες ομάδες νέων Χιτλερικών, βαπτίζονταν ελεύθερα γερμανικά πνεύματα). Στο βιβίο Der Mythus des 20, που εμφανίστηκε στα 1930, ο Alfred Rosenberg, ιδιοφυής στοχαστής και εμπνευσμένος προφήτης, ο οποίος υπήρξε εμπνευστής της σκέψης του Χίτλερ, δέν παραλείπει να εκθειάσει τους αδελφούς τού Ελεύθερου πνεύματος, τους μυστικούς του Ρήνου, ιδιαιτέρως τον Meister Eckhart, και τέλος τον αναπόφευκτο Thomas Munzer. Οι «αναμνήσεις» που θα ξεκινήσει να γράφει στην φυλακή, περιμένοντας να εμφανιστεί μπροστά στο δικαστήριο της Νυρεμβέργης αφήνουν την οσμή πιό σύγχρονων πηγών, τις οποίες χρησιμοποιεί με παράξενο τρόπο. Διαφθείροντας τες εκ νέου, όπως είχε συμβεί πολλές φορές στην διάρκεια των αιώνων.

«Ο Χριστιανισμός σύμφωνα με τον Πέτρο βασίλευε στην Ρώμη, ο Χριστιανισμός σύμφωνα με τον Παύλο βασίλευε στον Προτεσταντισμό και η θρησκεία σύμφωνα με τον Ιωάννη, βασισμένη στην αγάπη του πλησίον, ερχόταν στην Τρίτη θέση και χρησίμευε συνήθως σαν ένα μέσον για την εξασφάλιση της κυριαρχίας των δύο πρώτων μορφών, παρόλη την ειλικρινή αφοσίωση όλων όσων περιποιούντο σαν υπηρέτες τους αρρώστους κ.τ.λ. Σ’αυτό το σημείο οι ιδεολογίες συγκρούστηκαν με ξεχωριστή βία.»

Δέν είναι εύκολα κατανοητό σε ποιό ιστορικό γεγονός, αναφέρεται το κείμενο. Εάν διαβάσουμε το Der Myths, δέν θα μπορέσουμε να αποφύγουμε την έκπληξη, διότι θα βρούμε εκεί την εξής φράση: «Η κεντρική αξία του Χριστιανισμού είναι η αγάπη, η κεντρική αξία μίας θεωρίας των φυλών (ράτσες) είναι η Τιμή, και ανάμεσα στα δύο δέν μπορεί να υπάρξει καμμία δυνατή συμφιλίωση. Η Αγάπη είναι μία Αρχή καταστροφική». Τί συμβαίνει; Η φυλακή οδηγεί σε μία κάποια μεταστροφή; Απολύτως όχι. Και πολύ γρήγορα εξηγούνται τα πάντα στην συνέχεια. Ας θυμήσουμε ξανά πώς μετά την επίκληση του Χριστιανισμού του Πέτρου και του Παύλου, τους οποίους απορρίπτει, ο Rosenberg μιλά για την θρησκεία σύμφωνα με τον Ιωάννη την οποία όμως δέν τοποθετεί πλέον στον Χριστιανισμό. Έτσι λοιπόν αυτή η «αγάπη του πλησίον» φαίνεται εδώ να εκθειάζεται, σαν αντίθετη πρός την Χριστιανική πίστη, και ενάντια σε κάθε σχέση με μία υπερβατική θεότητα. Τέλος, αποδεικνύεται απλά πώς αυτή η επίκληση στην αγάπη, είναι μία χρήσιμη επιχείρηματολογία, που εξυπηρετεί την ναζιστική και την ρατσιστική ιδεολογία, η οποία συγκρούεται με την Χριστιανική ηθική με ιδιαίτερη βιαιότητα: «Δεκάδες χιλιάδες γυναίκες, γεμάτες υγεία, έθεταν την ζωή τους στην υπηρεσία αθεράπευτων νοητικών ασθενών! Ήταν άραγε ανθρώπινο να κρατήσουμε στην ζωή αυτά τα εγκλήματα; Κ.τ.λ.»

Κάποιες σειρές πιό κάτω απο την πρόταση περί της καταστροφικής αγάπης που αναφέραμε ο Rosenberg εισάγει την κατά Ιωάννην θρησκεία του, η οποία δέν είναι πλέον κάτω απο την προστασία του Ιωακείμ ντα Φιόρε, αλλά κάτω απο το μεγάλο κίνημα των Καθαρών. «Παράξενη συμμαχία εκείνη που ένωνε μία θέληση θρησκευτικής απελευθέρωσης, γοτθικού-δυτικού χαρακτήρος, με μυστικιστικές επιρροές γεννημένες πολύ αργά στην Περσία. Επειδή ήθελαν να αισθανθούν Χριστιανοί οι Καθαροί, επέλεξαν ανάμεσα στις διαφορετικές επιλογές που τους πρόσφεραν τα Ευαγγέλια, να ταυτιστούν με τον Ιωάννη. Στην θρησκεία του Πέτρου, εκείνην της Δυνάμεως της Εκκλησίας, αντιπαρέθεσαν το δόγμα του μεσολαβητού κ.τ.λ» Οι ιδέες του για τους Καθαρούς (Γνωστική παραφυάδα στην οποία ανήκουν και οι Έλληνες Οργανωσιακοί) είναι εξίσου μπερδεμένες (ή εξίσου σταθερές στο λάθος τους) όπως και εκείνες των περισσοτέρων γύρω απο τον Ιωακείμ ντα Φιόρε. Και ο προφήτης του Ναζισμού θολώνει τα νερά και δέν είναι εύκολα ανιχνεύσιμα τα ίχνη που συνδέουν τον Ναζισμό με τον ίδιο τον Προτεσταντισμό και την Μεταρρύθμιση.

Συνεχίζεται

Φτάνουμε αισίως στους σύγχρονους Νεο-Ιωακειμιστές, που θα μας συνδέσουν εύκολα τις Φαντασιώσεις τους με τις φιλοσοφίες τής Νεοορθοδοξίας και θα δούμε επίσης και τον Προφήτη της Ακαδημίας Βόλου, τον Μολτμανν.

Βλέπουμε όμως ήδη την Νεοελληνική τραγωδία της αγραμματοσύνης μας, τους Μαρξιστές επισκόπους και τον Ζουμπουλάκη να καταφέρονται με μένος εναντίον τής Χρυσής Αυγής, χωρίς να υποπτεύονται;; ότι είναι βλαστάρια της ίδιας ρίζας!

Αμέθυστος.