ΜΥΣΤΙΚΙΣΤΕΣ ΜΑΣΣΟΝΟΙ (1)

ΜΥΣΤΙΚΙΣΤΕΣ ΜΑΣΣΟΝΟΙ 

Lessing και Joseph de Maistre.

του Henri De Lubac.

       

Ο Lessing έζησε σε μία εποχή κατά την οποία το σύμπαν στο οποίο εκινείτο ο Σβέντενμποργκ φαινόταν αρχαϊκό και φανταστικά υπερφυσικό, αλλά και εκείνο στο οποίο ο παιδαγωγός τού ανθρώπινου γένους είναι έτοιμος να μας εισάγει είναι πια φυσιοκρατικό και χωρίς μυστήρια. Μία νέα μορφή σκέψης επιβάλλεται σε πολλά πνεύματα στα τέλη τού 1700, πιό εκκοσμικευμένη, στην οποία γίνεται πάντοτε λόγος για "φώς" και για "πνεύμα" αλλά θα κινείται, ακόμη και αντιδρώντας, στο πνεύμα τού αιώνος τών φώτων.

          Το έργο στο οποίο επιτυγχάνεται η αποφασιστική στροφή είναι του Gotthold Ephraim Lessing (1728-1781). Σημείο στο οποίο διασταυρώνονται τα πολλαπλά ρεύματα τα οποία αναπτύχθηκαν στην διάρκεια δύο και πλέον αιιώνων, το έργο αυτό είναι και μία πηγή, ένας σύνδεσμος με το προφητικό σχήμα του γέρο-αββά da Fiore, σε μία μορφή που το κατέστησε προσβάσιμο σε κάθε πρόσωπο μορφωμένο και θα δώσει συνέχεια σε νέες συνθήκες και σε ένα διαφορετικό πνεύμα, στις προφητικές φαντασιώσεις για ευάριθμες γενεές διανοουμένων.

          Ο Lessing προσπάθησε κατ'αρχάς να "εξάγει" απο την πολλαπλότητα τών θρησκευτικών πεποιθήσεων έναν κάποιο αριθμό βασικών αξιωμάτων πάνω στα οποία όλοι θα μπορούσαν να συμφωνήσουν. Σ'αυτή την προσπάθεια ήταν άμεσος κληρονόμος τών Εγγλέζων θεϊστών (οι οποίοι κληρονόμησαν την Ιταλική Αναγέννηση) και ο τέλειος αντιπρόσωπος τού διαφωτισμού! Το ιδανικό του είναι λοιπόν η "Φυσική θρησκεία", την οποία ονομάζει επίσης, προηγούμενος τού Κάντ, "η λογική θρησκεία", σαν να ήταν οι δύο όροι συνώνυμοι και με μία επιρροή των ιστορικών ψευδαισθήσεων τής Μεταρρύθμισης, η οποία συμβαδίζοντας με τις φιλοσοφικές ψευδαισθήσεις τής εποχής της, αφομοιώνει αυτή την θρησκεία στον "πρωτόγονο Χριστιανισμό". Στην συνέχεια θα εγκαταλείψει αυτή την ιδέα μιάς επιστροφής σε μία πρωτόγονη καθαρότητα τού Χριστιανισμού, όπως επίσης και κάθε ιδέα μιας ιδανικής πρωτόγονης θρησκείας η οποία θα είχε υποβαθμισθεί απο το προπατορικό αμάρτημα! Σκέφτεται ότι ο Λούθηρος ξεκίνησε την προσπάθεια, μάς ελευθέρωσε απο το ψέμμα τής παραδόσεως, αλλά για να τον κατανοήσουμε πρέπει να πάμε πίσω απο το γράμμα τών γραπτών του, στο πνεύμα που τον εμψυχώνει! Η Λουθηρανική ορθοδοξία μάς κρατά ακόμη σκλάβους. Ας έλθει επιτέλους ο νέος απελευθερωτής, η νέα αποκάλυψη, η οποία ελευθερώνοντας στην αγνότητά του, το πνεύμα τού Λούθηρου, θα ολοκληρώσει το έργο του! Πάνω στα συντρίμμια τής "θρησκείας τού Χριστού", μιας θρησκείας δογματικής, περιορισμένης και δεισιδαίμονος, "μία ήσυχη τρέλλα η οποία φαντάζεται ότι κατέχει τον καλύτερο Θεό, και θέλει να τον επιβάλλει σε όλο το σύμπαν, θα αναστήσει την απλή και γλυκειά "θρησκεία Χριστού", ικανή να ενώσει όλους τους ανθρώπους!

          Με τον Νάθαν τον Σοφό, τού 1779, προσπαθεί να χωρίσει με ένα βαθύ λάκκο, ο οποίος δέν θα μπορεί να υπερβαθεί, την ιστορία και την Μεταφυσική! "Πώς, αναρωτιέται, μερικά τυχαία και περιστασιακά γεγονότα γίνονται για μας αναγκαίες αλήθειες, εκτός και εάν δέν είναι η έκφραση ηθικών ή θρησκευτικών αληθειών οι οποίες υπάρχουν ήδη στην ανθρώπινη νόηση;" Το ιστορικό και το συμπτωματικό δέν είναι παρά ένας ιστός αράχνης. Πώς να αρπαχτούμε, να κρεμαστούμε, στην αιωνιότητα ;

          Γνωρίζει όμως πως αυτό το ιδανικό είναι χωρίς πρόσβαση σε όλη την ανθρώπινη μάζα, η οποία δέν μπορεί να φωτισθεί με την μία! Βλέπει λοιπόν αυτό το ιδανικό να ανθίζει στο μέλλον, σε μία πορεία μιας μακράς ιστορικής προόδου, την οποία προτίθεται επίσης να επιταχύνει ο ίδιος. Ο ΑΠ. Παύλος εξηγώντας στους Γαλάτες (3,24) ότι ο "Νόμος χρειάζεται σαν παιδαγωγός μέχρι τον Χριστό" δέν τον πείθει, διότι αυτός οφείλει να οδηγήσει τους ανθρώπους να ξεπεράσουν τον Χριστό! Χρησιμοποιώντας την ιδέα τής παιδαγωγίας, η οποία ήταν μία απο τις μεγάλες ιδέες τής εποχής του, η οποία επιβλήθηκε στην Γερμανία ιδιαιτέρως απο τον Emile τού Ρουσσώ, θα εξηγήσει το ιδανικό του σε ένα σύντομο έργο, "Η εκπαίδευση του ανθρωπίνου γένους", του 1780. 'Ενα έργο επιστημονικό και λαϊκό ταυτοχρόνως".

          "Θα έλθει οπωσδήποτε η εποχή του νέου Ευαγγελίου τού αιωνίου Ευαγγελίου, το οποίο ακόμη και στα βιβλία τής Κ.Δ. έχει ανακοινωθεί στους ανθρώπους! Ίσως μερικοί Ενθουσιώδεις αιθεροβάμονες, του 13ου και 14ου αιώνος, είχαν φωτιστεί απο κάποια ακτίνα αυτού του νέου Ευαγγελίου. Το μοναδικό τους λάθος ήταν ότι πίστεψαν ότι η στιγμή του πλησίαζε!

          Ο διαχωρισμός τής ιστορίας τού κόσμου σε τρείς εποχές δέν ήταν μία μάταιη ψευδαίσθηση! Δέν έκρυβαν κακές προθέσεις όταν έλεγαν ότι η Κ.Δ. έπρεπε να θεωρηθεί άχρηστη, όπως ακριβώς συνέβη και με την Π.Δ. Ας πούμε, για να ανταλλάξουμε τις δικές τους εκφράσεις με τις δικές μου, ότι γνώριζαν ένα μοναδικό σχέδιο καθολικής εκπαίδευσης τού ανθρωπίνου γένους!"

          Ο Lessing υπήρξε ένας βίαιος Άθεος και ήλθε στην επιφάνεια όταν ο Λάϊμπνιτς το 1772 ώθησε την διάκρισή του στα άκρα λέγοντας ότι είναι δυνατοί δύο τύποι Χριστιανισμού, δύο τύποι αναπαραστάσεώς του: ο ένας εσωτερικός, ο άλλος εξωτερικός. Έτσι με την εσωτερική έννοια "η εκπαίδευση του ανθρώπινου γένους" είναι έργο τής αιώνιας πρόνοιας η οποία προοδεύει με συνεχείς αποκαλύψεις και με την εξωτερική έννοια είναι το ενυπάρχον (έμφυτο και σταθερό) τής Φύσεως η οποία, αργά, εξελίσσεται. Οι δύο έννοιες ενώνονται με λεπτότητα, με την δήλωση: προχώρα με το αναίσθητο βήμα σου, αιώνια πρόνοια!

          Ας δώσουμε την προσοχή μας επίσης στην "αντικατάσταση" τών αρχαίων εκφράσεων. Κάτι που σημαίνει ότι η αλλαγή τής γλώσσας, κάτω απο μία ανώδυνη φαινομενικότητα, προϋποθέτει σαν ήδη πραγματοποιημένη μία αλλαγή τής σκέψης! Ξαφνικά έχουμε μεταφερθεί σε ένα άλλο τοπίο, σε ένα άλλο επίπεδο. Κάτω απο το κάλυμμα τού αιωνίου Ευαγγελίου τίθεται μπρός μας ένα άλλο Ευαγγέλιο. Είναι ένας Χριστιανισμός ο οποίος υπερβαίνει ακόμη και την "θρησκεία μέσα στα όρια τής νοήσεως" τού Κάντ. Χάρη στην βαθμιαία εκπαίδευση το μεγάλο συμβάν τού συντονισμού των ιστορικών αληθειών με τις αιώνιες αλήθειες τών αποκεκαλυμένων αληθειών με τις ορθολογικές αλήθειες, πραγματοποιείται.

          Υπάρχει στον Lessing, όπως θα παρατηρήσει ο Σλέγκελ, ένας ενθουσιασμός τής λογικής, μία ενστικτώδης δύναμις τής νοήσεως, μία δύναμις δαιμονικού χαρακτήρος, η οποία απο το ένα μέρος τον απομακρύνει απο τον διαφωτισμό και τον υποχρεώνει να χρησιμοποιήσει μία θρησκευτική γλώσσα, απο την άλλη όμως αποτελεί ένα οξύ πολύ πιό διαβρωτικό!

Συνεχίζεται

Ο ΑΓΟΥΡΙΔΗΣ ΥΠΗΡΞΕ ΕΝΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΑΙΩΝΙΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ, ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΚΑΙ ΠΑΡΕΔΩΣΕ ΠΡΟΣΚΥΝΩΝΤΑΣ, ΣΕ ΑΠΕΥΘΕΙΑΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΤΗΛΕΜΕΤΑΔΟΣΗ, ΣΤΟΝ ΚΟΡΕΑΤΗ ΨΕΥΔΟΠΡΟΦΗΤΗ  MOON. ΔΙΔΑΣΚΕΤΑΙ ΕΚΤΟΤΕ ΣΤΗΝ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΙΣΩΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ.

Αμέθυστος.