Κυριακή 11 Αυγούστου 2019

Σκέψεις γύρω από τα 200 χρόνια του ξεσηκωμού και της απελευθέρωσης

Δημήτρης Λιάτσος
Σύμφωνα με τις προθέσεις του Έλληνα πρωθυπουργού, το 2021 θα είναι χρόνος εκδηλώσεων και -ελπίζουμε- ανάδειξης εκείνων των αγώνων που έφεραν τελικά την απελευθέρωση από τον οθωμανικό ζυγό και την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους. Ας επιχειρήσουμε μια πρώτη ματιά από την πλευρά του «ξανθού γένους», όπως αποκλήθηκε η Ρωσία...
Πριν από 235 χρόνια, στις 21 Ιούλη του 1774, στην τοποθεσία Καϊναρτζή, της σημερινής Βουλγαρίας, υπογράφτηκε η Συνθήκη Ειρήνης μεταξύ της Ρωσικής και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Μια συνθήκη που εδραίωσε τη θέση της Ρωσίας στην εγγύς Ανατολή, στα Βαλκάνια και κυρίως στη Μαύρη θάλασσα και την Κριμαία!
Η συνθήκη Κιουτσούκ-Καϊναρτζή, είχε και για τον υπόδουλο Ελληνισμό μεγάλη σημασία...
  • Ανάμεσα στα επιτεύγματα από πλευράς Ρωσίας στη Συνθήκη αυτή ήταν το δικαίωμα της στην ανέγερση ορθοδόξου ναού στην Κωνσταντινούπολη, και «την υπεράσπιση του χριστιανικού ποιμνίου και της εκκλησίας αυτής...» (η πρώτη που χτίστηκε εκεί μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453)!
  • Η Ρωσία πήρε υπό την προστασία της όλους τους χριστιανικούς πληθυσμούς στις παραδουνάβιες περιοχές.
  • Πήρε το δικαίωμα ελεύθερης μετακίνησης των Ρώσων υπηκόων (χωρίς δασμούς, δηλαδή πληρωμή για δικαίωμα διέλευσης), προς την Ιερουσαλήμ και τους Αγίους τόπους.
  • Το πιο σημαντικό για τους Έλληνες, ήταν ότι οι Ρώσοι υπήκοοι και έμποροι απέκτησαν όλα έκεινα τα δικαιώματα και προνόμια που είχαν οι Γάλλοι και οι Εγγλέζοι στις θάλασσες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας!
    Μια πλειάδα Ελλήνων εμπόρων και καραβοκύρηδων κατάφερε και πήρε από τη τσαρική αυλή το δικαίωμα να προμηθευτούν ρωσικά διαβατήρια. Σε πολλά εμπορικά πλοία των νοικοκυραίων του Αιγαίου, ύψωσαν τη ρωσική σημαία και μπορούσαν, πλέον, να ταξιδεύουν ανενόχλητοι μέσα από το Βόσπορο και τα Δαρδανέλλια προς τη Μαύρη θάλασσα...
    Είναι τυχαίο άραγε που λίγα χρόνια αργότερα ιδρύθηκε «εις την Οδησσόν της Ρωσίας», η «Φιλική Εταιρία»; Άλλωστε, στη Ρωσία κατέφυγαν εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες στα χρόνια της τουρκοκρατίας...
    Και θα ήταν φρόνιμο, να αναδείχνεται τώρα, στην πορεία προς τους εορτασμούς των 200 χρόνων από «το αθάνατο κρασί του '21», ότι όταν ακόμα «όλα τα 'σκιαζε η φοβέρα και τα πλάκωνε η σκλαβιά», η Ρωσία στήριζε τα βάθρα του ελληνισμού, άνοιγε έδρες ελληνικών σπουδών και ελληνικής φιλολογίας στα πανεπιστήμια των μεγαλύτερων πόλεων! Στην Αγία Πετρούπολη, τη Μόσχα, το Κίεβο...
    Στο κέντρο του Κιέβου, απέναντι από το κόκκινο κτήριο του πανεπιστημίου (από το οποίο είχα την τιμή να αποφοιτήσω το 1984 και να υπερασπιστώ τον τίτλο του Διδάκτορα φιλοσοφίας το 1990), βρισκόταν η έπαυλη όπου ζούσε ο αξιωματικός του τσαρικού στρατού, Αλέξανδρος Υψηλάντης! Από εκεί ξεκίνησε την πορεία δημιουργίας των «Ιερολοχιτών», στο Κισινιόφ της Μολδοβίας, έμεινε για το σκοπό αυτό, έξι μήνες...
    Η φλόγα της επανάστασης για τους λαούς των Βαλκανίων είχε πλέον ανάψει...
    Και βέβαια, ο «ομφάλιος λώρος», που μας συνδέει με τη Ρωσία ως νεοελληνικό κράτος, είναι ο ερχομός του Ιωάννη Καποδίστρια (του λόγιου και διπλωμάτη που υπηρέτησε ως Υπουργός Εξωτερικών και αποτέλεσε την πιο λαμπρή σελίδα από τους εκατοντάδες Έλληνες που υπηρέτησαν στην τσαρική αυλή τα δίσεκτα χρόνια της τουρκικής σκλαβιάς) και η ανάδειξη του ως πρώτου Κυβερνήτη του νεοελληνικού κράτους το οποίο δεν είχε αναγνωρίσει ακόμα καμμία μεγάλη δύναμη εκείνης της εποχής!
    Τον Σεπτέμβριο του 1828, ο ρώσος τσάρος έστειλε στην Ελλάδα... ελληνικής καταγωγής διπλωμάτη του, για να επιδώσει επιστολή στον Καποδίστρια, με την οποία γινόταν η αναγνώριση του νέου κράτους! (Λίγο διάστημα μετά ο Καποδίστριας δολοφονήθηκε στην είσοδο της εκκλησίας, στο Ναύπλιο, από τα βρετανικά συμφέροντα που όπλισαν το χέρι των... Κοτζαμπάσηδων)!
    Πέρσι, σε Μόσχα, Πετρούπολη και πλειάδα άλλων πόλεων της Ρωσίας, κυρίως στον Νότο, όπου ζουν μαζικά Έλληνες του Πόντου, έγιναν εορταστικές εκδηλώσεις για τα 190 χρόνια από τη σύναψη διπλωματικών σχέσεων! Ενάμιση μήνα νωρίτερα, η επίσημη Αθήνα έκανε απέλαση Ρώσων διπλωματών με την αιτιολογία ότι απειλείται (από τη Ρωσία προφανώς) η εθνική μας... κυριαρχία!
    Θυμάμαι την... αμηχανία όλων των Ελλήνων ανταποκριτών στη Μόσχα όταν μας ελεγαν στο ΥΠΕΞ: «Μα πώς είναι δυνατό να φανταστεί υγιής νους στην Ελλάδα ότι εμείς θα μπορούσαμε ποτέ να έχουμε σχέδια που να βλάψουν την ανεξαρτησία της Ελλάδας;;;» Στη μεγάλη εκδήλωση στο επιβλητικό κτήριο του ΥΠΕΞ, στη Μόσχα, ο Σεργκέι Λαβρόφ, τόνισε ότι η βαθιά φιλική σχέση μας με τον ελληνικό λαό είναι στέρεη και δεν υπόκειται σε συγκυρίες...
    Κάνοντας ένα μικρό, επιδερμικό ιστορικό... δρομολόγιο, με αφορμή την τοποθέτηση της κ. Αγγελοπούλου ως επικεφαλής της επιτροπής για τους εορτασμούς των 200 χρόνων από τον ξεσηκωμό του '21, σκέφτομαι, κατά πόσο, πολλά από τα αναφερόμενα, θα μπορούσαν να αποτελέσουν «ιστορικές πινελιές», ώστε να δοθεί η δυνατότητα στις νεότερες γενιές να διδαχτούν ουσιαστικά (και όχι επιλεκτικά), από το «αθάνατο» αυτό κρασί...
    Πηγή: Σπούτνικ

    Δεν υπάρχουν σχόλια:

    Δημοσίευση σχολίου