Ο ΠΑΤΗΡ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ - ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΣ ΛΑΤΡΕΥΕΙΝ (2)

 Συνέχεια από: Τετάρτη 17 Μαΐου 2023

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Β΄

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΣ ΛΑΤΡΕΥΕΙΝ

«Μυστική και οικουμενική λατρεία του σύμπαντος» 

Ὅταν ὁ Γέροντας ἔθετε στο ἅγιο Δισκάριο την μερίδα τῆς Θεοτόκου, τῶν ἁγίων Ἀσωμάτων, ὅλων τῶν Ἁγίων καί τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ, προγευόταν τήν ἑνότητα καί τήν κοινωνία τῆς Ἐκκλησίας «στην παγκόσμια σύνοδο» τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν. Ἤδη ἀπό τά πρῶτα χρόνια, ἐτόνιζε στίς ἀδελφές τήν καθολικότητα τῆς Ἐκκλησίας: «Ας εἴμαστε λίγοι ἐμεῖς πού λειτουργοῦμε ἐδῶ. Καί δύο-τρεῖς μόνο ἂν εἴμαστε "συνηγμένοι ἐπί τό αὐτό, ἀποτελοῦμε το πλήρωμα τῆς οἰκουμενικῆς Ἐκκλησίας καί ἡ ἀναίμακτος λατρεία μας σώζει ὅλη τήν οἰκουμένη».

Μέ ἄγρυπνη προσοχή και πνευματική ἀγαλλίασι ἐτελοῦσε πάντοτε τήν Θεία Μυσταγωγία καί ἐτόνιζε: «Τα πάντα στην λατρεία αναβλύζουν τήν Χάρι τοῦ ἁγίου Πνεύματος. Από τό "Εὐλογητός ὁ Θεός", τό "Κύριε ἐλέησον" ἕως καί αὐτό τό "Αμήν", πού σημαίνει τήν συγκατάθεσή μας στην δοξολογία, ἠμποροῦμε νά ἀντλοῦμε ἀστείρευτες πηγές δακρύων. Αὐτοί πού ἐν γνώσει ἐβίωναν τό μυστικό νόημα τῶν Θείων λογίων, ἔκαναν κρυστάλλινη τήν ψυχή τους χύνοντας δάκρυα πολλά!.. Νά ἀνοίξουμε, λοιπόν, κατά τήν Θεία λατρεία, τήν θύρα τοῦ οὐρανοῦ μέ τήν ἀμετεώριστη προσευχή μας. Τί θησαυρούς κρύβει ἡ ὀρθόδοξη λατρεία! Μήν τούς ἀφήνουμε ἀνεκμετάλλευτους».

Δέν ἦταν λίγες οἱ φορές, πού τόν ἀντίκρυζαν μέσα στό ἱερό Βήμα, μέ ὑψωμένα τα χέρια του, νά εἶναι ἀπορροφημένος ἀπό τόν Θεῖο διάλογο. Ἄλλοτε, πάλι, ἐφαινόταν να συνομιλῆ μὲ τοὺς εἰκονιζομένους Ἁγίους, σάν νά ἦσαν ζωντανοί. Ἡ Γερόντισσα Μακρῖνα διηγεῖται ὅτι συχνά, ὅταν ἔμπαινε στό ἱερό, γιά νά δώση ὀνόματα πρός μνημόνευσι, ὁ Παπποῦς δέν τήν ἔπαιρνε εἴδησι, καθώς εὑρισκόταν με τα χέρια υψηλά, ἀλλοιωμένος μέσα σε κόσμο μυστικό καί οὐράνιο. Στην μορφή του ἦσαν ἀποτυπωμένα τά ἴχνη τῆς Χάριτος ἀπό τήν Θεία επικοινωνία. Ἰδού πῶς ἀπεκάλυπτε τό ρεῦμα τῆς δοξολογικῆς εὐχαριστίας που τόν ἐπλημμύριζε: «Ὅλη ἡ ζωή, ὅπως καί ἡ Λειτουργία, εἶναι μία συναυλία. Να εἰσαχθοῦμε στην λειτουργία του σύμπαντος. Ὅλα λειτουργοῦν! Καί τά λουλούδια, που φωτίζουν με το κάλλος τους... καί τά ζῶα καί τό πῦρ καί ἡ χάλαζα καί ἡ χιών καί ὁ κρύσταλλος καί οἱ καταιγίδες... Καί ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι, πού πλάϊ στά ἄψυχα τοποθετούμεθα στον κήπο τοῦ Θεοῦ, καλοῦμε ὅλη τήν δημιουργία για να ὑμνήσωμε μαζί τόν Θεό, Δέν μᾶς ἐπαρκεῖ τό δικό μας στόμα... Ἔχομε ἀνάγκη ἀπό ὅλα τά στόματα τῆς δημιουργίας, για να δυνηθούμε να Τον ὑμνήσωμε. Παρακαλούμε ὅλο τό σύμπαν να δοξάση μαζί μας τον Δημιουργό! 

Ὅταν ἀντιληφθῆς ὅτι ὁ Θεός εἶναι ὁ Δημιουργός καί ὅλα εἶναι πλάσματα τῆς ἀγάπης Του καί δημιουργήματά Του καί ὅτι καί ἐσύ εἶσαι ἕνα ἀπό αὐτά, δεν φέρεις τήν ἄστεκτο μεγαλωσύνη καί ἀναφωνεῖς: "Όλα ἔχετε υποχρέωσι να δοξολογήσετε τον Θεό. Καί σεῖς βράχοι μέ τήν σιωπή σας, καί σεῖς πεῦκα χωρίς νά ὁμιλήσετε, καί ὅλα τά δένδρα μέ τόν ψιθυρισμό τῶν φύλλων σας καί σεῖς ἄνθη μέ τήν ὡραιότητά σας καί τήν εὐωδία σας· καί σεῖς ἔντομα μέ τόν βομβισμό σας. Καί ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι στεκόμαστε μέσα σέ αὐτήν τήν παγκόσμια συναυλία, που ἀντηχεῖ στο σύμπαν... Μέσα στα ἑκατομμύρια τῶν ἄστρων, τῶν ζώων, τῶν φυτών, εἴμαστε καί ἐμεῖς ἕνα δημιούργημα τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ... και προεξάρχομε τῆς δοξολογίας!».

Μόλις, λοιπόν, ἄρχιζε ἡ Δοξολογία, δεν εὑρισκόταν πλέον στήν γῆ μετέθετε τόν νοῦ καί τήν καρδία του στόν Οὐρανό. Εἶχε εἰσδύσει στην «μυστική και οικουμενική λατρεία τοῦ σύμπαντος» καί ἑτοιμαζόταν να εἰσέλθη στην «Εὐλογημένη Βασιλεία τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος» καί νά ζήση τήν κοινωνία τῶν Ἀγγέλων, τῶν Ἁγίων καί ὅλης τῆς κτίσεως, πού μέ θάμβος δοξολογεῖ τόν Θεό.

Ὅταν ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ περισσεύη, τότε οἱ ἐλλάμψεις Της άντανακλοῦν στό ἔσοπτρο τῆς καρδιᾶς τοῦ ἐλλαμπομένου καί ἀντιφεγγίζουν καί στίς ψυχές αὐτῶν πού τόν περιβάλλουν. Ὁ Γέροντας, στην προσπάθειά του νά ἐγχαράττη τά τοῦ Πνεύματος δόγματα στις καρδιές τῶν παιδιῶν του, φωτεινογραφούσε τά ὑπερφυή του βιώματα επάνω τους, θέλοντας νά τίς κάνη μετόχους τῆς Θείας εὐφροσύνης καί ἔλεγε: «Είπαμε πολλές φορές ὅτι, ὅταν λειτουργοῦμε, δέν εἰσερχόμεθα μόνο στόν ἱερό Ναό, ἀλλά καί σέ ὅλη τή δημιουργία καί στήνομε μέσα μας το θυσιαστήριο, το ίδρυμένο ἀπό τόν ίδιο τόν Θεό! Ἐκεῖ, μέσα στην βαθεῖα καρδία, εἰσερχόμεθα να δοξολογήσωμε μαζί μέ ὅλα τά ὄντα -καί μέ τα άψυχα ἀκόμη- για να μπορέσωμε να ενστερνισθοῦμε τήν Χάρι τοῦ Θεοῦ καί τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ καί νά ἀποκτήσωμε τήν πλήρη ἐπίγνωσι τοῦ μεγαλείου τῆς λατρείας, τῆς Θείας Λειτουργίας.

Τότε αἰσθανόμεθα ὅτι εἰσήλθαμε πλέον στην αέναο ζωή, στην οποία κυλάει συνεχῶς ἡ δημιουργία τοῦ σύμπαντος, τοῦ φωτός... τῆς γῆς... τῆς θαλάσσης... τοῦ οὐρανοῦ! Μέσα σ' αὐτή τήν αέναο ζωή, πού τήν ἔδωσε ὁ Θεός, ὁ Ὤν, ὁ Ἦν καί ὁ Ἐρχόμενος,, κινοῦνται τα πάντα και λειτουργοῦν τά πάντα. Ὅταν εἰσερχώμεθα ἐκεῖ μέσα καί ἐμεῖς, γνωρίζομε εἰκόνες καί φαινόμενα και κινήσεις -ναί- τοῦ κτιστοῦ κόσμου, ἀλλά καί τῶν ἀκτίστων ἐνεργειῶν τοῦ Θεοῦ, καί ζοῦμε τήν πραγματική λειτουργία του σύμπαντος!..».

«Μεταβαίνεις εἰς τά βάθη τῶν αἰώνων»

Στην Θεία Λειτουργία ὁ πατήρ Δαμασκηνός ἐπληροῦτο μέ τήν πανσθενῆ, τήν πάνσοφη δημιουργική ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ καί τήν ἄπειρη ἀγάπη Του. Επειδή είχε άλλοτριωθῆ ἀπό κάθε γήινη προσκόλληση, ἠμποροῦσε νά καταλάμπεται ἀπό τήν μυστική λειτουργική φωτοχυσία. Διαχέοντας, λοιπόν, τίς ἀκτίνες τῆς Θείας Χάριτος προέβαινε σε αποκαλύψεις: «Στήν Θεία Λειτουργία ἀνοίγεις τόν ὁρίζοντα τῆς διανοίας σου καί μεταβαίνεις στα βάθη τῶν αἰώνων, τότε πού ἔγινε ἡ δημιουργία... Εἶπεν ὁ Θεός καί ἔγινε το στερέωμα... Κάθεσαι δίπλα και παρακολουθείς τήν δημιουργία τοῦ κόσμου· πῶς συμπαρίσταται ὁλόκληρη ἡ Ἁγία Τριάς καί μέ τήν ἐκστατική αγάπη Της δημιουργεῖ ὅλη τήν κτίσι· τά ἔθνη τῶν Ἀγγέλων, τά ἑκατομμύρια τῶν ἄστρων, τίς ἀπέραντες θάλασσες, τά ὄρη, τις πεδιάδες, τά ζῶα, τά φυτά καί τούς ἀνθρώπους... Καί θαυμάζεις πῶς γίνονται τα πάντα ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι, ὅπως μᾶς λέγει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός: “Το Πνεῦμα τό Ἅγιον συμπαρῆν δημιουργόν” (Παρακλητική, Κάθισμα μεσώδιο του Τριαδικοῦ Κανόνος τοῦ Β΄ ήχου)».

«Λοιπόν, σε κάθε Θεία Λειτουργία ξεκινάω ἀπό τήν πρώτη ἡμέρα τῆς δημιουργίας. Ἐκεῖ εὑρίσκεται ὅλη ἡ χαρά τοῦ Δημιουργοῦ, πού ἐξεχύθη ἀκαριαίως μέσα στον κτιστό κόσμο, καί ὅλη ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, που προσεφέρθη πλουσιοπαρόχως εἰς ὅλα τά κτίσματα! Μέ ὅλα αὐτά, πού θεωρεῖς, καί ἀποκαλύπτουν τήν ἀγάπη τοῦ Δημιουργοῦ, ἀνοίγει ή σκέψις σου, φωτίζεται, θαυμάζεις τήν ἐκστατική ἀγάπη τοῦ Πλάστου σου καί μεθᾶς ἀπό εὐχαριστία καί δοξολογία καὶ δὲν ἔχεις τί νά ἀντιπροσφέρης· και προσφέρεις την καρδία σου... και κατόπιν γίνεται ἡ ἕνωσίς σου μετά τοῦ Θεοῦ καί ζῆς ὅλα αὐτά τά θαύματα εἰσερχόμενος εἰς αὐτόν τόν προπτωτικό κόσμο, όπου βασιλεύει ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ».

«Το θέμα τῆς Θείας Λειτουργίας θέλει διαρκή μελέτη. Όχι ἁπλῶς λειτουργούμε... Τι θα γίνεται στον Οὐρανό! Καί τί θά ἔγινε στην πρώτη Λειτουργία, στον Παράδεισο, πρὸ τῆς πτώσεως τοῦ Ἀδάμ! Ὅταν λέμε ὅτι ὁ Ἀδάμ ἀνεβοκατέβαινε ἀπό τήν γῆ στὰ οὐράνια -καὶ τἀνάπαλιν καί ὅτι εἶχε Ἀγγέλους παρεδρεύοντας, καταλαβαίνετε τί θά ἦταν αὐτή ἡ εὐχαριστήριος Λειτουργία, που προσέφερε ὁ Ἀδάμ, ὡς βασιλεύς και ἱερεύς τῆς κτίσεως, εἰς τόν Θεόν!».