του Marcello Veneziani
Κανείς δεν το περίμενε, αλλά το έδαφος της αντιπαράθεσης και της πολιτικής συναίνεσης έχει επιστρέψει εκπληκτικά σε αυτό το καταραμένο έδαφος που δεν θέλαμε πλέον να ονομάσουμε: το ιδεολογικό έδαφος. Τίς αφήσαμε στη δεκαετία του 1970 και στη συνέχεια τίς υβρίσαμε για δεκαετίες, και όμως επέστρεψαν. Δώστε προσοχή σε αυτό. Η αποτυχία του γκριλ(τό στριφογύρισμα τής ψησταριάς), η φύση των εσωτερικών και διεθνών συγκρούσεων, η τυραννία της πολιτικής ορθότητας, η μεταρρύθμιση ενός συνασπισμού που κυριαρχείται από την αριστερά και μια κεντροδεξιά, αυτή τη φορά με επικεφαλής τους κυρίαρχους, έχουν μόνο ένα κλειδί για την κατανόηση: τη συγχώνευση ή αντιπολίτευση βάσει ιδεολογικών θέσεων.
Επαναλαμβάνουμε ένα μάντρα εδώ και χρόνια: είναι η οικονομία που κυβερνά την πολιτική, είναι η χρηματοδότηση, είναι η τεχνολογία που κανονίζει τα περιθώρια της πολιτικής δράσης, που αποφασίζει τις γραμμές και διατάσσει τα αποτελέσματα των κυβερνήσεων. Και είναι αλήθεια. Αλλά ακριβώς επειδή η πολιτική έχει πολύ στενό εύρος αποφάσεων, έχει καταφύγει σε συμβολικές μάχες, στην ανακοίνωση προτεραιοτήτων που σκιαγραφούν διαφορετικές επιλογές, στη μαχητική χρήση των κατηγοριών φίλου και εχθρού. Ακριβώς επειδή η πολιτική δεν μπορεί να επιτύχει σπουδαία πράγματα, αλλά μόνο να τα ανακοινώσει, δεν μπορεί να ξεπεράσει τους προϋπολογισμούς και δεν μπορεί ταυτόχρονα να κάνει τους πάντες να αισθάνονται καλά, να προωθούν την ανάπτυξη και τους χαμηλότερους φόρους, τότε η διαφορά μεταξύ των δυνάμεων στο πεδίο είναι μεταξύ των ειδών υπόσχεσης, των προτεραιοτήτων στίς οποίες επιμένουν.
Αν πω ότι φροντίζω πρώτα τους φτωχούς, εκφωνώ ένα ιδεολογικό μοντέλο, σαν να δηλώνω ότι θέλω να ελαφρύνω τα φορολογικά βάρη, ή να ενισχύσω τη δημόσια παρέμβαση ή να υποσχεθώ περισσότερη τάξη και ασφάλεια. Υποδεικνύω το ιδεολογικό μοντέλο στο οποίο εμμένω και στο όνομα του οποίου ζητώ συγκατάθεση. Οι συμβολικές χειρονομίες πολλαπλασιάζονται, όπως το άνοιγμα ή το κλείσιμο των θυρών, το να δείχνει κανείς με ένα παιδί στην αγκαλιά του ή ενώ αγκαλιάζει έναν μετανάστη. Τα σύμβολα υποδηλώνουν ιδεολογική επιλογή. Όπως είναι ιδεολογική αναπαράσταση να δηλώνεις ότι θέλεις να προστατέψεις τη διαφορετικότητα ή το αντίστροφο ότι θέλεις να προστατέψεις τους απλούς ανθρώπους, τη λεγόμενη «κανονικότητα», να εστιάζεις στην τάξη και την ασφάλεια ή στην ένταξη και αποδοχή. Η συναίνεση συγκεντρώνεται στη βάση της ιδεολογικής αφήγησης.
Το tweet είναι ένα παγωμένο ιδεολογικό μήνυμα, όπως και η selfie με τους συμπαθούντες είναι η νέα μεταφορική δήλωση του ανήκειν. Οι συγκεντρώσεις στους δρόμους προσελκύουν για την ιδεολογική τους απήχηση, το συλλαλητήριο είναι το ιδεολογικό κήρυγμα για τους πιστούς και τους νεοφώτιστους, το talk show είναι το ιδεολογικό κήρυγμα στην τηλεόραση.
Ακόμη και η Ευρώπη, όταν εκλέγει την κυριαρχία ως κύριο εχθρό της, δεν το κάνει για δημοσιονομικούς λόγους και παραβιάσεις οικονομικών παραμέτρων, αλλά το κάνει για έναν προφανή ιδεολογικό λόγο: γιατί αναγνωρίζει ως κύριο ιδεολογικό και κατά συνέπεια πολιτικό εχθρό της αυτούς που έχουν ως προτεραιότητα. εθνική κυριαρχία και σύνορα, αυτοί που προστατεύουν την οικογένεια σύμφωνα με τη φύση και την παράδοση, αυτοί που παίρνουν το μέρος του χριστιανικού πολιτισμού ενάντια σε κάθε χωνευτήρι, παγκοσμιοποίηση και απώλεια πολιτικο-θρησκευτικών ταυτοτήτων. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι το σύστημα απορροφά τους γκριλίνι που δεν έχουν προτεραιότητα σε αυτά τα ζητήματα και είναι μάλλον ουδέτεροι, αλλά απορρίπτει τους Σαλβίνι και τα παρόμοια, που ξεκινούν από μια άλλη ιδεολογική αναπαράσταση της πραγματικότητας.
Η επιστροφή στο σημερινό πολιτικό λεξικό όρων όπως φασίστας και αντιφασίστας, ναζιστής και κομμουνιστής είναι εμφανής. Δεν είναι αυτό μια επαναιδεολογικοποίηση της πολιτικής φρασεολογίας και η διάκριση ανάμεσα σε εμάς και αυτούς; Τα κόμματα δεν μπορούν πλέον να προσφέρουν συμβόλαια, δώρα και θέσεις εργασίας, επομένως σας προσφέρουν συμμετοχή, likes και ιδεολογική κοινή χρήση συμβόλων και συνθημάτων.
Και οι μάχες για ονομασία δρόμων ή ακύρωση τοπωνυμίων, οι ημέρες μνήμης, η διαφορετική έμφαση που δίνεται -σύμφωνα με τις ιδεολογικές ενότητες- στα γεγονότα που έλαβαν χώρα είτε έχουν μαύρους είτε λευκούς, ξένους είτε ντόπιους, οικογένειες ή ομοφυλόφιλους για πρωταγωνιστές, δεν σηματοδοτεί την επιστροφή των ιδεολογιών; Εν ολίγοις, η πολιτική διαμάχη σήμερα είναι ιδεολογική. Ακόμη και τα ζητήματα του περιβάλλοντος, της υγείας, της φτώχειας, του φεμινισμού είναι ιδεολογικές διακηρύξεις, δεν αντιμετωπίζονται σε πραγματιστική βάση ή σε προσδοκίες αποτελεσματικότητας.
Σε μια συζήτηση, διευθυντής ενός πρακτορείου Τύπου υποστήριξε ότι δεν ασχολούνται με συνθήματα και ιδεολογίες, αλλά βασίζουν τις ειδήσεις σε δεδομένα, και έδωσε το παράδειγμα των μεταναστών, υπογραμμίζοντας ότι λίγοι το γνωρίζουν, αλλά πληρώνουν στις εφορίες μας 35 δισ. φόρους. Εκτός από το αν ο αριθμός είναι δικαιολογημένος ή όχι, εδώ είναι ένα τέλειο παράδειγμα ιδεολογικής χειραγώγησης υπό το πρόσχημα ειδήσεων που βασίζονται σε αντικειμενικά δεδομένα: αν δώσετε μόνο αυτά τα δεδομένα και δεν πείτε πόσοι μετανάστες έχουν νομιμοποιηθεί ουσιαστικά με παρακρατήσεις φόρου σε σύγκριση με αυτούς που δουλεύουν μαύρα ή δεν εργάζονται καθόλου, αν δεν πεις πόσο κοστίζουν σε υγειονομική και κοινωνική περίθαλψη, συνολική απαλλαγή, συντάξεις, σχολεία, διαβίωση, επιδόματα κ.λπ. μετέφερες ιδεολογικές πληροφορίες.
Επιστρέψαμε στην ιδεολογική εποχή, ακόμα κι αν δεν υπάρχει επαρκής επανεπεξεργασία, δεν υπάρχει αντίστοιχη πολιτική κουλτούρα ή πολιτική φιλοσοφία. Και εδώ, όπως και στην ενημέρωση και σε άλλους τομείς, οι διαμεσολαβήσεις και τα πνευματικά επαγγέλματα έχουν εξαφανιστεί. οι ίδιοι animators, agitators ή πολιτικοί επηρεαστές κάνουν ιδεολογία και οι ίδιες μάζες εκφράζουν μια ιδεολογική κόντρα στα social media.
Μαζί με την ιδεολογία έχει αναζωπυρωθεί το μίσος για όσους δεν σκέφτονται όπως εμείς, που δεν κρίνουμε τον κόσμο, τους πολιτικούς, τους ανθρώπους, τους λαούς, με το δικό μας μέτρο. Αλλά το συνολικό επίπεδο, ένα χαμηλότερο και ανόητο γρύλισμα, ένα λιγότερο εγκεφαλικό, λιγότερο διανοητικό επίπεδο των ιδεολογικών αντιθέσεων δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να πρόκειται για μια επιστροφή σε εκείνη τη συνήθεια του νου που ήταν η ιδεολογία. Η ιδεολογία απλά έχει πέσει σε επίπεδο, έστω και ανατομικό, αλλά όχι σε ένταση και επιμονή. Οι ιδέες είναι σπάνιες, αλλά οι ιδεολογίες έχουν επιστρέψει…
Η ΕΚΚΟΣΜΙΚΕΥΣΗ ΛΟΙΠΟΝ ΚΑΤΕΛΗΞΕ ΕΜΦΑΝΩΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΘΕΩΝ, Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΠΙΣΤΗ ΟΜΩΣ ΕΠΕΣΤΡΕΨΑΝ ΣΤΗΝ ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ. ΣΤΗΝ ΑΠΟΥΣΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΠΟΥΣΙΑ ΠΙΣΤΗΣ ΣΤΗΝ ΖΩΗ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ ΑΙΩΝΟΣ. ΤΟ ΣΚΥΛΙ ΤΟΥ ΠΑΥΛΩΦ ΜΟΛΙΣ ΑΚΟΥΣΕΙ ΤΟΝ ΗΧΟ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΩΝ ΛΕΞΕΩΝ ΓΑΥΓΙΖΕΙ.
ΤΟ ΑΠΟΚΟΡΥΦΩΜΑ ΤΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΟΥ ΔΑΡΒΙΝΟΥ. ΕΞΕΛΙΧΘΗΚΑΜΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΙΘΗΚΟ ΚΑΙ ΓΙΝΑΜΕ ΓΑΤΕΣ ΚΑΙ ΣΚΥΛΟΙ, ΖΩΑ ΣΥΝΤΡΟΦΙΑΣ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου