Συνέχεια από: Δευτέρα 16 Οκτωβρίου 2023
Η ενότητα μέσα στην Εκκλησίαή
Η αρχή του καθολικισμού
Στο πνεύμα των πατέρων της Εκκλησίας των τριών πρώτων αιώνων
Του Johann Adam Möhler
Τμήμα πρώτο
Η ενότητα του πνεύματος της Εκκλησίας
Κεφάλαιο 1: Η μυστική ενότητα
Ο Ιησούς δεν θεώρησε την ομολογία του Πέτρου (Ματθ. 16, 16-17) ως το έργο του ανθρώπινου πνεύματος που έχει αφεθεί μόνο του, αλλά συνάγει πως προέρχεται από τις θεϊκές πράξεις που επέδρασαν στον μαθητή. Ο Παύλος περιγράφει συχνά την πίστη στον Χριστό ως την επίδραση (έργο) του Αγίου Πνεύματος(1). Έτσι και κατά την περίοδο αμέσως μετά την εποχή των Αποστόλων ίσχυε η πεποίθηση, πως η πίστη στον Χριστό και ότι συνδέεται με αυτήν, καθορίζεται από την επίδραση του Αγίου Πνεύματος(2). Οι επιδράσεις αυτές του Αγίου Πνεύματος μέσα μας, τις φανταζόμαστε συνήθως έτσι: το Άγιο Πνεύμα δίδεται ουσιωδώς στον πιστό(3). Αυτή είναι μια μυστική (Mystik), που θεμελιώνεται στην ουσία του Καθολικισμού, η οποία συνδέεται με τέλεια ακρίβεια με την χαρακτηριστική αντίληψη για τον Μυστικό Δείπνο. Αυτό το Πνεύμα, που διαποτίζει και ζωοποιεί όλους τους πιστούς, έπρεπε για τον λόγο αυτό να τους συνδέσει σε μια μεγάλη συνολική ζωή, να δημιουργήσει μια πνευματική κοινότητα, να επιφέρει μια ενότητα όλων. «Γιατί, λέει ο Κλήμης από την Ρώμη στην επιστολή του προς τους Κορινθιους, γιατί υπάρχει λογομαχία και οργή, διχόνοια, χωρισμός και πόλεμος ανάμεσα σας; Δεν έχουμε ένα Θεό, ένα Χριστό, και ένα Άγιο Πνεύμα δέν εκχύθηκε πάνω μας, μια κλήση εν Χριστώ; Γιατί διαχωρίζουμε και ξεσκίζουμε τα μέλη του Χριστού, γιατί οργιζόμαστε κατά του σώματος μας μέχρι τέτοιας παράνοιας, ώστε να ξεχνάμε, πως είμαστε μέλη που ανήκει το ένα στο άλλο;»(4)
Ο Κλήμης στο σημείο αυτό εκφράζει το πνεύμα του μεγάλου του δασκάλου, το πνεύμα του Παύλου, ο οποίος ονομάζει το σύνολο των πιστών Σώμα Χριστού, παρουσιάζει δηλαδή τον Χριστό ως την εμψυχωτική και οικοδομητική αρχή, προς την οποία (αρχή) οι αληθινοί μαθητές Του σχετίζονται όπως το πνεύμα μέσα στον άνθρωπο προς το σώμα, το οικοδόμημα του, την έκφραση και αποτύπωμα του. Κατά την σύγκριση αυτή δεν επηρεάζεται αρνητικά(5) η ιδιαιτερότητα του πνεύματος, που καθορίζεται με ένα διαφορετικό τρόπο, όπως είναι αυτονόητο, απ’ ότι το σώμα. Η ίδια πεποίθηση βρίσκεται στη βάση, όταν παριστάνεται η σχέση του Χριστού προς το σύνολο των πιστών, προς την Εκκλησία, όπως η σχέση του γαμπρού προς την νύφη, όπου Αυτός θεωρείται ως η γεννητική αρχή, και αυτή ως δεκτική αρχή(6). Όλοι οι πιστοί λοιπόν δομούν το Σώμα του Χριστού, και μεταξύ τους μια πνευματική ενότητα, έτσι όπως η ανώτερη αρχή, από την οποία γεννιέται και δομείται η ενότητα αυτή, είναι μια και η αυτή. Οι ίδιες ιδέες βρίσκονται στον κύκλο εικόνων, όπου ο καλός Ποιμήν του Ερμά αναπαριστά τη δομή της Εκκλησίας. Την παριστάνει με την εικόνα ενός πύργου πάνω σε ένα βράχο, καλά δομημένου, που μπορεί να επεκταθεί, και κατά το κτίσιμο του οποίου, όλα τα κομμάτια τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν, και δεν πετάγονται ως άχρηστα, πρέπει να επιλεχθούν και να προετοιμαστούν από το Άγιο Πνεύμα. Στην εξήγηση των εικόνων του λέει: «Ο βράχος και η πύλη προς τον πύργο είναι ο Υιός του Θεού. Βλέπεις λοιπόν ολόκληρο τον πύργο να είναι συνδεδεμένος με τον βράχο, σαν να έγινε από μια πέτρα. Έτσι και εκείνοι, που πιστεύουν στον Θεό δια του Υιού του, έχουν εντυθεί αυτό το Πνεύμα. Κοίτα, θα είναι ένα πνεύμα και ένα σώμα» (7). Η εικόνα αυτή, την οποία είχε χρησιμοποιήσει ήδη ο Πέτρος [Α’ Πέτρου 2,1] (Το χωρίο δεν παρατίθεται στο κείμενο. Το σημείο στο οποίο παραπέμπει είναι αυτό: ΑΠΟΘΕΜΕΝΟΙ οὖν πᾶσαν κακίαν καὶ πάντα δόλον καὶ ὑποκρίσεις καὶ φθόνους καὶ πάσας καταλαλιάς;;;) εκφράζει πολύ ωραία, πως ο Χριστός ζωοποιεί τους πιστούς δια του Αγίου Πνεύματος, οι οποίοι παραμένουν μαζί και συνδέονται σε ένα σύνολο από το Άγιο Πνεύμα, ώστε το ένα Πνεύμα των πιστών είναι η ενέργεια του ενός θεϊκού Πνεύματος. Ο Φιρμιλιανός λέει στον Κυπριανό σύντομα και περιεκτικά: «Καθώς μέσα μας μένει ένας και αυτός Κύριος, συνδέει και ενώνει παντού και πάντοτε τους δικούς Του με τον σύνδεσμο της ενότητος» (8). Και ο Ωριγένης λέει: «Από την πληρότητα του Πνεύματος εκχύνεται στις καρδιές των αγίων η πληρότητα της αγάπης, ώστε δια της χάριτος του Αγίου Πνεύματος εκπληρώνεται εκείνος ο λόγος του Κυρίου: Όπως εσύ Πάτερ, είσαι μέσα μου, και εγώ μέσα σου, έτσι και αυτοί να είναι ένα μέσα μας», δια της πληρότητας της αγάπης δηλαδή, που δίδεται από το Άγιο Πνεύμα (9).
Συνεχίζεται
Η ενότητα του πνεύματος της Εκκλησίας
Κεφάλαιο 1: Η μυστική ενότητα
Ο Κλήμης στο σημείο αυτό εκφράζει το πνεύμα του μεγάλου του δασκάλου, το πνεύμα του Παύλου, ο οποίος ονομάζει το σύνολο των πιστών Σώμα Χριστού, παρουσιάζει δηλαδή τον Χριστό ως την εμψυχωτική και οικοδομητική αρχή, προς την οποία (αρχή) οι αληθινοί μαθητές Του σχετίζονται όπως το πνεύμα μέσα στον άνθρωπο προς το σώμα, το οικοδόμημα του, την έκφραση και αποτύπωμα του. Κατά την σύγκριση αυτή δεν επηρεάζεται αρνητικά(5) η ιδιαιτερότητα του πνεύματος, που καθορίζεται με ένα διαφορετικό τρόπο, όπως είναι αυτονόητο, απ’ ότι το σώμα. Η ίδια πεποίθηση βρίσκεται στη βάση, όταν παριστάνεται η σχέση του Χριστού προς το σύνολο των πιστών, προς την Εκκλησία, όπως η σχέση του γαμπρού προς την νύφη, όπου Αυτός θεωρείται ως η γεννητική αρχή, και αυτή ως δεκτική αρχή(6). Όλοι οι πιστοί λοιπόν δομούν το Σώμα του Χριστού, και μεταξύ τους μια πνευματική ενότητα, έτσι όπως η ανώτερη αρχή, από την οποία γεννιέται και δομείται η ενότητα αυτή, είναι μια και η αυτή. Οι ίδιες ιδέες βρίσκονται στον κύκλο εικόνων, όπου ο καλός Ποιμήν του Ερμά αναπαριστά τη δομή της Εκκλησίας. Την παριστάνει με την εικόνα ενός πύργου πάνω σε ένα βράχο, καλά δομημένου, που μπορεί να επεκταθεί, και κατά το κτίσιμο του οποίου, όλα τα κομμάτια τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν, και δεν πετάγονται ως άχρηστα, πρέπει να επιλεχθούν και να προετοιμαστούν από το Άγιο Πνεύμα. Στην εξήγηση των εικόνων του λέει: «Ο βράχος και η πύλη προς τον πύργο είναι ο Υιός του Θεού. Βλέπεις λοιπόν ολόκληρο τον πύργο να είναι συνδεδεμένος με τον βράχο, σαν να έγινε από μια πέτρα. Έτσι και εκείνοι, που πιστεύουν στον Θεό δια του Υιού του, έχουν εντυθεί αυτό το Πνεύμα. Κοίτα, θα είναι ένα πνεύμα και ένα σώμα» (7). Η εικόνα αυτή, την οποία είχε χρησιμοποιήσει ήδη ο Πέτρος [Α’ Πέτρου 2,1] (Το χωρίο δεν παρατίθεται στο κείμενο. Το σημείο στο οποίο παραπέμπει είναι αυτό: ΑΠΟΘΕΜΕΝΟΙ οὖν πᾶσαν κακίαν καὶ πάντα δόλον καὶ ὑποκρίσεις καὶ φθόνους καὶ πάσας καταλαλιάς;;;) εκφράζει πολύ ωραία, πως ο Χριστός ζωοποιεί τους πιστούς δια του Αγίου Πνεύματος, οι οποίοι παραμένουν μαζί και συνδέονται σε ένα σύνολο από το Άγιο Πνεύμα, ώστε το ένα Πνεύμα των πιστών είναι η ενέργεια του ενός θεϊκού Πνεύματος. Ο Φιρμιλιανός λέει στον Κυπριανό σύντομα και περιεκτικά: «Καθώς μέσα μας μένει ένας και αυτός Κύριος, συνδέει και ενώνει παντού και πάντοτε τους δικούς Του με τον σύνδεσμο της ενότητος» (8). Και ο Ωριγένης λέει: «Από την πληρότητα του Πνεύματος εκχύνεται στις καρδιές των αγίων η πληρότητα της αγάπης, ώστε δια της χάριτος του Αγίου Πνεύματος εκπληρώνεται εκείνος ο λόγος του Κυρίου: Όπως εσύ Πάτερ, είσαι μέσα μου, και εγώ μέσα σου, έτσι και αυτοί να είναι ένα μέσα μας», δια της πληρότητας της αγάπης δηλαδή, που δίδεται από το Άγιο Πνεύμα (9).
Συνεχίζεται
ΜΙΑ ΜΑΓΙΚΗ ΕΝΟΤΗΣ Η ΟΠΟΙΑ ΘΑ ΟΝΟΜΑΣΘΕΙ ΣΥΝΑΞΗ Ή ΣΟΜΠΟΡΝΟΣΤ ΧΩΡΙΣ ΤΗΝ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ ΚΑΘΑΡΣΗ ΧΩΡΙΣ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΕΤΑΙ Η ΕΝΟΤΗΣ. ΕΧΕΙ ΚΑΤΑΡΓΗΘΕΙ ΤΟ ΟΣΤΙΣ ΘΕΛΕΙ ΣΑΝ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΗ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ. ΚΑΙ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΘΙΣΤΑΤΑΙ ΚΑΤΙ ΣΑΝ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΟΥ ΔΙΕΠΕΤΑΙ ΑΠΟ ΜΙΑ ΑΡΧΗ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου