ΠΕΡΙ ΕΚΚΟΣΜΙΚΕΥΣΕΩΣ (12)

 Συνεχίζεται από Παρασκευή 8 Δεκεμβρίου 2023

Του A.J NIJK
 

10) Friedrich Gogarten: Εκκοσμίκευση σαν καρπός της χριστιανικής πίστεως. (συνέχεια) 

Ο Γκογκάρτεν βασίζει την δική του «θεολογία τής εκκοσμικεύσεως» σε ένα δόγμα τής δικαιώσεως, το οποίο όμως εννοιολογείται καθαρά μεταρρυθμιστικά και εμπνέεται απευθείας από τον Λούθηρο. «Έτσι συμπεραίνουμε πώς ο άνθρωπος δικαιώνεται χωρίς τα έργα τού νόμου αλλά μόνον μέσω της πίστεως (Ρωμ 3,28). Μ’αυτήν την φράση ομολογείται, με μία απόλυτη αποκλειστικότητα, πώς η σωτηρία του ανθρώπου είναι ο ίδιος ο Θεός και τίποτε και κανένας άλλος. Ο ίδιος ο Θεός ο οποίος απευθύνεται προς αυτόν. Ο ίδιος ο Θεός ο οποίος αναγνωρίζει τον άνθρωπο σαν τον υιό του. Ξεκινώντας λοιπόν από μία τέτοια βάση, «κλασσική» θα λέγαμε, αναπτύσσει ακολούθως το δικό του «δόγμα τής εκκοσμικεύσεως».
Είναι πολύ σημαντικός κατ’αρχάς, ο τρόπος με τον οποίο ο Γκογκάρτεν συνδέει την δικαίωση και την δημιουργία. «Το Πάν συγκλίνει ώστε να αναγνωρίσουμε πώς και με ποιο τρόπο σ’αυτή την έννοια της υιοθεσίας συνδέονται η σχέση του ανθρώπου με τον Θεό και εκείνη με τον κόσμο». Σαν υιός του Θεού ο άνθρωπος είναι «διαφορετικά από το μωρό, ο ενηλικιωμένος και γι’αυτό ο ανεξάρτητος», και σαν υιός του Θεού καλείται να κυριαρχήσει τον κόσμο εν ελευθερία και ευθύνη. Ότι ο Θεός δίνει στον άνθρωπο την κυριαρχία του κόσμου σημαίνει κάτι πολύ περισσότερο από την προσφορά μίας δικής του κυριαρχίας. Με την προσφορά αυτή δίνει στον άνθρωπο «την δυνατότητα της υιοθεσίας». Αυτό σημαίνει πώς «η πιο βαθειά σημασία της σχέσεως του ανθρώπου με τον κόσμο είναι η υιότητα του απέναντι στον Θεό».
Έτσι λοιπόν την Χριστιανική πίστη δεν την αφορά τίποτε άλλο παρά η διατήρηση αυτής της υιότητος. Αυτό που έχει σημασία είναι ο άνθρωπος με την γνώση τού εαυτού του και την μέριμνα για το Είναι του, να παραμένει στην κατάσταση όπου γνωρίζεται και θεραπεύεται από τον Θεό. Μόνον εδώ βρίσκεται το θεμέλιο του προσώπου του. Αυτό και μόνον αυτό είναι εκείνο που μετράει και στην σχέση του ανθρώπου με τον κόσμο επίσης. «Ό,τι και να κάνει ο άνθρωπος σ’αυτή την σχέση, πρέπει να το κάνει σ’αυτό το πνεύμα της υιότητος: η πράξη του πρέπει να είναι τέτοιας φύσεως ώστε να του επιτρέπει να παραμένει στην κατάσταση του υιού».

Αυτό είναι το κύριο χωρίο στην ανάπτυξη της σκέψης του. Η ζωή στον κόσμο προσφέρει στον άνθρωπο την δυνατότητα της διατηρήσεως της δικαιώσεως που του αντιστοιχεί εκ μέρους τού Θεού, και την δυνατότητα να διατηρήσει την κατάστασή τού υιού που του προσεφέρθη εν Χριστώ και μ’αυτή την σημασία να βάλει σε πράξη την πίστη του. Και δεν το κάνει επιδιώκοντας την σωτηρία του στον κόσμο, η οποία σωτηρία συνίσταται στην χάρη με την οποία ο Θεός απευθύνεται σ’αυτόν και μόνον. Χωρίς να προσπαθεί να την κερδίσει από μόνος του, μέσω της δικής του πράξης στον κόσμο και γι’αυτόν τον κόσμο. Δεν υπάρχει πλέον η ανάγκη να το προσπαθεί και ο κόσμος του προσεφέρθη για να δείξη ακριβώς πώς δεν το προσπαθεί πλέον. Αυτό σημαίνει πώς στην πίστη ο άνθρωπος καλείται να τοποθετηθεί ελεύθερα απέναντι στον κόσμο, να διατηρήσει μία αντικειμενική σχέση με τον κόσμο, να επιτρέψει ακριβώς στον κόσμο να είναι κόσμος και τίποτε άλλο. Ο κόσμος «κοσμικεύτηκε» από την Χριστιανική πίστη. «Κοσμίκευση του κόσμου, κάτι που σημαίνει ότι σε όλες τις περιπτώσεις και κάτω από όλες τις απόψεις και σε ότι του ανήκει είναι και παραμένει αυτό που είναι, κόσμος ακριβώς». [Συνέβη κάτι σαν απομάγευση, απομυθοποίηση του κόσμου].
Ο άνθρωπος πρέπει να συνεχίσει να λογαριάζει τις «δυνάμεις τής τάξεως του κόσμου», αλλά αυτές δεν είναι πλέον γι’αυτόν «δημιουργικές δυνάμεις», αλλά κτίσματα, και σ’αυτή ακριβώς την συνειδητοποίηση αυτός είναι ελεύθερος να χρησιμοποιήσει τον νόμο σαν δημιούργημα, όπου δεν αναφέρεται πλέον στην σωτηρία, στην ολότητα, ούτε του ανθρώπου ούτε του κόσμου. Αυτός μπορεί να χειριστεί τον κόσμο και τις δυνάμεις του σαν υιός, σαν ώριμος άνθρωπος, εν ελευθερία και ευθύνη, καθοδηγούμενος από την δική του λογική, χωρίς να εξαρτάται από την χρήση αυτή, η σωτηρία του[ είναι ήδη σωσμένος.Καί όποιος προσπαθεί νά σωθεί είναι εδωλολάτρης,ξεπερασμένος. Ο Χριστιανός είναι ένας σωτήρας ο ίδιος, εις τύπον καί τόπον Χριστού.Σήμερα π.χ. ψευτοχριστιανοί υποδύονται τούς σωτήρες τής εκκλησίας.] «Έτσι λοιπόν τα έργα τα οποία πρέπει να εκτελέσει ο άνθρωπος σαν υιός, διεκπεραιώνοντας την κληρονομιά του, είναι υποκείμενα στον νόμο κάτω από δύο πλευρές.
Από το ένα μέρος, πρέπει να πράξει σύμφωνα με την τάξη τού κόσμου, εκτελώντας έτσι «το καλό και ευχάριστο και τέλειο», έτσι όπως μπορεί να το αναγνωρίσει η ανθρώπινη αίσθηση και η κρίση και δοκιμασία του (δοκιμάζειν, Ρωμ 12,2). Από το άλλο πρέπει να πραγματοποιήσει με τα έργα του τον νόμο μ’αυτή την έννοια, ότι τα πραγματοποιεί μέσα στην πίστη. Δηλαδή ότι αυτός κάνοντας αυτά τα έργα παραμένει μέσα στην ελευθερία μπροστά στον Θεό, που είναι τής αρμοδιότητος του σαν υιού και έτσι αποδεικνύει την πίστη του ! Όλες οι καινοδιαθηκικές παραινέσεις είναι, σύμφωνα με την σκέψη του Γκορκάρτεν, μ’αυτόν τον τρόπο, κατευθυνόμενες να «φροντίσουν από τον άνθρωπο, το ότι είναι υιός και από τον κόσμο, ότι είναι δημιούργημα».
Ειδωμένη μ’αυτόν τον τρόπο, η Χριστιανική πίστη σημαίνει «την πορεία προς την εκκοσμίκευση», την βάση για την κυριαρχία στον κόσμο και στις ενέργειες του, τις οποίες αργότερα το ανθρώπινο πνεύμα, θα είχε κατακτήσει,σημαίνει το τέλος μίας συστάσεως του κόσμου, αρχαίας Χιλιάδων ετών. Δηλαδή της μυθικής συστάσεως. Σ’αυτή την μυθική σύσταση του κόσμου ο άνθρωπος ζούσε σαν έγκλειστος μέσα στον κόσμο. Σ’αυτόν και στην απομόνωση του στον εαυτό του είχε το πολίτευμα του, την πατρίδα του, σε αντίθεση με τον Χριστιανό, για τον οποίο η πατρίδα βρίσκεται, όπως λέει στους Φιλ. 3,20, εν ουρανοίς, δηλαδή κοντά στον Θεό.
Στην εκκοσμίκευση επιδιώκεται η ελευθερία του ανθρώπου απέναντι στον κόσμο και η κυριαρχία πάνω του που είναι μία συνέπεια της ελευθερίας, κατακτημένης στην πίστη, του υιού προς τον Πατέρα και μέσω του οποίου ο μυθικός κόσμος μεταλλάσσεται στον ιστορικό κόσμο. Μ’αυτή την επιδίωξη ο κόσμος εκκοσμικεύεται…ο κόσμος και όλα όσα υπάρχουν σ’αυτόν τώρα πια είναι κάτι, μπορούμε να πούμε, Φυσικό. Είναι μόνον κόσμος, κοσμικός κόσμος.
[Όπως βλέπουμε σιγά-σιγά φανερώνεται το μυστικό τής εκκοσμικεύσεως καί είναι το Εγώ-Χριστός. Κάθε πιστός σαν υιός Θεού, με την αρωγή του Αγίου Πνεύματος σώζει τον κόσμο βάζοντας τον στην ιστορία, όπως ο Χριστός έσωσε τον άνθρωπο βάζοντας τον στην ιστορία. Η ιστορία είναι το νέο, η αποκορύφωση της δημιουργίας και της δημιουργικότητος.

[Ιδού ιστορικά ποιώ πάντα! Συνειδητά! Ολη η νεοορθοδοξία. ].

Συνεχίζεται  

Αμέθυστος