Παρασκευή 21 Ιουνίου 2024

Lucrezia Fava-Von Herrmann: Συνέντευξη για τον Χάιντεγκερ και τη Γνώση (2)

 Συνέχεια από: Δευτέρα 17 Ιουνίου 2024

                                                      
Lucrezia Fava - Συνέντευξη με τον καθηγητή von Herrmann για τον Χάιντεγκερ και τη Γνώση

Lucrezia Fava: 1) Η έρευνά μου θα ήθελε να διερευνήσει και να δείξει πώς η σκέψη του Χάιντεγκερ ωριμάζει από μια έμμεση Γνωστική ερμηνεία της ύπαρξης, η οποία επηρεάζει και εδραιώνεται κυρίως στην ανάλυση της Kehre (στροφής) και της αλήθειας ως ουσία του Είναι (Seyn). Σας ζητώ λοιπόν, πρώτα απ' όλα, να διευκρινίσετε τη σημασία αυτού του σταδίου στον Χάιντεγκερ: το σημείο καμπής του Είναι και της ανάλυσης της αλήθειας ως ενιαίας δυναμικής απόκρυψης και αποκάλυψης του Είναι. 

Friedrich-Wilhelm von Herrmann: Όσον αφορά το πρώτο ερώτημα: αυτό που σας εξέθεσα: η στροφή από το οριζόντιο-υπερβατικό Seinsfrage στο ιστορικό-τελικό Seinsfrage χαρακτηρίζεται ως Kehre (στροφή). Με αυτή τη στροφή η πρώτη επεξεργασία του ερωτήματος μεταβάλλεται στη δεύτερη επεξεργασία, άρα στο ερώτημα για την ουσιαστική μονιμότητα [Wesung] της αλήθειας του Seyn [νοούμενου] ως Er-eignis. (Αλλά και στην οριζόντια-υπερβατική πορεία του Seinsfrage υπάρχει μια ιδιαίτερη στροφή: η μετατόπιση από το "είναι (Dasein, esserci) και τη χρονικότητα" στο "χρόνο και το είναι". Αυτή, σύμφωνα με το σχήμα υποδιαίρεσης του Sein und Zeit (Είναι και χρόνος), είναι η μετάβαση από τη δεύτερη ενότητα 'Dasein und Zeitlichkeit' στην τρίτη ενότητα 'Zeit und Sein', μια τρίτη ενότητα που ο Χάιντεγκερ δεν δημοσίευσε το 1927. Ωστόσο, ο Χάιντεγκερ ανέπτυξε το θέμα της τρίτης ενότητας στο θερινό εξάμηνο του 1927, στο εκτενές και συστηματικό μάθημά του Die Grundprobleme der Phänomenologie (Τα βασικά προβλήματα της φαινομενολογίας). Την επεξεργασία αυτή του "Zeit und Sein" την ονομάζει "Neue Ausarbeitung des 3. Abschnittes von Sein und Zeit' (Νέα επεξεργασία της 3ης ενότητας του Είναι και Χρόνος), νέα, επειδή βρήκε την πρώτη έκδοση ανεπαρκή από την άποψη της γλώσσας και μάλιστα την κατέστρεψε. Σε αυτή τη μετατόπιση από το "είναι και χρονικότητα" στο "χρόνος και είναι" βρίσκεται η απάντηση στο ερώτημα για το νόημα του όντος ως τέτοιο, ένα νόημα που ξεδιπλώνεται στο χώρο της διπλής διαστατικότητας του ξεδιπλώματος - το "εδώ" - που είναι ο οριζόντιος χρόνος που ανήκει στην Zeitlichkeit (Χρονικότητα) και αναφέρεται από τον Χάιντεγκερ ως Temporalität). 

Ωστόσο, μετά τη στροφή από το οριζόντιο-υπερβατικό μονοπάτι του Sein und Zeit στο ιστορικό-τελικό μονοπάτι που περιγράφεται στα Beiträge zur Philosophie (Vom Ereignis) (GA 65) [Συμβολές στη φιλοσοφία  (περί του ιδιοσυμβάντος)], το προηγούμενο μονοπάτι δεν στιγματίζεται ως λανθασμένο και πλέον άνευ σημασίας: το μονοπάτι του Sein und Zeit, μαζί με το Grundprobleme der Phänomenologie (Gesamtausgabe Bd. 24), διατηρεί επίσης την αλήθεια και τη σημασία του. Με αυτό απάντησα στο πρώτο ερώτημα. 

Lucrezia Fava: 2) Στην εργασία μου, αποκλίνω από τη θέση του Hans Jonas, σύμφωνα με την οποία είναι δυνατόν να εντοπιστεί μόνο μια μηδενιστική και επομένως γνωστικιστική θέση στον πρώιμο Χάιντεγκερ• μια θέση για την οποία το Είναι και ο Χρόνος θα ήταν η πιο εντυπωσιακή και επεξηγηματική μαρτυρία. Η αντίληψη, στη διάθεση της αγωνίας, της δικής μας ριζικής εξωστρέφειας προς τον κόσμο, της απουσίας ενός αυθεντικού παρόντος που διαρκεί στο χρόνο και δεν περιορίζεται στη στιγμή της οντολογικής-υπαρξιακής κατανόησης του Dasein, ο εξαναγκασμός στο πεπερασμένο και σε μια ζωή που σε πρώτη φάση και στο μεγαλύτερο μέρος της είναι πάντα βυθισμένη στην αναυθεντικότητα, άρα οι υπαρξιακότητες της απόρριψης, της κατάθλιψης και της φθοράς, η αδιαφορία για τη Φύση (χαρακτηριστική του υπαρξισμού), είναι οι γενικές έννοιες, κατά την ανάλυση του Jonas, που συνοψίζουν τον γνωστικό μηδενισμό του Heidegger. Ποια είναι η γνώμη σας για τη θέση του Jonas; 

Friedrich-Wilhelm von Herrmann: Το δεύτερο ερώτημά σας με παραπέμπει στη Γνωστική ερμηνεία του Hans Jonas για την ανάλυση της αγωνίας του Χάιντεγκερ στο Sein und Zeit. Στο Was ist Metaphysik; η ανάλυση της αγωνίας εμβαθύνεται στο θεμελιώδες οντολογικό επίπεδο, σημειώνοντας πώς το γίγνεσθαι του τίποτα [des Nichtens] ανήκει στην πλήρη ουσία της εκδίπλωσης του όντος. Από τη μία πλευρά, το γίγνεσθαι του μηδενός, ως διάλυση της ολότητας του όντος από τη γνώριμη σχέση στην οποία αναδύθηκε μέχρι τώρα, είναι κάτι που απωθείται από τον εαυτό του. Από την άλλη πλευρά, όμως, σε αυτή την απώθηση, υπάρχει μια αναφορά πίσω στο ον στην ολότητά του που αραιώνει τον εαυτό του. Στο Was ist Metaphysik? ο Χάιντεγκερ συνοψίζει ακριβώς αυτό το διπλό αλλά μοναδικό συμβάν στη φράση "η απώθηση παραπέμπει πίσω στην οντότητα στην ολότητά της που αραιώνει τον εαυτό της". Αλλά γι' αυτό λέγεται επίσης: το απωθητικό παραπέμπει πίσω σ' αυτή την οντότητα που αποκαλύπτεται "στην πλήρη και κρυμμένη μέχρι τώρα αλλοτρίωσή της ως το εντελώς άλλο μπροστά στο μηδέν". Αλλά αυτό σημαίνει: στην εκδίπλωση της οντότητας στην ολότητά της, η μέχρι τώρα οικεία αποκάλυψη [Enthülltheit] της οντότητας μετατοπίζεται κατά τρόπο ώστε η οντότητα να υποχωρεί σε μια ανησυχητική αδιαφορία, η οποία πλέον δεν παρέχει έδαφος και δεν προσφέρει κανένα στήριγμα. Σε αυτή την πρώτη εμφάνιση της μηδενισμού, η προηγούμενη προφανής φύση της οντότητας καταρρέει. Αλλά η οντότητα, που απομακρύνεται έτσι από εμένα στην ολότητά της, δεν παραμένει σε μια απλή βύθιση και διάλυση. Στην πραγματικότητα, ένα δεύτερο γνώρισμα ανήκει επίσης στο πρώτο γνώρισμα της εμφάνισης του εξευγενισμού, όπου ο εξευγενισμός, παρουσιάζοντας την οντότητα στην αραίωσή της, κάνει την οντότητα να μου απευθύνεται με νέο τρόπο σε μια τέτοια φυγή: ο εξευγενισμός επιτρέπει στην οντότητα να ξαναβρεθεί με έναν άλλο τρόπο. Μόνο τώρα, αφού έχει σπάσει ο τρόπος με τον οποίο το ον είχε ανακαλυφθεί στην προφανή του μορφή, το ον μου παρουσιάζεται, στην αποκάλυψή του ως ένα ον ξένο προς εμένα. Αυτό που ανακαλύφθηκε ως οντότητα, στην προφανή του φύση, παρέμενε κρυμμένο. Αυτό το διπλό γεγονός, κατά το οποίο το ον δεν εμφανίζεται πλέον στην προφάνεια του και στη συνέχεια παρουσιάζεται στο αρχικό του ον-ανακαλυφθέν, δεν πρέπει να χαρακτηρίζεται ούτε ως "μηδενισμός" ούτε ως "γνωστικός μηδενισμός". Ο "μηδενισμός" έχει ουσιαστικά μόνο αρνητικό χαρακτήρα, ενώ ο μηδενισμός που συμβαίνει στη διάθεση της αγωνίας απλώς εξαφανίζει την προφανή και υπό αυτή την έννοια απαρατήρητη μη αρχική αποκάλυψη (ή αποκάλυψη), προς όφελος μιας μετασχηματισμένης, αρχικής αποκάλυψης. 

Η φαινομενολογική ανάλυση της συναισθηματικής διάθεσης της αγωνίας από τον Χάιντεγκερ είναι μια ερμηνευτική ανάλυση, εφόσον το αναλυτικό μάτι δεν κοιτάζει μια τέτοια διάθεση με μια προκατασκευασμένη άποψη για την αγωνία, αλλά μελετά σε βάθος την αισθητή διάθεση ως τέτοια, την συλλαμβάνει με το βλέμμα του και ερμηνεύει όσα συμβαίνουν σε αυτήν. Στη δεκαετία του 1980, ο Emmanuel Lévinas, με αφορμή το Sein und Zeit και τις ερμηνευτικές-φαινομενολογικές αναλύσεις του, είπε ότι ο Heidegger έφτασε εδώ στην κορυφή της φαινομενολογίας! 

Συνεχίζεται

https://www.academia.edu/43573578/Von_Herrmann_intervista_su_Heidegger_e_la_Gnosi


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου