Αγ. Γρηγόριος Νύσσης - Λόγος Κατηχητικός Ο Μέγας (11)

Συνέχεια από: Κυριακή, 22 Αυγούστου 2021

ΛΟΓΟΣ ΚΑΤΗΧΗΤΙΚΟΣ Ο ΜΕΓΑΣ

Κεφάλαιο 11

1.Εάν δε ζητείς να μάθεις πως αναμιγνύεται η θεότης προς το ανθρώπινον, προ τούτου είναι καιρός να ερευνήσεις ποια είναι η συμφυΐα της ψυχής προς το σώμα. Εάν δε αγνοείται ο τρόπος καθ’ όν ενούται η ψυχή σου με το σώμα τότε οπωσδήποτε να μη νομίζεις ότι δύνασαι να κατανοήσεις και εκείνο. Αλλ’ όπως εδώ εμείς πιστεύουμε ότι και κάτι άλλο ξεχωριστό από το σώμα είναι η ψυχή, εκ του γεγονότος ότι, όταν χωρισθεί από την ψυχή η σάρξ (το σώμα) νεκρώνεται και μένει άνευ ενεργείας, και τον τρόπον τής ενώσεως άγνοουμε, έτσι και εκεί, ομολογούμε ότι διαφέρει μεν ως προς την μεγαλοπρέπεια η θεία φύσις από την θνητή και πρόσκαιρη, αλλά δεν δυνάμεθα να αντιληφθούμε τον τρόπον καθ’ όν συνηνώθη η θεότης προς το ανθρώπινον. Δεν αμφιβάλλουμε βεβαίως λόγω των ιστορουμένων θαυμάτων ότι εγεννήθη ο Θεός εις φύσιν ανθρώπου, το πώς δε συνέβη τούτο, παραιτούμεθα να διερευνήσουμε, διότι είναι πέραν της πορείας των συλλογισμών μας.

2. Άλλωστε, αν και πιστεύουμε ότι πάντα τα σωματικά και τα νοητά όντα (πάσα η σωματική και νοητή γέννησις) έλαβε υπόστασιν από την ασώματον και άκτιστον φύσιν (του Θεού), όμως δεν συνεξετάζουμε μαζί με την πίστιν μας περι τούτων το από πού και πώς προήλθαν, αλλά παραδεχόμενοι το ότι έγιναν, αφήνουμε ανεξέταστο τον τρόπον της συστάσεως του παντός, διότι είναι καθ’ ολοκληρίαν άρρητος (ανέκφραστος) και ανερμήνευτος.

Το πρωτότυπο κείμενο

Κεφάλαιο 11 

1. Εἰ δὲ ζητεῖς πῶς κατακιρνᾶται θεότης πρὸς τὸ ἀν θρώπινον, ὥρα σοι πρὸ τούτου ζητεῖν τί πρὸς τὴν σάρκα τῆς ψυχῆς ἡ συμφυία. εἰ δὲ τῆς σῆς ἀγνοεῖται ψυχῆς ὁ τρόπος, καθ' ὃν ἑνοῦται τῷ σώματι, μηδὲ ἐκεῖνο πάντως οἴου δεῖν ἐντὸς γενέσθαι τῆς σῆς καταλήψεως· ἀλλ' ὥσπερ ἐνταῦθα καὶ ἕτερον εἶναί τι παρὰ τὸ σῶμα τὴν ψυχὴν πεπιστεύ καμεν ἐκ τοῦ μονωθεῖσαν τῆς ψυχῆς τὴν σάρκα νεκράν τε καὶ ἀνενέργητον γίνεσθαι, καὶ τὸν τῆς ἑνώσεως οὐκ ἐπι γινώσκομεν τρόπον, οὕτω κἀκεῖ διαφέρειν μὲν ἐπὶ τὸ μεγαλοπρεπέστερον τὴν θείαν φύσιν πρὸς τὴν θνητὴν καὶ ἐπίκηρον ὁμολογοῦμεν, τὸν δὲ τῆς ἀνακράσεως τρόπον τοῦ θείου πρὸς τὸν ἄνθρωπον συνιδεῖν οὐ χωροῦμεν. ἀλλὰ τὸ μὲν γεγενῆσθαι θεὸν ἐν ἀνθρώπου φύσει διὰ τῶν ἱστο ρουμένων θαυμάτων οὐκ ἀμφιβάλλομεν, τὸ δ' ὅπως, ὡς μεῖζον ἢ κατὰ λογισμῶν ἔφοδον, διερευνᾷν παραιτούμεθα. 

2. Οὐδὲ γὰρ πᾶσαν τὴν σωματικήν τε καὶ νοητὴν κτίσιν παρὰ τῆς ἀσωμάτου τε καὶ ἀκτίστου φύσεως ὑποστῆναι πιστεύοντες, τὸ πόθεν ἢ τὸ πῶς τῇ περὶ τούτων πίστει συνεξετάζομεν. ἀλλὰ τὸ γεγενῆσθαι παραδεχόμενοι, ἀπολυπραγμόνητον τὸν τρόπον τῆς τοῦ παντὸς συστάσεως καταλείπομεν, ὡς ἄρρητον παντάπασιν ὄντα καὶ ἀνερμήνευτον.