του Marcello Veneziani
Ποιά είναι η προσωπικότης τής χρονιάς τού λήγοντος 2023; Φέτος η ανθρώπινη παρέα δεν έβγαλε έναν απόλυτο πρωταγωνιστή, αλλά πολλούς δευτεραγωνιστές, και πολλοί εξαφανίστηκαν. Οπότε, αν θέλουμε να είμαστε αντικειμενικοί και καθολικοί, πρέπει να παραδεχτούμε: ο παγκόσμιος χαρακτήρας της χρονιάς είναι η τεχνητή νοημοσύνη A.I., που δεν είναι o βρυχηθμός ενός γαϊδάρου, αλλά η Τεχνητή Νοημοσύνη. Είναι αυτή, είναι αυτό, είναι αυτή, δεν ξέρω πώς να την ορίσω, η αληθινή βασίλισσα της χρονιάς που φεύγει και ίσως όχι μόνο. Η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν έχει συζητηθεί ποτέ τόσο πολύ όσο φέτος, παρόλο που μαίνεται εδώ και κάποια χρόνια. Ποτέ δεν έχουν γραφτεί, ειπωθεί, ευλογηθεί και καταραστεί τόσα πολλά για αυτήν και την Αντικατάσταση που γίνεται μέσω αυτής της παλιάς, κατεστραμμένης ανθρωπότητας, που έχει αυξηθεί πάρα πολύ σε αριθμό, έχει μειωθεί σε βάρος, για να μην αναφέρουμε το κύρος. Η ανθρωπότητα έχει καταλήξει ανάμεσα σε έναν αστερίσκο και ένα σύμβολο #, δηλαδή, έξω από μια μεταφορά πληκτρολογίου smartphone, μεταξύ της άρνησης της φύσης και της συμβολικής υιοθέτησης του αστερίσκου για να δηλώσει την πλήρη αντιστρεψιμότητα, παροδικότητα και ασημαντότητα της ταυτότητας φύλου. Kαι η ακύρωση της ιστορίας, της παράδοσης, του πολιτισμού, της πραγματικότητας. Το πρώτο ονομάζεται schwa ακρωνύμιο, το δεύτερο στη μαγική φόρμουλα της κουλτούρας τής ακύρωσης, δύο παράλληλες και συγκλίνουσες μορφές αυτοκαταστροφικής ανοησίας, και ότι είναι παράλληλες και συγχρόνως συγκλίνουσες επιβεβαιώνει τό αβάσιμο και την ανοησία τους.
Αλλά το τελικό αποτέλεσμα αυτής της διπλής βλακείας είναι ότι αντί για την ανθρωπότητα, ο απόλυτος πρωταγωνιστής του τελευταίου έτους, με θέα το μέλλον, είναι η Τεχνητή Νοημοσύνη και ο συνοδός της, το ρομπότ. Πράγματι, για την ακρίβεια, η ανθρωπότητα συνθλίβεται ανάμεσα σε δύο τρέλες: τήν μηχανικότητα και τήν ζωωδικότητα. Γινόμαστε μια περιττή γέφυρα μεταξύ των δύο ακτών: του ρομπότ και του ζώου που φαίνονται καλύτερα από εμάς.
Κατάλαβα ότι φτάσαμε σε ένα σημείο χωρίς επιστροφή στον αγώνα προς το υποκατάστατο ρομπότ που αντικαθιστά τον άνθρωπο, όταν είδα ότι ακόμη και οι καραμπινιέροι έχουν υιοθετήσει τη Saetta, το τετράποδο ρομπότ καραμπινιέρο, ευκίνητο και απλό, ικανό να τα καταφέρει στη θέση των ανθρώπινων συναδέλφων του, με επαγγελματισμό, πίστη, ακρίβεια και αυταπάρνηση που δεν φαντάζεσαι. Περπατάει λίγο περίεργα, το τεχνολογικό τετράποδο, μοιάζει σχεδόν με μεγάλο καβούρι κι ας είναι ντυμένο στα χρώματα του Στρατού. Αλλά είναι η πιστή ενιαία αναπαράσταση της Τεχνητής Νοημοσύνης ανά τους αιώνες. Σε άλλες εποχές, όταν τα αστεία για την αστυνομία ήταν αχαλίνωτα, θα έλεγαν ότι η ρομποτική μπορεί να κερδίσει εύκολα εάν στοχεύει να αντικαταστήσει τη νοημοσύνη ενός αστυνομικού. Ανέκδοτα που είχαν επιτυχία αρκεί να θεωρούνταν ασεβή και εξωφρενικά. Aλλά αφού οι πρώτοι που τους τά είπαν έγιναν οι ίδιοι οι καραμπινιέροι, οι οποίοι επέδειξαν έτσι μια υγιή αίσθηση αυτοειρωνείας, έγινε κατανοητό ότι δεν είχαν πια κανένα λόγο να υπάρχουν και να οργίζονται ενάντια στό Σώμα τής Αστυνομίας. Αλλά τώρα έρχεται η Saetta και επιστρέφουμε στην κορυφή.
Μερικές φορές έχω την εντύπωση ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη θα είχε συμπεριφερθεί καλύτερα σε πολλές καταστάσεις που βιώνουμε, αντικαθιστώντας την ηγεσία, τις κυβερνήσεις, τους τραπεζίτες και τον στρατό. H ευφυής βλακεία της ανθρωπότητας σε κάνει μερικές φορές να επικαλεστείς τά ρομπότ.
Γυρίζω και αστειεύομαι γι' αυτό, προτιμώ να πάω με το παράδοξο για να μην πω την αλήθεια: αλλά η πνευματική ηγεμονία της Τεχνητής Νοημοσύνης, που σωστά υποδεικνύεται ως ο χαρακτήρας της χρονιάς, είναι μια ήττα που δεν πρέπει να μας κάνει περήφανους. Είναι εύκολο να πούμε ότι σε κάθε περίπτωση είναι προϊόν του ανθρώπου και επομένως η δόξα του στην πραγματικότητα αντανακλάται μόνο, δευτερεύουσα, υποταγμένη σε αυτούς που το δημιούργησαν. Βλέποντας όμως την προοδευτική απαλλοτρίωση/αποποίηση λειτουργιών, διαδικασιών και σκέψεων, με τη σχετική μεταφορά από το ανθρώπινο στο τεχνητό, έχεις την ξεκάθαρη αίσθηση ότι από εδώ και πέρα δεν θα αναρωτιόμαστε πια ποιανού κόρη είναι η Τεχνητή Νοημοσύνη, γιατί είναι τώρα ενήλικη και σε διαδικασία ανεξαρτησίας. Η Τεχνητή Νοημοσύνη φεύγει από το σπίτι της οικογένειας και πηγαίνει να ζήσει μόνη της, ως μόνη ή μαζί με άλλες τεχνητές νοημοσύνες. Η μαθητεία κοντεύει να τελειώσει, σύντομα θα ξεκινήσει τη δική της επιχείρηση.
Κάποιος επιμένει να λέει ότι έχουμε μόνο να κερδίσουμε, θα αποφορτίσουμε πολλές λειτουργίες, εργασίες και άχαρες προσπάθειες πάνω της. Αλλά δεν έχετε καταλάβει ότι όταν αδειάσει ο άνθρωπος από κάθε καθήκον, αποστολή, λειτουργία, ο άνθρωπος πρώτα θα εξαρτηθεί από την πρώτη και μετά θα γίνει πρώτα άσχετος, μετά περιττός, τελικά επιβλαβής, εμπόδιο στην ελεύθερη και ισχυρή επέκταση της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Ο Λένιν έγραψε κάποτε ότι ο καπιταλισμός θα πρόσφερε στο προλεταριάτο ένα σχοινί με το οποίο θα κρεμόταν. Η ιστορία δεν πήγε ακριβώς έτσι, αλλά δεν είναι αδύνατο να φανταστεί κανείς ότι ο άνθρωπος παρέχει στην Τεχνητή Νοημοσύνη το κλειδί, το τσιπ, με το οποίο θα διαγραφεί.
Θα υπάρξει μια στιγμή που δεν θα παρατηρούμε πλέον αυτή τη διαδικασία, δεν θα νιώθουμε την ανάγκη να την καταγγείλουμε ή ακόμα και να την κοινοποιήσουμε: εκείνη η στιγμή θα υποδηλώνει την απενεργοποίηση ή το πέρασμα από το ανθρώπινο-φυσικό στο τεχνητό-τεχνολογικό, τη στιγμή που ο άνθρωπος θα σβήσει και τη θέση του θα πάρει η ΑΙ. Αλλά μόλις συμβεί θα έχουμε πάψει να ανησυχούμε για αυτό, γιατί η κριτική, προγνωστική μας ικανότητα θα απενεργοποιηθεί, καθώς και η ικανότητά μας να καθοδηγούμε τη διαδικασία, να την προσανατολίζουμε.
Όχι, δεν υπάρχει μοιρολατρία σε αυτά που λέω, και δεν υπάρχει καν Λουδισμός ή προγονικό μίσος και φόβος για τη μηχανή και για το μέλλον.
Δεν υπάρχει καν η πεποίθηση ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι κακή. Αντίθετα, τα αποτελέσματα που αποκομίζουμε μέσω της είναι εκπληκτικά, πολλά πλεονεκτήματα από τα οποία ήδη επωφελούμαστε είναι αναμφίβολα θετικά. Όχι, αυτό που μας ανησυχεί περισσότερο δεν είναι η πρόοδος της τεχνητής νοημοσύνης αλλά η υποχώρηση της ανθρώπινης νοημοσύνης. Δεν είμαστε σε θέση να τήν κυβερνήσουμε. Θα εξηγήσουμε καλύτερα το νόημά του σύντομα. Εν τω μεταξύ, εκμεταλλευόμενοι το κέφι των Χριστουγέννων, ας γιορτάζουσε την τεχνητή νοημοσύνη, τον χαρακτήρα της χρονιάς.
Ωστόσο, αν με σταματήσει ο ταξίαρχος Saetta, θα μιλήσω μόνο παρουσία της Alexa.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου