Συνέχεια από Σάββατο, 28 Αυγούστου 2010
Κεφάλαιο 36
Περί όσων ο ιερεύς βοά προς το πλήθος όταν υψώνει τα άγια, και γι' όσα το πλήθος άπαντα προς αυτόν
1. Τώρα ο ιερεύς πρόκειται να πλησιάσει προς την αγία τράπεζα και να κοινωνήσει και να προσκαλέσει και άλλους να κοινωνήσουν. Διότι δεν επιτρέπεται σε όλους γενικά η κοινωνία των μυστηρίων, γι' αυτό και ο ιερεύς δεν καλεί όλους• αλλά, παίρνοντας στα χέρια του τον ζωοποιό άρτο, τον σηκώνει ψηλά και τον δείχνει, προσκαλώντας στη μετουσία (μετάληψη) τους άξιους να κοινωνήσουν. Λέγοντας «Τα άγια τοις αγίοις» είναι σαν να λέγει: «Ιδού ο άρτος της ζωής, τον βλέπετε. Ελάτε λοιπόν να μεταλάβετε. Όχι όμως όλοι, αλλά όποιος είναι άγιος. Διότι τα άγια επιτρέπονται μόνο στους αγίους». Αγίους εδώ εννοεί εκείνους που είναι τέλειοι στην αρετή, αλλά κι εκείνους που αγωνίζονται να φτάσουν σ' αυτή την τελειότητα, αλλά ακόμη υστερούν. Διότι και αυτούς τίποτε δεν τους εμποδίζει να αγιάζονται καθώς μετέχουν των μυστηρίων, και να είναι από αυτή την άποψη άγιοι. Όπως και η Εκκλησία όλη λέγεται αγία• και όπως ο μακάριος Απόστολος γράφοντας προς ολόκληρη Χριστιανική κοινότητα λέγει: «Αδελφοί άγιοι, μέτοχοι της επουράνιου κλήσεως». Διότι ονομάζονται άγιοι από τον Άγιο του οποίου είναι μέτοχοι, και από το σώμα και το αίμα το οποίο κοινωνούν. Διότι είμαστε μέλη εκείνου του σώματος, σάρκες από τις σάρκες Του, οστά από τα οστά Του, και όσο είμαστε ενωμένοι μαζί Του και διατηρούμε αυτή τη συνάρθρωση, ζούμε αντλώντας δια των μυστηρίων τη ζωή και τον αγιασμό από εκείνη την Κεφαλή και την Καρδιά. Όταν όμως αποσπασθούμε και αποξενωθούμε από την ολότητα του παναγίου Σώματος, μάταια γευόμαστε τα ιερά μυστήρια, διότι η ζωή δεν φτάνει προς τα νεκρά και αποκομμένα μέλη.
2. Τί είναι εκείνο που αποκόβει αυτά τα μέλη από το άγιο εκείνο Σώμα; «Οι αμαρτίες σας, λέγει, στέκονται εμπόδιο ανάμεσα σ' εμένα και σας».
3. Τί λοιπόν; Κάθε αμαρτία νεκρώνει τον άνθρωπο;
4. Καθόλου, αλλά μόνο η θανάσιμη αμαρτία. Γι' αυτό και λέγεται "προς θάνατον". Διότι υπάρχει και αμαρτία "ου προς θάνατον", σύμφωνα με τον μακάριο Ιωάννη. Γι' αυτό οι βαπτισμένοι, αν δεν πέφτουν σε θανάσιμα αμαρτήματα που τους χωρίζουν από τον Χρίστο και επιφέρουν θάνατο, δεν έχουν κανένα εμπόδιο να κοινωνούν και να μετέχουν του αγιασμού• διότι και στην πραγματικότητα και στην ονομασία εξακολουθούν να είναι ζωντανά μέλη, ενωμένα με την Κεφαλή.
5. Γι' αυτό στην εκφώνηση του ιερέως: «Τα άγια τοις αγίοις», οι πιστοί αποκρίνονται δυνατά: «Εις άγιος, εις Κύριος Ιησούς Χριστός, εις δόξαν Θεού Πατρός». Διότι κανένας δεν έχει την αγιότητα από τον εαυτό του, ούτε αυτή είναι έργο ανθρώπινης αρετής, αλλά όλοι παίρνουν την αγιότητα από Εκείνον και για Εκείνον. Αν βάλεις πολλούς καθρέφτες κάτω από τον ήλιο, όλοι λάμπουν και ακτινοβολούν και νομίζεις ότι βλέπεις πολλούς ήλιους, στην πραγματικότητα όμως ένας είναι ο ήλιος που αστράφτει μέσα σε όλους. Έτσι και ο μόνος Άγιος, ο Χριστός, εκχεόμενος εις τους πιστούς, φαίνεται μεν σε πολλές ψυχές και πολλούς δείχνει αγίους, εντούτοις Αυτός είναι ο ένας και μοναδικός Άγιος. Και τούτο μάλιστα «εις δόξαν Θεου Πατρός». Διότι τον Θεό κανένας δεν τον δόξασε όπως έπρεπε (γι' αυτό και ονειδίζοντας τους Ιουδαίους έλεγε: «Αν είμαι Θεός, που είναι η δόξα που έπρεπε να μου αποδίδετε;») αλλά μόνο ο Μονογενής απέδωσε σ' Αυτόν την οφειλόμενη δόξα. Γι' αυτό και όταν έφτασε στο πάθος, έλεγε προς τον Πατέρα: «Εγώ σε εδόξασα επάνω στη γη». Με ποιόν τρόπο τον εδόξασε; Όχι με άλλον τρόπο, παρά φανερώνοντας στους ανθρώπους την αγιότητα του Πατέρα. Και αυτό το έκανε με το να φανεί ο ίδιος άγιος, όπως είναι άγιος και ο Πατέρας. Γι’ αυτό είτε θεωρήσουμε τον Πατέρα, τον Θεό αυτού του αγίου (της ανθρωπότητας του Χριστού), η λαμπρότης του Υιού είναι η δόξα του Πατρός. Είτε ως Θεό νοήσουμε τον Υιό μέσα στην ανθρωπότητα, πάλι η αξία ή η αρετή του δημιουργήματος είναι ξανά η δόξα του Δημιουργού.
Κεφάλαιο 37
Τί σημαίνει το θερμό νερό που εμβάλλεται μέσα στα μυστήρια
1. Αφού λοιπόν ο ιερεύς συγκαλέσει τους πιστούς στο ιερό δείπνο, μεταλαμβάνει πρώτος αυτός και κατόπιν όσοι είναι ιερείς και όσοι είναι γύρω από το θυσιαστήριο. Προηγουμένως όμως εκχύνει θερμό νερό μέσα στο ποτήριο, πράγμα που σημαίνει την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος στην Εκκλησία. Διότι κατήλθε τότε το Άγιο Πνεύμα, όταν τελείωσε ολόκληρη η Οικονομία του Σωτήρος, έτσι και τώρα επιδημεί (κατέρχεται), για όσους κοινωνούν αυτά αξίως, αφού η θυσία έχει προσφερθεί και τα δώρα ετελειώθησαν.
2. Κατά την ιερή τελετή της Ευχαριστίας όλη η Οικονομία του Χριστού αναπαρίσταται στον άρτο σαν σε πίνακα. Διότι και ως βρέφος τον βλέπουμε συμβολικά, και να οδηγείται στον θάνατο, και να σταυρώνεται, και να κεντάται στην πλευρά. Κατόπιν βλέπουμε και αυτόν τον άρτο να μεταβάλλεται σ' εκείνο το πανάγιο σώμα που αληθινά υπέφερε αυτά και αναστήθηκε και αναλήφθηκε και κάθεται στα δεξιά του Πατρός. Έπρεπε λοιπόν μετά απ' όλα αυτά να συμβολίζεται και το τελικό αποτέλεσμα, για να είναι ολοκληρωμένη η μύηση του μυστηρίου με την προσθήκη του αποτελέσματος στο σύνολο της τελετής και της Οικονομίας.
3. Ποιο είναι το έργο και το αποτέλεσμα των παθών και έργων και λόγων του Χριστού; Αν κανείς τα βλέπει αυτά σε σχέση μ' εμάς, δεν είναι τίποτε άλλο παρά η κάθοδος του Αγίου Πνεύματος στην Εκκλησία. Επομένως, υστέρα από εκείνα έπρεπε και αυτή ή κάθοδος να συμβολισθεί. Και συμβολίζεται με τη εκχύση του θερμού νερού μέσα στα μυστήρια.
4. Αυτό το νερό, με το να είναι συγχρόνως νερό και να μετέχει και της φωτιάς, συμβολίζει το Άγιο Πνεύμα, το όποιο και "ύδωρ" λέγεται και ως πυρ φάνηκε τότε που έπεσε επάνω στους μαθητές του Χριστού.
5. Και η παρούσα στιγμή της θείας λειτουργίας συμβολίζει εκείνη τη στιγμή της Πεντηκοστής. Διότι τότε κατέβηκε το Άγιο Πνεύμα όταν ολοκληρώθηκαν όλα τα έργα του Χριστού, τώρα δε το νερό αυτό προστίθεται μετά την τελείωση των δώρων.
6. Με τα μυστήρια σημαίνεται και η Εκκλησία, η οποία είναι σώμα Χριστού και εκ μέρους. Αυτή και τότε δέχθηκε το Άγιο Πνεύμα, μετά την ανάληψη του Χριστού στους ουρανούς, και τώρα δέχεται τη δωρεά του Αγίου Πνεύματος, αφού έγιναν δεκτά τα δώρα στο υπερουράνιο θυσιαστήριο• τη δωρεά αυτή στέλνει σ' εμάς από την πλευρά Του ο Θεός, ο οποίος δέχθηκε τα δώρα, όπως προείπαμε. Διότι ο Μεσίτης είναι ο Αυτός Χριστός, και το Αυτό Άγιο Πνεύμα.
(Συνεχίζεται)
Αμέθυστος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου