Γερμανία, η 4η πιο διεφθαρμένη παγκοσμίως!

Δεν μπορεί παρά να θαυμάσει κανείς την καγκελάριο, όσον αφορά κυρίως την ικανότητα της να παρουσιάζεται ως η πλέον άμεμπτη και ηθική πολιτικός της υφηλίου – ενώ έχει ένα επί πλέον μεγάλο πλεονέκτημα: το να παρουσιάζει επίσης τη Γερμανία ως ηθική, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρήσεων της!

Επικαιρότητα

Ήδη από το 2014 η γερμανική εφημερίδα DIE WELT έγραφε πως σε θέματα διαφθοράς πιστεύουν πολλοί ότι, προηγούνται χώρες όπως η Κίνα, η Ελλάδα ή η Ρωσία (πηγή) – παραθέτοντας όμως ένα γράφημα, από το οποίο διαπιστώνεται πως η Γερμανία είναι στην 4η θέση παγκοσμίως, μετά την Αίγυπτο, τη Νιγηρία και τη Ναμίμπια (όλες οι άλλες αφρικανικές!), χωρίς να υπάρχει καθόλου η Ελλάδα στις πρώτες θέσεις. Με δεδομένες δε τις συνεχείς απάτες, καθώς επίσης τη διαφθορά που έχει αποκαλυφθεί όσον αφορά τη Deutsche Bank (το πρόσφατο εδώ), ίσως να έχει κατακτήσει πια την πρώτη θέση – επιμένοντας παρόλα αυτά να κατηγορεί την Ελλάδα, προφανώς για να διευκολύνει τη ληστεία της.

Με τον τρόπο αυτό καταφέρνει βέβαια να αυξάνει τις εξαγωγές της, παραπλανώντας τις άλλες χώρες που πιστεύουν πως οφείλεται στις ικανότητες των Γερμανών και στα προϊόντα τους – κάτι που φυσικά δεν ισχύει. Ξεπερνάει πάντως κατά πολύ τις Η.Π.Α., τη Ρωσία και την Ιταλία όσον αφορά τη διαφθορά – οπότε εύλογα συμπεραίνει κανείς πως τα βασικά της ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα είναι η διαφθορά, η διαπλοκή, η απάτη, το ψέμα, το ξέπλυμα μαύρου χρήματος, η παράνομη και η νόμιμη φοροδιαφυγή.

Εμείς έχουμε αναφερθεί βέβαια αναλυτικά σε πολλά από αυτά, χαρακτηρίζοντας τη Γερμανία ως πρωταθλήτρια της απάτης – μεταξύ άλλων στην τράπεζα των σκανδάλων, στην Deutsche Bank που θεωρείται από την ίδια την αστυνομία της χώρας ως εγκληματική συμμορία. Επίσης στην απάτη της Volkswagen, στη μεγαλύτερη νόμιμη ληστεία όλων των εποχών (άρθρο), στη Διεθνή Διαφάνεια που έχει έδρα το Βερολίνο και μέλη της όλους τους διαφθορείς της χώρας, με πρώτη τη Siemens, στους χρηματισμένους δημοσιογράφους της, στις φορολογικές οάσεις που συντηρεί κοκ.

Εν τούτοις δεν μπορεί παρά να θαυμάσει κανείς την καγκελάριο, όσον αφορά κυρίως την ικανότητα της να παρουσιάζεται ως η πιο άμεμπτη και ηθική πολιτικός της υφηλίου, ενώ έχει ένα επί πλέον μεγάλο πλεονέκτημα: το να παρουσιάζει επίσης τη Γερμανία ως ηθική, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρήσεων της!

Κλείνοντας, αφού μία εικόνα είναι χίλιες λέξεις, όλοι γνωρίζουν πια πως η Γερμανία τρέφεται από την κρίση υπερχρέωσης της Ευρωζώνης – παράγοντας μετά το 2009 τεράστια πλεονάσματα στο ισοζύγιο της, με τη βοήθεια της ΕΚΤ και του ευρώ. Η σύγκριση της δε με τη Γαλλία, όπου οι μπλε στήλες και η αριστερή κάθετος στο γράφημα που ακολουθεί αφορούν τη Γερμανία, ενώ η διακεκομμένη καμπύλη (δεξιά κάθετος) τη Γαλλία, είναι τρομακτική – αρκεί βέβαια να προσέξει κανείς πως η δεξιά κάθετος παραμένει αρνητική, παρά το ότι ανέκαμψε από το -3% το 2012, στο περίπου -1,5% το 2016 (ενώ η αριστερή, η Γερμανία δηλαδή, έφτασε στο τεράστιο +8,5% του ΑΕΠ, ήτοι πάνω από 250 δις €).

Δυστυχώς όμως, η Γαλλία κυβερνάται από έναν πολιτικό που δεν είναι τίποτα άλλο από ένα πιόνι του Βερολίνου – αφού έχει εκπαιδευθεί εκεί, ενώ η προεκλογική του εκστρατεία στηρίχθηκε από τις γερμανικές εταιρίες με την προτροπή της κυβέρνησης τους. Ως εκ τούτου, οι ελπίδες να υπάρξει κάποια αλλαγή στην Ευρώπη, με ηγέτη τη Γαλλία, είναι μάλλον ουτοπικές – σημειώνοντας την απίστευτη στροφή του δικού μας πρωθυπουργού, ο οποίος έχει μετατραπεί επίσης σε «υποτακτικό» της καγκελαρίου.

Βασίλης Βιλιάρδος

analyst

Deutsche Bank, σκάνδαλα δίχως τέλος

Η γερμανική τράπεζα, η οποία έφτασε να έχει μόχλευση στα παράγωγα 1:100, όταν η Lehman Brothers χρεοκόπησε με περίπου 1:33 και με ζημία άνω των 500 δις $, θα είχε προ πολλού χρεοκοπήσει, εάν δεν ανήκε στη Γερμανία.

Επικαιρότητα

Η τράπεζα των σκανδάλων, η εγκληματική συμμορία κατά τη γερμανική αστυνομία, η Deutsche Bank, η οποία έχει πληρώσει περί τα 18 δις € σε πρόστιμα από το ξεκίνημα της κρίσης, ενώ τη βρίσκουμε παντού στον πλανήτη όπου γίνονται απάτες, είναι ακόμη μία φορά στην επικαιρότητα – αφού ερευνώνται όλα της τα γραφεία σε συνολικά έξι κτίρια από 170 ειδικευμένα στελέχη των γερμανικών αρχών, αυτή τη φορά για τη βοήθεια πελατών της να κρύψουν χρήματα σε παράκτιες εταιρείες και ξανά για ξέπλυμα μαύρου χρήματος (πηγή).

Η έρευνα οφείλεται σε στοιχεία που βρέθηκαν στα γνωστά μας Panama Papers, ενώ διεξάγεται από την εισαγγελία της Φρανκφούρτης και κατηγορείται το ΔΣ της τράπεζας, επειδή δεν εξασφάλισε ένα αποτελεσματικό σύστημα ελέγχου – κάτι που μοιάζει αστείο για έναν οργανισμό, εναντίον του οποίου έχουν υποβληθεί πάνω από 5.000 μηνύσεις σε διάφορες χώρες. Δεν έχουν περάσει άλλωστε παρά λίγες ημέρες από τότε που ξέπλυνε περί τα 150 δις €, από τα 230 δις €, για τα οποία κατηγορήθηκε η άλλη εντιμότατη χώρα, η Δανία και η DANSKE BANK – η τράπεζα του κράτους που μας έκλεψε κυριολεκτικά το όνομα της φέτας, παράγοντας την σε μία άθλια ποιότητα από αγελαδινό γάλα.  

Παραδόξως και οι δύο αυτές χώρες, ειδικά η Γερμανία, η πρωταθλήτρια της απάτης και του μαύρου χρήματος, κατηγορούν την Ελλάδα για φοροδιαφυγή – όταν οι ίδιες ξεπλένουν τόσο ιλιγγιώδη ποσά και εξαπατούν συνεχώς τις αρχές! Όσον αφορά ειδικά τη Deutsche Bank, αυτή τη φορά ενοχοποιείται για νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες σε παράκτιους φορολογικούς παραδείσους – ενώ πλέον αναρωτιέται κανείς εάν κάνει κάτι νόμιμο, μετά από τόσες πολλές παρανομίες.

Ολοκληρώνοντας η γερμανική τράπεζα, η οποία έφτασε να έχει μόχλευση στα παράγωγα 1:100 (δηλαδή για κάθε 1 € δικό της επένδυε 100 €), όταν η Lehman Brothers χρεοκόπησε με περίπου 1:33 και με ζημία άνω των 500 δις $, θα είχε προ πολλού χρεοκοπήσει, εάν δεν ανήκε στη Γερμανία – η οποία φυσικά δεν θα μπορούσε να επιβιώσει από ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Μόλις το 2016 η έκθεση της ήταν στα 42 τρις €, με το ΑΕΠ της Γερμανίας περί τα 3 τρις € (3,7 τρις $) και της Ευρωζώνης 14,6 τρις € (γράφημα) – οπότε καταλαβαίνει κανείς το ρίσκο πτώχευσης της για τη χώρα και για τη νομισματική ένωση.

analyst

Η Ώρα του Λογαριασμού για την Τουρκία στην Συρία

Μ.Κ.Bhadrakumar, Strategic Culture, 29-11-18

[Με πλούτο άγνωστων πληροφοριών και στοιχείων, ο ειδικός στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ασίας,  Ινδός παλαιός διπλωμάτης ξεναγεί τον αναγνώστη στους σκοτεινούς μαιάνδρους δολοπλοκιών, παγίδων και ίντριγκας στην σύγκρουση –άμεση ή μέσω υποχειρίων- για την διατήρηση ή και επέκταση θέσεων ισχύος και εκμετάλλευσης  χωρών της Μέσης Ανατολής, εδαφών μεγάλης στρατηγικής σημασίας και υπαρξιακής οικονομικής σπουδαιότητας για τους ήδη ελέγχοντες. Το άρθρο τεκμηριώνει με στοιχεία την εκτίμηση ότι στην κλιμακούμενη αδυσώπητη σύγκρουση παρατάξεων, κλείνουν για τον Ερντογάν  τα περιθώρια διπλού παιχνιδιού και νέο-Οθωμανικών ονειρώξεων και καλείται να επιλέξει το καταφύγιο υποταγής του.]

Παρουσίαση Μιχαήλ Στυλιανού

Σε μιαν ενημέρωση Τύπου την περασμένη εβδομάδα, ο Αμερικανός υπουργός Αμύνης Τζέιμς Μάτις έριξε μια βόμβα, αναφέροντας παρενθετικά ότι ο αμερικανικός στρατός πρόκειται να εγκαταστήσει μια σειρά παρατηρητήρια κατά μήκος των τουρκο-συριακών συνόρων. Ο Μάτις υποδήλωνε ότι η Τουρκία είχε συμφωνήσει και ότι η ιδέα ήταν οι δύο στρατοί από κοινού να αποτρέψουν οποιεσδήποτε τρομοκρατικές απειλές, προερχόμενες από τα εδάφη της Συρίας, κατά της συμμάχου στο ΝΑΤΟ Τουρκίας.

Τούρκοι αξιωματούχοι έσπευσαν αμέσως να απορρίψουν το σχέδιο του Μάτις. Ο υπουργός Αμύνης Χουλούσι Ακάρ αποκάλυψε ότι μόλις πριν μια εβδομάδα είχε προειδοποιήσει τον Αμερικανό ΓΕΕΘΑ στρατηγό Ντάνφορντ ότι τα παρατηρητήρια θα είχαν «αρνητικήν επίδραση» και θα δημιουργούσαν την εντύπωση ότι «Αμερικανικός στρατός με κάποιο τρόπο προστατεύει και καλύπτει Κούρδους τρομοκράτες του συριακού ΥPG.»

«Η ενέργεια αυτή θα καθιστούσε μια περίπλοκη κατάσταση ακόμη πιο περίπλοκη», συνέχισε ο Ακάρ και πρόσθεσε: «Κανένας δεν έπρεπε να αμφιβάλει ότι οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις και η Τουρκική Δημοκρατία θα πάρουν όλα τα απαραίτητα μέτρα εναντίον όλων των εξωτερικών κινδύνων και απειλών.»

Την Τρίτη ο πρόεδρος Ερντογάν ξεσπάθωνε εναντίον της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στην ανατολική Συρία, καταγγέλλοντας ότι σχέδια για την εγκατάσταση παρατηρητηρίων κατά μήκος των τουρκικών συνόρων αποβλέπουν στην υποστήριξη των τρομοκρατικών στοιχείων. «Αυτοί που ισχυρίζονται ότι πολεμούν το «Ισλαμικό Κράτος» στην Συρία, στην πραγματικότητα βοηθούν μια μικρή ομάδα τρομοκρατών να  μένουν στην χώρα ια να δικαιολογούν την δική τους παρουσία σε αυτήν,» είπε ο Ερντογάν.

Υποστήριξε ότι οι ΗΠΑ δείχνουν πράγματι μια προτίμηση « να ζουν και να αναπνέουν νε τους τρομοκράτες». «Ο μοναδικός στόχος αυτής της τρομοκρατικής οργάνωσης (του Κουρδικού ΥPG)…είναι η χώρα μας», πρόσθεσε. « Δεν μπορούμε να μείνουμε άπραγοι μπροστά σε αυτή την απειλή.»

Σαφέστατα αυτό που εξελίσσεται είναι ένα αμερικανικό σχέδιο για την παρεμπόδιση μελλοντικών τουρκικών στρατιωτικών επιχειρήσεων εναντίον της κουρδικής πολιτοφυλακής στην βόρεια Συρία. Το Πεντάγωνο θεωρεί το ΥPG ως τον αποτελεσματικότερο εταίρο του στην Συρία. Με απλά λόγια, αυτό που βλέπουμε εδώ είναι το συριακό αντίστοιχο αυτού που έκανε η Ουάσιγκτον, το 1991 στο Ιράκ, επιβάλλοντας την απαγόρευση των πτήσεων υπεράνω της κουρδικής ζώνης στα βόρεια.

Οι ΗΠΑ παίζουν ένα μακρόσυρτο παιχνίδι. Συμπληρώθηκαν τρία χρόνια από τότε που ο πρόεδρος Ομπάμα εγκατέστησε 50 κομάντος συμβούλους στο πλευρό της κουρδικής πολιτοφυλακής που πολεμούσε εναντίον του «Ισλαμικού Κράτους». Ο Ομπάμα επέμενε ότι ήταν «απλά μια επέκταση» της «ειδικής επιχείρησης» που διεξήγαγαν ήδη οι ΗΠΑ. Αλλά οι αριθμοί δεν έπαψαν να αυξάνονται –από 50 σε 250, από 250 σε 500 και από 500 σε 2000. Ο πραγματικός αριθμός είναι σήμερα γύρω στις 5.000 και εξακολουθεί να μεγαλώνει.

Ο Seth Harp του περιοδικού New Yorker, μετά μια πρόσφατη σύντομη επίσκεψη στις αμερικανικές βάσεις στην Συρία, έγραψε: Η αποστολή έχει διαμορφωθεί σε κάτι πλησιέστερο σε συμβατικό πόλεμο ξηράς. Οι ΗΠΑ έχουν εγκαταστήσει μια δωδεκάδα η περισσότερες βάσεις από το Μανμπίζ ως την Χασάκα, μεταξύ των οποίων 4 αεροδρόμια, και οι δυνάμεις με αμερικανική υποστήριξη ελέγχουν τώρα όλη την Συρία ανατολικά του Ευφράτη, μιαν περιοχή περίπου στην έκταση της Κροατίας.

Σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχουν τώρα 17 στρατιωτικές βάσεις στην βορειοανατολική Συρία. Ωστόσο το Κογκρέσο δεν έχει εγκρίνει στρατιωτική δράση στην Συρία, ούτε τα Ηνωμένα ΄Εθνη εξουσιοδότησαν την χρήση των όπλων. Η λεγόμενη « Επιχείρηση Εγγενής Αποφασιστικότητα» του Πενταγώνου τελεί υπο την αιγίδα της απόκρυφης Ενιαίας Διοίκησης Ειδικών Επιχειρήσεων, κάτι που σημαίνει ότι «βασικά στοιχεία κρατούνται απόρρητα, όπως το κόστος της αποστολής, οι μονάδες που συμμετέχουν, η περιοχή όπου βρίσκονται και ο αριθμός των τραυματιών, ο οποίος είναι σημαντικός, όπως πιστεύεται», έγραψε ο Harp.

To αίνιγμα εστιάζεται στις αμερικανικές προθέσεις. Η διακηρυγμένη πρόθεση της Επιχείρησης Εγγενής Αποφασιστικότητα ήταν η συντριβή του «Ισλαμικού Κράτους», αλλά τελευταία μεταπήδησε στην αντιμετώπιση  της ιρανικής παρουσίας στην Συρία. Σύμφωνα με τον Αμερικανό ειδικό απεσταλμένο για την αμερικανική παρέμβαση στην Συρία Τζέιμς Τζέφρυ, ο Τραμπ συμφώνησε να διατηρήσει τα αμερικανικά στρατεύματα τη Συρία επ΄αόριστο. «Δεν βιαζόμαστε», δήλωσε.

Ο χειρότερος φόβος της Τουρκίας μπορεί να γίνεται πραγματικότητα –ένα συριακό Κουρδιστάν να παίρνει μορφή ακριβώς δίπλα στα σύνορά της. Πράγματι αυτό γίνεται το υπόβαθρο της όλης αμερικανικής στρατηγικής να περικυκλώσει την Συρία και το Ιράν, να ελέγξει την Βαγδάτη και την Δαμασκό –και τελικά να καταστήσει αδύνατη την ρωσική παρουσία στην Συρία.

Οι ΗΠΑ επιδιώκει να εμπήξει ένα μαχαίρι στην καρδιά του άξονα Τουρκία-Ρωσία-Ιράν στην Συρία, παροξύνοντας τις διαφορές στην περιοχή. Τα γάντια βγήκαν με το Ιράν, το Πεντάγωνο «ξεδοντιάζει» τώρα την Τουρκία και απομένει να δούμε μέχρι πότε θα μείνουν τα γάντια στις συναλλαγές με την Ρωσία.

Σε μια ειλικρινή συνέντευξη με τα ρωσικά ΜΜΕ στις 21 Νοεμβρίου, ο Αμερικανός ειδικός απεσταλμένος για την Συρία Τζέιμς Τζέφρυ ήταν οξύς. Επανέλαβε ότι η εγκατάσταση των πυραύλων S-300 στην Συρία αποτελούσε «επικίνδυνη κλιμάκωση» - «θα συνιστούσαμε στους Ρώσους να είναι πολύ προσεκτικοί με αυτά»- και μίλησε εμφατικά για νέες κυρώσεις κατά τις Ρωσίας και του Ιράν για τις παραδόσεις πετρελαίου στη Συρία, ενώ παράλληλα απέκλειε κάθε συναλλαγή με την Ρωσία για την παρουσία του Ιράν στην Συρία και μυκτήριζε την διαδικασία ειρήνευσης στην Αστάνα.

Ο Τζέφρυ διακήρυξε μάλιστα την αμερικανική πρόθεση «να  ασκήσουμε το στρατιωτικό μας δικαίωμα της αυτοάμυνας, εάν οι  ρωσικές δυνάμεις έμπαιναν στον δρόμο μας». (Ο Τζέφρυ αποκάλυψε ότι έχουν σημειωθεί συμπλοκές με τους Ρώσους «περίπου δώδεκα φορές το ένα ή στο άλλο σημείο της Συρίας.»)

Το Πεντάγωνο θα προχωρήσει στην εγκατάσταση παρατηρητηρίων στα τουρκο-συριακά σύνορα, σε πείσμα των αντιρρήσεων της Αγκύρας. Η ώρα του λογαριασμού πλησιάζει για την Τουρκία. Τα τουρκικά ΜΜΕ ανέφεραν προ ημερών  ότι στρατός της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων είχε αναπτυχτεί  στη Βόρειο Συρία. Στις αρχές Νοεμβρίου τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ξανάνοιγαν την πρεσβεία τους στην Δαμασκό.

Οι ΗΠΑ και το Ισραήλ πιέζουν την Σαουδική Αραβία και τα ΗΕΑ να χρηματοδοτήσουν την Κουρδική Πολιτοφυλακή στην Συρία και να συμβάλουν στην σύγκλιση  κουρδικών και αραβικών φυλών τη βόρειας Συρίας για την συγκρότηση μιας κούρδο-αραβικής πολιτοφυλακής η οποία να καταστεί συριακό ανάχωμα εναντίον των δύο μη αραβικών περιφερειακών δυνάμεων, της Τουρκίας και του Ιράν.

Όπως έγραψε ένας εξέχων Σαουδάραβας σχολιαστής στην κυβερνητική εφημερίδα AsharqAl-Awsat, «οι Αμερικανοί συγκροτούν  συριακές Κουρδικές πολιτοφυλακές ως δύναμη κρούσεως εναντίον διαφόρων μερών και αυτό αναζωογονεί τις ελπίδες της συριακής αντιπολίτευσης ότι έχει μιαν ευκαιρία να επαναλάβει την πολεμική δράση της, μετά την απώλεια  πλείστων των περιφερειών και χωριών που είχε κερδίσει κατά τον εμφύλιο πόλεμο.»

Τόσο η Σαουδική Αραβία όσο κι τα Εμιράτα είναι ξανά στην Συρία με παρώθηση των ΗΠΑ. Αυτά τα κράτη του Περσικού Κόλπου δεν κρύβουν πια τους δεσμούς τους με το Ισραήλ. Ανταποδίδουν την αμερικανο-ισραηλινή βοήθεια για το σπρώξιμο κάτω από το χαλί της υπόθεσης της δολοφονίας Κασόγκι.

infognomonpolitics

Δραματικές στιγμές για την παγκόσμια ειρήνη στην Βαλτική - Ποιος είπε «δεν θα ήθελα να αρχίσω εγώ τον Γ' Π.Π.»!

Γράφει: Βασίλης Καπούλας

Κυριολεκτικά δραματικές ήταν οι σκηνές που εκτυλίχτηκαν στην Βαλτική το τελευταίο 48ωρο μεταξύ ρωσικής αεροναυτικής δύναμης και αντίστοιχης ΝΑΤΟϊκής.
Την ένταση των στιγμών κατέγραψε με απόλυτη σαφήνεια ο Κυβερνήτης φρεγάτας του βελγικού Ναυτικού το οποίο "βομβάρδισαν" εικονικά ρωσικά μαχητικά ναυτικής κρούσης Su-24 οπλισμένα με πυραύλους Kh-25:
"Δεν αντέδρασα γιατί δεν ήθελα να ήμουν αυτός που θα ξεκινούσε τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο" είπε.
Η παρολίγον θερμή σύγκρουση ξεκίνησε όταν το ΝΑΤΟ συγκέντρωση αεροναυτική δύναμη για την πραγματοποίηση ασκήσεων στην Βαλτική.
Το περιστατικό ξεκίνησε στις 9 a.m. τοπική ώρα την Πέμπτη. Τα ρωσικά μαχητικά Su-24 πέταξαν σε αποστολή εικονικού "βομβαρδισμού" τρεις φορές πάνω από το βελγικό πλοίο "Godetia". To συγκεκριμένο πλοίο ανήκε στην ομάδα ναρκαλιευτικών πλοίων του ΝΑΤΟ μαζί με 5 ακόμα. Ηταν το πλοίο διοίκησης στην εν λόγω άσκηση.
Ο κυβερνήτης της βελγικής φρεγάτας, Peter Ramboer, έδωσε διαταγή στα πλοία υπό την διοίκηση του, να μην αντιδράσουν καθώς οποιαδήποτε πράξη μπορούσε να οδηγήσει σε σοβαρή κλιμάκωση.
Λίγο αργότερα, ο Κυβερνήτης​ Ramboer​ μιλώντας στο VRT και στον Jan Balliauw είπε ότι:
"Δεν ήθελα να ήμουν εγώ που θα προκαλούσε ένα Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο".
Μάλιστα τις δηλώσεις τις έκανε με τον νέο Βέλγο Υπουργό Άμυνας, Sander Loones, στο...πλευρό του κατά την διάρκεια επίσκεψης στο πλοίο του.
Ηταν ορατός ο κίνδυνος κλιμάκωσης. Στην Βαλτική βρισκόταν επίσης η βελγική φρεγάτα "Louise Marie" που συμμετείχε σε άλλη αντιαεροπορική άσκηση. Η άσκηση ακυρώθηκε αμέσως και στάλθηκαν και Σουηδικά μαχητικά- που συμμετείχαν στην άσκηση- να αναχαιτίσουν τα ρωσικά!
Ο ​Kristof van Belleghem, Κυβερνήτης της "Louise Marie"ανέφερε πως οι Ρώσοι έδρασαν πολύ επικίνδυνα.
"Συμβαίνει πλέον όλο και πιο συχνά. Βλέπουμε τους Ρώσους να υιοθετούν μια πιο επιθετική στάση απέναντι στις μονάδες μας. Το συνηθίζουμε αλλά πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί για να μην συμβεί κάτι χειρότερο από λάθος ή ατύχημα".
Ομως η ρωσο-νατοϊκή "εμπλοκή" δεν σταματά εδώ.​
Λίγο αργότερα, σε μια πρωτοφανή ενέργεια όπως ομολογούν ΝΑΤΟϊκοί αξιωματικοί που ήταν στην περιοχή, ρωσικό υποβρύχιο αναδύθηκε μπροστά από το "Godetia" και τραβούσε φωτογραφίες τα ΝΑΤΟϊκα πλοία.
ΝΑΤΟϊκός αξιωματικός ανέφερε σχετικά:
"Ηταν πρωτοφανής ενέργεια καθώς τα υποβρύχια επιδιώκουν να παραμένουν μη ανιχνεύσιμα στον εχθρό".
Φωτογράφοι του Βελγικού Ναυτικού επιβεβαίωσαν ότι τα ρωσικά μαχητικά μετέφεραν πυραύλους στα φτερά τους (είχαν "dirty wings"). Οι Βέλγοι πιστεύουν πως έφεραν πυραύλους αέρος - επιφανείας Kh-25. Tα βελγικά πλοία ήταν ανυπεράσπιστα.
Λίγο αργότερα, η βελγική αεροπορία ανακοίνωνε απλά πως μαχητικά της F-16 που έχουν αναπτυχθεί στη Βαλτική στο πλαίσιο της Νατοϊκής επιχείρησης επιτήρησης, απογειώθηκαν και αναχαίτισαν ρωσικό αεροσκάφος που πετούσε χωρίς να έχει υποβάλει σχέδια πτήσης.
«Χθες F-16 στη Βαλτική αναχαιτίστηκαν ρωσικά Su-27 Flanker που πετούσαν χωρίς σχέδιο πτήσης», ανέφερε η βελγική αεροπορία...

Belgian Air Force

✔@BeAirForce

Hier, les #F16s @beairforce, actuellement déployés dans la région de la Baltique afin de préserver l’intégrité de l’espace aérien @NATO, ont intercepté des avions de combat Flanker russes sans plan de vol. Protéger votre sécurité, c'est notre mission @BelgiumDefence,

7:12 μ.μ. - 29 Νοε 2018

pronews

ΣΤΟΛΗ ΑΦΘΑΡΣΙΑΣ του αειμνήστου Φωτίου Κόντογλου

Για του Χριστού την πίστιν την αγίαν,
για της πατρίδος την ελευθερίαν,
γι’ αυτά τα δύο πολεμώ,
γι’ αυτά να ζήσω επιθυμώ,
κι αν δεν τα αποκτήσω
τι μ’ ωφελεί να ζήσω;

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ του 1821 έχει μια πνοή αγιασμένη, κι η ιστορία της είνε σαν συναξάρι. Η Ελλάδα μπορεί να παρασταθεί σαν τη μητέρα των Μακκαβαίων που είδε να βασανίζονται και να σφάζονται μπροστά της τα παιδιά της ένα-ένα. Από τον καιρό που χάθηκε η Κωνσταντινούπολη, η πατρίδα μας μαυροφόρεσε σαν χαροκαμένη χήρα· οι άνδρες ήτανε σαν ασκητές, οι γυναίκες σαν καλογρηές, τα τραγούδια μας γεμάτα πόνο και ελπίδα, τη λεγόμενη «χαρμολύπη», σαν χερουβικά, σαν τροπάρια.

Μια αγιωσύνη τα τύλιγε όλα. Οι καρδιές ήτανε, με όλη την παληκαριά τους, συντετριμμένες και ταπεινωμένες. Γι’ αυτό κι η θρησκεία μας ήτανε αληθινή, επειδή η πίστη του Χριστού δεν ταιριάζει σε ανθρώπους απίκραντους και καλοπερασμένους, κατά τα λόγια του Χριστού που λέγει: «εν τω κόσμω θλίψιν έξετε», και στενή και τεθλιμμένη η οδός».

Μα όσα χάνει ο άνθρωπος σε καλοπέραση, τα κερδίζει «εκατονταπλασίονα» σε βάθος πνευματικό. Και το έθνος μας που στάθηκε κακότυχο και βασανισμένο, από την άλλη μεριά στάθηκε ευλογημένο, κατά τον λόγο που λέγει ο Σολομών για όσους μαρτυρούνε για την αλήθεια: «και γαρ εν όψει ανθρώπων εάν κολασθώσιν, η ελπίς αυτών αθανασίας πλήρης· και ολίγα παιδευθέντες, μεγάλα ευεργετηθήσονται». Και ποια είνε αυτή η αντάμειψη; Η αντάμειψη ήτανε πως ντυθήκανε με κάποια στολή αφθαρσίας αυτοί που ζούσανε «υστερούμενοι, θλιβόμενοι, κακουχούμενοι, εν ερημίαις πλανώμενοι και σπηλαίοις και ταις οπαίς της γης».

Για τούτο, όποιος άνθρωπος έχει καρδιά καθαρή, και νιώσει την Ελληνική Επανάσταση, σαν να τραβιέται από κάποιον μαγνήτη, ας είνε κι άλλης φυλής άνθρωπος, χωρίς να γνωρίζει καλά- καλά από πού βγαίνει αυτή η γλυκύτητα και η κατανυκτική αγάπη, μ’ όλο που ακούει σκοτωμούς, μαρτύρια και μοιρολόγια, που σε άλλη περίσταση αγριεύουνε τον άνθρωπο. Θαρρεί πως δεν γινήκανε στ’ αληθινά αυτά που ακούει, αλλά πως είνε κάποιο έμορφο παραμύθι.

Τα πιο σκληρά πράγματα χάνουνε τη σκληρότητά τους, καν φονικά, καν αγωνίες κάθε λογής, φτώχια, κρύο, πείνα, αρρώστεια, ορφάνια. Κάποιος μυστικός πλούτος τα χρυσώνει όλα, ο της αφθαρσίας ο Παράκλητος (ο Παρηγορητής), το Πνεύμα το Άγιον. Αυτή είναι που λέγω στολή Αφθαρσίας κι ελπίδα Αθανασίας.

Η Ελληνική Επανάσταση είνε σαν το χάλκινο μοσχάρι που έκανε ένας τεχνίτης για τον τύραννο Φάλαρη και που το πύρωνε με φωτιά και σφαλούσε στην κοιλιά του όσους ήθελε να βασανίσει για να ψηθούνε ζωντανοί. Μα αντί ν’ ακούγονται βογκητά και φρικτοί θρήνοι από το στόμα του βοδιού, έβγαιναν τραγούδια χαρούμενα, επειδή ο τεχνίτης είχε βάλει επιτήδεια στο λαρύγγι του βοδιού κάποιο όργανο που άλλαζε τους θρήνους σε χαρούμενη μουσική.

Ο Αθανάσιος Διάκος τραγουδούσε περασμένος στη σούβλα, κι οι γυναίκες του Ζαλόγγου χορεύανε και πέφτανε στον γκρεμνό. Κι όλοι οι Έλληνες, άνδρες, γυναίκες, μικροί, μεγάλοι, δεσποτάδες, παπάδες, λαϊκοί, ψέλνανε σαν να τραγουδούσανε και τραγουδούσανε σαν να ψέλνανε, όπως οι τρεις Παίδες της καμίνου που δοξολογούσανε τον Θεό χορεύοντας μέσα στη φωτιά σαν να δροσολογιότανε.

Απ’ όλη την αιματοβαμμένη Ελλάδα ακουγότανε «ήχος καθαρός εορταζόντων», κι οι Έλληνες τρέχανε στον θάνατο «αγαλλομένω ποδί, Πάσχα κροτούντες αιώνιον». Γι’ αυτό μαγεύθηκε ο κόσμος, χωρίς να ξέρει γιατί. Εκείνο που τους μάγευε ήτανε η Ελπίδα της Αθανασίας που βγαίνει από την Ορθοδοξία και που τα σκεπάζει όλα με την χαρούμενη πνοή της.

 Η χαρά του Χριστού είνε ένα άνθος που φυτρώνει μοναχά στις καρδιές που πονούν. Για τούτο ο Δαυΐδ έλεγε: «Κύριε εν θλίψει επλάτυνάς με». Κι οι ασκηταί της Ορθοδοξίας τη λέγανε «Χαρμολύπη» ή «Χαροποιόν πένθος», αυτή τη χαρά που βγαίνει από τη συντριμμένη καρδιά. Η Ελληνική Επανάσταση ήτανε τα χαρούμενα ορμήματα του Ποταμού της Ορθοδοξίας. Γι’ αυτό τη μισήσανε και την πολεμήσανε οι «ψευδάδελφοι», εκείνοι που ιδρύσανε στ’ όνομα του Χριστού ένα σύστημα εγκόσμιας ευδαιμονίας, κάποιον «αριστοκρατικό χριστιανισμό» που τραβά τις ματαιόδοξες ψυχές, και τις ξεραίνει από τη χαρά του Χριστού, από τη «χαρμολύπη»[1].

Οι Έλληνες του καιρού εκείνου ήτανε «πτωχοί τω πνεύματι», κατά τους έξυπνους του κόσμου. Ήτανε απλοί και φυσικοί, κι η όψη τους, τα λόγια τους, οι συνήθειές τους, τα φερσίματά τους ήτανε αληθινά, δηλαδή Ελληνικά. Η ψυχή τους ήτανε δεμένη με τη φύση και τη θρησκεία τους. Λεοντόκορμοι άνδρες που βαστούσανε από αρχαία αίματα, ζούσανε στον ανοιχτόν αγέρα όπως τους έπλασε ο Θεός, με γένεια, με μουστάκια, με μακρυά μαλλιά σαν το Χριστό, γοργοπόδαροι, λιγόφαγοι, θρήσκοι, ταπεινοί μπροστά στους γεροντότερους και στους παπάδες, με ψυχή γεμάτη κρυφά πλούτη.

Απάνω απ’ όλα ήτανε η Θρησκεία, η Πίστις των Πατέρων μας. Κι οι λειτουργοί της ήτανε οι πνευματικοί τους, οι δάσκαλοί τους, οι προστάτες τους, οι παρηγορητές τους, οι δικαστές τους, οι εξομολόγοι τους. Ο πιο αγαπημένος αρματωλός για το λαό, ο πιο αγνός πολεμιστής, ο καινούριος άγιος Γιώργης, στάθηκε ένας παπάς, ο Αθανάσιος Διάκος, που σουβλίσθηκε για την Πίστη του Χριστού.

Άλλοι τέτοιοι αγιασμένοι που αγωνισθήκανε για την Πίστη, είνε ο Πατριάρχης Γρηγόριος ο Ε’, ο Ησαΐας Σαλώνων, ο Ρωγών Ιωσήφ, ο Κυπριανός στην Κύπρο· τι λέγω; Νέφος ολόκληρο ρασοφορεμένοι, Ορθόδοξον Ιεράτευμα. Πριν να γίνει η Επανάσταση, χιλιάδες Νεομάρτυρες μαρτυρήσανε για την Πίστη, κι ύστερα ήρθανε οι αρματωλοί. Οι δεσποτάδες, οι παπάδες κι οι καλόγεροι είχανε γίνει σαν τους προφήτες που οδηγούσανε τον νέον Ισραήλ στη Γη της Επαγγελίας.

Οι αρματωλοί γινήκανε σαν ασκητές και ψέλνανε απάνω στο μετερίζι, και ξεστηθίζανε το Ψαλτήρι για παρηγοριά, με τα χαϊμαλιά στο στήθος που παριστάνανε τον Χριστό, την Παναγία, τον άη Γιώργη, τον άη Δημήτρη. Για φυλαχτό είχανε ή τίμιο ξύλο, ή άγιο λείψανο, ή ένα κομμάτι από το παλιόρασο του άγιου Κοσμά. Πολλοί αρματωλοί ήτανε ζωγραφισμένοι στα ερημοκκλήσια μαζί με τους αγίους. Η ζωγραφιά του Μεϊντάνη βρισκότανε στην εκκλησιά της Κατούνας, του Ανδρούτσου στο Μεγάλο Μετέωρο, του Διαμαντή Σπατούλη στην εκκλησιά στ’ Αλεποχώρι Μπότσαρη. Και τους σκοτωμένους τους θάβανε κοντά στην εκκλησιά.

Λοιπόν, δεν είνε αγιασμένη η Επανάστασή μας, δεν είνε η Ορθοδοξία ματωμένη για να φυλάξη την πίστη μας; Η Ορθοδοξία έγινε ένας λόγος άδειος στα στόματα των σημερινών φραγκοδασκαλευμένων δασκάλων. Μα η αληθινή Ορθοδοξία που είνε πλούτος και ρίζα αθανασίας, είνε φυτρωμένη βαθειά στην καρδιά του ορθοδοξώτατου λαού μας, που όσο δεν ήθελε να τουρκέψει, άλλο τόσο δεν θέλει να φραγκέψει.

Φώτης Κόντογλους

ΚΙΒΩΤΟΣ
ΜΗΝΙΑΙΟΝ ΦΥΛΛΑΔΙΟΝ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΔΙΔΑΧΗΣ
ΕΤΟΣ Β’ ΜΑΡΤΙΟΣ 1953 ΑΡΙΘ. ΦΥΛΛΟΥ 15

ostratiotistisagapis

Τ Ο Π Ε Π Λ Ο Τ Η Σ Ι Σ Ι Δ Α Σ (39)

ΔΟΚΙΜΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΙΔΕΑΣ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΦΥΣΕΩΣ

Pierre Hadot

Συνέχεια από Πέμπτη, 22 Νοεμβρίου 2018

                                                          VΙΙΙ

         ΑΠΟ ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΣΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΥΠΑΡΞΗΣ.

                                    ΘΑΥΜΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΡΟΜΟΣ

 22. Η ΦΥΣΗ – ΣΦΙΓΓΑ

1. Η αναζήτηση τής αλήθειας και η λατρεία τής φαινομενικότητας

    

Ο Νίτσε αναφέρθηκε συχνά, με άμεσο ή έμμεσο τρόπο, στον αφορισμό τού Ηράκλειτου: «Η Φύση κρύπτεσθαι φιλεί». Λέει για παράδειγμα ότι ο «διθυραμβικός δραματουργός»  – πρόκειται για τον Βάγκνερ – αντιμετώπισε τη Φύση γυμνή, ή ακόμη ότι χάρη σ’ αυτόν, «η Φύση, θέλοντας να κρυφτεί αποκαλύπτει την ουσία τών αντιφάσεών της». Αλλά ο σημαντικότερος υπαινιγμός του σ’ αυτό το θέμα βρίσκεται στο τέλος τού προλόγου στη δεύτερη έκδοση τού έργου του Η χαρούμενη γνώση – και επαναλαμβάνεται σχεδόν αυτούσιος στον επίλογο τού Νίτσε εναντίον Βάγκνερ (Χριστούγεννα του 1888). Ο Νίτσε επικαλείται την ιδέα μιας τέχνης, που σε αντίθεση με αυτή του Βάγκνερ που άλλοτε θαύμαζε – όπως είδαμε – και αντίθετα από τη ρομαντική τέχνη του Βορρά, δεν θα είχε το βαρύ φορτίο τού μεγαλείου, αλλά θα ήταν μια «τέχνη μόνο για καλλιτέχνες», μια τέχνη «σκωπτική», «ανάλαφρη», «φευγαλέα», για την ακρίβεια: μια τέχνη γεμάτη χαρά, μια φωτεινή τέχνη, μια τέχνη του Νότου.

     Και μέσα σ’ αυτό το πνεύμα επικαλείται ταυτόχρονα τη ρήση τού Ηράκλειτου και το άγαλμά τής Ίσιδας:

«Και όσον αφορά στο μέλλον μας: δεν υπάρχει περίπτωση να ακολουθήσουμε τα βήματα εκείνων των νεαρών Αιγυπτίων που μετατρέπουν τη νύχτα τους ναούς σε μέρη ανασφαλή, εναγκαλίζονται τα αγάλματα και θέλουν με κάθε τρόπο να ξεσκεπάσουν, να αποκαλύψουν και να φέρουν στο άπλετο φως κάθε τι για το οποίο υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να είναι κρυμμένο. Όχι, αυτό το κακό γούστο, αυτή η επίμονη αναζήτηση τής αλήθειας, της «αλήθειας με κάθε τίμημα», αυτή η νεανική παράνοια για την αγάπη της αλήθειας είναι κάτι που μας προκαλεί αποστροφή: είμαστε πάρα πολύ έμπειροι, πάρα πολύ σοβαροί, πάρα πολύ πρόσχαροι, πάρα πολύ δοκιμασμένοι, πάρα πολύ βαθείς για κάτι τέτοιο. Δεν πιστεύουμε πια πως η αλήθεια παραμένει αλήθεια  αν της αφαιρέσουμε τα πέπλα· - έχουμε ζήσει πάρα πολύ για να πιστεύουμε κάτι τέτοιο. Σήμερα είναι για μας ζήτημα ευπρέπειας το να μη θέλει κανείς να βλέπει τα πάντα γυμνά, να παρευρίσκεται σε όλα, να καταλαβαίνει τα πάντα και να «γνωρίζει» τα πάντα. – «Είναι αλήθεια πως ο Καλός Θεός είναι πανταχού παρών;», ρωτούσε ένα κοριτσάκι τη μητέρα του: – «Αυτό το βρίσκω άπρεπο»! Ιδού μια υπόδειξη για τους φιλοσόφους: Θa έπρεπε να δείχνουμε περισσότερο σεβασμό προς την αιδώ με την οποία η Φύση καλύπτεται πίσω από αινίγματα και φανταχτερές αβεβαιότητες. Μήπως η Αλήθεια είναι μια γυναίκα που έχει βάσιμους λόγους να μην μας αφήνει να δούμε τους λόγους της; Μήπως το όνομά της, αν χρησιμοποιήσουμε την ελληνική γλώσσα, είναι Βαυβώ;… - Αχ αυτοί οι Έλληνες! Ήξεραν να ζουν: πράγμα που απαιτεί να σταματάς θαρραλέα στην επιφάνεια, στην πτυχή, στην επιδερμίδα, να λατρεύεις τη φαινομενικότητα, να πιστεύεις στις μορφές, στους ήχους, στις λέξεις, σ’ ολόκληρο τον Όλυμπο της φαινομενικότητας! Αυτοί οι Έλληνες ήταν επιφανειακοί – εξ αιτίας του βάθους τους! […] Μήπως δεν είμαστε ακριβώς από αυτή την άποψη Έλληνες; Λάτρεις των μορφών, των ήχων, των λέξεων; Και γι’ αυτό ακριβώς – καλλιτέχνες;».

     Σε γενικές γραμμές αυτό το κείμενο είναι αρκετά σαφές: ο Νίτσε αντιπαραθέτει την αναζήτηση της αλήθειας με κάθε κόστος, στην προσπάθεια παραμονής στην επιφάνεια, στον κόσμο των φαινομένων, δηλαδή τελικά στη τέχνη, στον κόσμο των μορφών, των ήχων και των λέξεων. Τί σημαίνει όμως αυτή η αντίθεση; Για να γίνει κατανοητή θα πρέπει να θυμίσουμε ότι για τον Νίτσε η γνώση συνήθως υπηρετεί τη ζωή, και επομένως οι αναπαραστάσεις μας λειτουργούν προς όφελος των ζωτικών αναγκών μας. Είναι δηλαδή τα απαραίτητα σφάλματα για την διατήρηση του είδους.

     «Φτιάξαμε έναν κόσμο βολικό για να ζήσουμε –  παραδεχόμενοι την ύπαρξη στερεών σωμάτων, γραμμών, επιφανειών, αιτίων και αποτελεσμάτων, κίνησης και παύσης, μορφής και περιεχομένου: χωρίς αυτά τα δεδομένα κανένας άνθρωπος δεν θα άντεχε σήμερα να ζει! Αλλά αυτό δεν αποτελεί και απόδειξη της ύπαρξής τους. Η ζωή δεν είναι επιχείρημα· στις προϋποθέσεις της ζωής μπορεί να περιλαμβάνεται και η πλάνη».

    Σμιλεύουμε έτσι τις ψευδαισθήσεις που αντιστοιχούν στην προοπτικής τής επιβίωσής μας. Σ’ αυτές τις αναπαραστάσεις που γεννούν οι αναγκαιότητες τής ζωής, σ’ αυτά τα ζωτικά σφάλματα, αντιπαρατίθεται η αρχέγονη Αλήθεια, όπως την αποκαλεί ο Jean Garnier, δηλαδή το όραμα ή η γνώση τού κόσμου «καθαυτού», μια γνώση απαλλαγμένη από κάθε ανθρωπομορφισμό, μια γνώση απανθρωποποιημένη. Διότι η πραγματικότητα είναι κατά βάθος ένα τυφλό, ανώφελο και αέναο παιχνίδι καταστροφής και δημιουργίας. Για τον Νίτσε, η αναζήτηση της αλήθειας με κάθε κόστος, η αναζήτηση της γνώσης για τη γνώση, η παραίτηση από τις ζωτικές ψευδαισθήσεις ισοδυναμεί με την καταστροφή της ανθρωπότητας. Σ’ έναν τέτοιο κόσμο ο άνθρωπος δεν  μπορεί να επιζήσει. Δεν μπορεί να στερηθεί τον κόσμο των ζωτικών ψευδαισθήσεων, των αξιών και των μύθων, χωρίς τους οποίους είναι αδύνατον να ζήσει. Η καθαρή Αλήθεια είναι άρνηση Ζωής. Η αναζήτηση της αλήθειας είναι κατά βάθος αναζήτηση του θανάτου.

     Αλλά για τον Νίτσε, αναζήτηση της αλήθειας και λατρεία της φαινομενικότητας είναι ταυτόχρονα διαμετρικά αντίθετες και βαθειά αλληλένδετες στάσεις ζωής, όπως αποδεικνύουν κάποιες φράσεις του στο προσχέδιο για την εισαγωγή στη Χαρούμενη Γνώση, τις οποίες παρέλειψε στο τελικό κείμενο:

     «Αυτή η χαρά κάτι κρύβει, αυτή η επιδίωξη του επιφανειακού προδίδει κάποια γνώση, μια επιστήμη του βάθους, ενός βάθους που διασπείρει τα χνώτα του, μια ψυχρή ανάσα που προκαλεί ρίγος […] Τελικά ας το ομολογήσω: εμείς οι άνθρωποι του βάθους χρειαζόμαστε τη χαρά για να μην την καταστήσουμε ύποπτη. […] Και όμως, υπάρχει σ’ εμάς ένα είδος απαισιοδοξίας που διαφαίνεται ακόμη και μέσα από τη χαρά μας, καταφέρνουμε να δώσουμε αυτή την εντύπωση – διότι μας αρέσουν οι εντυπώσεις, μάλιστα τις λατρεύουμε – επειδή απέναντι στην ίδια την «ύπαρξη», έχουμε τις δικές μας υποψίες. […] Ώ, αν μπορούσατε να καταλάβετε ότι ακριβώς εμείς έχουμε ανάγκη την τέχνη, μια τέχνη σκωπτική, θεία, γαλήνια…»

     Το προσχέδιο αυτό αποκαλύπτει ότι η αναζήτηση της χαράς και της επιπολαιότητας αναδύεται μέσα από μια γνώση, την οποία ο Νίτσε αποκαλεί γνώση του βάθους, μια γνώση αυτού που στην πραγματικότητα είναι το βάθος των πραγμάτων, δηλαδή τελικά μέσα από μιαν αναζήτηση της αλήθειας που οδηγεί στην απόγνωση. Οι «άνθρωποι του βάθους» είναι απαισιόδοξοι (πεσιμιστές).

     Απέναντι λοιπόν στην «αναζήτηση της αλήθειας με κάθε κόστος», ο Νίτσε τοποθετεί μιαν άλλη αναζήτηση της αλήθειας που αποκαλεί «γνώση του βάθους». Πώς όμως ακριβώς αυτές διακρίνονται; Στην παράγραφο 370 της Χαρούμενης γνώσης με τίτλο «Τί είναι ρομαντισμός;» ο Νίτσε αντιπαραβάλλει ακριβώς τον ρομαντικό πεσιμισμό, του Σοπενχάουερ και του Βάγκνερ, στον οποίο πίστεψε κατά την νεότητά του,  και τον διονυσιακό πεσιμισμό, στον οποίο τον οδήγησε η εσωτερική του εξέλιξη. Ο ρομαντικός πεσιμισμός είναι σύμπτωμα  ευτελισμού της ζωής. Το βάθος των πραγμάτων εμφανίζεται ως οδύνη, πόνος, αντίφαση, και αυτή η γνώση προκαλεί την απέχθεια του ζειν. Ο πεσιμισμός αυτός οδηγεί επομένως, «δια της τέχνης και της γνώσης», στην άρνηση της θέλησης-του-ζειν, σε μια θλιβερή παραίτηση που θα επέφερε «την ανάπαυση, τη γαλήνη, την ακύμαντη θάλασσα, τη λύτρωση από τον εαυτό, ή αντίθετα τη μέθη, το ρίγος, τη νάρκωση, τη τρέλα». Αυτή είναι η στάση που εμπνέει η τέχνη του ρομαντισμού. Ο Νίτσε αισθάνεται τώρα μόνο απέχθεια γι’ αυτή τη «πανηγυρτζίδικη οχλαγωγία». Η αναζήτηση της Αλήθειας με κάθε κόστος είναι επομένως μια νοσηρή τάση εχθρότητας προς τη ζωή, μια συμπεριφορά παρά φύση. Αντίθετα, ο διονυσιακός πεσιμισμός, ο πεσιμισμός του Νίτσε είναι πλησμονή ζωής. Το βάθος των πραγμάτων παραμένει τρομαχτικό, αλλά μέσα από αυτή τη φρίκη γεννιέται η φαινομενικότητα, ένας θαυμάσιος κόσμος μορφών και ήχων, η τέχνη της φύσης και η τέχνη του ανθρώπου. Αυτό είναι το παιχνίδι του Διονύσου: δημιουργία και καταστροφή, ακόμη και των ιερότερων πραγμάτων. Αλλά ενώ ο ρομαντικός πεσιμισμός λέει «Όχι» στον κόσμο, ο διονυσιακός πεσιμισμός του Νίτσε λέει «Ναι» στον κόσμο, σε ολόκληρο το μεγαλείο και τη φρίκη του, με τόλμη, διαύγεια και ενθουσιασμό.

        Και ενώ στον πρόλογο του έργου του που εκδόθηκε δίνεται η εντύπωση ότι η χαρά, η λατρεία και η φαινομενικότητα είναι προϊόντα της άρνησης της γνώσης, μιας άρνησης της αναζήτησης της Αλήθειας, το προσχέδιο αποκαλύπτει ότι αντίθετα η χαρά αυτή είναι η συνέπεια μιας γνώσης και μιας αναζήτησης της Αλήθειας, που είναι και οι δύο διονυσιακές, που γέννησαν την αμφιβολία απέναντι στο Είναι, και επομένως τον πεσιμισμό. Όπως αναφέρουν τα Μεταθανάτια αποσπάσματα: «Φαίνεται ότι είμαστε χαρούμενοι επειδή ακριβώς είμαστε υπέρμετρα κατηφείς. Είμαστε σοβαροί, γνωρίζοντας την άβυσσο. Γι’ αυτό απεμπολούμε κάθε σοβαρότητα».

     Για τον Νίτσε τέχνη δεν είναι οι καλές τέχνες αλλά κάθε δημιουργική και παραγωγική δραστηριότητα που σχετίζεται με τη ζωή και τη φύση, όπως αποδεικνύουν και τα κείμενα του Jean Garnier: «Η φύση είναι ο κατ’ εξοχήν καλλιτέχνης». Η ανθρώπινη τέχνη έχει καθολικό νόημα, είναι μια από τις μορφές των τεχνασμάτων της φύσης, «είναι μια από τις δυνάμεις της φύσης». Είναι ένα ολόκληρος κόσμος από μορφές, ψευδαισθήσεις και αναπαραστάσεις που συνδέονται με τις ζωτικές ανάγκες, όλα αυτά που ο Νίτσε αποκαλεί «Όλυμπο της φαινομενικότητας», αλλά επίσης όλα όσα βρίσκονται στην επιφάνεια, σε αντίθεση με το βάθος: η επιδερμίδα ή η πτυχή στο πέπλο. Αυτή η λατρεία της φαινομενικότητας και αυτή η χαρά είναι λοιπόν άρρηκτα δεμένες με την τρομαχτική γνώση της Αλήθειας, της οποία η ψυχρή πνοή προκαλεί ρίγος:

     «Αυτός που έχει ανιχνεύσει το βάθος των πραγμάτων διαισθάνεται τη σοφία του ανθρώπου που παραμένει επιφανειακός. Το ένστικτο της επιβίωσης τον ωθεί στη βιασύνη, την ελαφράδα και το ψεύδος».

     Ήδη στη Γέννηση της τραγωδίας ο Νίτσε είχε αναγνωρίσει στους Έλληνες την ύπαρξη αυτής της βαθειάς σχέσης ανάμεσα στη γνώση της Αλήθειας και τη λατρεία της φαινομενικότητας.

     «Ο Έλληνας γνώριζε και βίωνε τον τρόμο και τη φρίκη της ύπαρξης· δεν θα ήταν δυνατόν να επιβιώσει αν δεν είχε τοποθετήσει ανάμεσα σ’ αυτόν τον κόσμο και τον εαυτό του αυτή τη θαυμαστή δημιουργία του ονείρου, τον ολύμπιο κόσμο».

     Η δημιουργία αυτή των ολύμπιων θεών είναι μια καλλιτεχνική δημιουργία: αντιστοιχεί, λέει ο Νίτσε, στο ένστικτο που δημιούργησε τη τέχνη. Αχώριστες είναι η Αλήθεια και η ψευδαίσθηση που μας κρατούν στη ζωή.

2. Το πέπλο της Ίσιδας και η Φύση-Σφίγγα

     Σε αυτό τον πρόλογο  της Χαρούμενης γνώσης, οι σκέψεις περί της αναζήτησης της αλήθειας και της λατρείας της φαινομενικότητας εντάσσονται στην προοπτική της αποκάλυψης του αγάλματος της Ίσιδας της Σάις. Ο Νίτσε αρνείται να ακολουθήσει «αυτούς του νεαρούς αιγύπτιους που θέλουν να αποκαλύψουν κάτι για το οποίο υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να παραμείνει κρυφό».

     Ίσως να διατηρεί στη μνήμη του τις μεγαλόστομες δηλώσεις του Σλέγκελ: «Όποιος αδυνατεί να αντικρύσει τη θεότητα, ας αποχωρήσει ή ας χαθεί», και του Νοβάλις : «Αυτός που δεν επιθυμεί να ανασύρει το πέπλο της δεν είναι άξιος ακόλουθος της θεάς». Για τον Νοβάλις και ορισμένους άλλους ρομαντικούς, η αποκάλυψη της Ίσιδας σήμαινε, όπως είδαμε, τη συνάντηση με το ίδιο το Εγώ. Πιθανότατα ο Νίτσε να υπονοεί το ίδιο πράγμα όταν αναφέρεται σε «ανθρώπους σοβαρούς», που ισχυρίζονται ότι «ατενίζουν την πραγματικότητα χωρίς πέπλα». Η αλήθεια είναι ότι σύμφωνα με την περιγραφή του Νίτσε,

αυτοί οι «σοβαροί άνθρωποι», δεν φαίνονται τόσο ρομαντικοί όσο πραγματιστές και αντικειμενιστές, που πρεσβεύουν την απελευθέρωση από τα πάθη στην πορεία αναζήτησης της αλήθειας. Αναφερόμενος σ’ αυτούς όμως γράφει τα εξής:

     «Εσείς μόνο θα μπορούσατε να αντικρύσετε την πραγματικότητα χωρίς πέπλα, και ίσως να είσαστε και οι ίδιοι το ευγενέστερο μέρος της. – Ώ εσείς, προσφιλείς μορφές της Σάις !Αλλά μήπως κι εσείς, παρότι έχετε απαλλαγεί εντελώς από πέπλα, δεν παραμένετε εξαιρετικά εμπαθείς και σκοτεινές υπάρξεις […] και μήπως δεν διατηρείτε μια υπερβολική ομοιότητα με έναν ερωτευμένο καλλιτέχνη !»

     Η προσφώνηση «Ώ εσείς προσφιλείς μορφές της Σάις» είναι ασφαλώς ειρωνική. Αναφέρεται σ’ αυτό που σκέπτονται οι «σοβαροί άνθρωποι» όταν ισχυρίζονται ότι αποκαλύπτοντας τη Φύση αποκαλύπτουν το ίδιο το εγώ τους.

     Αλλά στον πρόλογο της Χαρούμενης Γνώσης ο Νίτσε μοιάζει να έχει κυρίως κατά νου το ποίημα του Σίλερ που αναφέραμε στο προηγούμενο κεφάλαιο, με τον τίτλο «Η κεκαλυμμένη εικόνα της Σάις», ποίημα που θέτει επί σκηνής έναν νέο άνδρα που φλέγεται από την επιθυμία να ανασύρει το πέπλο του αγάλματος της Ίσιδας, διότι ο ιεροφάντης τού είπε πως πίσω από το πέπλο της θεάς κρύβεται η Αλήθεια. Εισέρχεται τη νύχτα στο ναό και αποφασίζει να τραβήξει το πέπλο. Θα πεθάνει από μαρασμό χωρίς να μπορέσει ποτέ να περιγράψει τί είδε. Σε σχέση με αυτή την ανάμνηση του Σίλερ από τον Νίτσε, ο Charles Andler, παραθέτει την κατάληξη του ποιήματος του Σίλερ «Κασσάνδρα»: «Το σφάλμα μόνο είναι  ζωή. Και η γνώση είναι  θάνατος», η οποία θα μπορούσε να συνοψίσει τη σκέψη του Νίτσε. Άλλα ο πεσιμισμός τού Σίλερ είναι ένα ιδεαλιστικός πεσιμισμός, που βρίσκει καταφύγιο στο Ιδανικό, στην άρνηση της ζωής.

     Μπορούμε να καταλήξουμε εκτιμώντας ότι ο Νίτσε συμπορεύεται αποφασιστικά με τη στάση όλων αυτών που, όπως ο Ρουσώ ή ο Γκαίτε, αρνήθηκαν να αποσπάσουν από την Ίσιδα το πέπλο της:

     «Θα έπρεπε να δείχνουμε περισσότερο σεβασμό προς την αιδώ με την οποία η Φύση καλύπτεται πίσω από αινίγματα και φανταχτερές αβεβαιότητες».

     Σ’ αυτές τις τελευταίες γραμμές αναγνωρίζουμε την ηχώ του αφορισμού του Ηράκλειτου, η οποία μας συνοδεύει σε ολόκληρο αυτό το βιβλίο, αλλά επίσης μια στάση ανάλογη με αυτήν του Γκαίτε, που συμβουλεύει τον σεβασμό του μυστηρίου και αποτρέπει το Πνεύμα από την αποκάλυψη του αγάλματος της Ίσιδας, δηλαδή, λέει ο Γκαίτε, την αποκάλυψη της Φύσης-Σφίγγας,  του τρομαχτικού, «του τερατώδους πλάσματος», αυτής της Σφίγγας την οποία τα «αινίγματα» για τα οποία ομιλεί ο Νίτσε ασφαλώς υπονοούν:

                 «Σεβάσου το μυστήριο,

                  Μην αφήσεις το βλέμμα σου να πλανηθεί στη λαγνεία.

                 Η Φύση-Σφίγγα, τερατώδης ύπαρξη,

                 Θα σε τρομοκρατήσει με τους αναρίθμητους μαστούς της».

     Αυτή η εικόνα της Φύσης-Σφίγγας στο ποίημα του Γκαίτε, οδήγησε χωρίς αμφιβολία τον Νίτσε να αναπαραστήσει αλληγορικά τη Φύση, όχι πλέον με τα χαρακτηριστικά της Ίσιδας, όπως το θέλησε η παράδοση που μελετήσαμε, αλλά μάλλον με αυτά της Σφίγγας. Αυτή η τρομαχτική μορφή εμφανίζεται ήδη σε ένα έργο της νεότητας του Νίτσε, που έγραψε υπό την επίδραση του Σοπενχάουερ, Το Κράτος στους Έλληνες (Χριστούγεννα 1872), σε μιαν απροσδόκητη συγκυρία. Ερμηνεύει την αίσθηση της ντροπής που δοκιμάζουν οι Έλληνες απέναντι στην εργασία και τη δουλεία: «Σ’ αυτή την αίσθηση της ντροπής κρύβεται η ασυνείδητη γνώση του γεγονότος ότι ο πραγματικός σκοπός της ύπαρξης απαιτεί αυτές τις προϋποθέσεις [=εργασία και κυρίως δουλεία], αλλά ότι μέσα σ’ αυτήν την απαίτηση εδρεύει η φρίκη και η κτηνώδης αγριότητα της Σφίγγας-Φύσης, που όμως προβάλλει το πανέμορφο νεανικό θηλυκό της κορμί, δοξάζοντας έτσι τον πολιτισμένο και ελεύθερο καλλιτεχνικό βίο». Και συνεχίζει ο Νίτσε: «Η κουλτούρα που είναι κυρίως αυθεντική απαίτηση τέχνης, στηρίζεται σε ένα θεμέλιο τρόμου». Στη Γέννηση της τραγωδίας, όταν αναφέρεται στον Οιδίποδα, ταυτίζει και πάλι τη φύση με τη Σφίγγα: «Ο ίδιος άνθρωπος που λύνει το αίνιγμα της φύσης, αυτής της διπλής στην ουσία της Σφίγγας, θα παραβιάσει επίσης τους ιερότερους νόμους της φύσης». Σ’ αυτό ακριβώς το πνεύμα ανήκει και η αναφορά του Νίτσε στα μυστικά της φύσης και την παρά φύση βιαιότητα που προϋποθέτει η αποκάλυψή τους: «Ο μόνος τρόπος να εξαναγκάσουμε τη φύση να μας παραδώσει τα μυστικά της είναι αντιστεκόμενοι να την υποτάξουμε, δηλαδή παραβιάζοντας τη φύση με μια πράξη παρά φύση». Σε κάθε περίπτωση, η διπλή όψη της Σφίγγας, άγριο κτήνος με στήθος νεαρής κόρης, συμβολίζει τη διπλή όψη της Φύσης: ομορφιά και αγριότητα, μας προκαλούν θαυμασμό και φρίκη. Το ίδιο και ο πολιτισμός με τις δύο όψεις του – τη φρικώδη δουλεία και τη λαμπρή καλλιτεχνική δημιουργία – αναπαριστά τη διττότητα της Σφίγγας, της Φύσης και του Όντος, που αντιπροσωπεύει η τρομαχτική και καταστροφική άβυσσος της Αλήθειας, και η απατηλή και γοητευτική φαινομενικότητα της Ζωής.

     Ας επιστρέψουμε στον πρόλογο της Χαρούμενης Γνώσης. Η άρνηση της αποκάλυψης αυτού που κρύβεται, που εκφράζεται εκεί, οδηγεί στην αποφασιστική επιλογή της παραμονής σε αυτό που το καλύπτει, σε ό,τι δεν είναι κρυφό, στο φαινόμενο, στην επιδερμίδα, ακολουθώντας το ελληνικό πρότυπο:

«Αχ αυτοί οι Έλληνες! Ήξεραν να ζουν: πράγμα που απαιτεί να σταματάς θαρραλέα στην επιφάνεια, στην πτυχή, στην επιδερμίδα, να λατρεύεις τη φαινομενικότητα, να πιστεύεις στις μορφές, στους ήχους, στις λέξεις, σ’ ολόκληρο τον Όλυμπο της φαινομενικότητας! Αυτοί οι Έλληνες ήταν επιφανειακοί – δια του βάθους τους!»

     Οι Έλληνες, λέει ο Νίτσε, ήταν επιφανειακοί δια του βάθους τους. Και όπως είπαμε, το βάθος είναι ακριβώς η θέαση του κόσμου όπως είναι. Οι Έλληνες ήταν γνώστες της Αλήθειας, γνώριζαν τον τρόμο και τη φρίκη της ύπαρξης. Και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο ήξεραν να ζουν. Γιγνώσκειν τον βίον σημαίνει να γνωρίζεις πώς να κατασκευάσεις, να δημιουργήσεις ένα σύμπαν που σου επιτρέπει να ζεις, ένα σύμπαν μορφών, ήχων , αλλά επίσης και ψευδαισθήσεων, ψευδών εντυπώσεων και μύθων. «Δημιουργείν σημαίνει καλύπτω με πέπλο την αλήθεια της φύσης». Έτσι είμαστε σε θέση να διακρίνουμε το νόημα της διατύπωσης: σεβάσου την αιδώ της Φύσης. Θα μπορούσαμε να πούμε δηλαδή: γνώριζε ότι θα πρέπει να παραμείνει εντέχνως καλυμμένη!

     «Δεν πιστεύουμε πια πως η αλήθεια παραμένει αλήθεια  αν της αφαιρέσουμε τα πέπλα· - έχουμε ζήσει πάρα πολύ για να πιστεύουμε κάτι τέτοιο».

         Ο σεβασμός της αιδούς της Φύσης είχε εκφραστεί εμμέσως ήδη στο κείμενο της Γέννησης της Τραγωδίας, όπου ο καλλιτέχνης, δηλαδή αυτός που λατρεύει την φαινομενικότητα, αντιπαρατίθεται στον θεωρητικό άνθρωπο, δηλαδή αυτόν που αναζητά με κάθε μέσον την αλήθεια:

     «Αν κάθε φορά που ανακαλύπτεται η αλήθεια, το συνεπαρμένο βλέμμα του καλλιτέχνη παραμένει στυλωμένο σ’ αυτό που μετά την αποκάλυψή του παραμένει καλυμμένο, ο θεωρητικός άνθρωπος από την πλευρά του, ικανοποιείται και χαίρεται βλέποντας το πέπλο να πέφτει, και συναντά την υπέρτατη ηδονή κατορθώνοντας με τις δικές του δυνάμεις να ανασύρει και άλλα πέπλα».

     Θα μπορούσαμε να πούμε ότι εδώ η ορφική αντιμετώπιση της φύσης διακρίνεται σαφώς από την προμηθεϊκή. Οπωσδήποτε όμως ο Νίτσε έμεινε πιστός στην θεμελιακή του αντίληψη: η αλήθεια είναι αδιαχώριστη από τα πέπλα της· η φαινομενικότητα, οι μορφές, η ζωτική ψευδαίσθηση είναι αδιαχώριστες από την αλήθεια. «Η αλήθεια παραμένει αλήθεια στον βαθμό που το μη-αληθινό την καλύπτει». Στο πνεύμα της αλληγορικής μορφής της Φύσης-Σφίγγας, το να μην αποσπάσουμε το πέπλο της Φύσης, σημαίνει να αφήσουμε το στήθος της νεαρής κόρης, σύμβολο του κάλλους και της τέχνης, να καλύψει το κτηνώδες και τρομαχτικό τέρας, σύμβολο της Αλήθειας.

(συνεχίζεται)