Τα χαρισματικά και τα κανονικά όρια της Εκκλησίας ήγουν Πεντηκοστή και θεία Ευχαριστία (5)

Συνέχεια από Κυριακή, 28 Ιανουαρίου 2018

ΣΕΒ. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ ΚΑΙ ΑΓΙΟΥ ΒΛΑΣΙΟΥ ΙΕΡΟΘΕΟΥ

1. Τα χαρισματικά και τα κανονικά όρια της Εκκλησίας (συνέχεια)

Άλλωστε, o Τριαδικός Θεός δια του Χριστού εν Πνεύματι Αγίω προσφέρει τα χαρίσματα στους πιστούς και ο ίδιος ο Τριαδικός Θεός δια Χριστού εν Πνεύματι Αγίω φωτίζει τους Πατέρας στις Οικουμενικές Συνόδους για να συντάσσουν τους ιερούς Κανόνας για την ενότητα της Εκκλησίας. Οπότε, δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ χαρισμάτων του Αγίου Πνεύματος και κανονικών διατάξεων που θεσπίσθηκαν με την ενέργεια του Αγίου Πνεύματος, κατά τον λόγο του Αποστόλου: «έδοξε γάρ τω Αγίω Πνεύματι και ημίν» (Πραξ. ιε', 28), «και ήρεσε τή Συνόδω», κατά την έκφραση των Συνόδων για τους ιερούς Κανόνες.

Οι ιεροί Κανόνες, κατά τον μακαριστό Ηγούμενο της Ιεράς Μονής Οσίου Γρηγορίου Γεώργιο, είναι τα «μαρτύρια» του Θεού και δεν διαφέρουν από τις εντολές Του, αλλά είναι συνέχειά τους . Οι Ιεροί Κανόνες βοηθούν τον πεπτωκότα άνθρωπο να μένη σε ενότητα και αρμονική σχέση με τους αδελφούς του στην Εκκλησία[46]. «Οι Κανόνες υποδεικνύουν εις τον πιστόν τα όρια της Εκκλησίας εκτός των οποίων υπάρχει το χάος∙ ρυθμίζουν τας μεταξύ των διαφόρων χαρισματούχων λειτουργών και τάξεων αυτής σχέσεις, ώστε οι πάντες να εργάζωνται αρμονικώς δια την αύξησιν του ενός Σώματος του Χριστού∙ επιβάλλουν την ορθήν θεραπευτικήν μέθοδον δια τους τραυματίζοντας την ενότητα του Σώματος εκπίπτοντας από της Χριστιανικής πίστεως και ζωής»[47].

Με τους ιερούς Κανόνες των Τοπικών και Οικουμενικών Συνόδων ρυθμίζεται η ποιμαντική διακονία της Εκκλησίας ως προς την Ιερωσύνη, τη συνοδική δομή της Εκκλησίας και τη συνοδική διαχείριση των εκκλησιαστικών πραγμάτων, την ποιμαντική καθοδήγηση προς υπέρβαση της αμαρτίας, την αίρεση, το σχίσμα και την ενδεικνυόμενη ποιμαντική στάση προς τους αιρετικούς και σχισματικούς, τον μοναχισμό και τον κατά Χρίστον γάμον[48].

Η χαρισματική ζωή των Χριστιανών στην Εκκλησία ελέγχεται από τους θεουμένους Πατέρας κατά πόσον είναι κατά Θεόν, δια των ιερών Κανόνων, ώστε να ενεργή εκκλησιαστικά και όχι ανθρωποκεντρικά. Δεν μπορεί κανείς να αυτοσχεδιάζη και να αυθαδιάζη μέσα στην Εκκλησία, εν ονόματι μιας εμπαθούς ελευθερίας.

Επομένως, μέσα στην Ορθόδοξη Εκκλησία συνδέονται στενά και ταυτίζονται τα χαρισματικά με τα κανονικά όριά Της, όπως φανερώνεται ιδιαιτέρως στο Μυστήριο της θείας Ευχαριστίας, πράγμα που θα δούμε πιο κάτω.

Ο π. Ιωάννης Ρωμανίδης σημειώνει ότι «η Εκκλησία ως Σώμα Χριστού είναι το κατοικητήριον της ακτίστου δόξης του Θεού. Τον Χριστόν δεν δυνάμεθα να τον ξεχωρίσωμεν από την Εκκλησίαν, ούτε την Εκκλησίαν από τον Χριστόν». «Εκτός της Εκκλησίας δεν υπάρχει σωτηρία. Ο Χριστός προσφέρει την σωστικήν χάριν εις όλους τους ανθρώπους. Όταν σώζεται κανείς εκτός της ορατής Εκκλησίας τούτο σημαίνει πως ο Χριστός ο ίδιος σώζει αυτόν. Εάν αυτός είναι μέλος ετερόδοξον, τότε σώζεται ούτος διότι τον σώζει ο Χριστός και ουχί η “Παραφυάς” εις την οποίαν ανήκει. Η σωτηρία του λοιπόν δεν επιτελείται από την Εκκλησίαν εις την οποίαν ανήκει διότι μία είναι η Εκκλησία ήτις σώζει, δηλ. ο Χριστός»[50].

Έτσι, υπάρχουν άνθρωποι και έκτος της Εκκλησίας, ακόμη και εκτός του Χριστιανισμού, οι οποίοι πέρα από τα φυσικά χαρίσματα έχουν και μερικά χαρίσματα, τα όποια όμως ελέγχονται από θεουμένους Πατέρες, αν είναι φυσικά, συναισθηματικά, δαιμονικά ή πνευματικά. Εάν υπάρχουν εκτός της Εκκλησίας που έχουν όντως πνευματικά χαρίσματα, τότε αυτοί σώζονται από τον Ίδιο τον Χριστό και όχι από την «Χριστιανικήν ομάδα και Ομολογίαν» στην όποια ανήκουν, διότι μόνον η Εκκλησία ως το Θεανθρώπινο Σώμα του Χριστού, που είναι πηγή της άκτιστου Χάριτος του Θεού, σώζει.

Στη συνέχεια θα δούμε τη σχέση μεταξύ των χαρισματικών και των κανονικών ορίων της Εκκλησίας, όπως φανερώνεται στη σχέση μεταξύ Πεντηκοστής, Εκκλησίας και θείας Ευχαριστίας. Έτσι το θέμα αυτό θα τεθεί σε μια ευχαριστιακή προοπτική, στην οποία ενώνονται τα χαρισματικά με τα κανονικά όρια της Εκκλησίας.

Είναι ευνόητο ότι με όσα θα αναλυθούν επεκτείνουμε τη συζήτηση που γίνεται μεταξύ των χαρισματικών και των κανονικών ορίων της Εκκλησίας και την προσδιορίζουμε στην ίδια την Εκκλησία και ιδιαιτέρως στην θεία Ευχαριστία, μέσα από την προοπτική της Πεντηκοστής. Αυτό φαίνεται έκδηλα τόσο στα τροπάρια της Εκκλησίας για την Πεντηκοστή, όσο και στις επιστολές του Αποστόλου Παύλου στις όποιες γίνεται λόγος για την ευχαριστιακή κοινότητα της Κορίνθου.

(Συνεχίζεται)

Σημειώσεις

45. ΑΡΧΙΜ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΨΑΝΗ, Καθηγουμένου της Ι. Μονής Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους, Η ποιμαντική Διακονία κατά τους Ιερούς Κανόνας, εκδ. Άθως, Πειραιεύς 1976, σελ. 64-65.

46. Ενθ’ ανωτ., σελ. 74.

47. Ενθ’ ανωτ., σελ. 74-75.

48. Ενθ’ ανωτ., σελ. 91 κ.εξ.

49. Protopresbyter JOHN ROMANIDES, An Outline Of Orthodox Patristic Dogmatics - Επίτομος Ορθόδοξος Πατερική Δογματική, Orthodox Theological Library, Edited and Translated with an Introduction and Bibliography by Protopresbyter George Dion. Dragas, Orthodox Research Institute, Rollinsford, New Hampshire 2004, σελ. 76.

50. Ενθ’ ανωτ., σελ. 78-80.

ΣΧΟΛΙΟ: "Άλλωστε, o Τριαδικός Θεός δια του Χριστού εν Πνεύματι Αγίω προσφέρει τα χαρίσματα στους πιστούς και ο ίδιος ο Τριαδικός Θεός δια Χριστού εν Πνεύματι Αγίω φωτίζει τους Πατέρας στις Οικουμενικές Συνόδους για να συντάσσουν τους ιερούς Κανόνας για την ενότητα της Εκκλησίας".
Σέ τί διαφέρει η έκφραση αυτή από τό Φιλιόκβε; Η έννοια τού Χριστού είναι: δίαυλος γιά τήν διέλευση τού Αγίου Πνεύματος
Πνεύμα Αγιο καί Αγιο Πνεύμα δέν ταυτίζονται. Διευκρινίζεται απολύτως στόν 2ο Λόγο περί τού Αγίου Πνεύματος ο Αγιος Γρηγόριος Παλαμάς.
 "Οι Ιεροί Κανόνες βοηθούν τον πεπτωκότα άνθρωπο να μένη σε ενότητα και αρμονική σχέση με τους αδελφούς του στην Εκκλησία[46]Οι ιεροί Κανόνες,  είναι τα «μαρτύρια» του Θεού και δεν διαφέρουν από τις εντολές Του, αλλά είναι συνέχειά τους" .
Οι εντολές τηρούνται από τόν Βαπτισμένο, όχι από τόν πεπτωκότα. Οι εντολές μάς φυλάνε δέν τίς φυλάμε.
Ολος αυτός ο αγώνας νά ταυτιστούν τά χαρίσματα μέ τούς κανόνες καί τίς συνόδους οφείλεται στήν άρνηση τής διοικήσεως τής εκκλησίας νά δεχθεί τήν διάκριση χαρίσματος καί διακονήματος.
Αμέθυστος