ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ A
ΑΠΟΜΑΓΝΗΤΟΦΩΝΗΜΕΝΕΣ ΟΜΙΛΙΕΣ π. ΣΥΜΕΩΝ ΚΡΑΓΙΟΠΟΥΛΟΥ
...πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόν
Τὸ αἴσθημα κατωτερότητος καὶ ἄλλες ἀρρωστημένες καταστάσεις
μέσα στο μυστήριο τῆς σωτηρίας
Πανόραμα Θεσσαλονίκης, Ε΄ έκδοση
B΄ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 21
Εἰδικό Μέρος
β΄. Αἴσθημα κατωτερότητος-Ὁμιλίες σε συνάξεις νέων
Ἡ μεγαλύτερη ευλογία
Ἂν αὐτὰ τὰ μεταφέρουμε στην πνευματική περιοχή καὶ τὰ δοῦμε μέσα στὸ πνεῦμα τοῦ Θεοῦ -γιατί ὁ Θεός νὰ ἐπιτρέψει νὰ γίνει ἔτσι;- πολύ καλό θα βγεῖ. Τόσο καλό, ποὺ ἔχω τὴν ταπεινή γνώμη -δέν ξέρω· μπορεῖ νὰ κάνω λάθος- ὅτι θὰ πεῖ μετά αὐτός ὁ ἄνθρωπος: «Θεέ μου, ἐγώ νόμιζα ὅτι αὐτό ἦταν τὸ χειρότερο πράγμα ποὺ μοῦ ἔτυχε, ὅτι δὲν ὑπῆρχε χειρότερο, ὅτι αὐτὴ ἦταν ἡ μεγαλύτερη συμφορά στη ζωή μου. Καί τώρα βλέπω ὅτι ἦταν τὸ πιο καλό πράγμα ποὺ μοῦ ἔδωσες, ἡ μεγαλύτερη εὐλογία». Έτσι εἶναι. Όπως φαίνονται ἀπλά, ἔτσι εἶναι ἀπλά. Μὴν πάει το μυαλό σας ὅτι ὁ πάτερ τὰ ἔφτιαξε ἀπὸ δῶ, τὰ ἔφτιαξε ἀπὸ κεῖ. Εἶναι ἔτσι ἀκριβῶς. Γιὰ τοὺς πολλούς θα περάσουν λίγες μέρες για να τὰ καταλάβουν. Ἀλλὰ ὅσοι, ἔστω καὶ λίγο, με καταλάβατε, ὅ,τι κι ἄν εἶχατε μέσα στην ψυχή σας, θα φύγετε ἀλλιώτικοι.
14-2-1993
Πρέπει νὰ ἀγαπᾶς τὴν ταπείνωση καὶ νὰ πεῖς:
«Θεέ μου, σ' εὐχαριστῶ ποὺ δὲν μὲ λυπήθηκες καὶ πού, ἔστω καὶ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο ποὺ μὲ ἐκθέτει στὰ μάτια τῶν ἄλλων, καθώς οἰκονόμησες νὰ ἔχω τις όποιες ψυχοπαθολογικές καταστάσεις, ἐσὺ μὲ ἔβαλες στὸν δρόμο σου καὶ μὲ σώζεις»
Το σύμπλεγμα κατωτερότητος καὶ τὸ φυσιολογικό αἴσθημα ὑστερήσεως
Σημείωμα φοιτητοῦ. Ὑπάρχει ἡ ἄποψη ὅτι τὰ αἰσθήματα κατωτερότητος καὶ ἡ προσπάθεια του ἀνθρώπου νὰ ὑπερνικήσει τη μειονεκτικότητά του ἀποτελοῦν ἕνα φυσιολογικό μηχανισμό. Ἀπόδειξη ὅτι τὸ αἴσθημα τῆς ἀδυναμίας εἶναι τὸ βασικό αίσθημα ἑνός νεογέννητου ἀπέναντι στο εξωτερικό περιβάλλον. Καὶ αὐτὴ ἀκριβῶς ἡ αἴσθηση τῆς ἀδυναμίας του, τῆς γύμνιας του, τὸ ὁδηγεῖ στὸ νὰ βρεῖ στήριγμα καί καταφυγή στὴν ἀσφάλεια τῆς γονικῆς ἀγάπης. Ὁ Ἀδάμ, όταν παρήκουσε, χωρίστηκε ἀπὸ τὸν Θεό, ἔνιωσε τη γύμνια του, τὴν ἀνασφάλεια, τὴν κατωτερότητά του.
Ὅτι ὁ Ἀδάμ βρίσκεται σε κομπλεξική κατάσταση μετά την πτώση, ναί. Ἀλλὰ δὲν νομίζω ότι ήδη στον Ἀδάμ δουλεύει το αἴσθημα κατωτερότητος μὲ τὴν ἀρρωστημένη μορφή του.
Ἡ ἀντίδραση τοῦ Ἀδάμ, συνεχίζει ὁ γράφων, ἦταν να ρίξει τὸ σφάλμα στην Εύα, δηλαδή έμμεσα στον Θεό. Ἀπὸ τὴν ἄλλη ὁ ἄσωτος υἱὸς ἔνιωσε καὶ αὐτὸς τὴν κατωτερότητά του: "Πόσοι μίσθιοι του πατρός μου περισσεύουσιν ἄρτων, ἐγὼ δὲ λιμῷ ἀπόλλυμαι".
1) Τί εἶναι αὐτὸ ποὺ ἔκανε τὸν ἄσωτο υἱό να πεῖ τὸ "ἀναστὰς πορεύσομαι" καὶ νὰ τὸ κάνει πράξη;
2) Ποιά ἡ διαφορὰ ἀνάμεσα στὰ αἰσθήματα κατωτερότητος καὶ στὴν ταπείνωση;
3) Την ταπείνωση καὶ γενικά τις ἀρετές πρέπει νὰ προσπαθεῖ νὰ τίς ἀποκτήσει ὁ ἄνθρωπος ἢ να ἀφήνεται τελείως στὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ, γιὰ νὰ ἔχουν ὄντως γνησιότητα οἱ ἀρετές τους.
Ἂν καταλαβαίνω καλά, νομίζω πώς αὐτὸς ποὺ γράφει τὸ σημείωμα, ἔτσι ποὺ τὸ γράφει, δέν κατάλαβε τί εἶναι αἴσθημα κατωτερότητος. Καὶ ἴσως χρειάζεται πολλά ἀκόμη νὰ ποῦμε γι' αὐτὰ τὰ θέματα.
Οἱ ἀρρωστημένες καταστάσεις χτυπητό παράδειγμα για τους ψυχολογικά ὑγιεῖς
Βέβαια, θὰ ἔλεγε κανείς ὅτι δὲν ἔχουν ἀνάγκη ὅλοι νὰ ἀκούσουν τὰ περί αἰσθήματος κατωτερότητος, δὲν ἔχουν ὅλοι ἀνάγκη νὰ ἀκούσουν γιὰ τὰ διάφορα κόμπλεξ, καὶ πῶς λειτουργοῦν αὐτοί οἱ μηχανισμοί. Δὲν ἔχουν ἀνάγκη καὶ μὲ τὴν ἔννοια ὅτι δὲν θα καταλάβουν περί τίνος πρόκειται καὶ μὲ τὴν ἔννοια ὅτι δὲν ἔχουν να κερδίσουν τίποτε. Ἐκεῖνοι ὅμως οἱ ὁποῖοι ὄντως ἔχουν ἀνάγκη, πρέπει να τα ἀκούσουν καὶ πρέπει να τα καταλάβουν.
Κατ' αρχήν, εἶναι πολύ ἐλάχιστοι ἐκεῖνοι ποὺ ὄντως δὲν ἔχουν κομπλεξικές καταστάσεις. Ἀλλὰ ἄς ποῦμε ὅτι ὑπάρχουν ἀρκετοί. Αὐτοί πρέπει να πάρουν ἀφορμὴ ἀπό αὐτὰ τὰ ἀρρωστημένα καὶ νὰ τὰ μεταφέρουν στον πνευματικό τομέα, για να γνωρίσουν έτσι καλύτερα τὰ τῆς πνευματικῆς ζωῆς καὶ νὰ ἀγωνιστοῦν σωστότερα.
Να φέρω ἕνα παράδειγμα. Ένας έχει μια ψυχοπαθολογική κατάσταση καὶ ἄς πάρουμε την περίπτωση ἐκείνη πού ἔχει μια βεβαιότητα για κάτι, κομπλεξικῷ ὅμως τῷ τρόπῳ καὶ ἀρρωστημένῳ τῷ τρόπῳ. Π.χ., εἶναι ὑπερβέβαιος ὅτι ἔχει μέσα στο στομάχι του ἕνα φίδι. Εἶχα ἀκούσει για μια κοπέλα περίπου εἴκοσι χρονών, πού κατά ἀρρωστημένο τρόπο νόμιζε ὅτι ή μύτη της ήταν χάλια, ἐνῶ ἦταν ἐντάξει, καὶ δὲν ἐπείθετο με τίποτε γιὰ τὸ ἀντίθετο.
Ὅπως δέν πείθεται με τίποτε ὁ ἄλλος ὅτι δὲν ἔχει φίδι στο στομάχι του. Ἔχουμε λοιπόν αὐτοῦ τοῦ εἴδους τίς ψυχοπαθολογικές καταστάσεις.
Κολλάει στὸν νοῦ τοῦ ἀνθρώπου -ὄχι ὅμως ἔτσι τυχαῖα- μια γνώμη, μια ἰδέα καὶ δὲν ξεκολλάει με τίποτε. Αὐτό εἶναι μια ψυχοπαθολογική κατάσταση, ποὺ ὅμως βοηθάει τον καθένα νὰ δεῖ καλύτερα τὸν ἑαυτό του ἀπό πνευματικῆς ἀπόψεως καὶ νὰ ὠφεληθεῖ πάρα πολύ.
Ἀφήνουμε τίς ἀρρωστημένες καταστάσεις καὶ περνοῦμε στις μή ἀρρωστημένες. Γνωρίζουμε ὅτι ἕνας ὁ ὁποῖος δὲν ἔχει ἀρρωστημένες καταστάσεις -παίρνουμε μια υγιή περίπτωση- ἀλλὰ ὅμως πάρα πολύ ἔχει ἀγκιστρωθεῖ, ἔχει προσκολληθεῖ, ἔχει δεθεῖ μέ τή γνώμη του, αὐτός πολύ δύσκολα τὴν ἀφήνει. Ὅμως δέν μπορεῖ νὰ ζήσει κανείς πνευματικά καί δέν μπορεῖ νὰ προκόψει πνευματικά, ἐὰν δὲν ἀφήσει τή γνώμη του, ἐάν δὲν κόψει το θέλημά του.
Αὐτὸς ὁ ὁποῖος δὲν ἀφήνει τὸ θέλημά του, τη γνώμη του, δὲν τὸ κάνει ἔτσι τυχαία. Ὄχι, ἔχει πεποίθηση ὅτι ἡ γνώμη του εἶναι σωστή, ὅτι ὁ τρόπος με τὸν ὁποῖο σκέπτεται εἶναι ὁ σωστός, καὶ ἑπομένως δὲν ἀφήνει τὸ θέλημά του, τη γνώμη του, ώστε να δεῖ τὰ πράγματα ἀλλιῶς γιὰ νὰ κάνει, π.χ., ὑπακοή, τέλεια ὑπακοή, ὅσο το δυνατόν καλύτερη ὑπακοή.
Ἐνῶ γνωρίζει κανείς θεωρητικά ὅτι θὰ ὠφεληθεῖ, ἐὰν κόψει τὸ θέλημά του, ἐὰν δὲν λάβει ὑπ' ὄψιν τη γνώμη του καὶ ὑπακούσει σ' αὐτὸ ποὺ τοῦ λένε, σ' αὐτὸ τὸ ὁποῖο τοῦ ὑποδεικνύουν, στην πράξη δέν το κάνει.
Καὶ δὲν μιλοῦμε ἐδῶ, ἂν θέλετε, γιὰ ἀνθρώπους χριστιανούς που ζοῦν ἔτσι λίγο ἀνεύθυνα· ὅσα πᾶνε καὶ ὅσα ἔρθουν. Ὄχι, αὐτό συμβαίνει καὶ σε χριστιανοὺς οἱ ὁποῖοι παίρνουν στα σοβαρά τα πράγματα καί, τρόπον τινά, δίνουν ὅλο τὸν ἑαυτό τους στο να ἀσκηθοῦν καὶ νὰ προκόψουν πνευματικά. Καί ὅμως, δέν βγαίνουν ἀπό τὸ δικό τους, δὲν βγαίνουν ἀπό τη γνώμη τους, δέν βγαίνουν ἀπό τὸ θέλημά τους, ἢ βγαίνουν με πολλή δυσκολία, μολονότι δέν ἔχουμε ἐδῶ κομπλεξική κατάσταση, άρρωστημένη κατάσταση, ὅπως στοὺς ἄλλους.
Βλέπεις, ὅπως εἶπαμε, ὅτι ἡ μύτη τῆς κοπέλας εἶναι φυσιολογική. Τη στέλνεις σε εἰδικό γιατρό, πού ἀποφαίνεται ὅτι εἶναι ἐντάξει, ὅμως αὐτή δέν πείθεται με τίποτε. Δέν πείθεται. Εἶναι μια άρρωστημένη ἰδέα. Αὐτὸ τὸ ἀρρωστημένο, τὸ ὁποῖο εἶναι πολύ χτυπητό, ὁ ὁποιοσδήποτε υγιής ἄνθρωπος το βλέπει καὶ θὰ πεῖ σ' αὐτή την περίπτωση: «Δέν εἶναι στα καλά της αὐτὴ καὶ νομίζει έτσι». Βλέπει επίσης καθαρά πόσο ὁ ἄρρωστος εἶναι δεμένος με τη γνώμη πού ἔχει.
Ἐάν θελήσει νὰ ὠφεληθεῖ ὁ ἴδιος ὁ ἑαυτός του ἀπό αὐτό πού παρατηρεῖ στὸν ἄρρωστο, τὸν βοηθάει αὐτό να καταλάβει καλύτερα τα δικά του καὶ νὰ πεῖ: «Α, γι' αὐτό κι ἐγώ, μολονότι μοῦ τὸ λένε καὶ κάπως το καταλαβαίνω ὅτι δὲν εἶναι σωστή ἡ γνώμη μου, ἐπιμένω σ' αὐτήν, ἐπιμένω στο θέλημά μου, ἐπιμένω στις ἰδέες μου». Οπότε, ἔτσι κανείς μπορεῖ πάρα πολύ να βοηθηθεῖ καὶ νὰ ἀρχίσει να χαλαρώνει το δέσιμο μὲ τὸ ἐγώ του, μὲ τὸ θέλημά του, και να προκόψει πνευματικά.
Ὑγιής καὶ μὴ ὑγιής κατάσταση
Εἰδικό Μέρος
β΄. Αἴσθημα κατωτερότητος-Ὁμιλίες σε συνάξεις νέων
Ἡ μεγαλύτερη ευλογία
Ἂν αὐτὰ τὰ μεταφέρουμε στην πνευματική περιοχή καὶ τὰ δοῦμε μέσα στὸ πνεῦμα τοῦ Θεοῦ -γιατί ὁ Θεός νὰ ἐπιτρέψει νὰ γίνει ἔτσι;- πολύ καλό θα βγεῖ. Τόσο καλό, ποὺ ἔχω τὴν ταπεινή γνώμη -δέν ξέρω· μπορεῖ νὰ κάνω λάθος- ὅτι θὰ πεῖ μετά αὐτός ὁ ἄνθρωπος: «Θεέ μου, ἐγώ νόμιζα ὅτι αὐτό ἦταν τὸ χειρότερο πράγμα ποὺ μοῦ ἔτυχε, ὅτι δὲν ὑπῆρχε χειρότερο, ὅτι αὐτὴ ἦταν ἡ μεγαλύτερη συμφορά στη ζωή μου. Καί τώρα βλέπω ὅτι ἦταν τὸ πιο καλό πράγμα ποὺ μοῦ ἔδωσες, ἡ μεγαλύτερη εὐλογία». Έτσι εἶναι. Όπως φαίνονται ἀπλά, ἔτσι εἶναι ἀπλά. Μὴν πάει το μυαλό σας ὅτι ὁ πάτερ τὰ ἔφτιαξε ἀπὸ δῶ, τὰ ἔφτιαξε ἀπὸ κεῖ. Εἶναι ἔτσι ἀκριβῶς. Γιὰ τοὺς πολλούς θα περάσουν λίγες μέρες για να τὰ καταλάβουν. Ἀλλὰ ὅσοι, ἔστω καὶ λίγο, με καταλάβατε, ὅ,τι κι ἄν εἶχατε μέσα στην ψυχή σας, θα φύγετε ἀλλιώτικοι.
14-2-1993
Πρέπει νὰ ἀγαπᾶς τὴν ταπείνωση καὶ νὰ πεῖς:
«Θεέ μου, σ' εὐχαριστῶ ποὺ δὲν μὲ λυπήθηκες καὶ πού, ἔστω καὶ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο ποὺ μὲ ἐκθέτει στὰ μάτια τῶν ἄλλων, καθώς οἰκονόμησες νὰ ἔχω τις όποιες ψυχοπαθολογικές καταστάσεις, ἐσὺ μὲ ἔβαλες στὸν δρόμο σου καὶ μὲ σώζεις»
Το σύμπλεγμα κατωτερότητος καὶ τὸ φυσιολογικό αἴσθημα ὑστερήσεως
Σημείωμα φοιτητοῦ. Ὑπάρχει ἡ ἄποψη ὅτι τὰ αἰσθήματα κατωτερότητος καὶ ἡ προσπάθεια του ἀνθρώπου νὰ ὑπερνικήσει τη μειονεκτικότητά του ἀποτελοῦν ἕνα φυσιολογικό μηχανισμό. Ἀπόδειξη ὅτι τὸ αἴσθημα τῆς ἀδυναμίας εἶναι τὸ βασικό αίσθημα ἑνός νεογέννητου ἀπέναντι στο εξωτερικό περιβάλλον. Καὶ αὐτὴ ἀκριβῶς ἡ αἴσθηση τῆς ἀδυναμίας του, τῆς γύμνιας του, τὸ ὁδηγεῖ στὸ νὰ βρεῖ στήριγμα καί καταφυγή στὴν ἀσφάλεια τῆς γονικῆς ἀγάπης. Ὁ Ἀδάμ, όταν παρήκουσε, χωρίστηκε ἀπὸ τὸν Θεό, ἔνιωσε τη γύμνια του, τὴν ἀνασφάλεια, τὴν κατωτερότητά του.
Ὅτι ὁ Ἀδάμ βρίσκεται σε κομπλεξική κατάσταση μετά την πτώση, ναί. Ἀλλὰ δὲν νομίζω ότι ήδη στον Ἀδάμ δουλεύει το αἴσθημα κατωτερότητος μὲ τὴν ἀρρωστημένη μορφή του.
Ἡ ἀντίδραση τοῦ Ἀδάμ, συνεχίζει ὁ γράφων, ἦταν να ρίξει τὸ σφάλμα στην Εύα, δηλαδή έμμεσα στον Θεό. Ἀπὸ τὴν ἄλλη ὁ ἄσωτος υἱὸς ἔνιωσε καὶ αὐτὸς τὴν κατωτερότητά του: "Πόσοι μίσθιοι του πατρός μου περισσεύουσιν ἄρτων, ἐγὼ δὲ λιμῷ ἀπόλλυμαι".
1) Τί εἶναι αὐτὸ ποὺ ἔκανε τὸν ἄσωτο υἱό να πεῖ τὸ "ἀναστὰς πορεύσομαι" καὶ νὰ τὸ κάνει πράξη;
2) Ποιά ἡ διαφορὰ ἀνάμεσα στὰ αἰσθήματα κατωτερότητος καὶ στὴν ταπείνωση;
3) Την ταπείνωση καὶ γενικά τις ἀρετές πρέπει νὰ προσπαθεῖ νὰ τίς ἀποκτήσει ὁ ἄνθρωπος ἢ να ἀφήνεται τελείως στὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ, γιὰ νὰ ἔχουν ὄντως γνησιότητα οἱ ἀρετές τους.
Ἂν καταλαβαίνω καλά, νομίζω πώς αὐτὸς ποὺ γράφει τὸ σημείωμα, ἔτσι ποὺ τὸ γράφει, δέν κατάλαβε τί εἶναι αἴσθημα κατωτερότητος. Καὶ ἴσως χρειάζεται πολλά ἀκόμη νὰ ποῦμε γι' αὐτὰ τὰ θέματα.
Οἱ ἀρρωστημένες καταστάσεις χτυπητό παράδειγμα για τους ψυχολογικά ὑγιεῖς
Βέβαια, θὰ ἔλεγε κανείς ὅτι δὲν ἔχουν ἀνάγκη ὅλοι νὰ ἀκούσουν τὰ περί αἰσθήματος κατωτερότητος, δὲν ἔχουν ὅλοι ἀνάγκη νὰ ἀκούσουν γιὰ τὰ διάφορα κόμπλεξ, καὶ πῶς λειτουργοῦν αὐτοί οἱ μηχανισμοί. Δὲν ἔχουν ἀνάγκη καὶ μὲ τὴν ἔννοια ὅτι δὲν θα καταλάβουν περί τίνος πρόκειται καὶ μὲ τὴν ἔννοια ὅτι δὲν ἔχουν να κερδίσουν τίποτε. Ἐκεῖνοι ὅμως οἱ ὁποῖοι ὄντως ἔχουν ἀνάγκη, πρέπει να τα ἀκούσουν καὶ πρέπει να τα καταλάβουν.
Κατ' αρχήν, εἶναι πολύ ἐλάχιστοι ἐκεῖνοι ποὺ ὄντως δὲν ἔχουν κομπλεξικές καταστάσεις. Ἀλλὰ ἄς ποῦμε ὅτι ὑπάρχουν ἀρκετοί. Αὐτοί πρέπει να πάρουν ἀφορμὴ ἀπό αὐτὰ τὰ ἀρρωστημένα καὶ νὰ τὰ μεταφέρουν στον πνευματικό τομέα, για να γνωρίσουν έτσι καλύτερα τὰ τῆς πνευματικῆς ζωῆς καὶ νὰ ἀγωνιστοῦν σωστότερα.
Να φέρω ἕνα παράδειγμα. Ένας έχει μια ψυχοπαθολογική κατάσταση καὶ ἄς πάρουμε την περίπτωση ἐκείνη πού ἔχει μια βεβαιότητα για κάτι, κομπλεξικῷ ὅμως τῷ τρόπῳ καὶ ἀρρωστημένῳ τῷ τρόπῳ. Π.χ., εἶναι ὑπερβέβαιος ὅτι ἔχει μέσα στο στομάχι του ἕνα φίδι. Εἶχα ἀκούσει για μια κοπέλα περίπου εἴκοσι χρονών, πού κατά ἀρρωστημένο τρόπο νόμιζε ὅτι ή μύτη της ήταν χάλια, ἐνῶ ἦταν ἐντάξει, καὶ δὲν ἐπείθετο με τίποτε γιὰ τὸ ἀντίθετο.
Ὅπως δέν πείθεται με τίποτε ὁ ἄλλος ὅτι δὲν ἔχει φίδι στο στομάχι του. Ἔχουμε λοιπόν αὐτοῦ τοῦ εἴδους τίς ψυχοπαθολογικές καταστάσεις.
Κολλάει στὸν νοῦ τοῦ ἀνθρώπου -ὄχι ὅμως ἔτσι τυχαῖα- μια γνώμη, μια ἰδέα καὶ δὲν ξεκολλάει με τίποτε. Αὐτό εἶναι μια ψυχοπαθολογική κατάσταση, ποὺ ὅμως βοηθάει τον καθένα νὰ δεῖ καλύτερα τὸν ἑαυτό του ἀπό πνευματικῆς ἀπόψεως καὶ νὰ ὠφεληθεῖ πάρα πολύ.
Ἀφήνουμε τίς ἀρρωστημένες καταστάσεις καὶ περνοῦμε στις μή ἀρρωστημένες. Γνωρίζουμε ὅτι ἕνας ὁ ὁποῖος δὲν ἔχει ἀρρωστημένες καταστάσεις -παίρνουμε μια υγιή περίπτωση- ἀλλὰ ὅμως πάρα πολύ ἔχει ἀγκιστρωθεῖ, ἔχει προσκολληθεῖ, ἔχει δεθεῖ μέ τή γνώμη του, αὐτός πολύ δύσκολα τὴν ἀφήνει. Ὅμως δέν μπορεῖ νὰ ζήσει κανείς πνευματικά καί δέν μπορεῖ νὰ προκόψει πνευματικά, ἐὰν δὲν ἀφήσει τή γνώμη του, ἐάν δὲν κόψει το θέλημά του.
Αὐτὸς ὁ ὁποῖος δὲν ἀφήνει τὸ θέλημά του, τη γνώμη του, δὲν τὸ κάνει ἔτσι τυχαία. Ὄχι, ἔχει πεποίθηση ὅτι ἡ γνώμη του εἶναι σωστή, ὅτι ὁ τρόπος με τὸν ὁποῖο σκέπτεται εἶναι ὁ σωστός, καὶ ἑπομένως δὲν ἀφήνει τὸ θέλημά του, τη γνώμη του, ώστε να δεῖ τὰ πράγματα ἀλλιῶς γιὰ νὰ κάνει, π.χ., ὑπακοή, τέλεια ὑπακοή, ὅσο το δυνατόν καλύτερη ὑπακοή.
Ἐνῶ γνωρίζει κανείς θεωρητικά ὅτι θὰ ὠφεληθεῖ, ἐὰν κόψει τὸ θέλημά του, ἐὰν δὲν λάβει ὑπ' ὄψιν τη γνώμη του καὶ ὑπακούσει σ' αὐτὸ ποὺ τοῦ λένε, σ' αὐτὸ τὸ ὁποῖο τοῦ ὑποδεικνύουν, στην πράξη δέν το κάνει.
Καὶ δὲν μιλοῦμε ἐδῶ, ἂν θέλετε, γιὰ ἀνθρώπους χριστιανούς που ζοῦν ἔτσι λίγο ἀνεύθυνα· ὅσα πᾶνε καὶ ὅσα ἔρθουν. Ὄχι, αὐτό συμβαίνει καὶ σε χριστιανοὺς οἱ ὁποῖοι παίρνουν στα σοβαρά τα πράγματα καί, τρόπον τινά, δίνουν ὅλο τὸν ἑαυτό τους στο να ἀσκηθοῦν καὶ νὰ προκόψουν πνευματικά. Καί ὅμως, δέν βγαίνουν ἀπό τὸ δικό τους, δὲν βγαίνουν ἀπό τη γνώμη τους, δέν βγαίνουν ἀπό τὸ θέλημά τους, ἢ βγαίνουν με πολλή δυσκολία, μολονότι δέν ἔχουμε ἐδῶ κομπλεξική κατάσταση, άρρωστημένη κατάσταση, ὅπως στοὺς ἄλλους.
Βλέπεις, ὅπως εἶπαμε, ὅτι ἡ μύτη τῆς κοπέλας εἶναι φυσιολογική. Τη στέλνεις σε εἰδικό γιατρό, πού ἀποφαίνεται ὅτι εἶναι ἐντάξει, ὅμως αὐτή δέν πείθεται με τίποτε. Δέν πείθεται. Εἶναι μια άρρωστημένη ἰδέα. Αὐτὸ τὸ ἀρρωστημένο, τὸ ὁποῖο εἶναι πολύ χτυπητό, ὁ ὁποιοσδήποτε υγιής ἄνθρωπος το βλέπει καὶ θὰ πεῖ σ' αὐτή την περίπτωση: «Δέν εἶναι στα καλά της αὐτὴ καὶ νομίζει έτσι». Βλέπει επίσης καθαρά πόσο ὁ ἄρρωστος εἶναι δεμένος με τη γνώμη πού ἔχει.
Ἐάν θελήσει νὰ ὠφεληθεῖ ὁ ἴδιος ὁ ἑαυτός του ἀπό αὐτό πού παρατηρεῖ στὸν ἄρρωστο, τὸν βοηθάει αὐτό να καταλάβει καλύτερα τα δικά του καὶ νὰ πεῖ: «Α, γι' αὐτό κι ἐγώ, μολονότι μοῦ τὸ λένε καὶ κάπως το καταλαβαίνω ὅτι δὲν εἶναι σωστή ἡ γνώμη μου, ἐπιμένω σ' αὐτήν, ἐπιμένω στο θέλημά μου, ἐπιμένω στις ἰδέες μου». Οπότε, ἔτσι κανείς μπορεῖ πάρα πολύ να βοηθηθεῖ καὶ νὰ ἀρχίσει να χαλαρώνει το δέσιμο μὲ τὸ ἐγώ του, μὲ τὸ θέλημά του, και να προκόψει πνευματικά.
Ὑγιής καὶ μὴ ὑγιής κατάσταση
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου