Συνέχεια από:Tρίτη 16 Δεκεμβρίου 2025
ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ A
ΑΠΟΜΑΓΝΗΤΟΦΩΝΗΜΕΝΕΣ ΟΜΙΛΙΕΣ π. ΣΥΜΕΩΝ ΚΡΑΓΙΟΠΟΥΛΟΥ
...πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόν
Τὸ αἴσθημα κατωτερότητος καὶ ἄλλες ἀρρωστημένες καταστάσεις
μέσα στὸ μυστήριο τῆς σωτηρίας
Πανόραμα Θεσσαλονίκης, Ε΄ έκδοση
B΄ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 23
Εἰδικό Μέρος
β΄. Αἴσθημα κατωτερότητος-Ὁμιλίες σε συνάξεις νέων
Αίσθημα κατωτερότητος καί ταπείνωση
Δυό λόγια νὰ πῶ μόνο στὴν ἐρώτηση: Ποιά ή διαφορά ἀνάμεσα στὰ αἰσθήματα κατωτερότητος καὶ στην ταπείνωση;
Δὲν ἔχει καμιά σχέση τὸ αἴσθημα κατωτερότητος με την ταπείνωση. Το αἴσθημα κατωτερότητος εἶναι ἐγωισμός· τελείωσε. Διότι αὐτός ὁ ὁποῖος ταπεινώνεται, ποτέ δὲν θὰ αἰσθανθεῖ κομπλεξικῷ τῷ τρόπῳ τὸ αἴσθημα κατωτερότητος. Θὰ αἰσθανθεῖ ὅτι εἶναι ὁ πιο μεγάλος ἁμαρτωλός, θὰ αἰσθανθεῖ ὅτι εἶναι ὁ χειρότερος ἄνθρωπος, θὰ αἰσθανθεί... Άλλο ὅμως αὐτὸ, καὶ ἄλλο τὸ αἴσθημα κατωτερότητος, Να ξαναγυρίσουμε στο παράδειγμα μὲ τὸ τραπέζι. Λέγαμε, αὐτὸς ὁ ὁποῖος εἶναι κάτω ἀπό τό τραπέζι νὰ τὸ θεωρήσει σαν μια καλή εὐκαιρία καί νὰ πεῖ: «Α, καλύτερα πού εἶμαι ἐδῶ. Καλύτερα γιατί, ἂν ἤμουν ὄρθιος, θα τεντωνόμουν να ψηλώσω, θα καμάρωνα καὶ θὰ νόμιζα ποιός ξέρει τί εἶμαι, ἐνῶ τώρα ἐδῶ κάτω δὲν μπορῶ νὰ ἔχω φαντασιώσεις, ἔπαρση καὶ τέτοια». Καὶ κάθεται κάτω ἀπό τὸ τραπέζι. Ἂν το παραδεχθεῖ, ἂν τὸ δεχθεῖ, αὐτό εἶναι ἡ ταπείνωση.
Τὸ αἴσθημα κατωτερότητος δουλεύει ἔτσι, ἐκδηλώνεται ἔτσι, ποὺ δὲν τὸ ἀντέχει κανείς νὰ εἶναι σ' αὐτὴ τὴν κατάσταση, ἐνῶ ὁ ταπεινός δὲν αἰσθάνεται ότι μειώνεται καὶ ὅτι κάτι παθαίνει. Τη δέχεται την κατάσταση, και μάλιστα, καθώς ἔρχεται ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ, εἶναι πολύ καλύτερα ἀπό ὅλους ἐκείνους ποὺ εἶναι ὄρθιοι. Ὁ ἄλλος ὅμως πού ἔχει τὸ αἴσθημα κατωτερότητος δὲν τὸ ἀντέχει αὐτό, δέν το θέλει. Καὶ γι' αὐτὸ ἀκαριαῖα, ὅπως εἴπαμε, αὐθόρμητα σπρώχνει πρὸς τὰ πάνω καί νιώθει ὅλη αὐτή την πίεση.
Πῶς λύνονται κάποια προβλήματα
Ἂν μπορούσατε νὰ μὲ πιστέψετε καὶ νὰ δεχθεῖτε μερικά πράγματα, κι ἐσεῖς ποὺ εἶστε ἐδῶ καὶ ἄλλοι πού ἔρχονται στο ἐξομολογητήριο καὶ ἴσως δὲν ἔρχονται ἐδῶ, λύνονται ὕστερα ὅλα τα προβλήματα, Πόσες φορές έρχεται ὁ άλφα, ἡ βήτα, και είναι απαρηγόρητοι, δυστυχέστατοι. Γιατί; Διότι παίρνουν λάθος κάτι. Και δεν πείθονται με τίποτε. Δεν πείθονται.
Νὰ ἀναφέρουμε κάτι πού εἶναι σύνηθες. Κάποιος πιστεύει ότι δεν τον αγαπά ο Θεός, ὅτι δὲν του δίνει κανένα καλό, ὅτι τὸν ἀδικεῖ, ὅτι ὅλα πάνε ἀνάποδα, στραβά, δὲν τοῦ ἔρχονται ὅπως τὰ θέλει, ὅτι σ' αὐτὸν ἔχουν μαζευτεί ὅλα τὰ κακά, ἐνῶ οἱ ἄλλοι προοδεύουν στη ζωή τους, τοὺς ἔρχονται ὅπως τὰ θέλουν, χαίρονται...
Μπορεί βέβαια νὰ ἔχει κάποια δεδομένα ἀπὸ τὰ ὁποῖα πιάνεται κι ἔτσι πείθει τὸν ἑαυτό του ότι ναί, πράγματι δέν πᾶνε καλά τα πράγματα και δικαιολογεῖ τὸν ἑαυτό του. Ὅμως, δὲν εἶναι ἔτσι. Ἐκείνη τὴν ὥρα δὲν εἶναι δύσκολο εἶναι ὅ,τι πιο αληθινό καί ὅ,τι πιο φυσιολογικό - ἀφ' ἑνὸς νὰ πεῖ κανείς: «Ἀφοῦ μοῦ λένε ὅτι δὲν εἶναι ἀκριβῶς ἔτσι ὅπως τὰ νιώθω, θα το δεχθῶ ἔτσι καὶ στη συνέχεια νὰ πεῖ: «Καὶ ἄν κάποια ἀπὸ αὐτὰ εἶναι ἔτσι που πιστεύω, ἄς εἶναι. Τι πειράζει;» Νὰ πεῖ δηλαδή «Να 'ναι εὐλογημένο». Ἂν ἔτσι πεῖ, λύνεται ἀμέσως τὸ πρόβλημα, τακτοποιεῖται ἀμέσως το όλο θέμα.
Λέγαμε γι' αὐτὸν ὁ ὁποῖος εἶναι κάτω από το τραπέζι ὅτι, μόλις πεῖ: «Ἂς εἶμαι ἐδῶ. Τι πειράζει;. Ἂς εἶμαι ἔτσι», θὰ ἡσυχάσει ἀμέσως. Δὲν εἶναι τίποτε νὰ τὸ πάρει ἔτσι, ἀφοῦ, ἔτσι κι ἀλλιῶς, εἶναι ἔτσι. Το πολύ-πολύ θὰ ὑστερεῖ σε κάτι, ἐπειδὴ δὲν εἶναι ὄρθιος καὶ δὲν μπορεῖ νὰ δεῖ, ὅπως βλέπουν οἱ ὄρθιοι. Αὐτό εἶναι ταπείνωση, ἐνῶ τὸ νὰ πεῖ: «Γιατί νὰ μὴν εἶμαι ὅ,τι εἶναι καὶ οἱ ἄλλοι» εἶναι ἐγωιστικά.
Ἔτσι νὰ ἀντιμετωπίσουμε καί ἄλλα παρόμοια θέματα. «Ἀφοῦ ξέρω ὅτι ὁ Θεός ὡς Θεός δὲν ἀδικεῖ, πῶς ἀφήνω καὶ κολλάει στο μυαλό μου ὅτι ἐμένα με ἀδικεῖ; Πληροφοροῦμαι ὅτι καὶ ἄλλοι ἄνθρωποι, πού νομίζουμε ὅτι δὲν ἔχουν βάσανα, ἔχουν». Γιατί ἐδῶ εἶναι ποὺ παθαίνει κανείς. Νομίζει ὅτι στούς ἄλλους ἔρχονται ὅλα βολικά καὶ σ' αὐτὸν δὲν ἔρχονται· επομένως -συμπεραίνει- τὸν ἔχει ἀπορρίψει ὁ Θεός, τόν ἀδικεῖ ὁ Θεός. Ἕνα μεγάλο μέρος λοιπόν θα το πετάξει ἀπό πάνω του λέγοντας, ὅπως ἄλλωστε εἶναι ἡ ἀλήθεια: «Δέν εἶναι ἔτσι ἀκριβῶς ὅπως τὸ νομίζω. Ἀφοῦ μοῦ τὸ λένε κιόλας ἀντικειμενικά. Ἀλλά κι ἐκεῖνα ποὺ εἶναι δύσκολα για μένα, ἄς εἶναι ἔτσι».
Ἡ φυσιολογική καί ἡ ἀρρωστημένη ἀντιμετώπιση σοβαρῶν θεμάτων
Ἂν θέλετε, να πάρουμε το θέμα τοῦ γάμου. Κυρίως, το θέμα αὐτό ἀπασχολεῖ τίς κοπέλες. Οἱ ἄνδρες δὲν τὸ ἀντιμετωπίζουν τόσο δύσκολα αὐτό τό θέμα ὅσο οἱ γυναῖκες. Σε ὅλο τον κόσμο τὸ ἴδιο συμβαίνει· δέν εἶναι μόνο στὴν Ἑλλάδα. Καί σέ ὅλες τις ἐποχές. Πάρα πολλές φορές ἢ ἀρκετές φορές συμβαίνει, ἐνῶ περιμένει κανείς τον γάμο, νὰ μὴν ἔρχεται. Εἶναι βέβαια κάτι το δυσάρεστο, κάτι το ὁποῖο δημιουργεί προβλήματα καί ὁπωσδήποτε στενοχωρεῖ ἐκεῖνον ὁ ὁποῖος τὸ ζεῖ αὐτό, εἴτε ἄνδρας εἶναι εἴτε γυναίκα.
Ἀλλὰ δὲν εἶναι μόνο αὐτό. Εἶναι τόσα ἄλλα στη ζωή. Μπορεί κανείς νὰ ἔχει μια χρόνια ἀσθένεια, μια ἀναπηρία, μπορεῖ νὰ ἔχει άλλα προβλήματα. Μπορεῖ νὰ εἶναι κανείς οἰκογενειάρχης καὶ νὰ ἔχει ἕνα παιδί μὲ προβλήματα, ποὺ ἐφ' όρου ζωῆς θὰ εἰναι ἔτσι. Ἄλλος ἔχει κάτι ἄλλο
Ἔτσι καὶ τοῦτο δῶ. Δὲν ἔρχεται ὁ γάμος. Είναι ἕνα πρόβλημα, εἶναι ἕνα θέμα, εἶναι κάτι τὸ ὁποῖο στοιχίζει. Ἐντάξει. Ἄλλο ὅμως εἶναι νὰ ἀντιμετωπίσει κανείς τὸ ὅλο πρόβλημα, τὴν ὅλη δυσκολία φυσιολογικά, ὁπότε θα στενοχωρηθεί, θα ξαναστενοχωρηθεί, τελικά ὅμως θὰ τὸ πάρει απόφαση καὶ θὰ πεῖ: «Ἔτσι; Ἔτσι. Να 'ναι εὐλογημένο», καὶ ἄλλο εἶναι, ὅταν ἔχουμε κομπλεξική κατάσταση, άρρωστημένη κατάσταση. Σ' αυτή την περίπτωση δὲν μπορεῖ νὰ τὸ ἀντέξει κανείς. Θέλει να πεθάνει. Τόσο δυσκολεύεται. Καί ἀρχίζει νὰ ἔχει λογισμούς και να κάνει συλλογισμούς καὶ ὅλα τὰ κακά φέρνει κανείς στο μυαλό του.
Ἔτσι, γεμίζει ἡ ψυχή με πικρία, μὲ ἀπελπισία, με παράπονο, γεμίζει ἡ ψυχὴ μὲ τὴν πεποίθηση ότι ὁ Θεός εἶναι ἄδικος, ὅτι δὲν τοὺς βλέπει ὅλους το ἴδιο καὶ ὅτι, ἐνῶ σὲ ἄλλους τὰ δίνει ὅλα, στὴν ψυχή αὐτή δὲν τὰ δίνει. Ἐδῶ ἔχουμε μια κομπλεξική κατάσταση, μιὰ ἀρρωστημένη κατάσταση. Καὶ βλέπει καθαρά κανείς ὅτι προσπαθεῖ ἡ ψυχὴ αὐτὴ νὰ ἀποδείξει καὶ νὰ πείσει ὅτι ἔτσι εἶναι τὰ πράγματα, ὅπως τὰ λέει. Ἀγύριστα κεφάλια, ἀγύριστα μυαλά. Δὲν ἀλλάζουν με τίποτε. Καὶ ἡ δυστυχία παίρνει καί δίνει. Πόσοι ἄνθρωποι εἶναι δυστυχέστατοι ἀπό κάτι τέτοια θέματα, ἐνῶ θα μπορούσε κανείς να τα ἀντιμετωπίσει φυσιολογικά.
Νὰ πάρουμε το θέμα τοῦ θανάτου. Ἂς ποῦμε, πεθαίνει ἕνας δικός μας ἄνθρωπος, καὶ εἶναι φυσικό να κλάψει κανείς. Όπως ὅταν κόβουμε το κλῆμα, ἀρχίζει νὰ βγάζει ὑγρό καὶ ἀπό τὸ ἕνα ἄκρο καὶ ἀπό τὸ ἄλλο κλαίει, ἂς ποῦμε, ἐπειδή κόπηκε ὁ δεσμός. Ἔρχεται λοιπόν ὁ θάνατος, κόβει ἕνα δεσμό -παίρνει το παιδί, τὸν πατέρα- και φυσιολογικά μπορεῖ νὰ τρέξουν ἀπὸ τὰ μάτια πολλά δάκρυα. Ἀπό κεῖ καὶ πέρα όμως, τὸ ὅλο θέμα τὸ ἀντιμετωπίζει κανείς ἀλ λιῶς, καθώς πιστεύει στην Ἀποκάλυψη, πιστεύει ἑπομένως ὅτι δὲν ἔπαψε νὰ ὑπάρχει ὁ ἄνθρωπος, δέν ἐξαφανίστηκε, ὅτι συνεχίζεται ἡ ζωή σε ἕναν ἄλλο κόσμο, ὅτι θά συναντηθούμε κάποτε, ὅτι εἶναι πολύ καλύτερα ἐκεῖ. Τα δάκρυα, ἐπαναλαμβάνω, τρέχουν, τρέχουν, καὶ εἶναι φυσιολογικό να τρέξουν. Ἀλλιῶς ὅμως εἶναι τὸ θέμα για μια ψυχή πού δέν πιστεύει καί ἡ ὁποία τραβάει τα μαλλιά, σχίζεται, δέν πείθεται με τίποτε καί δέν παρηγορεῖται με τίποτε.
Ἔτσι λοιπόν σε πολλά πράγματα μπορεῖ κανείς φυσιολογικά λίγο να πονέσει, λίγο να στενοχωρηθεί, λίγο νὰ ἀθυμήσει, ἀλλὰ τὰ παλεύει, πρέπει να τα παλεύει. Κι ἐμεῖς ὡς χριστιανοί πολύ καλύτερα ἀπό ὁποιονδήποτε ἄλλο μποροῦμε νὰ τὰ παλέψουμε. «Νά 'ναι εὐλογημένο, Θεέ μου». Καὶ λυτρώνεται κανείς. Συναντώ ψυχές, ὄχι λίγες, ποὺ ἔχουν κολλήσει σε κάποια παθήματά τους καὶ δὲν ξεκολλοῦν ἀπὸ κεί. Εἶναι δυστυχέστατες οἱ ψυχές αὐτὲς καὶ οὔτε παίρνουν ἀπὸ λόγια.
21-2-1993
Εἰδικό Μέρος
β΄. Αἴσθημα κατωτερότητος-Ὁμιλίες σε συνάξεις νέων
Αίσθημα κατωτερότητος καί ταπείνωση
Δυό λόγια νὰ πῶ μόνο στὴν ἐρώτηση: Ποιά ή διαφορά ἀνάμεσα στὰ αἰσθήματα κατωτερότητος καὶ στην ταπείνωση;
Δὲν ἔχει καμιά σχέση τὸ αἴσθημα κατωτερότητος με την ταπείνωση. Το αἴσθημα κατωτερότητος εἶναι ἐγωισμός· τελείωσε. Διότι αὐτός ὁ ὁποῖος ταπεινώνεται, ποτέ δὲν θὰ αἰσθανθεῖ κομπλεξικῷ τῷ τρόπῳ τὸ αἴσθημα κατωτερότητος. Θὰ αἰσθανθεῖ ὅτι εἶναι ὁ πιο μεγάλος ἁμαρτωλός, θὰ αἰσθανθεῖ ὅτι εἶναι ὁ χειρότερος ἄνθρωπος, θὰ αἰσθανθεί... Άλλο ὅμως αὐτὸ, καὶ ἄλλο τὸ αἴσθημα κατωτερότητος, Να ξαναγυρίσουμε στο παράδειγμα μὲ τὸ τραπέζι. Λέγαμε, αὐτὸς ὁ ὁποῖος εἶναι κάτω ἀπό τό τραπέζι νὰ τὸ θεωρήσει σαν μια καλή εὐκαιρία καί νὰ πεῖ: «Α, καλύτερα πού εἶμαι ἐδῶ. Καλύτερα γιατί, ἂν ἤμουν ὄρθιος, θα τεντωνόμουν να ψηλώσω, θα καμάρωνα καὶ θὰ νόμιζα ποιός ξέρει τί εἶμαι, ἐνῶ τώρα ἐδῶ κάτω δὲν μπορῶ νὰ ἔχω φαντασιώσεις, ἔπαρση καὶ τέτοια». Καὶ κάθεται κάτω ἀπό τὸ τραπέζι. Ἂν το παραδεχθεῖ, ἂν τὸ δεχθεῖ, αὐτό εἶναι ἡ ταπείνωση.
Τὸ αἴσθημα κατωτερότητος δουλεύει ἔτσι, ἐκδηλώνεται ἔτσι, ποὺ δὲν τὸ ἀντέχει κανείς νὰ εἶναι σ' αὐτὴ τὴν κατάσταση, ἐνῶ ὁ ταπεινός δὲν αἰσθάνεται ότι μειώνεται καὶ ὅτι κάτι παθαίνει. Τη δέχεται την κατάσταση, και μάλιστα, καθώς ἔρχεται ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ, εἶναι πολύ καλύτερα ἀπό ὅλους ἐκείνους ποὺ εἶναι ὄρθιοι. Ὁ ἄλλος ὅμως πού ἔχει τὸ αἴσθημα κατωτερότητος δὲν τὸ ἀντέχει αὐτό, δέν το θέλει. Καὶ γι' αὐτὸ ἀκαριαῖα, ὅπως εἴπαμε, αὐθόρμητα σπρώχνει πρὸς τὰ πάνω καί νιώθει ὅλη αὐτή την πίεση.
Πῶς λύνονται κάποια προβλήματα
Ἂν μπορούσατε νὰ μὲ πιστέψετε καὶ νὰ δεχθεῖτε μερικά πράγματα, κι ἐσεῖς ποὺ εἶστε ἐδῶ καὶ ἄλλοι πού ἔρχονται στο ἐξομολογητήριο καὶ ἴσως δὲν ἔρχονται ἐδῶ, λύνονται ὕστερα ὅλα τα προβλήματα, Πόσες φορές έρχεται ὁ άλφα, ἡ βήτα, και είναι απαρηγόρητοι, δυστυχέστατοι. Γιατί; Διότι παίρνουν λάθος κάτι. Και δεν πείθονται με τίποτε. Δεν πείθονται.
Νὰ ἀναφέρουμε κάτι πού εἶναι σύνηθες. Κάποιος πιστεύει ότι δεν τον αγαπά ο Θεός, ὅτι δὲν του δίνει κανένα καλό, ὅτι τὸν ἀδικεῖ, ὅτι ὅλα πάνε ἀνάποδα, στραβά, δὲν τοῦ ἔρχονται ὅπως τὰ θέλει, ὅτι σ' αὐτὸν ἔχουν μαζευτεί ὅλα τὰ κακά, ἐνῶ οἱ ἄλλοι προοδεύουν στη ζωή τους, τοὺς ἔρχονται ὅπως τὰ θέλουν, χαίρονται...
Μπορεί βέβαια νὰ ἔχει κάποια δεδομένα ἀπὸ τὰ ὁποῖα πιάνεται κι ἔτσι πείθει τὸν ἑαυτό του ότι ναί, πράγματι δέν πᾶνε καλά τα πράγματα και δικαιολογεῖ τὸν ἑαυτό του. Ὅμως, δὲν εἶναι ἔτσι. Ἐκείνη τὴν ὥρα δὲν εἶναι δύσκολο εἶναι ὅ,τι πιο αληθινό καί ὅ,τι πιο φυσιολογικό - ἀφ' ἑνὸς νὰ πεῖ κανείς: «Ἀφοῦ μοῦ λένε ὅτι δὲν εἶναι ἀκριβῶς ἔτσι ὅπως τὰ νιώθω, θα το δεχθῶ ἔτσι καὶ στη συνέχεια νὰ πεῖ: «Καὶ ἄν κάποια ἀπὸ αὐτὰ εἶναι ἔτσι που πιστεύω, ἄς εἶναι. Τι πειράζει;» Νὰ πεῖ δηλαδή «Να 'ναι εὐλογημένο». Ἂν ἔτσι πεῖ, λύνεται ἀμέσως τὸ πρόβλημα, τακτοποιεῖται ἀμέσως το όλο θέμα.
Λέγαμε γι' αὐτὸν ὁ ὁποῖος εἶναι κάτω από το τραπέζι ὅτι, μόλις πεῖ: «Ἂς εἶμαι ἐδῶ. Τι πειράζει;. Ἂς εἶμαι ἔτσι», θὰ ἡσυχάσει ἀμέσως. Δὲν εἶναι τίποτε νὰ τὸ πάρει ἔτσι, ἀφοῦ, ἔτσι κι ἀλλιῶς, εἶναι ἔτσι. Το πολύ-πολύ θὰ ὑστερεῖ σε κάτι, ἐπειδὴ δὲν εἶναι ὄρθιος καὶ δὲν μπορεῖ νὰ δεῖ, ὅπως βλέπουν οἱ ὄρθιοι. Αὐτό εἶναι ταπείνωση, ἐνῶ τὸ νὰ πεῖ: «Γιατί νὰ μὴν εἶμαι ὅ,τι εἶναι καὶ οἱ ἄλλοι» εἶναι ἐγωιστικά.
Ἔτσι νὰ ἀντιμετωπίσουμε καί ἄλλα παρόμοια θέματα. «Ἀφοῦ ξέρω ὅτι ὁ Θεός ὡς Θεός δὲν ἀδικεῖ, πῶς ἀφήνω καὶ κολλάει στο μυαλό μου ὅτι ἐμένα με ἀδικεῖ; Πληροφοροῦμαι ὅτι καὶ ἄλλοι ἄνθρωποι, πού νομίζουμε ὅτι δὲν ἔχουν βάσανα, ἔχουν». Γιατί ἐδῶ εἶναι ποὺ παθαίνει κανείς. Νομίζει ὅτι στούς ἄλλους ἔρχονται ὅλα βολικά καὶ σ' αὐτὸν δὲν ἔρχονται· επομένως -συμπεραίνει- τὸν ἔχει ἀπορρίψει ὁ Θεός, τόν ἀδικεῖ ὁ Θεός. Ἕνα μεγάλο μέρος λοιπόν θα το πετάξει ἀπό πάνω του λέγοντας, ὅπως ἄλλωστε εἶναι ἡ ἀλήθεια: «Δέν εἶναι ἔτσι ἀκριβῶς ὅπως τὸ νομίζω. Ἀφοῦ μοῦ τὸ λένε κιόλας ἀντικειμενικά. Ἀλλά κι ἐκεῖνα ποὺ εἶναι δύσκολα για μένα, ἄς εἶναι ἔτσι».
Ἡ φυσιολογική καί ἡ ἀρρωστημένη ἀντιμετώπιση σοβαρῶν θεμάτων
Ἂν θέλετε, να πάρουμε το θέμα τοῦ γάμου. Κυρίως, το θέμα αὐτό ἀπασχολεῖ τίς κοπέλες. Οἱ ἄνδρες δὲν τὸ ἀντιμετωπίζουν τόσο δύσκολα αὐτό τό θέμα ὅσο οἱ γυναῖκες. Σε ὅλο τον κόσμο τὸ ἴδιο συμβαίνει· δέν εἶναι μόνο στὴν Ἑλλάδα. Καί σέ ὅλες τις ἐποχές. Πάρα πολλές φορές ἢ ἀρκετές φορές συμβαίνει, ἐνῶ περιμένει κανείς τον γάμο, νὰ μὴν ἔρχεται. Εἶναι βέβαια κάτι το δυσάρεστο, κάτι το ὁποῖο δημιουργεί προβλήματα καί ὁπωσδήποτε στενοχωρεῖ ἐκεῖνον ὁ ὁποῖος τὸ ζεῖ αὐτό, εἴτε ἄνδρας εἶναι εἴτε γυναίκα.
Ἀλλὰ δὲν εἶναι μόνο αὐτό. Εἶναι τόσα ἄλλα στη ζωή. Μπορεί κανείς νὰ ἔχει μια χρόνια ἀσθένεια, μια ἀναπηρία, μπορεῖ νὰ ἔχει άλλα προβλήματα. Μπορεῖ νὰ εἶναι κανείς οἰκογενειάρχης καὶ νὰ ἔχει ἕνα παιδί μὲ προβλήματα, ποὺ ἐφ' όρου ζωῆς θὰ εἰναι ἔτσι. Ἄλλος ἔχει κάτι ἄλλο
Ἔτσι καὶ τοῦτο δῶ. Δὲν ἔρχεται ὁ γάμος. Είναι ἕνα πρόβλημα, εἶναι ἕνα θέμα, εἶναι κάτι τὸ ὁποῖο στοιχίζει. Ἐντάξει. Ἄλλο ὅμως εἶναι νὰ ἀντιμετωπίσει κανείς τὸ ὅλο πρόβλημα, τὴν ὅλη δυσκολία φυσιολογικά, ὁπότε θα στενοχωρηθεί, θα ξαναστενοχωρηθεί, τελικά ὅμως θὰ τὸ πάρει απόφαση καὶ θὰ πεῖ: «Ἔτσι; Ἔτσι. Να 'ναι εὐλογημένο», καὶ ἄλλο εἶναι, ὅταν ἔχουμε κομπλεξική κατάσταση, άρρωστημένη κατάσταση. Σ' αυτή την περίπτωση δὲν μπορεῖ νὰ τὸ ἀντέξει κανείς. Θέλει να πεθάνει. Τόσο δυσκολεύεται. Καί ἀρχίζει νὰ ἔχει λογισμούς και να κάνει συλλογισμούς καὶ ὅλα τὰ κακά φέρνει κανείς στο μυαλό του.
Ἔτσι, γεμίζει ἡ ψυχή με πικρία, μὲ ἀπελπισία, με παράπονο, γεμίζει ἡ ψυχὴ μὲ τὴν πεποίθηση ότι ὁ Θεός εἶναι ἄδικος, ὅτι δὲν τοὺς βλέπει ὅλους το ἴδιο καὶ ὅτι, ἐνῶ σὲ ἄλλους τὰ δίνει ὅλα, στὴν ψυχή αὐτή δὲν τὰ δίνει. Ἐδῶ ἔχουμε μια κομπλεξική κατάσταση, μιὰ ἀρρωστημένη κατάσταση. Καὶ βλέπει καθαρά κανείς ὅτι προσπαθεῖ ἡ ψυχὴ αὐτὴ νὰ ἀποδείξει καὶ νὰ πείσει ὅτι ἔτσι εἶναι τὰ πράγματα, ὅπως τὰ λέει. Ἀγύριστα κεφάλια, ἀγύριστα μυαλά. Δὲν ἀλλάζουν με τίποτε. Καὶ ἡ δυστυχία παίρνει καί δίνει. Πόσοι ἄνθρωποι εἶναι δυστυχέστατοι ἀπό κάτι τέτοια θέματα, ἐνῶ θα μπορούσε κανείς να τα ἀντιμετωπίσει φυσιολογικά.
Νὰ πάρουμε το θέμα τοῦ θανάτου. Ἂς ποῦμε, πεθαίνει ἕνας δικός μας ἄνθρωπος, καὶ εἶναι φυσικό να κλάψει κανείς. Όπως ὅταν κόβουμε το κλῆμα, ἀρχίζει νὰ βγάζει ὑγρό καὶ ἀπό τὸ ἕνα ἄκρο καὶ ἀπό τὸ ἄλλο κλαίει, ἂς ποῦμε, ἐπειδή κόπηκε ὁ δεσμός. Ἔρχεται λοιπόν ὁ θάνατος, κόβει ἕνα δεσμό -παίρνει το παιδί, τὸν πατέρα- και φυσιολογικά μπορεῖ νὰ τρέξουν ἀπὸ τὰ μάτια πολλά δάκρυα. Ἀπό κεῖ καὶ πέρα όμως, τὸ ὅλο θέμα τὸ ἀντιμετωπίζει κανείς ἀλ λιῶς, καθώς πιστεύει στην Ἀποκάλυψη, πιστεύει ἑπομένως ὅτι δὲν ἔπαψε νὰ ὑπάρχει ὁ ἄνθρωπος, δέν ἐξαφανίστηκε, ὅτι συνεχίζεται ἡ ζωή σε ἕναν ἄλλο κόσμο, ὅτι θά συναντηθούμε κάποτε, ὅτι εἶναι πολύ καλύτερα ἐκεῖ. Τα δάκρυα, ἐπαναλαμβάνω, τρέχουν, τρέχουν, καὶ εἶναι φυσιολογικό να τρέξουν. Ἀλλιῶς ὅμως εἶναι τὸ θέμα για μια ψυχή πού δέν πιστεύει καί ἡ ὁποία τραβάει τα μαλλιά, σχίζεται, δέν πείθεται με τίποτε καί δέν παρηγορεῖται με τίποτε.
Ἔτσι λοιπόν σε πολλά πράγματα μπορεῖ κανείς φυσιολογικά λίγο να πονέσει, λίγο να στενοχωρηθεί, λίγο νὰ ἀθυμήσει, ἀλλὰ τὰ παλεύει, πρέπει να τα παλεύει. Κι ἐμεῖς ὡς χριστιανοί πολύ καλύτερα ἀπό ὁποιονδήποτε ἄλλο μποροῦμε νὰ τὰ παλέψουμε. «Νά 'ναι εὐλογημένο, Θεέ μου». Καὶ λυτρώνεται κανείς. Συναντώ ψυχές, ὄχι λίγες, ποὺ ἔχουν κολλήσει σε κάποια παθήματά τους καὶ δὲν ξεκολλοῦν ἀπὸ κεί. Εἶναι δυστυχέστατες οἱ ψυχές αὐτὲς καὶ οὔτε παίρνουν ἀπὸ λόγια.
21-2-1993
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου