Οι θρησκείες στην προοπτική της Χριστιανικής Θεολογίας και η αυτοκατανόηση του Χριστιανισμού στην σχέση του με τις εξωτερικές στην Εκκλησία θρησκείες. (4)

Συνέχεια από: Πέμπτη 25 Ιουνίου 2020

 Οι θρησκείες στην προοπτική της Χριστιανικής Θεολογίας

 Και η αυτοκατανόηση του Χριστιανισμού στην σχέση του με τις εξωτερικές στην Εκκλησία θρησκείες.

Του W. Pannenberg.

2.  Η Χριστιανική Θεολογία μπορεί να αναγνωρίσει ότι άλλες λατρείες και θρησκείες προσφέρουν στους πιστούς τους μία σχέση με την Θεότητα, και επομένως μία συμμετοχή στην σωτηρία, παρόμοια μ'αυτή, η οποία σύμφωνα με το Χριστιανικό μήνυμα και το δόγμα του, δίνεται με την πίστη στον Ιησού Χριστό και μέσω τών Μυστηρίων;

    

     
 Αυτή η δεύτερη ερώτηση προκύπτει αμέσως απο την πρώτη και δέν θα μπορούσε ούτε να τεθεί, εάν οι άνθρωποι τών άλλων θρησκειών και τρόπων ζωής δέν ήταν σε θέση, σύμφωνα με την Χριστιανική προοπτική, να σχετισθούν με τον ίδιο Θεό, τον οποίο οι Χριστιανοί γνωρίζουν ότι είναι ο Δημιουργός και ο κυβερνήτης και ο Συντηρητής τού κόσμου [ο Θεός και ο Ιησούς Χριστός οπισθοδρόμησαν και μειώθηκαν σαν Κύριοι των ακτίστων ενεργειών. Τις οποίες στην συνέχεια ονόμασαν Αγιο Πνεύμα. Και πάλι δέν είναι αλήθεια. Τα είδωλα δέν είναι άκτιστες ενέργειες, ονόματα του Θεού. Είναι δυνάμεις της φύσεως ή του σύμπαντος].

          Αλλά εάν έχουν έτσι τα πράγματα, έρχεται υποχρεωτικά στο νού μας να αναρωτηθούμε εάν οι άνθρωποι, ακόμη και έξω απο το Χριστιανικό Ευαγγέλιο, δέν θα μπορούσαν να θεμελιώσουν μία σχέση μ'αυτό τον Θεό ο οποίος είναι επίσης ο Δημιουργός τους. Και εάν αυτό είναι δυνατόν δέν μπορούμε να μήν συμπεράνουμε ότι το πρόβλημα στρέφεται στην κοινωνία με τον Θεό και γι'αυτούς τους ανθρώπους, σύμφωνα με την θρησκευτική τους ζωή. Και πράγματι δέν λείπουν τα σημεία υπέρ αυτής τής θέσης. Έτσι λοιπόν ακόμη και στις  μή-Χριστιανικές κουλτούρες προσφέρεται στούς ανθρώπους σύμφωνα με τις διαφορετικές τους θρησκείες, μία κοινωνία με τον Θεό την οποία ομολογούν οι Χριστιανοί, και επομένως και μία συμμετοχή στην σωτηρία.[Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει]

          Η Χριστιανική Θεολογία πρέπει αναγκαίως να απαντήσει αρνητικά σ'αυτή την ερώτηση, τουλάχιστον εάν σ'αυτή υπάρχει το σκεπτικό ότι στις άλλες θρησκείες προσφέρεται στους ανθρώπους η συμμετοχή στην σωτηρία χωρίς αναφορά στον Ιησού. Η αποδοκιμασία αυτής τής ερώτησης δέν είναι πάντως έκφραση μή-ανοχής εκ μέρους των Χριστιανών, καθότι μία θετική απάντηση θα σήμαινε την αφαίρεση τού θεμελίου τού ιεραποστολικού χαρακτήρος τού Χριστιανισμού, και θα ήταν επομένως μία παραίτηση εκ μέρους τής Χριστιανικής πίστης : ο Χριστιανισμός είναι απαρχής μία θρησκεία ουσιωδώς ιεραποστολική! Γι'αυτό είναι θεμελιώδες αυτό που εξέφρασε ο Απόστολος Πέτρος στον λόγο που απηύθυνε στους αρχηγούς και τους γέροντες τού λαού τού Ιούδα: "και ούκ έστιν εν άλλω ουδέν: η σωτηρία ουδέ γάρ όνομά εστιν έτερον υπο τον ουρανόν το δεδομένον εν ανθρώποις εν ώ δεί σωθήναι ημάς"(Πράξεις 4,12). Ακόμη και στην μορφή τής φράσεως η οποία μιλά αποκλειστικά για "εμάς", αυτή η δήλωση δέν εννοεί μόνον την σωτηρία τών Χριστιανών, αλλά την καθολική όλων τών ανθρώπων, καθότι ο Θεός ενήργησε στην ιστορία τού Ιησού και μόνον εδώ, με καθοριστικό τρόπο! Μ'αυτό εννοείται, όπως δείχνει και το πλαίσιο (4,10), το γεγονός τής σταύρωσης και τής αναστάσεως τού Ιησού και λέγοντας ο Πέτρος ότι σ'Αυτόν και σε κανέναν άλλον δέν μπορούμε να βρούμε σωτηρία, απευθύνεται στους αρχηγούς τού Εβραϊκού λαού οι οποίοι δέν πιστεύουν στον λόγο του, παρότι ο Ιησούς υπήρξε ένας απο αυτούς. Η απαίτηση ότι μόνον σ'Αυτόν και μέσω Αυτού η σωτηρία μπορεί να φθάσει στον άνθρωπο χώρισε τότε Χριστιανούς και Εβραίους και μέχρι σήμερα παραμένει το στοιχείο που τους χωρίζει. Και στην συνέχεια εκφράζεται λέγοντας ότι ο Θεός απέστειλε στον κόσμο τον μονογενή του Υιό για την σωτηρία τών ανθρώπων. Έτσι και στο κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο (3,16). Αλλά η σκέψη η οποία περιέχεται, δέν αναδύθηκε ήδη μαζί με την αναπαράσταση τής ενσαρκώσεως τού αιωνίου Υιού τού Θεού[Τού  puer aeternus] στο πρόσωπο τού  Ιησού, και αναφέρεται στο μήνυμα τού Ιδίου τού Ιησού, δηλαδή στο κάλεσμα σε μία εσχατολογική πληρότητα με την οποία ο Ιησούς ανήγγειλε το πλησίασμα και την εγγύτητα τής Βασιλείας τού Θεού; Μ'αυτό ο Ιησούς δέν δήλωνε την δική του αυθεντία, αλλά τού Θεού, καί επειδή το έκανε με την υποχρέωση και την αποκλειστικότητα τής πρώτης Εντολής, μπορούσε να πεί για τον εαυτό του: "Λέγω δε υμίν: πάς ός αν ομολογήση εν εμοί έμπροσθεν τών ανθρώπων και ο Υιός τού ανθρώπου ομολογήσει εν αυτώ έμπροσθεν τών αγγέλων τού Θεού (Λουκά 12,8). Έτσι έχει ήδη φανερωθεί στο καθοριστικό σημείο αυτό που στην συνέχεια οι Χριστιανοί περιέγραψαν και βεβαίωσαν σαν την ενσάρκωση τού αιωνίου Υιού και Θεού για την σωτηρία της ανθρωπότητος : η τελική  και η καθοριστική σημασία τού Ιησού για την συμμετοχή των ανθρώπων στην σωτηρία, η οποία συνίσταται στην κοινωνία με τον Θεό. Σ'αυτό το σημείο βασίζεται η ριζική αντίθεση ανάμεσα στην Χριστιανική πίστη και το Ισλαμ. Βάσει τής εσχατολογικής απαιτήσεως τού Ιησού, ο Χριστιανισμός δέν μπορούσε να δεχθεί καμμία προφητεία η οποία θα επεκτεινόταν πέραν τού ίδιου τού Ιησού. Σ'αυτή την βάση η Εκκλησία, ήδη στον δεύτερο αιώνα, πολέμησε με τον Μοντανό και υπάρχει έτσι και μία ανεπανόρθωτη σύγκρουση ανάμεσα στην απαίτηση τού Μωάμεθ για μία καθοριστική προφητική αυθεντία και στην εσχατολογική απαίτηση του Ιησού: να υπολογίσουμε τον Ιησού σαν έναν πρόδρομο ματαιώνει το νεύρο τού εσχατολογικού του μηνύματος.

          Η διαβεβαίωση, ουσιώδης για την Χριστιανική πίστη, ότι σε κανέναν άλλον δέν μπορεί να ανοίξει στην ανθρωπότητα η οδός τής σωτηρίας, μπορεί να ερμηνευθεί με διαφορετικούς τρόπους. Μία κυρίαρχη για πολλούς χρόνους ερμηνεία στην ιστορία του Χριστιανισμού θέλει να φτάνουν στην σωτηρία μόνον αυτοί οι οποίοι στον κόλπο τής Εκκλησίας πιστεύουν τον λόγο του Χριστού, και οι οποίοι μετέχουν στα Μυστήριά Του. Extra Exxlesiam nulla salus. Αυτό που λέει η Κ.Δ. περί τού Ιησού Χριστού αναφέρεται στην Εκκλησία! Δέν λείπει απο αυτή την τοποθέτηση η πιθανολογία στο μέτρο κατά το οποίο, σύμφωνα με τον Παύλο σαν σώμα τού Χριστού η Εκκλησία είναι ενωμένη στενά μαζί Του και παρ'όλα αυτά οι Επιστολές τού Παύλου διακρίνουν ανάμεσα στον Χριστό σαν κεφαλή και στην Εκκλησία σαν σώμα! 

Σε καμμία εποχή τής ιστορίας της δέν σταμάτησε η Εκκλησία να επεκτείνεται και να κλείνεται πρός τα έξω, ούτε  ταυτίζεται με την Βασιλεία του Θεού, απλώς αναμένει το συμβάν! Σχετικά μ'αυτό ο Ιησούς είπε ότι, στην μελλοντική Βασιλεία, πολλοί θα έλθουν απο όλες τις διευθύνσεις του ουρανού και με τον Αβραάμ και τον Ισαάκ και τον Ιακώβ θα πάρουν θέση στο εσχατολογικό δείπνο της Βασιλείας, ενώ πολλά τέκνα του εκλεκτού λαού θα εκδιωχθούν απο τον Κύριο (Ματθ. 8,12).

          Στον Ιησού βεβαίως αυτοί οι λόγοι αναφέρονται στον Εβραϊκό λαό, αλλά ισχύουν αναλογικώς για την Εκκλησία: η σκέψη είναι ότι ανήκουν στον Θεό και στο Βασίλειο Του πολλοί άνθρωποι οι οποίοι δέν είναι ενωμένοι μαζί του στην οδό κατά μήκος της οποίας η σωτηρία έχει μεταδοθεί στην ιστορία. Αλλά πώς ανήκουν τότε στον Θεό; Διότι η συμπεριφορά τους στην ζωή αντιστοιχεί στα κριτήρια της θελήσεως και της δικαιοσύνης του Θεού, δηλαδή διότι ταιριάζει στην πράξη με το Ευαγγέλιο του Θεού το οποίο ανακοίνωσε ο Ιησούς![ΤΟΤΕ;;ΠΡΟΣ ΤΙ Η ΕΝΣΑΡΚΩΣΗ;]

Συνεχίζεται

                            ΜΙΑ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΤΙΚΗ SUMMA. 
Περιέχεται καί ο λόγος τού Βαρθολομαίου γιά τό άνοιγμα τής ορθοδοξίας καί η ευχή τού επισκόπου γιά τήν αύξηση τής Προτεσταντικής θεολογίας, διά τής παρερμηνίας τού Ευαγγελίου όπως βλέπουμε. Διά τής παρακάμψεως τής εντολής: Μαθητεύσατε πάντα τά έθνη βαπτίζοντάς τα στήν Μετάνοια, στό όνομα τής Αγίας Τριάδος.

Ο Μητροπολίτης Ελβετίας κ. Ιερεμίας, προϊστάμενος τού εν Σαμπεζύ Ορθοδόξου Κέντρου τού Οικουμενικού Πατριαρχείου, εύχεται να προαχθούν η θεολογία και η ανθρωπολογία τού προτεσταντισμού!

Αμέθυστος.