«Μήνυμα και Μαρτυρία», π. Γ. Φλορόφσκι.

Ο π. Γ. Φλορόφσκι, ένας έξοχος θεολόγος του 20^ου αιώνος, θέτει την σχέση της Αγίας Γραφής και της ιστορικής Εκκλησίας στην σωστή της βάση. Η Θεία Αποκάλυψη δεν βρίσκεται στο γράμμα αλλά στο πνεύμα. Η Αγία Γραφή είναι «λόγος Θεού» όχι κατά την Προτεσταντική άποψη, δηλαδή κατά λέξη «λόγος Θεού», αλλά είναι μία από τις καταγραφές της Θείας Αποκάλυψης, του θείου μηνύματος, όπως παραδόθηκε στην Εκκλησία «εν Αγίω Πνεύματι». Μια από τις καταγραφές της Ιεράς Παρακαταθήκης που «άπαξ παραδόθηκε στους αγίους» (Ιούδας, 3). Η Εκκλησία είναι που δίνει κύρος στην Αγία Γραφή και όχι η Αγία Γραφή στην Εκκλησία. Η Αγία Γραφή δεν σώζει από μόνη της, αλλά οδηγεί τον άνθρωπο στον Σωτήρα που είναι ο Χριστός, η Κεφαλή της Εκκλησίας. Παραθέτουμε απόσπασμα από το εξαιρετικό άρθρο του π. Γεωργίου, όπου θα δούμε αυτά τα βασικότατα στοιχεία της Ορθόδοξης Πίστης μας.

«Τι είναι η Βίβλος; Είναι μήπως ένα βιβλίο όπως όλα τα άλλα για τον κάθε τυχαίο αναγνώστη, που περιμένει να συλλάβει αμέσως το ιδιαίτερο νόημά του; Πρόκειται μάλλον για ένα ιερό βιβλίο που απευθύνεται, πρωταρχικά, στους πιστούς. Βέβαια, και ο οποιοσδήποτε είναι δυνατό να διαβάσει ένα ιερό βιβλίο από «φιλολογικής σκοπιάς» και μόνο. Τούτο όμως είναι μάλλον άσχετο προς τον άμεσο σκοπό μας. Εμάς δεν ενδιαφέρει το γράμμα αλλά το μήνυμα. Ο άγιος Ιλάριος το υπογράμμισε χαρακτηριστικά: Η Γραφή δεν βρίσκεται στην ανάγνωση αλλά στην κατανόηση. Υπάρχει άραγε κάποιο καθορισμένο μήνυμα στη Βίβλο, αν την δούμε ως σύνολο, ως ένα βιβλίο; Και πάλι, ερωτάται, σε ποιον απευθύνεται ιδιαίτερα το μήνυμα αυτό; Σε άτομα, που ήσαν σε θέση να κατανοήσουν και να ερευνήσουν το νόημά της; Ή στην κοινότητα, και στα μέλη της με την προϋπόθεση μόνο ότι είναι μέλη της κοινότητος;

Οποιαδήποτε και αν ήταν η προέλευσις των ιδιαίτερων βιβλίων που περιέχονται στην Γραφή, είναι πάντως φανερό ότι το βιβλίο τούτο, ως σύνολο, υπήρξε δημιουργία της κοινότητος, και στην Παλαιά Οικονομία και μέσα στη Χριστιανική Εκκλησία. Η Βίβλος, αναμφίβολα, δεν είναι μία πλήρης συλλογή όλων των ιστορικών, των νομοθετικών και των ηθικών κειμένων που υπήρχαν στην διάθεση της Εκκλησίας, αλλά μία επιλογή ορισμένων κειμένων, αυθεντικά επιβεβαιωμένων από την χρήση (κατά πρώτον τη λειτουργική) μέσα στην εκκλησιαστική κοινότητα και τελικά, σφραγισμένων και τυπικά από την κανονική αυθεντία της Εκκλησίας. Και υπήρχε, απόλυτα, καθορισμένος σκοπός, που επέβαλλε και έκρινε αυτή την ‘’επιλογή’’.

"Πολλά μεν ουν και άλλα σημεία εποίησεν ο Ιησούς ενώπιον των μαθητών, α ουκ εστίν γεγραμμένα εν τω βιβλίω τούτω· ταύτα δε γέγραπται ίνα πιστεύσητε ότι Ιησούς εστίν ο Χριστός ο Υιός του Θεού, και ίνα πιστεύοντες ζωήν έχητε εν τω ονόματι αυτού" (Ιωάννης 20:30-31).  Τούτο εφαρμόζεται, περισσότερο ή λιγότερο, σε ολόκληρη την Βίβλο. Αυθεντικά κείμενα συγκεντρώθηκαν, εκδόθηκαν και απανθίστηκαν, και συγκεντρωμένα σε ένα σώμα παραδόθηκαν στους πιστούς, στο λαό, ως γραπτή αυθεντική απόδοσις του θείου μηνύματος.

Το μήνυμα είναι θείο. Έρχεται από το Θεό, είναι ο Λόγος του Θεού. Αλλά η πιστή κοινότητα είναι εκείνη, που αναγνωρίζει το λαλούμενο Λόγο και μαρτυρεί την αλήθειά του. Ο ιερός χαρακτήρας της Βίβλου επιβεβαιώθηκε δια της πίστεως. Η Βίβλος, ως βιβλίο, δημιουργήθηκε μέσα στην κοινότητα και σκοπός της είναι πρωταρχικά η οικοδομή της. Η Αγία Γραφή και η Εκκλησία δεν είναι δυνατό να διαχωρισθούν. Το βιβλίο και η Διαθήκη αλληλοεξαρτώνται, η δε Διαθήκη προϋποθέτει την ύπαρξη λαού. Ο λαός της Διαθήκης ήταν εκείνος, προς τον οποίο ο Θεός εμπιστεύθηκε το Λόγο κατά την Παλαιά Οικονομία (Ρωμαίους 3:2), και η Εκκλησία του Ενσαρκωθέντος Λόγου είναι εκείνη, που διαφυλάσσει το μήνυμα της Βασιλείας. Η Βίβλος είναι, πράγματι, ο Λόγος του Θεού, αλλά η ύπαρξις του βιβλίου εξαρτάται από τη μαρτυρία της Εκκλησίας. Ο κανών της Καινής Διαθήκης καθορίστηκε και συντάχθηκε προφανώς από την Εκκλησία.

Οπωσδήποτε δεν πρέπει να παραβλέπουμε το ιεραποστολικό υπόβαθρο της Καινής Διαθήκης. Το ‘’Αποστολικό Κήρυγμα’’, που είναι ενσωματωμένο και καταγεγραμμένο στην Καινή Διαθήκη, είχε διττό σκοπό: την οικοδομή των πιστών και το διάλογο με τον κόσμο. Έτσι, λοιπόν, η Καινή Διαθήκη δεν είναι το βιβλίο της κοινότητος μόνο, όπως ασφαλώς, ήταν η Παλαιά Διαθήκη. Είναι, επί πλέον, ιεραποστολικό βιβλίο, χωρίς να είναι κάτι προσιτό στους αμύητους.

Η στάσις του Τερτυλλιανού απέναντι στις Γραφές υπήρξε αντιπροσωπευτική. Δεν ήταν προετοιμασμένος να συζητήσει με τους αιρετικούς  τα αμφισβητούμενα σημεία της πίστεως, επί βιβλικής βάσεως. Οι Γραφές ανήκουν στην Εκκλησία. Η αναφορά των αιρετικών σ’ αυτές ήταν παράνομη. Δεν είχαν κανένα δικαίωμα πάνω σε ξένη περιουσία. Αυτό ήταν το βασικό του επιχείρημα στην περίφημη πραγματεία του "De praescriptione haereticorum". Για τον άπιστο δεν υπάρχει καμία πρόσβασις προς το μήνυμα αυτό, γιατί απλώς δεν το προσλαμβάνει. Για τον άπιστο δεν υπάρχει κανένα ‘’μήνυμα’’ στη Βίβλο».

(«Θέματα Ορθοδόξου Θεολογίας», σελ. 43-44).

 Γνωριμία με την ορθόδοξη πίστη