Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ - Η ΜΥΣΤΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ (6)

Συνεχίζεται από : Πέμπτη 14 Νοεμβρίου 2013

Βλαδίμηρου Λόσκι.

ΤΟ ΠΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΟ ΕΝΔΥΜΑ ΤΗΣ ΑΙΡΕΣΕΩΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΥ.

8^ο Κεφάλαιο: Η οικονομία του Αγίου Πνεύματος.

Το Άγιο Πνεύμα απεστάλη στον κόσμο, ή καλύτερα στην Εκκλησία, στο όνομα του Υιού. «Ο Παράκλητος, το πνεύμα το Άγιον ο πέμψει ο πατήρ εν τω ονόματί μου»(Ιωαν. 14,26). Για να δεχθούμε το Άγιο Πνεύμα λοιπόν πρέπει να φέρουμε ήδη το όνομα του Υιού, να είμαστε ένα μέλος του σώματός του. Ο Χριστός ανακεφαλαίωσε στον εαυτό του την ανθρωπότητα, την ανθρώπινη φύση, σύμφωνα με την επιτυχημένη έκφραση του Αγίου Ειρηναίου. Έγινε η κεφαλή, η Αρχή, η υπόσταση της αναγεννημένης ανθρωπίνου φύσεως που είναι το σώμα του και γι’ αυτό ο Άγιος Ειρηναίος εφαρμόζει στην Εκκλησία το όνομα του «Υιού του θεού»(Κατά αιρέσεων, IV, 33, 14). Είναι η ενότης του «καινού ανθρώπου» στην οποία αποκτούμε πρόσβαση «ενδυόμενοι τον Χριστόν», γινόμενοι μέλη του σώματός του μέσω του βαπτίσματος. Αυτή η Φύσις είναι μία και αδιαίρετος, είναι «ο ενιαίος, άνθρωπος». Ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς βλέπει στην Εκκλησία τον Ολόκληρο Χριστό, ο οποίος δεν διαιρείται: «Ούτε βάρβαρος εστιν, ούτε Ιουδαίος, ούτε Έλλην. ουκ άρρεν, ου θήλυ. καινός δε άνθρωπος, θεού πνεύματι Αγίω μεταπλασμένος»(Προτρεπτικός, ΧΧΙ).

«Είναι βέβαια πολλοί και αμέτρητοι σχεδόν στον αριθμό οι άνδρες και οι γυναίκες και τα παιδιά που διαφέρουν και κατά το φύλο και κατά τη μορφή, την εθνικότητα και τις γλώσσες, τις περιπέτειες της ζωής, τις ηλικίες, τις γνώμες, την τύχη, τους τρόπους, τις συνήθειες, τα επαγγέλματα  –λέει ο Άγιος Μάξιμος– …δίνει όμως σε όλους αυτούς και χαρίζει μία κατά ίσο μέτρο θεϊκή μορφή… τους δίνει ακόμη την μία απλή και ασύνθετη και αδιαίρετη σχέση της πίστης, που τις πολλές κι ευαρίθμητες διαφορές σχετικά με τον καθένα μήτε καν ότι υπάρχουν δεν επιτρέπει να γίνει γνωστό, επειδή όλα γενικά σ’ αυτήν κατευθύνονται και συναντιούνται. Μέσα σ΄αυτήν κανένας δεν ξεχωρίζει σε τίποτα εντελώς από το κοινό για χάρη δική του. Όλοι συμφύονται ο ένας με τους άλλους και συνδέονται μέσα στη μία απλή και αδιαίρετη χαρά και δύναμη της πίστεως… Αυτός που με τη μία κι απλή πάνσοφη δύναμη της καλοσύνης του περικλείει τα πάντα μέσα του, σαν ένα κέντρο που κάποιες ευθείες ξεκινούν από αυτό ακτινωτά με την ίδια απλή κι ενιαία αιτία και δύναμη. Δεν αφήνει τις αρχές των όντων να απομακρυνθούν μαζί με τα τέλη τους, περιορίζοντας κυκλικά τις προεκτάσεις τους και οδηγεί προς τον εαυτό του τις διακρίσεις των όντων, που ο ίδιος εδημιούργησε. Δεν θέλει να αποξενωθούν ολότελα μεταξύ τους και να γίνουν εχθρικά τα πλάσματα και τα δημιουργήματα του ενός Θεού και να μην έχουν σχετικά με τί και πού να παρουσιάσουν την φιλία και την ειρήνη και την ταυτότητα μεταξύ τους»(Μυσταγωγία, 1).

Αυτή είναι η έννοια της «ανακεφαλαιώσεως» του σύμπαντος, ολόκληρης της φύσεως στον άνθρωπο Αδάμ ο οποίος έπρεπε να ενώσει με τον Θεό τον Δημιουργημένο κόσμο. [Εδώ αρχίζει ο κατήφορος, η παρέκκλιση. Έπρεπε να ενωθεί με τον Θεό, δεν μπορεί να ανακεφαλαιώσει την κτίση, ένα δημιούργημα. Ο Κύριος πάλι θα ανακεφαλαίωνε την κτίση με την ένωσή του με τον Αδάμ, όπως και έγινε. Δεν μπορεί ένα κτίσμα να εμποδίσει τον κτίστη]. Ο Χριστός, ο δεύτερος Αδάμ, πραγματοποιεί τώρα αυτή την ανακεφαλαίωση. [Σαν να τρώει τα αποφάγια του Αδάμ, πώς είναι δυνατόν σοβαροί άνθρωποι να έχουν τόσο ανόητο μυαλό;]. Κεφαλή του σώματος, Αυτός γίνεται η υπόσταση αυτού του σώματος που συναρμολογήθηκε από τα πέρατα του σύμπαντος. Σ’ Αυτόν τα τέκνα της Εκκλησίας είναι τα μέλη του και σαν τέτοια περιλαμβάνονται στην υπόστασή Του. Αλλά αυτός «ο μοναδικός άνθρωπος, ο ενιαίος» εν Χριστώ, παρότι παραμένει ένας λόγω της αναγεννημένης του φύσεως, είναι παρ’ όλα αυτά πολλαπλός στα πρόσωπα. Υπάρχει σε πολλά πρόσωπα. Εάν η ανθρώπινη Φύση βρίσκεται ενωμένη στην υπόσταση του Χριστού, εάν είναι μια φύση «ενυπόστατος» -που υπάρχει σε μία υπόσταση- τα ανθρώπινα πρόσωπα, οι υποστάσεις αυτής της ενοποιημένης φύσεως δεν καταργούνται. Δεν συγχέονται με το θείο πρόσωπο του Χριστού, δεν ενώνονται μαζί του. Και πράγματι μια υπόσταση δεν μπορεί να ενωθεί με μιαν άλλη υπόσταση χωρίς να πάψει να υπάρχει σαν προσωπικό ον. Αυτό θα σήμαινε την εκμηδένιση των ανθρωπίνων προσώπων μέσα στον μοναδικό Χριστό [ο Χριστός σαν Μεγάλη Μητέρα], μια απρόσωπη θέωση, μια μακαριότητα στην οποία δεν θα υπήρχαν μακάριοι. [Θα έλειπε η συνείδηση. Το ζητούμενο της εργασίας του Λόσκι. Σκοπός ο συνειδητός χριστιανός, όχι ο πιστός ή αληθινός. Εάν κάποιος είναι χριστιανός, αληθινός και συνειδητοποιήσει ότι είναι, τι θα αλλάξει; Εάν είναι Άγιος και το συνηδειτοποιήσει; ΘΑ ΧΑΣΕΙ ΤΗΝ ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ. Γι’ αυτό αναζητείται η σωτηρία της υπερηφανείας, η σωτηρία με την υπερηφάνεια, η σωτηρία των Υιών Σατανά].

Παρότι λοιπόν υπάρχει μία Φύσις στον Χριστό [δύο για την ακρίβεια], η Εκκλησία, αυτό το νέο σώμα της ανθρωπότητος [της θεανθρωπότητος για την ακρίβεια. Η Εκκλησία δεν είναι ο νέος και τέλειος και έσχατος ανθρωπισμός, όπως μας παραμυθιάζει ο Οικουμενισμός], περιέχει πολλές υποστάσεις ανθρώπινες, όπως ακριβώς το αναφέρει και ο Άγιος Κύριλλος της Αλεξανδρείας. «Χωρισμένοι κατά κάποιο τρόπο σε διακεκριμένες προσωπικότητες, έτσι ώστε κάποιος είναι Πέτρος ή Ιωάννης ή Θωμάς ή Ματθαίος, είμαστε σαν πλεγμένοι σε ένα μόνο σώμα στον Χριστό τρεφόμενοι από μία μόνον σάρκα». Και το πρωτότυπο: «καίτοι τή καθ’ έκαστον νοούμενη διαφορά διεστηκότες εις ιδιότητα και ψυχαίς και σώμασιν... (πάντες) της αγίας αυτού σαρκός εν μεθέξει γεγονότες αποκερδαίνομεν»(Εις Ιωάννην ΧΙ, 11). [Η αλλοίωση είναι φανερή. Η ιδιότητα δέν εξισούται με την υπόσταση του Κυρίου. Και στη συνέχεια μπαίνουμε στο μεγάλο πανηγύρι].

Το έργο του Χριστού αναφέρεται στην ανθρώπινη φύση την οποία Αυτός ανακεφαλαιώνει στην υπόστασή Του. Το έργο του Αγίου πνεύματος, αντιθέτως, αναφέρεται στα ανθρώπινα πρόσωπα και απευθύνεται σε καθένα από αυτά. Το Άγιο πνεύμα μεταδίδει στην Εκκλησία, στις ανθρώπινες υποστάσεις [στα ΕΓΩ δηλαδή, χωρίς μετάνοια και μεταμόρφωση], την πληρότητα της θεότητος, σύμφωνα μ' έναν μοναδικό τρόπο, «προσωπικό», ταιριαστό και προσαρμοζόμενο σε κάθε άνθρωπο, καθότι είναι δημιουργημένος κατ' εικόνα θεού. [Ο Αη Βασίλης. Μια εύκολη ηθικολογία, μέσω της οποίας μαγικά αποκτά ο άνθρωπος προσωπικότητα, γλιτώνοντας από τους υπεράνθρωπους κόπους που απαιτούντο από τους στωικούς π.χ. για να αποκτήσει χαρακτήρα].

Ο Άγιος Βασίλειος λέει ότι το Άγιο πνεύμα είναι «η πηγή του Αγιασμού, η οποία δεν αποξηραίνεται λόγω του πλήθους των μετεχόντων. Είναι όλον παρόν στον καθένα και όλον απανταχού ον. Απαθώς μεριζόμενον και ολοσχερώς μετεχόμενον· κατά την εικόνα της ηλιακής ακτίνος, της οποίας η χάρις προσφέρει απολαύσεις με μόνη την παρουσία της και γην επιλάμπει και θάλασσαν και τω αέρι εγκέκραται. [Μόνον στην κεφαλή του Κυρίου αναπαύεται και βεβαιώνει του Λόγου το Αληθές προς την Οικοδομήν της Εκκλησίας. Γι' αυτό και ο Απόστολος διευκρινίζει πως μορφώνει μέσα μας Χριστό, σε ηλικία Χριστού. Και έκτοτε υπακούμε το θέλημά Του]. Ούτω δη και το πνεύμα εκάστω των δεκτικών, σαν να είναι μόνον σ' αυτόν παρόν, ως μόνω παρόν, διαρκή τοις πάσι την Χάριν ολόκληρον επαφίησιν· ου απολαύει τα μετέχοντα, όσον αυτά πέφυκεν, ουχ όσον εκείνο δύναται»(περί του Αγίου Πνεύματος, ΙΧ, 22).

[Αυτή είναι η τακτική των θεωρητικών του Οικουμενισμού, την οποία ακολουθεί και ο Ζηζιούλας. Χρησιμοποιούν του πρώτους πατέρες της Εκκλησίας, τον Μ. Αθανάσιο στην Χριστολογία και τον Μ. Βασίλειο στον Λόγο περί του Αγίου Πνεύματος, χωρίς να παρακολουθούν τις διευκρινίσεις της παραδόσεως που χρειάστηκαν για την αφομοίωση από το πλήρωμα των Λόγων αυτών. Όπως έπραξε ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής με τον Γρηγόριο τον Θεολόγο. Η θεολογία του Αγίου Πνεύματος που πρωτοεμφανίζεται με τον Μ. Βασίλειο, τελειούται με τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά].

Συνεχίζεται

Αμέθυστος