Ενέργεια-speed-στο Τρίτο Ράιχ: Μεθαμφεταμίνη (pervitin) - Χρήση της και μια ιστορία ναρκωτικών (4)

Συνέχεια από Τετάρτη, 12 Δεκεμβρίου 2012

Berauscht in die Schlacht

Μαστουρωμένοι στην σφαγή

Spiegel Special 2/2005

Του Andreas Ulrich

Ναρκωτικά και αλκοόλ στην Wehrmacht: στο όνομα της υγείας του λαού οι ναζί κήρυτταν εγκράτεια. Για την τελική νίκη, κάθε μέσο ήταν αποδεκτό.

Το γράμμα του νεαρού στρατιώτη προς τους «»αγαπημένους γονείς και αδέλφια» που έμεναν στην Κολωνία, με ημερομηνία 9 Νοεμβρίου 1939 είχε έρθει από την Πολωνία. «Η υπηρεσία είναι αυστηρή, και πρέπει να δείξετε κατανόηση, αν αργότερα θα σας γράφω κάθε δυο ή τέσσερις μέρες. Σήμερα σας γράφω για το Pervitin ... O Hein σας.»

Το Pervitin ήταν το μαγικό χάπι της Wehrmacht, ένα διεγερτικό ναρκωτικό που σήμερα το λένε Speed.

Στις 20.5.1940 ο 22-χρόνος στρατιώτης ξαναζητά από την οικογένεια του: «Θα μπορούσατε ίσως να μου στείλετε λίγο Pervitin για να το έχω απόθεμα;» Και στις 19.7.1940 γράφει σε ένα γράμμα από την πόλη Bromberg: «Στείλτε μόλις μπορέσετε ακόμα λίγο Pervitin.» Ο επιστολογράφος θα γίνει αργότερα παγκόσμια γνωστός: ήταν ο Heinrich Böll, που το 1972 έλαβε το βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας. Ήταν ο πρώτος Γερμανός μετά τον β’ΠΠ που βραβεύτηκε στην λογοτεχνία.

Γεμάτοι Pervitin πήγαιναν οι στρατιώτες στις μάχες, κυρίως εναντίον της Πολωνίας και της Γαλλίας-γεμάτοι Speed στον Blitzkrieg(πόλεμος αστραπή). Εκατομμύρια δισκία μεθαμφεταμίνης είχαν παρασχεθεί το πρώτο μισό του 1940. Ο σκοπός τους ήταν να καταστήσουν πιλότους, ναύτες και πεζικάριους ικανούς για υπερφυσικά κατορθώματα. Η διοίκηση του στρατού έδινε πλουσιοπάροχα τέτοια φάρμακα, όπως επίσης αλκοόλ και οπιοειδή-εφόσον εξυπηρετούσαν την επίτευξη της τελικής νίκης. Οι ναζί ήταν βέβαια αμείλικτοι σε περιπτώσεις ανεπιθύμητων παρενεργειών, όπως εξάρτηση και κατάπτωση των ηθών.

Το νέο παρασκεύασμα μεθαμφεταμίνης, το Pervitin, της εταιρίας Tammler-Werke, είχε γίνει μετά το 1938 bestseller ανάμεσα στους πολίτες της Γερμανίας. Μετά από μια παρουσίαση του θέματος στο περιοδικό «Klinische Wochenschrift», ο ανώτατος στρατιωτικός γιατρός Otto Ranke είχε πληροφορηθεί για το μαγικό χαπάκι.

Οι αμφεταμίνες μοιάζουν με την αδρεναλίνη που παράγεται φυσιολογικά από το σώμα. Η παρουσία τους θέτει το σώμα σε συναγερμό. Στους περισσότερους ανθρώπους αυξάνεται η αυτοπεποίθηση, η ικανότητα για συγκέντρωση και η διάθεση για ρίσκο. Από την άλλη μειώνεται η αίσθηση του πόνου, της πείνας και της δίψας, όπως και η ανάγκη για ύπνο.

Μεταξύ 27 και 29 Σεπτεμβρίου του 1939, ο Ranke  είχε δοκιμάσει το Pervitin σε 90 φοιτητές, και με τον τρόπο αυτό είχε προωθήσει τον θρίαμβο του στις γραμμές της Wehrmacht. Σε πειράματα που έγιναν σε στρατιώτες, δόθηκαν κατ’ αρχάς χάπια στους οδηγούς των φορτηγών, κατά την εισβολή στην Πολωνία. Μετά από αυτή την πρώτη δοκιμή, τα χάπια «μοιράστηκαν αχαλίνωτα στους στρατιώτες στο μέτωπο», σύμφωνα με τον εγκληματολόγο Wolf Kemper.

Μόνο τον Απρίλιο του 1940 παραδόθηκαν κάπου 35 εκατομμύρια δισκία Pervitin και Isophan (παρόμοια ουσία της εταιρίας Knoll) στον στρατό ξηράς και την αεροπορία. Τα δισκία που περιείχαν 3 χιλιοστόγραμμα δραστική ουσία, έφεραν εν μέρει την κωδική ονομασία ΟΒΜ, και πήγαιναν μέσω του υγειονομικού στα στρατεύματα που ήταν στο μέτωπο. Σε επείγουσες περιπτώσεις όμως γίνονταν και τηλεφωνικές παραγγελίες. Στην συσκευασία έγραφε «Wachhaltemittel»(ουσία που σε κρατά ξύπνιο). Οδηγίες χρήσης: «αναλόγως της περίπτωσης», ένα με δυο δισκία, «προς διατήρηση της αϋπνίας».

Οι γιατροί είχαν από τότε αρχίσει να εκφράζουν τις ανησυχίες τους, αφού οι φάσεις αποθεραπείας γίνονταν όλο και πιο εκτενής, και η δράση μετά από συχνή χρήση όλο και πιο ασθενής. Υπήρχαν και μεμονωμένα προβλήματα υγείας, όπως εφίδρωση, λιποθυμίες και μερικοί θάνατοι.

Ο υπουργός υγείας Leonardo Conti, υποστηρικτής του ασκητικού ιδεώδους του Χίτλερ, έκανε προσπάθειες ώστε να περιοριστεί η χρήση του Pervitin. Με το πρόγραμμα του είχε μέτριο αποτέλεσμα στον στρατό. Αν και την 1.7.1941 το Pervitin υπάχθηκε στον νόμο για την χρήση οπίου, στα στρατεύματα είχαν παραδοθεί άλλα 10 εκατομμύρια χάπια κατά το ίδιο έτος.

Το Pervitin  ήταν για την στρατιωτική ηγεσία ένα δοκιμασμένο μέσο, σε περιπτώσεις που από τους στρατιώτες απαιτούνταν ακραίες προσπάθειες. Σε ένα έγγραφο του ναυτικού προς τους στρατιωτικούς γιατρούς έγραφε: «κάθε στρατιωτικός γιατρός πρέπει να γνωρίζει, ότι έχοντας το Pervitin στο χέρι, διαθέτει ένα ισχυρό διεγερτικό, που του επιτρέπει σε κάθε στιγμή να υποστηρίξει με αποτελεσματικότητα άτομα για τα οποία είναι υπεύθυνος, ώστε να επιτύχουν υπερφυσικά κατορθώματα».

Η δράση της ουσίας ήταν γοητευτική. Τον Ιανουάριο του 1942, περίπου 500 στρατιώτες είχαν περικυκλωθεί από την κόκκινο στρατό. Η θερμοκρασία ήταν 30 υπό το μηδέν. Γύρω στα μεσάνυχτα, έξι ώρες από την έναρξη της φυγής, μέσα σε χιόνι που σε μερικά σημεία έφτανε μέχρι την μέση, «όλο και περισσότεροι στρατιώτες ήθελαν να τα παρατήσουν.» Οι αρχηγοί των ομάδων είχαν αποφασίσει να δώσουν στους στρατιώτες Pervitin. «Μετά από μισή ώρα, οι άνδρες είχαν αρχίσει να δηλώνουν ότι αισθάνονταν καλύτερα. Βάδισαν με τάξη, στην γραμμή είχαν καλύτερη διάθεση και συμμετείχαν στο γεγονός».

Έξι μήνες μετά το συμβάν είχε πληροφορηθεί η υπηρεσία επιθεώρησης του υγειονομικού. Ως αντίδραση εξέδωσαν πάλι οδηγίες για την χρήση και τους κινδύνους του Pervitin. Οι οδηγίες αυτές δεν διέφεραν από τις παλαιότερες.

Έτσι οι «οδηγίες για την αναγνώριση και καταπολέμηση της κόπωσης», με ημερομηνία έκδοσης 18.6.1942 έλεγαν: «Δυο δισκία παραμερίζουν την ανάγκη ύπνου για 3 έως 8 ώρες, δυο φορές δυο δισκία, συνήθως για 24 ώρες.»

Προς το τέλος του πολέμου οι ναζί προσπαθούσαν να ανακαλύψουν το μαγικό χάπι για τους στρατιώτες. Στις 16 Μαρτίου 1944, ο υποστράτηγος Hellmuth Heye, με έδρα την πόλη Kiel, (και μετά τον πόλεμο βουλευτής της CDU, και εντεταλμένος της βουλής για θέματα άμυνας), είχε απαιτήσει την δημιουργία ενός φαρμάκου, «που θα κρατούσε τον στρατιώτη ικανό για μάχη, όταν θα χρειαστεί να πολεμήσει μόνος, για χρόνο περισσότερο από την κανονική αντοχή του, και το οποίο θα διατηρούσε ταυτόχρονα το αίσθημα της αξιοπρέπειας του στρατιώτη.»

Ένας φαρμακολόγος από την πόλη Kiel, o Gerhard Orzechowski, είχε λίγο αργότερα παρουσιάσει το χάπι D-IX, που περιείχε 5 χιλιοστόγραμμα κοκαΐνη, 3 χιλιοστόγραμμα Pervitin και 5 χιλιοστόγραμμα Eukodal(παυσίπονο, παρασκεύασμα μορφίνης). Κάθε βαποράκι σήμερα θα κατέληγε στη φυλακή  εάν είχε στην κατοχή του ένα τέτοιο χάπι. Τότε όμως το δοκίμασαν σε χειριστές μίνι-υποβρυχίων του τύπου «Seehund» και «Biber».

Αλλά και το εθνικό ναρκωτικό, το αλκοόλ ήταν δημοφιλές στην Wehrmacht. «Μόνο ένας φανατικός θα μπορούσε να απαγορεύσει στους στρατιώτες την απόλαυση αυτή, που τον αναπαύει μετά τις φρικαλεότητες της μάχης και τον βοηθά να βρει πάλι την χαρά της ζωής. Και μόνο ένας φανατικός θα μπορούσε να επικρίνει ένα στρατιώτη που πίνει ένα ποτάκι με τους συντρόφους του.» Αυτά έγραψε ο Walter Kittel, γιατρός στο αρχηγείο του στρατού. Οι αξιωματικοί μοίραζαν αλκοόλ ως επιβραβεύση στους στρατιώτες. Αλκοολούχα ποτά πουλούσε το ΚΨΜ. Έτσι ο μισθός των στρατιωτών επέστρεφε πάλι στον στρατό.

Ο ιστορικός Peter Steinkamp, από το πανεπιστήμιο του Freiburg, ο οποίος διερευνά την κατάχρηση ναρκωτικών στην Wehrmacht, λέει: «Για όσο καιρό το πιόμα των στρατιωτών δεν ήταν γνωστό δημοσίως, δεν έκραζε κανένας κόκορας».

Μετά την νίκη επί της Γαλλίας,  ο Χίτλερ είχε εκδώσει τον Ιούλιο του 1940 την εξής διαταγή: «Μέλη του στρατού που λόγω κατάχρησης αλκοόλ παρασύρθηκαν σε παράνομες ενέργειες, πρέπει να τεθούν χωρίς οίκτο ενώπιον των ευθυνών τους.» Σε βαριές περιπτώσεις τους περιμένει ένας «αισχρός θάνατος».

 Η έλξη του λικέρ όμως ήταν πιο ισχυρή από την απειλή του Führer. Ένα χρόνο σχεδόν αργότερα, ο στρατηγός Walther von Brauchitsch, διαπιστώνει «βαριές παραβάσεις» των ηθών λόγω «κατάχρησης του αλκοόλ»: χειροδικίες, ατυχήματα, κακοποίηση κατώτερων, προσβολή ανωτέρων, καθώς και «αφύσικες παραβάσεις των ηθών». Ο στρατηγός θεώρησε πως «η πειθαρχία είχε υποστεί ζημιά μέσα στο στράτευμα».

Σύμφωνα με μια στατιστική του επιθεωρητή του υγειονομικού, από το 1939 μέχρι το 1944΄, 705 στρατιώτες πέθαναν από χρήση αλκοόλ. Ο αριθμός βέβαια είναι πολύ μεγαλύτερος καθώς ατυχήματα και αυτοκτονίες οφείλονταν πολλές φορές στην κατάχρηση αλκοόλ.

Οι αξιωματικοί του υγειονομικού είχαν λάβει την διαταγή να στέλνουν τους αλκοολικούς και ναρκομανείς σε σανατόρια. Αυτό το είδος θεραπείας είχε το εξής πλεονέκτημα : «μπορούσε να επεκταθεί επ’ άπειρον». Οι εξαρτημένοι θα εξετάζονταν βάσει του «νόμου περί αποφυγής κληρονομικά άρρωστων απογόνων». Αναλόγως της περίπτωσης τους περίμενε στείρωση ή ευθανασία.

Υπήρχαν επίσης πολλές περιπτώσεις, κατά της οποίες στρατιώτες τυφλώθηκαν ή πέθαναν μετά από πόση μεθυλικής αλκοόλης. Βάσει των δεδομένων που είχε το Ινστιτούτο Ιατροδικαστικής, από 1939, η πρώτη αιτία θανάτου λόγω εν αγνοία πρόσληψης δηλητηρίων, ήταν η πόση μεθυλικής αλκοόλης.

Το Φθινόπωρο του 1942 είχε καταδικαστεί σε θάνατο, προς παραδειγματισμόν, ένας 36χρόνος λοχίας. Αυτός είχε πουλήσει 5 λίτρα μεθυλική αλκοόλη, ως 98% αλκοόλη, κατάλληλη για Παρασκευή λικέρ. Πολλοί στρατιώτες είχαν αρρωστήσει, δυο πέθαναν.

Η καταδίκη εκτελέστηκε δια πυροβολισμού. «Η τιμωρία πρέπει να γίνει γνωστή στο στράτευμα και να γίνει μάθημα», έλεγε η διαταγή από την 2.10.1942.

Για να ξεφύγουν όμως από την φρίκη του πολέμου, κάθε μέσο ήταν για τους στρατιώτες καλοδεχούμενο. Παρά την γνώση των κινδύνων, είχε εξαπλωθεί μεταξύ τραυματισμένων και του ιατρικού προσωπικού η κατάχρηση μορφίνης. Το 1945, σε σύγκριση με την αρχή του πολέμου, είχε πολλαπλασιαστεί ο αριθμός των γιατρών που ήταν εξαρτημένοι.  

Ο στρατιωτικός γιατρός Franz Wertheim, αναφέρει: «για να έχουμε κάποια ποικιλία στην καθημερινότητα μας, κάνουμε πειράματα στον εαυτό μας. Το πρωί αρχίζουμε με ένα ποτήρι νερού γεμάτο κονιάκ, και δυο ενέσεις μορφίνης. Το μεσημέρι είναι χρήσιμη η κοκαΐνη και το βράδυ τελειώνουμε με υοσκίνη(ένα αλκαλοειδές, που χρησιμοποιείται ως φάρμακο).  Έτσι δεν ήμαστε ποτέ κύριοι των αισθήσεων μας.»

Για να αποτραπεί «η εξάπλωση της μορφίνης, όπως συνέβη στον τελευταίο πόλεμο», ο ανώτατος στρατιωτικός γιατρός καθηγητής Otto Wuth, είχε συντάξει «Πρόταση για την καταπολέμηση του μορφινισμού». Βάσει αυτής, όλοι οι τραυματίες οι οποίοι είχαν αποκτήσει εξάρτηση, θα έπρεπε να καταγράφονται και να δηλώνονται στον ιατρικό σύλλογο. 

Έτσι, είτε θα τους παρεχόταν νόμιμα ή μορφίνη, είτε θα τους έστελναν για απεξάρτηση. «Με τον τρόπο αυτό θα καταγράφονταν και θα ελέγχονταν οι εξαρτημένοι από την μορφίνη, και η ομάδα θα προφυλασσόταν από το να περιπέσει στο έγκλημα».

Η διοίκηση των ναζί ήταν πιο προσεκτική στο πως χειριζόταν αυτούς που στον πόλεμο έγιναν ναρκομανείς, σε σύγκριση με την στάση της προς αυτούς που έγιναν αλκοολικοί. Η Wehrmacht φοβόταν ότι οι ναρκομανείς θα ζητούσαν αποζημίωση, γιατί η Wehrmacht τους παρείχε τα ναρκωτικά.

Συνεχίζεται

Αμέθυστος