Η ιδιωτικοποίηση του νερού είναι μια ιστορία απληστίας, ανικανότητας και οικονομικής απομύζησης του κοινού. Άρθρο του Nick Cohen για την Guardian

ΠΗΓΗ: Ramnousia

Guardian: Οι εταιρείες του νερού και η αποπνικτική δυσωδία της εκμετάλλευσης.

Κάνοντας περισσότερο από κάθε άλλη φορά, σαν τη δασκάλα στο σχολείο που επιπλήττει, η Μάργκαρετ Θάτσερ ανακοίνωσε το 1976 ότι το πρόβλημα με τους σοσιαλιστές ήταν ότι "πάντα τους τελειώνουν τα χρήματα άλλων ανθρώπων". Έχω σκεφτεί από το κραχ του 2008, ότι το ίδιο μπορεί πλέον να ειπωθεί για το τεράστιο σύστημα του κρατικού καπιταλισμού που μας κληροδότησε.

Το τίμημα της απορρύθμισης των τραπεζών πέρασε σε μας. Έχουμε λάβει μια δίκαιη προειδοποίηση πως ο φορολογούμενος – κατά τον George Osborne που είναι και μέλος της επιδοτούμενης αγοράς ενυπόθηκων δανείων θα πρέπει να αδειάζει το δικό σας πορτοφόλι την επόμενη φορά που θα σκάσει η φούσκα. Αλλά πόσο νωρίτερα θα είναι πριν η δυσωδία από τη μονοπωλιακή εκμετάλλευση του νερού – της ίδιας της ουσίας της ζωής – φθάσει στα ρουθούνια του κοινού;

Η βρώμα είναι πραγματική και μεταφορική. Όπως οι Damian Carrington και Sophie Barnes αναφέρουν στον obvserver, οι περισσότερο ρυπαίνοντες τα ποτάμια της Αγγλίας είναι οι ιδιωτικοποιημένες εταιρείες ύδρευσης επιφορτισμένες με την προστασία τους !! Διαρρέουν μη επεξεργασμένα λύματα για έναν λόγο που θα έπρεπε να βρει μια καίρια θέση στον “εθνικό διάλογο”, αλλά δε συμβαίνει ποτέ λόγω ενός μελαγχολικά οικείου εφησυχασμού. Η πολιτική τάξη, οι αξιοσέβαστες απόψεις, πείτε το όπως θέλετε, υποθέτουν ότι η βιομηχανία του νερού είναι πέρα ​​από κάθε πολιτική επιχειρηματολογία. Η Θάτσερ καθόρισε το καθεστώς των ιδιωτικοποιημένων επιχειρήσεων κοινής ωφελείας και τώρα είναι αμετάβλητο, όπως ο καιρός. Αναρωτιέμαι πόσο καιρό μπορεί να κρατήσει αυτή η γραμμή.

Η αμέλεια των διαδοχικών κυβερνήσεων επιτρέπουν σε αμφίβολες εταιρείες, εταιρείες ιδιωτικού μετοχικού κεφαλαίου τις περισσότερες φορές, να αναλαμβάνουν ένα ζωτικό εθνικό συμφέρον.Έχουν εμπλακεί σε μια ευρείας έκτασης φοροδιαφυγή. Πίσω από τα ψηλά τείχη του εμπορικού απορρήτου έχουν κρύψει το τι θα έπρεπε να είναι μια δημόσια υπηρεσία. Πιο κατάφωρα, έχουν φορτώσει τα λογιστικά τους βιβλία με χρέη, δεν έχουν βελτιώσει τα σάπια δίκτυα της Βρετανίας στις αποχετεύσεις και τους αγωγούς, αλλά δεν διστάζουν να παρέχουν φανταστικές αποδόσεις στους επενδυτές από τη δέσμια αγορά των θυμάτων καταναλωτών.

Με την αναγνώριση των οίκων αξιολόγησης , δεν είναι οι πιο αξιόπιστοι, το ξέρω, αλλά είναι οι μόνοι που έχουμε – τα χρέη είναι βιώσιμα σε αρκετές περιπτώσεις. Θα πληρώσετε βέβαια εάν οι εταιρείες χρεοκοπήσουν. Στην πραγματικότητα, πληρώνετε ήδη.

Μια καταστροφική ανάλυση από τον George Turner του φιλελεύθερου thinktank CentreForum τον περασμένο μήνα ανέφερε τους τρόπους. “Από το 2005”, κατέληξε, “οι τιμές για το νερό ήταν πολύ υψηλές, πάνω από αυτό που απαιτείται για να λειτουργήσει μια αξιοπρεπής υπηρεσία για τους πελάτες, προσφέροντας παράλληλα ένα εύλογο κέρδος για τους επενδυτές.” Οι επενδυτές έχουν μια εξωφρενική απόδοση αντ' αυτού. Τόσο παράλογη, μάλιστα, καθώς εκτός από τις διογκωμένες τιμές που πληρώνει ο κόσμος αλλά και τους φόρους που αποφεύγουν, οι εταιρείες ύδρευσης ψάχνουν και την άμεση στήριξη των φορολογουμένων.

Το παράδειγμα που το φανέρωσε αμέσως ήταν αυτό της Thames Water που ζήτησε από την κυβέρνηση χρήματα για την κατασκευή ενός νέου και πολύ χρήσιμου δικτύου αποχέτευσης στο Λονδίνο. Οι παλιοί αναγνώστες που θυμούνται την καπιταλιστική ουτοπία της δεκαετίας του 1980 μπορούν να δουν σε αυτήν την απαίτηση πως οι υποσχέσεις των Θατσεριστών έχουν μετατραπεί σε στάχτες. Οι συντηρητικοί είχαν πει πως οι ιδιωτικοποιήσεις θα μετατρέψουν τη Βρετανία σε μια «μετοχική δημοκρατία “. Έτρεξαν μια παράξενη αλλά αποτελεσματική διαφημιστική καμπάνια ζητώντας από τους θεατές να «πουν Sid» (καμπάνια που προέτρεπε τους Βρετανούς να αγοράσουν μετοχές των ιδιωτικών εταιρειών που αναλάμβαναν δημόσιες υπηρεσίες, επονομαζόμενη και ως “tell Sid”) που θα τους έφερνε η ιδιωτικοποίηση του πλούτου. Όπως αποδείχθηκε, το Σιντ κατέληξε τελικά να κατέχει τις εταιρείες ύδρευσης όχι περισσότερο από ό,τι εσείς ή εγώ.

Η Thames ελέγχεται από μια κοινοπραξία με επικεφαλής την Macquarie, μια αυστραλιανή τράπεζα. Παρότι κάνει υγιή κέρδη για πολλά χρόνια, η εταιρεία είναι πολύ αποδυναμωμένη από το χρέος ώστε να χρηματοδοτήσει ένα μεγάλο κατασκευαστικό έργο χωρίς τη στήριξη των φορολογουμένων. Για μια ακόμη φορά, εμείς οι παλιοί θυμόμαστε με όλη τη σαφήνεια πως οι Θατσεριστές υποσχέθηκαν επίσης ότι οι ιδιωτικές επιχειρήσεις ύδρευσης δεν θα ζητούσαν χρήματα από το δημόσιο, αλλά θα ήταν ελεύθερες να συγκεντρώσουν τα χρήματα από την αγορά. Ας πάει και το παλιάμπελο !

Αν ήταν μια αξιοσέβαστη εταιρεία που δραστηριοποιείται σε κάθε είδους αγορά, η Thames Water θα έπρεπε να έχει αλλάξει τους τρόπους της χρόνια πριν, ή να έχει χρεοκοπήσει. Αλλά τα ιδιωτικά μονοπώλια είναι ελεύθερα να επιδιώξουν ιδιωτικά συμφέροντα και συγκρατούνται μόνο από ένα ρυθμιστή του οποίου η συμπεριφορά μέχρι σήμερα ήταν χαλαρή έως το σημείο της ανικανότητας.

Εδώ που δικαιώνομαι πλήρως είναι στο κομμάτι των περιβαλλοντικών επιπτώσεων! Κατά τα τελευταία εννέα χρόνια μόλυναν υδάτινες οδούς αλλά και τις παραλίες περίπου 1.000 φορές! Ο αφελής αναγνώστης μπορεί να αναρωτηθεί “μα γιατί δεν αλλάζουν τους τρόπους τους;” . Η απάντηση φαίνεται να είναι ότι δεν αξίζει τον κόπο τους! Στα δύο τρίτα των διαρροών που παρατηρήθηκαν υπήρξε μια απλή σύσταση χωρίς περαιτέρω τιμωρία! Το υπόλοιπο ένα τρίτο έφερε πρόστιμα των £10.800 κατά μέσο όρο. Κανένας μάνατζερ ιδιωτικής εταιρείας μετοχικού κεφαλαίου δεν θα ανησυχήσει με τέτοιες κυρώσεις.

Το επίπεδο του χρέους είναι το νήμα που συνδέει την ανικανότητα, την αμέλεια και τη φοροαποφυγή κάνοντας τα, όλα μαζί, εκρηκτικά. Επιτρέπει στις εταιρείες ιδιωτικού μετοχικού κεφαλαίου τη μόχλευση της αρχικής επένδυσης τους ώστε να αυξήσουν τα έσοδά τους με γεωμετρική πρόοδο. Επιτρέπει, επίσης, να διαφεύγουν τον φόρο. Αν αντλήσουν κεφάλαια, θα πρέπει να καταβάλουν φόρο επί των κερδών πριν δώσουν μερίσματα στους μετόχους. Αν αυξήσουν τα δάνεια, ωστόσο, μπορούν να χρεώνουν τις πληρωμές των τόκων αντί για τους φόρους.

Σήμερα, ο μέσος λόγος χρέους προς ίδια κεφάλαια μιας αγγλικής εταιρείας νερού είναι περίπου 70%. Ορισμένες εταιρείες νερού έχουν φθάσει αναλογίες 80%, (δηλαδή, το 80% της αξίας της εταιρείας έχει δανειστεί με μόνο το 20% να είναι επένδυση των μετόχων). Τα επίπεδα είναι τόσο υψηλά ώστε η Standard and Poors έχει κόψει τις αξιολογήσεις της πιστοληπτικής ικανότητας για τις εταιρείες ύδρευσης, με το αιτιολογικό ότι το χρέος δεν έχει χρησιμοποιηθεί μόνο για τη χρηματοδότηση μακροπρόθεσμων επενδύσεων, όπως θα έπρεπε, αλλά και για την παραγωγή «αρκετά μεγάλων πληρωμών μερισμάτων», μια επικίνδυνη και κοντόφθαλμη πρακτική.

Το CentreForum χρησιμοποιεί το παράδειγμα της Yorkshire water για να δείξει πώς έχουν μαδήσει τον κόσμο με κάθε τρόπο. Το 2006 ξεπάστρεψε τη μόχλευση της! Τα μερίσματα ακολούθησαν το παράδειγμα. Παρότι οι δαπάνες ήταν περισσότερες από όσα λάμβανε από τις πληρωμές του κόσμου, κατέβαλε 886.8 εκ £ . σε μερίσματα !!! με “ανταπόδοση” στο χρέος και τους επενδυτές ιδίων κεφαλαίων 24,1%! Συνολικά, το κόστος για τους πελάτες της για την καταβολή αυτών των φουσκωμένων αποδόσεων ήταν £ 139 επιπλέον σε κάθε χρόνο κατά μέσο όρο ανά λογαριασμό νερού μεταξύ 2005 και 2010.

Δεν υπάρχει καμία έλλειψη ιδεών για κανονικές μεταρρυθμίσεις.Ο Sir Ian Byatt, πρώην ρυθμιστής, θέλει να δει τις πληρωμές των μερισμάτων να συνοδεύονται από περικοπές στα τιμολόγια. Ο Turner τελειώνει την έκθεσή του καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι ο μόνος τρόπος για την αντιμετώπιση των ιδιωτικών μονοπωλίων είναι να μετατρέψει τις επιχειρήσεις τους σε μη κερδοσκοπικές εταιρείες. Σε ότι αφορά τη φούσκα της κυβέρνησης του Westminster, τέτοιες ιδέες είναι “περιθωριακές”, αλλά αμφιβάλλω ότι θα μείνουν εκεί για πάντα.

Η βιομηχανία νερού είναι σαν τις τράπεζες : είναι πολύ σημαντική για να αποτύχει. Όπως και με τις τράπεζες, διευθύνεται από απερίσκεπτους και άπληστους άνδρες. Μια μέρα, θα χρειαστούν τα χρήματα άλλων ανθρώπων (όπως έλεγε η Θάτσερ) για να σώσουν μια επιχείρηση που δεν είναι μόνο βρωμερή, αλλά βουλιάζει ολοένα και περισσότερο.