Δευτέρα 29 Δεκεμβρίου 2025

Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς: Ας ειρηνεύωμε λοιπόν προς τον Θεό, εκτελώντας τα ευάρεστα σ’ αυτόν, σωφρονώντας και λέγοντας την αλήθεια, πράττοντας τα δίκαια

Συνέχεια από εδώ: Κυριακή 28 Δεκεμβρίου 2025


(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)


Ομιλία 58, Στην κατά σάρκα σωτηριώδη Γέννησι του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος μας Ιησού Χριστού

13 Αλλά ποιο είναι το αίτιο αυτής της κοινής δοξολογίας αγγέλων και ανθρώπων και ποιο είναι τούτο το πολυύμνητο από ποιμένες και από όλους τους ανθρώπους και τόσο χαρμόσυνο ευαγγέλιο; Διότι, λέγει, «ιδού σας μεταδίδω χαρμόσυνο άγγελμα που θα σας προκαλέση χαρά μεγάλη, η οποία θα καταλάβη όλο τον λαό».

Ποιο είναι αυτό λοιπόν και ποια είναι η παγκόσμια χαρά;
Άκουσε έως το τέλος την ευαγγελική ωδή και θα καταλάβης· λέγει, «ειρήνη, θεία ευδοκία στους ανθρώπους». Διότι ο Θεός, ο ωργισμένος για το γένος των ανθρώπων, που τους υπέβαλε σε φοβερές κατάρες, έρχεται σαρκικά, για να τους παράσχη την ειρήνη του και να τους συμφιλιώση με τον ύψιστο Πατέρα.
Ιδού, λέγει, εγεννήθηκε, όχι σ’ εμάς τους αγγέλους, αν και τώρα τον ανυμνούμε σαν στον ουρανό βλέποντάς τον επί της γης, αλλά σε σας τους ανθρώπους, δηλαδή για σας και κατά τον τρόπο σας εγεννήθηκε Σωτήρ, Χριστός Κύριος στην πόλι του Δαβίδ.

Τι θέλει να είπη η ευδοκία του Θεού που είναι δίπλα στην ειρήνη; Διότι λέγει «ειρήνη, ευδοκία μεταξύ των ανθρώπων».
Μερικές φορές και πρωτύτερα παρουσίασε δείγματα ειρήνης προς τους ανθρώπους· βέβαια και στον Μωυσή «ωμιλούσε, όπως θα ωμιλούσε κανείς προς τον φίλο του», και τον Δαβίδ ευρήκε κατά τη καρδιά του και σ’ όλο το γένος των Ιουδαίων παρέσχε σύμβολα ειρήνης, αφού κατέβηκε γι’ αυτούς στο όρος και τους προσφώνησε διά πυρός και γνόφου, αλλά όχι κατά ευδοκία· διότι ευδοκία είναι το ευάρεστο καθ’ εαυτό και προπορευόμενο του Θεού και τέλειο θέλημα.

Δεν είναι δε προπορευόμενο και τέλειο θέλημα του Θεού η ευεργεσία προς ωρισμένους ανθρώπους ή προς ένα γένος, και μάλιστα ούτε καν τελεία. Γι’ αυτό, όπως ο Θεός εκάλεσε πολλούς υιούς, ένας δε είναι αυτός στον οποίο ευδόκησε, έτσι και πολλές φορές έδωσε την ειρήνη του, μία δε είναι αυτή που έχει και την ευδοκία του μαζί της, η οποία διά της ενανθρωπήσεως του Κυρίου μας Ιησού Χριστού ως τελεία και αμετάθετη δίδεται σε όλο το γένος και σε όλους όσοι θέλουν.

15 Αυτήν την ειρήνη, αδελφοί, ας φυλάττωμε για τους εαυτούς μας με όλη τη δύναμι· διότι την ελάβαμε ως κληρονομία από τον τώρα τεχθέντα Σωτήρα μας που μας έδωσε το πνεύμα της υιοθεσίας, διά της οποίας εγίναμε κληρονόμοι του Θεού και συγκληρονόμοι του Χριστού. Ας ειρηνεύωμε λοιπόν προς τον Θεό, εκτελώντας τα ευάρεστα σ’ αυτόν, σωφρονώντας και λέγοντας την αλήθεια, πράττοντας τα δίκαια, «επιδιδόμενοι σε προσευχές και δεήσεις», «τραγουδώντας και ψάλλοντας με τις καρδιές μας» και όχι μόνο με τα χείλη.

Ας ειρηνεύωμε προς τους εαυτούς μας υποτάσσοντας την σάρκα στο πνεύμα και προτιμώντας την συνειδητή διαγωγή κι’ έχοντας τον μέσα μας κόσμο των λογισμών να κινήται κοσμίως και σεμνώς· διότι έτσι θα διαλύσωμε την μέσα μας πραγματική εμφύλια στάσι.

Ας ειρηνεύωμε προς αλλήλους «ανεχόμενοι αλλήλους και χαρίζοντας όποια μορφή τυχόν έχει κανείς, όπως και ο Χριστός μας εχάρισε» κι’ επιδεικνύοντας το έλεος προς αλλήλους με την αγάπη προς αλλήλους, όπως και ο Χριστός από μόνη την προς εμάς αγάπη, ελέησε και κατέβηκε έως εμάς για χάρι μας.

Έτσι ανακαλούμενοι από την πτώσι της αμαρτίας με την βοήθεια και χάρι του και γινόμενοι μετάρσιοι [εξυψωμένοι πνευματικά] διά των αρετών «θα έχωμε την πολιτεία μας στους ουρανούς», από τους οποίους αναμένομε και την ελπίδα, την από τη φθορά λύτρωσι και την απόλαυσι των ουρανίων και αιωνίων αγαθών ως τέκνα του ουρανίου Πατρός.

16 Αυτήν την απολύτρωσι και απόλαυσι είθε να επιτύχωμε όλοι μας κατά την μέλλουσα ένδοξη παρουσία και επιφάνεια του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος μας Ιησού Χριστού, στον οποίο πρέπει δόξα στους αιώνες. Γένοιτο.

Από τον τόμο «Γρηγορίου Παλαμά, έργα 11» των Πατερικών Εκδόσεων «Γρηγόριος ο Παλαμάς». Εισαγωγή, κείμενο, μετάφραση, σχόλια Παναγιώτης Κ. Χρήστου.

Δεν υπάρχουν σχόλια: