Η Jumbo και η τρύπια σαμπρέλα

Δεν μπορεί να χαρακτηρίζει κανείς έτσι την Ελλάδα,  αλλά μόνο τα δημόσια ταμεία, τα οποία έχουν μετατραπεί σε έναν αχόρταγο εισπρακτικό μηχανισμό στην υπηρεσία των πιστωτών – σε μία γιγαντιαία εφορία που απορροφάει ολόκληρη τη ρευστότητα της χώρας, στραγγαλίζοντας την κατανάλωση και το ΑΕΠ.

Άποψη

Όταν ένας επιτυχημένος επιχειρηματίας προβαίνει σε δηλώσεις που έχουν σχέση με την οικονομία της χώρας, οφείλει κανείς να τον ακούει προσεκτικά – αφού έχει αποδείξει τις ικανότητες του, οπότε την ορθότητα της κρίσης και των επιλογών του. Στα πλαίσια αυτά έχουν μεγάλο ενδιαφέρον οι εκτιμήσεις του ιδιοκτήτη της Jumbo για την Ελλάδα– αφού διοικεί μία από τις πιο επιτυχημένες εισηγμένες ελληνικές επιχειρήσεις, με επί πλέον παρουσία στην Κύπρο, στη Βουλγαρία και στη Ρουμανία. Εν προκειμένω ανέφερε σε ελεύθερη απόδοση/σύμπτυξη τα εξής:

«Η Ελλάδα για να μπορέσει να προχωρήσει θα πρέπει να κατανοήσει πως αυτό μπορεί να γίνει μόνο με δουλειά. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος. Η χώρα χρεοκόπησε γιατί υπηρετούσε χρεοκοπημένες ιδέες, οι οποίες παραμένουν στο προσκήνιο. Η Ελλάδα μοιάζει με μία τρύπια σαμπρέλα. Μόλις πάει να βάλει κάποιος λίγο αέρα, αδειάζει ξανά.

Η οικονομική χρήση της Jumbo (Ιούλιος 2017 – Ιούνιος 2018), ξεκίνησε με θετικό πρόσημο, με το τζίρο να αυξάνεται κατά 12%. Ωστόσο, μετά τα μέσα Αυγούστου, ο θετικός ρυθμός κερδοφορίας επιβραδύνθηκε, γεγονός που επιβεβαιώνει τις εκτιμήσεις για μία στάσιμη (flat) χρονιά για τα ελληνικά σημεία πώλησης. Πρόκειται για ένα ακόμη ελληνικό παράδοξο» (πηγή).

Όσον αφορά την πρώτη παρατήρηση του, ουσιαστικά συντάσσεται με όλους εκείνους που κατηγορούν τους Έλληνες ότι αποφεύγουν τη δουλειά – κάτι με το οποίο δεν συμφωνούμε, κρίνοντας από διεθνή στοιχεία. Ειδικότερα, οι Έλληνες εργάζονται σταθερά πάνω από 2.000 ώρες ετήσια κατά μέσον όρο, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ (πηγή). Εκτός αυτού έχει μειωθεί σε μεγαλύτερο βαθμό από όλες τις χώρες της Ευρωζώνης το κόστος εργασίας ανά μονάδα παραγομένου προϊόντος στην Ελλάδα – χωρίς όμως να μπορεί να ανταγωνιστεί τη Γερμανία, στην οποία συνεχίζει να είναι χαμηλότερο (γράφημα).

Εν τούτοις, η ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας υποχωρεί συνεχώς, παρά τη μεγάλη μείωση των μισθών των εργαζομένων – επειδή η άνοδος της δεν είναι μόνο συνάρτηση των μισθών, αφού απαιτούνται επί πλέον επενδύσεις σε νέες διαδικασίες, σε καινοτόμες τεχνολογίες, σε σύγχρονα μηχανήματα κοκ. Επενδύσεις όμως δεν γίνονται σε μία υπερχρεωμένη χώρα, στην οποία μειώνεται συνεχώς η κατανάλωση, ενώ το δημόσιο απαγορεύεται να επέμβει για να τις στηρίξει – οπότε, όσο και να μειωθούν οι μισθοί των εργαζομένων ή/και να αυξηθούν οι ώρες εργασίας τους, όσο και να δουλέψουν δηλαδή οι Έλληνες, η χώρα δεν πρόκειται να προχωρήσει.

Αμέσως μετά ο ιδιοκτήτης της Jumbo θεωρεί πως η χώρα χρεοκόπησε επειδή υπηρετούσε χρεοκοπημένες ιδέες – συνεχίζοντας ακόμη και σήμερα να το κάνει. Εάν εννοεί εδώ το μοντέλο παραγωγής της, γνωρίζει πολύ καλά ο ίδιος από την προσωπική του εμπειρία (εάν δεν κάνουμε λάθος η οικογένεια του δραστηριοποιούταν στην παραγωγή των παιχνιδιών ElGreco, η οποία σταμάτησε τη λειτουργία της πιθανότατα λόγω της αδυναμίας της να ανταγωνιστεί την Κίνα, ενώ ο ίδιος ξεκίνησε ως λιανέμπορος με εισαγωγές από την Κίνα) ότι, λόγω της παγκοσμιοποίησης, καθώς επίσης της αδυναμίας επιβολής δασμών σε χώρες φθηνού εργατικού δυναμικού, με τεχνητά υποτιμημένα νομίσματα όπως η Κίνα,πολλοί βιομηχανικοί κλάδοι της Ελλάδας εξαφανίσθηκαν – όπως η κλωστοϋφαντουργία, η υποδηματοποιία κοκ.

Δυστυχώς δε η χώρα μας δεν είχε βαριά βιομηχανία, παραγωγή μηχανημάτων υψηλής τεχνολογίας κλπ., όπως η Γερμανία, για να τα καταφέρει – ενώ ακόμη και η πολύ πιο ισχυρή ιταλική βιομηχανίαυποχώρησε σημαντικά, με αποτέλεσμα το ΑΕΠ της Ιταλίας να παραμένει στάσιμο από το 2000, το δημόσιο χρέος της να είναι σήμερα πολύ υψηλότερο από το αντίστοιχο της Ελλάδας το 2010, το μη εξυπηρετούμενο ιδιωτικό επίσης κοκ. Ως εκ τούτου είναι εύκολο να κατακρίνει κανείς, αλλά δύσκολο εφαρμόζει τις ιδέες του στην πράξη, όσον αφορά το σύνολο μίας οικονομίας – ενώ θεωρούμε ανοησίες αυτά που λέγονται για την επικέντρωση μας στον πρωτογενή τομέα ως λύση, όταν η συμβολή του στο ΑΕΠ δεν υπερβαίνει το 4%.

Εάν όμως ο κ. Βακάκης εννοεί τη γραφειοκρατία, την πολιτική διαφθορά, τη διαπλοκή της πολιτικής με την οικονομική εξουσία, την αναποτελεσματικότητα του δημοσίου κοκ., ως ορισμένες από τις αιτίες της χρεοκοπίας μας, έχει δίκιο – αν και χωρίς να επιλυθεί σήμερα το πρόβλημα του δημοσίου και ιδιωτικού μας χρέους, δεν πρόκειται να διενεργηθούν επενδύσεις, ακόμη και αν διορθωθούν τα πάντα. Ως εκ τούτου η Ελλάδα θα παραμένει μία τρύπια σαμπρέλα, πόσο μάλλον αφού η Τρόικα αντί να κλείσει την τρύπα την άνοιξε διάπλατα – ενώ όλοι βγάζουν αέρα από μέσα της, αντί να βάζουν, οπότε είναι λογικό να έχει πλέον κλατάρει.

Τέλος, ο ιδιοκτήτης της Jumbo χαρακτηρίζει ως ελληνικό παράδοξο την υποχώρηση του τζίρου της επιχείρησης του ξαφνικά, από τον Αύγουστο – ενδεχομένως επειδή δεν σκέφθηκε πως οι Έλληνες, από τότε και μετά (οι εταιρείες ήδη από τον Ιούλιο), πρέπει να πληρώνουν τις δόσεις των υπερβολικών φόρων εισοδήματος και ΕΝΦΙΑ που τους έχουν επιβληθεί, έτσι ώστε να υπάρχουν πλεονάσματα για να εξυπηρετούνται οι απαιτήσεις των δανειστών.

Η τρύπια σαμπρέλα εν προκειμένω είναι τα δημόσια ταμεία που έχουν μετατραπεί σε μία γιγαντιαία εφορία στην υπηρεσία των πιστωτών – η οποία απορροφάει ολόκληρη τη ρευστότητα της χώρας, χωρίς ποτέ να γεμίζει με αέρα, στραγγαλίζοντας την κατανάλωση και το ΑΕΠ. Κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις δεν είναι καθόλου παράδοξη η πτώση του τζίρου της λιανικής τους τελευταίους μήνες του έτους, όπου επί πλέον λείπουν τα έσοδα από τον τουρισμό – ενώ το 2018, όταν θα ξεκινήσουν οι μαζικοί πλειστηριασμοί των ακινήτων, έτσι ώστε να χρησιμοποιηθεί η ιδιωτική περιουσία των Ελλήνων για την εξυπηρέτηση των δημοσίων χρεών, δεν θα καταρρεύσει μόνο η αγορά ακινήτων αλλά, επίσης, η κατανάλωση, μεταξύ άλλων λόγω της αύξησης της ανασφάλειας των Πολιτών  για το μέλλον τους.

Επενδύσεις πάντως με τέτοια φορολογία, σε μία χώρα βυθισμένη για 8η συνεχή χρονιά στην ύφεση, με υπερχρεωμένο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, με μία κατανάλωση που συνεχώς υποχωρεί, καθώς επίσης με αποταμιεύσεις που εξαϋλώνονται, δεν γίνονται – ενώ όσο δεν εκμεταλλεύεται μία οικονομία τους πόρους της, μεταξύ των οποίων το ανθρώπινο δυναμικό της, δεν υπάρχει μέλλον. Πόσο μάλλον με 1.400.000 ανέργους που έχουν τινάξει στον αέρα το ασφαλιστικό σύστημα, μαζί με το τραπεζικό – ενώ για να μπορέσουν να εργασθούν χρειάζεται ένα επί πλέον ΑΕΠ της τάξης των 70 δις €, το οποίο είναι φυσικά όνειρο θερινής νύχτας χωρίς ζήτηση και επενδύσεις.

Εκτός αυτού πώς είναι δυνατόν να αλλάξει ένα παραγωγικό μοντέλο χωρίς υγιείς τράπεζες και χωρίς επενδύσεις, οι οποίες χρειάζονται χρόνο για να αποδώσουν; Πώς μπορεί να επιβιώσει μία οικονομία όταν ο πληθυσμός της συνεχώς συρρικνώνεται (γράφημα), επειδή οι άνθρωποι δεν έχουν τη δυνατότητα πια να επιβιώσουν, δεν κάνουν παιδιά και μεταναστεύουν τα ικανότερα μέλη της; Πώς να αναπτυχθεί η χώρα, όταν εφαρμόζεται η αντίθετη ακριβώς οικονομική πολιτική από αυτή που χρειάζεται; (αύξηση των φόρων και μείωση των δημοσίων επενδύσεων, αντί μείωση των φόρων και αύξηση των δημοσίων επενδύσεων). Ωραία λοιπόν τα μεγάλα λόγια, ειδικά όταν έχει κανείς αρκετά χρήματα, αλλά δύσκολες οι πράξεις – οπότε είναι καλύτερο να τα αποφεύγει κανείς, παραμένοντας αντικειμενικός και ρεαλιστής.

analyst