ΕΘΝΟΣ ΚΑΙ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2017ΕΚΔΟΤΗΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ

ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 256

Περιεχόμενα

Εισαγωγή
- Σπύρος Βρυώνης
Κοινωνικές επιστήμες, έθνος και εθνικισμός
- Μιχάλης Μερακλής
Η επίμαχη συνέχεια
- Κώστας Χατζηαντωνίου
Έθνος, εθνισμός, εθνικισμός: Το πρόβλημα της ορολογίας
- Ιωάννα Τσιβάκου
Η θέσμιση του ιδεώδους του έθνους
- Γιάννης Παπαμιχαήλ
Η επινόηση της "Ιστορίας ως επινόηση"
- Γιώργος Κοντογιώργης
Η γνωσιολογία των συλλογικών ταυτοτήτων
- Άγγελος Γουνόπουλος
Η παράδοση και το εθνικό ζήτημα στον Ε. Hobsbawm
- Σωτήρης Δημόπουλος
Προσεγγίσεις και ερμηνείες του "εθνικού ζητήματος" στο έργο των Κ. Μαρξ και Φ. Ένγκελς
- Χαράλαμπος Μηνάογλου
Grecian sculptors, Greek Emperors, Greek sailors: Το τρίσημο πριν τον K. Παπαρρηγόπουλο
- Ερατοσθένης Γ. Καψωμένος
Η νεοελληνική κουλτούρα και το μεσογειακό πολιτισμικό πρότυπο
- Επίμετρο: Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος, Απόπειρα εθνικής αυτοκτονίας

 Tα κείμενα που συγκεντρώνονται στον τόμο αυτό πραγματεύονται θεωρητικά το ζήτημα του έθνους και της εθνικής ταυτότητας, από τη σκοπιά της ιστορίας, της κοινωνιολογίας και της πολιτικής επιστήμης. Σκοπός του βιβλίου είναι να φωτίσει την έντονη ιδεολογική διαμάχη που περιβάλλει, στην Ελλάδα, το εθνικό ζήτημα, και να απαντήσει παράλληλα στις κυρίαρχες "αποδομητικές" θεωρίες που εκπορεύονται σήμερα από πολλά Πανεπιστήμια και Μέσα Ενημέρωσης.
Σύμφωνα με την εθνοαποδομητική σχολή σκέψης, τα έθνη συνιστούν πρόσφατες "τεχνητές κατασκευές", δημιουργημένες από το κράτος και τους διανοούμενους. Ειδικά στην περίπτωση της Ελλάδας, αυτή η σχολή θέτει στο στόχαστρο τη "συνέχεια" του ελληνικού έθνους, την οποία αντιμετωπίζει ωε μια εφεύρεση του 19ου αιώνα... Η ίδια η Ιστορία προσεγγίζεται γενικότερα με μια προκρούστεια αντίληψη, από την οποία απουσιάζουν οι επονομαζόμενες "μεγάλες αφηγήσεις", με αποτέλεσμα αυτή να κατακερματίζεται σε ασύνδετα και αποσπασματικά περιστατικά.
Η αποδόμηση της εθνικής ταυτότητας εντάσσεται σε ένα ευρύτερο θεωρητικό ρεύμα που επιδιώκει την απόλυτη ομοιομορφία σε παγκόσμιο επίπεδο: τη διάλυση κάθε συλλογικής ταυτότητας -εθνικής, πολιτισμικής, κοινωνικής- και κάθε συνεκτικού δεσμού που συγκροτούσε ανέκαθεν τις ανθρώπινες κοινωνίες. Τα διάφορα έθνη και οι διακριτοί πολιτισμοί οφείλουν να δώσουν τη θέση τους σε μία ρευστή μάζα ατόμων, χωρίς συλλογικά σημεία αναφοράς, χωρίς τόπο, παράδοση, ιστορία - άτομα χωρίς κοινό παρελθόν, άρα και χωρίς κοινό μέλλον.
Οι σχετικές αντιλήψεις, παρότι απόλυτα μειοψηφικές στην ελληνική κοινωνία, κατέστησαν κυρίαρχες στα ελληνικά πανεπιστήμια και στο ακαδημαϊκό κατεστημένο, τουλάχιστον από τη δεκαετία του '90, ενώ προσφάτως γίνονται διαρκείς προσπάθειες για την εισαγωγή τους και στη μέση και την κατώτερη εκπαίδευση.
Προφανώς δε, η προώθηση των απόψεων αυτών από τους επίσημους ιδεολογικούς μηχανισμούς -εγχώριους και διεθνείς- ανταποκρίνεται στις ιδεολογικές επιταγές της "παγκοσμιοποίησης", η οποία, για να εδραιώσει την οικονομική και πολιτική της κυριαρχία, προωθεί και τα ανάλογα ιδεολογικά στερεότυπα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

 ΣΩΤΗΡΗΣ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ