ΤΟ ΔΡΑΜΑ ΤΟΥ ΑΘΕΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΥ (13)
HENRI DE LUBACΗ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΕΝΟΣ ΝΕΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Θα μπορούσαμε να πούμε λοιπόν, σ’ αυτό το
σημείο για τους Μαρξιστές, κάτι ανάλογο με εκείνο που ο Αυγουστίνος έλεγε ήδη
για τους «Πλατωνιστές», με όλες τις επιφυλάξεις που συμπεριλάμβανε, όπως δήλωνε
και ο ίδιος, η παρατήρησή του. Με κάποιο τρόπο, είδαν καλά το τέρμα τής
διαδρομής, αλλά δεν θέλουν να το φτάσουν ποτέ, διότι δεν γνωρίζουν τον δρόμο.
Το ιδανικό τους τού «νέου ανθρώπου», το
ιδανικό μιας απελευθερωμένης, ενοποιημένης ανθρωπότητος, η οποία θα έχει
επιστρέψει στην πλήρη κατοχή τής ουσίας της, ξανασυμφιλιωμένης με τον εαυτό της
και το σύμπαν, που ζει σε πληρότητα πορευόμενη προς την ολοκλήρωση της
Ιστορίας, είναι το ίδιο ακριβώς για το οποίο μας μιλούν οι διαθήκες των Ιερών
μας βιβλίων, και το οποίο ο Αυγουστίνος εξέφρασε σε μια στιβαρή σύνθεση, όταν
μιλούσε για τον Unus
Christus, για
τον ολόκληρο Χριστό. Μ’ αυτή τη διαφορά όμως, πως από το ένα μέρος, οι
Μαρξιστές πεπεισμένοι ότι πρέπει να εξαφανίσουν κάθε υπερβατικότητα για να το
αποκτήσουν και θέλοντας να το πραγματοποιήσουν στον χρόνο, αρνούνται τους όρους
και το μεταλλάσσουν σ’ ένα αντιφατικό ιδανικό. Και από το άλλο μέρος, ψάχνοντάς
το μέσω της Ιστορίας με ετερογενή μέσα, εμποδίζουν τους εαυτούς τους ακόμη και
να το πλησιάσουν και να το προετοιμάσουν. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να δούμε
καλύτερα στις λεπτομέρειές του.
«Ο κομμουνισμός – έγραψε ο Μαρξ σ’ ένα
θαυμάσιο κείμενο – ο κομμουνισμός σαν πραγματική κατοχή τής ανθρώπινης ουσίας εκ
μέρους του ανθρώπου και για τον άνθρωπο, σαν επιστροφή λοιπόν του ανθρώπου στον
εαυτό του καθότι κοινωνικός άνθρωπος, δηλ. ανθρώπινος άνθρωπος, ολοκληρωμένη
επιστροφή, συνειδητή, και με την διατήρηση όλου του πλούτου της προηγούμενης
αναπτύξεως, αυτός ο κομμουνισμός, καθώς είναι τέλεια φυσικός, συμπίπτει με τον
ανθρωπισμό. Σημαίνει στ’ αλήθεια το τέλος της διαμάχης ανάμεσα στον άνθρωπο και
την Φύση, όπως επίσης ανάμεσα στον άνθρωπο και τον άνθρωπο, το αληθινό τέλος
της διαμάχης ανάμεσα στην ύπαρξη και την ουσία, ανάμεσα στην αντικειμενοποίηση
και την επιβεβαίωση του ΕΓΩ, ανάμεσα στην ελευθερία και την ανάγκη, ανάμεσα στο
άτομο και το είδος. Λύνει το μυστήριο της Ιστορίας και γνωρίζει πώς το λύνει»
(Μαρξ, απόσπασμα του 1844). Και συνεχίζει: «Γι’ αυτό η κοινωνία είναι η
ουσιώδης και τέλεια ενότης του ανθρώπου και της φύσεως, η αληθινή ανάσταση τής
φύσεως, η τέλεια φυσιοκρατία του ανθρώπου και ο πλήρης ανθρωπισμός της φύσεως».
Σ’ αυτό το σημείο του θεμελιωτού του
κομμουνισμού, αντιστοιχεί και ένα κείμενο των συγχρόνων μας μαθητών του.
Αισθανόμαστε να πάλλεται η ίδια ελπίδα, και κάτω από τις λέξεις, οι οποίες
είναι εκκοσμικευμένες παρόμοια με του Μαρξ, γίνεται αισθητό το ίδιο προφητικό
άλμα. Στο τέλος της κοσμικής και κοινωνικής αναπτύξεως «ο πλήρης άνθρωπος θα είναι
πραγματικά αυτό που εκφράζουν αυτές οι λέξεις. Το ανθρώπινο φτάνει στο βάθος της φύσεως, εσωτερικής και εξωτερικής, της
οποίας γίνεται κυρίαρχος, την καθιστά το δικό του αγαθό, την ξεπερνά και την
ανυψώνει στο επίπεδο του πνεύματος. Η ενότης του ατομικού και του κοινωνικού, η
κατοχή εκ μέρους του ανθρώπου της φύσεως και της δικής του φύσεως, ορίζει τον
πλήρη άνθρωπο… Αυτός είναι «αυτός που είναι το παν», που κατέχει, παίρνει και
καθιστά δική του όλη την Φύση… Η ανθρώπινη ολότης παρέμενε διασκορπισμένη,
αντιφατική. Θα φθάσει στην ενότητά της, δηλ. την αλήθεια του ανθρώπου, την
πραγματοποιημένη του Ουσία» (Lefebvre
et Gutermann, Εισαγωγή στον Λένιν).
Ποιος δεν αναγνωρίζει την οικεία ατμόσφαιρα
ανάμεσα σε παρόμοιες προβλέψεις [αυθυποβολές] και σε εκείνο που εμείς λέμε για
το γεγονός της Βασιλείας των Ουρανών ή για την ολοκλήρωση του μυστικού σώματος
του Χριστού; Τότε δεν θα υπάρχουν πια αγώνες, ανταγωνισμοί, δεν θα υπάρχει
πλέον εσωτερικότης, εσωτερική ανάπαυση, αποκλειστικότης… Ναι, και από τα δύο
μέρη, πρόκειται για ένα τέλος της Ιστορίας, [στην πραγματικότητα η Ιστορία τέλειωσε και ξεκίνησε η Ιστορία της
Σωτηρίας, αλλά δεν έχει γίνει ακόμη γνωστό. Γι’ αυτό και η Δύση προσπαθεί να
μας πείσει πως ο Χριστός μπήκε στην Ιστορία των ανθρώπων και επομένως σαν ένας σάν κι' εμάς, κρίνεται και με τα κριτήρια της Ιστορίας. Η Ιστορία των ανθρώπων και
των λαών κατευθύνεται προς το Μηδέν. Μόνο η Ιστορία της Σωτηρίας, η Εκκλησία,
κατευθύνεται προς τον Κύριο],
πρόκειται για μιαν «ανάσταση της Φύσεως», μια ολοκλήρωση, μια πρόσβαση στην
πληρότητα, για μια ενότητα τέλεια η οποία επιτέλους πραγματοποιείται. Πρόκειται
για τον τέλειο άνθρωπο, μοναδικό και συλλογικό ταυτόχρονα[ τόν Αδάμ], όπως και στον Απ.
Παύλο. Μ’ αυτή την διαφορά· πως εκείνο που ελπίζει ο Χριστιανός και περιμένει
σε έναν άλλο κόσμο, στο τέλος του Χρόνου, ο μαρξιστής το ονειρεύεται γι’ αυτόν
εδώ τον κόσμο, στον χρόνο μας. Εκείνο που περιμένει ο Χριστιανός από μια
υπερφυσική παρέμβαση, ο μαρξιστής το έχει για σίγουρο, σαν το φυσικό τέρμα μιας
προόδου καθ’ ολοκληρίαν Εμμενούς. Μια μετάλλαξη του εδώ κάτω
χωρίς την παρουσία ενός επέκεινα... Ένα τέλος της Ιστορίας μέσα σ’ έναν χρόνο
οποίος συνεχίζει να κυλά. Μια σύντηξη με την Φύση σε συνθήκες ουσιαστικώς
αμετάβλητες αισθήσεως και νοήσεως και χωρίς ουσιώδεις αλλαγές, ούτε καν στην
υποστήριξη του οργανισμού. Μια ειρήνη, μια τέλεια αρμονία, μια παντελή
αμοιβαιότητα των συνειδήσεων, χωρίς την παρεμβολή μιας νέας αρχής σ’ αυτή την
ανθρωπότητα η οποία δεν θἂχει πάψει, μέχρι εκείνη την στιγμή, να αγνοεί τον
εαυτό της και να κατακομματιάζεται. «Όταν επιτέλους θἂχει χαθεί η κοινωνική
αλλοτρίωση, λέει ο Μαρξ, ο καθένας μας θα ανταλλάσσει «αγάπη με αγάπη,
εμπιστοσύνη με εμπιστοσύνη». Διότι «εάν αγαπάς χωρίς να προκαλείς την αγάπη
στον άλλο, εάν δηλ. η αγάπη σου σαν αγάπη, δεν γεννά την ανταλλαγή της αγάπης,
εάν φανερώνοντας την ζωή σου σαν άνθρωπος που αγαπά, δεν κατορθώνεις να γίνεις
ένας αγαπητός άνθρωπος, η αγάπη σου είναι αδύναμη, είναι μια δυστυχία» (Landshut και Mayer) ! [η αληθινή χριστιανική
αγάπη δεν περιμένει αποτέλεσμα. Άλλος σπέρνει, άλλος θερίζει. Ο Μαρξ
οραματίζεται ήδη τον Αντίχριστο].
Ζήτησε ποτέ ο Χριστιανισμός μια τέτοια
παραίτηση του πνεύματος; Μια τέτοια απουσία του πνεύματος; Από ποια πλευρά τα
θαύματα είναι πιο απίστευτα; Ας υποθέσουμε πως η πίστη μας δεν διέθετε άλλα
θεμέλια, θα μπορούσε όμως να επικαλεσθεί την συνοχή του οράματος που μας
προτείνει, τουλάχιστον θέτει τις βάσεις και τις αναγκαίες συνθήκες για να
πραγματοποιηθεί. Τουλάχιστον έχει συνείδηση των απαιτήσεών του; Εάν μας
υποχρεώνει να πιστέψουμε στο Μυστήριο, τουλάχιστον μας απαλλάσσει από το Χάος.
Μπορούμε όμως να πούμε το ίδιο για το μαρξιστικό όραμα;
Και γι’ αυτό έχει δίκαιο ο π. Fessard στο “La main tendue”, σ. 123, να γράφει: «Εάν αυτή η σελίδα του
Μαρξ δεν είναι ανοιχτή σε μια πραγματική και αληθινή υπερβατικότητα, αλλά αντί
να περιέχει μια υπαρξιακή απόφαση της ανθρωπο-θεότητος, περιέχει μόνον μια
γενική ιδέα του κομμουνισμού, τότε όλες του οι διαβεβαιώσεις καταλήγουν να
είναι καθαρά λεκτικές, ιδεολογικές, χωρίς πραγματικό περιεχόμενο και χωρίς
πρακτική αξία, κενά λόγια. Είναι δυνατόν να σκεφθούμε μια ανθρωπότητα καθαρά
γήινη και φυσική, ικανή να κατορθώσει μια παρόμοια μεταμόρφωση του εαυτού της;
Και πώς είναι δυνατόν να μην είναι υπερβατική μια κοινωνία στην οποία θάχει
εκμηδενισθεί απολύτως κάθε αντίθεση ανάμεσα στο Είναι και στην σκέψη και όπου
κάθε αισθητή πολλαπλότης θα είναι διατηρημένη και δοξασμένη; Διότι όπως λέει ο
Μαρξ, θα είναι μια αληθινή ανάσταση της Φύσεως. Δεν ανακαλύπτουμε, αμέσως μόλις
αρχίσουμε να σκεφτόμαστε αυτές τις διατυπώσει, εκείνη την τέλεια κατάσταση, για
την οποία έγραψε ο Απ. Παύλος: «Δεν υπάρχει Ιουδαίος, ούτε Έλληνας, ούτε
σκλάβος ούτε άνθρωπος ελεύθερος, ούτε άνδρας, ούτε γυναίκα, διότι θα είμαστε
όλοι ίσοι και ενωμένοι με τον Ιησού Χριστό;»!
[Αυτή την τερατώδη ουτοπία του κομμουνισμού
προωθεί σήμερα ο Οικουμενισμός. Για μια αυτοδύναμη ανθρωπότητα].
Συνεχίζεται
Αμέθυστος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου