ΑΓΙΟΣ ΝΕΙΛΟΣ Ο ΑΣΚΗΤΗΣ

πηγή : agiooros

Περί προσευχής 153 κεφάλαια

Από τον φλογερό καύσωνα του πυρετού των ακαθάρτων παθών με θεράπευσες, ως συνήθως, με τις θεοφιλείς σου επιστολές, και παρηγόρησες το νου μου πού ήταν κουρασμένος μέσα στα αίσχιστα έργα και μιμήθηκες το μεγάλο καθηγητή και δάσκαλο με επιτυχία. Και δεν είναι παράξενο αυτό. Γιατί σε σένα πάντοτε έτυχαν τα διακεκριμένα όπως και στον ευλογημένο Ιακώβ. Γιατί αφού εργάστηκες καλώς για χάρη της Ραχήλ και πήρες γυναίκα τη Λεία, τώρα ζητείς και την αγαπητή σου, αφού δούλεψες άλλα εφτά χρόνια. Εγώ δε θα αρνηθώ, ότι αν και κουράστηκα όλη τη νύχτα, δεν έπιασα κανένα ψάρι. Πλην επειδή ζητείς από εμένα λόγους, έριξα τα δίχτυα και ψάρεψα μεγάλο πλήθος ψάρια• δεν νομίζω ότι είναι μεγάλα, στην ποσότητα όμως είναι 153• και σου τα στέλνω κατά το πρόσταγμά σου, αφού τα έβαλα μέσα στο καλάθι της αγάπης.

Θαυμάζω και πολύ μακαρίζω την άριστη πρόθεσή σου πού έχεις έρωτα να μάθεις περί προσευχής. Γιατί δεν επιθυμείς επιπόλαια να μάθεις αυτά πού είναι γραμμένα πάνω σε χαρτί με μελάνη, αλλά εκείνα πού είναι γραμμένα στον νου με αγάπη και αμνησικακία. Αλλά επειδή είναι όλα διπλά, το ένα απέναντι στο άλλο, δέξου το γράμμα και πρόσεξε στο πνεύμα• γιατί πριν από κάθε γράμμα προηγείται το πνεύμα. Αν λείπει το πνεύμα, δεν υπάρχει ούτε γράμμα. Λοιπόν και ο τρόπος της προσευχής είναι διπλός. Ο ένας πρακτικός, ο άλλος θεωρητικός. Έτσι και στον αριθμό το πρόχειρο είναι η ποσότητα, το σημαινόμενον όμως είναι η ποιότητα.

Χώρισα τον περί προσευχής λόγο σε 153 κεφάλαια και σου τον στέλνω σαν εφόδιο πού αγόρασα από το Ευαγγέλιο, για να βρεις την τερπνότητα του συμβολικού αριθμού πού έχει σχήμα τρίγωνο και εξάγωνο. Το πρώτο συμβολίζει την ευσεβή γνώση της Αγίας Τριάδας, το δεύτερο τη δημιουργία αυτού του κόσμου. Αλλά και ο αριθμός 100 είναι τετράγωνος. Ο 53 είναι τρίγωνος και σφαιρικός, ως άθροισμα του 28 πού είναι τρίγωνος και του 25 πού είναι σφαιρικός, επειδή είναι ίσος με 5 φορές το 5. Λοιπόν, έχεις ένα σχήμα τετράγωνο πού συμβολίζει τις τέσσερις γενικές αρετές (φρόνηση, σωφροσύνη, δικαιοσύνη, ανδρεία), αλλά και ένα σφαιρικό αριθμό, το 25, πού εκφράζει τη σοφή γνώση αυτού του αιώνα, επειδή ο χρόνος κινείται κυκλικά. Γιατί η εβδομάδα ακολουθεί την εβδομάδα, ο μήνας το μήνα, ο χρόνος το χρόνο και η εποχή την εποχή, όπως βλέπομε και στην κίνηση του ηλίου και της σελήνης, της άνοιξης και του θέρους κλπ. Το τρίγωνο συμβολίζει τη γνώση της Αγίας Τριάδας. Η, με τον συνολικό αριθμό 153, πού είναι τρίγωνος, να εννοήσεις τις τρεις καταστάσεις, πρακτική, φυσική και θεολογική• η την πίστη, την ελπίδα και την αγάπη• η χρυσάφι, ασήμι, πολύτιμα πετράδια. Αρκούν αυτά, σχετικά με τον αριθμό.

Και συ, δε θα περιφρονήσεις την ταπεινότητα των κεφαλαίων, γιατί γνωρίζεις και να χορταίνεις και να στερείσαι και γιατί θυμάσαι τα δύο λεπτά της χήρας, τα όποια δεν τα απέρριψε ο Κύριος, αλλά τα δέχτηκε καλύτερα από τον πλούτο των άλλων. Λοιπόν εσύ πού γνωρίζεις να ευνοείς και να αγαπάς τούς γνήσιους αδελφούς σου, να προσεύχεσαι για μένα τον παράλυτο, για να δω την υγεία μου και αφού σηκώσω το κρεβάτι μου, να περπατήσω με τη χάρη του Χριστού. Αμήν.

70. Στάσου καλά πάνω στη σκοπιά σου και φύλαγε το νου σου από νοήματα κατά τον καιρό της προσευχής, για να τελειώσεις την αίτησή σου και να σταθείς στην ηρεμία σου. Έτσι θα επιφοιτήσει και σε σένα Αυτός πού συμπάσχει με όσους έχουν άγνοια. Και τότε θα λάβεις το ενδοξότατο δώρο της προσευχής.

71. Δεν θα μπορέσεις να προσευχηθείς καθαρά, αν ανακατεύεσαι με τα υλικά πράγματα και σε ταράζουν συνεχείς φροντίδες. Προσευχή είναι απόρριψη σκέψεων.

72. Δεν μπορεί ο δεμένος να τρέξει. Ούτε ο νους πού είναι δούλος σε κάποιο πάθος θα μπορέσει να δει τόπο πνευματικής προσευχής, γιατί σύρεται και γυρίζει εδώ και εκεί από την εμπαθή σκέψη και δεν μπορεί να σταθεί ατάραχος.

73. Όταν λοιπόν προσεύχεται ο νους καθαρά και χωρίς πάθος, τότε δεν ορμούν πλέον οι δαίμονες εναντίον του από τα αριστερά, αλλά από τα δεξιά. Του υποβάλλουν μορφή του Θεού και ένα εικονισμό από τούς αγαπητούς στην αίσθηση, ώστε να νομίζει ότι πέτυχε τελείως το σκοπό της προσευχής. Αυτό, είπε κάποιος με πνευματική γνώση, συμβαίνει από το πάθος της κενοδοξίας και από το δαίμονα πού αγγίζει τον τόπο του εγκεφάλου.

74. Νομίζω ότι ο δαίμονας αυτός πού αγγίζει τον τόπο του εγκεφάλου, μεταστρέφει το φως του νου όπως θέλει. Και έτσι κινείται το πάθος της κενοδοξίας σε λογισμό πού διαμορφώνει το νου, ώστε με επιπολαιότητα να νομίζει ότι απέκτησε θεία και πραγματική γνώση. Και επειδή αυτός δεν ενοχλείται από σαρκικά και ακάθαρτα πάθη, αλλά παρίσταται καθαρός δήθεν στην προσευχή, πιστεύει ότι δεν γίνεται πλέον μέσα του καμιά αντίθετη ενέργεια. Γι΄ αυτό βάζει στο νου του ότι είναι κάποια θεία εμφάνιση εκείνη πού προέρχεται σ΄ αυτόν από το δαίμονα, πού χρησιμοποιεί εξαιρετική δεινότητα και δια μέσου του εγκεφάλου αλλοιώνει το ενωμένο με το νου φως και μεταβάλλει το νου, όπως είπαμε παραπάνω.

75. Όταν έρθει ο Άγγελος του Θεού, με το λόγο του μόνο παύει αυτή τη δαιμονική ενέργεια και κινεί το φως του νου, ώστε να ενεργεί χωρίς πλάνη.

Αμέθυστος