Αντέχεις να μάθεις τη θέση του ανθρώπου που αφιέρωσε τη ζωή του στο Μακεδονικό;

Η αμάθεια, η ημιμάθεια, ο λαϊκισμός και η μικροπολιτική στο Μακεδονικό έχουν στήσει «πάρτι» πάνω στην καμπούρα κατά βάση ενός απαίδευτου λαού, που ψάχνει οπουδήποτε ένα πάτημα για να διχαστεί.

Δημήτρης Καναβαράκης

Στη Δημοκρατία είναι θεμιτό και απαραίτητο θα πουν πολλοί, να έχει ο καθένας την άποψη του και να την εκφράζει κιόλας. Δεν γίνεται βέβαια η προέλευση απόψεων για επί μέρους θέματα να έχουν την ίδια βαρύτητα. Γιατί σε αυτή την περίπτωση η άποψη καταντάει, όπως έχει πει και ο Dirty Harry, σαν την κ@λοτρυπίδα.

Αν συζητούν ένα φούρναρης και ένας οικονομολόγος για την παραγωγή ψωμιού, η γνώμη του δεύτερου δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία. Αν ένας camper σου μιλήσει για κατασκήνωση, ένας που δεν έχει κάνει ποτέ, είναι εντελώς περιττός. Ασχέτως αν διακατεχόμενος από το μικρόβιο του ξερόλα, θα προσπαθήσει να γίνει θορυβώδης.

Ομοίως για το Μακεδονικό είναι ξεκάθαρο ότι δεν έχει την παραμικρή αξία η άποψη ενός ακροδεξιού ή ενός από τους λεγόμενους αντιεξουσιαστές. Ούτε ασφαλώς του «μπαχαλάκη» (παρεμπιπτόντως πρέπει να είμαστε η μοναδική δυτική χώρα που έχει λέξη για μασκοφόρους παραβάτες αλλά οι Αρχές της δεν έχουν την παραμικρή διάθεση να μάθουν ποιοι είναι αυτοί), ούτε του φερέφωνου της κυβέρνησης ή της αντιπολίτευσης, ούτε καν του αδέσμευτου κομματικά και υγιώς σκεπτόμενου πολίτη που δεν έχει όμως ασχοληθεί με την ιστορική διάσταση και τις διπλωματικές πτυχές του θέματος, από τις αρχές του ’90 που ξεκίνησαν οι διμερείς διαπραγματεύσεις.

Η αμάθεια, η ημιμάθεια, ο λαϊκισμός και η μικροπολιτική στο θέμα των… πρώην Σκοπίων (ο υπόλοιπος πλανήτης πάντως δεν τα κατονόμαζε ποτέ έτσι) έχουν στήσει «πάρτι» πάνω στην καμπούρα κατά βάση ενός απαίδευτου λαού, που ψάχνει οπουδήποτε ένα πάτημα για να διχαστεί.

Διαχωρίζεται με συνοπτικές διαδικασίες στο «εμείς» κι «εσείς», αδιαφορώντας καν αν κατέχει τα βασικά για να εκφέρει άποψη. Αδυνατείς να κατανοήσεις που σταματάει η υποκειμενικότητα και αρχίζει η κριτική σκέψη.

Σαφέστατα όλοι (ή τελοσπάντων η συντριπτική πλειονότητα) θα θέλαμε να μην υπάρχει καν ο όρος «Μακεδονία» σε αυτό που εμείς αναγνωρίζαμε ως FYROM, αλλά το θέμα δεν είναι τι θέλουμε εμείς, αλλά το κατά πόσο είναι εφικτό αυτό με βάση τις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί εδώ και μια 25ετια.

Για να φτάσω στο προκείμενο, δεν έχει κάποιο νόημα να καταθέσω τη δική μου άποψη για το αν ήταν εφικτό να επιτευχθεί κάτι καλύτερο στις Πρέσπες, όταν υπάρχουν πολλοί πιο κατάλληλοι να το κάνουν.

Ο νομικός, δημοσιογράφος, διπλωμάτης και συγγραφέας Νικόλαος Μέρτζος ίσως να είναι ο πιο αρμόδιος εξ’ αυτών. Μια εμβληματική προσωπικότητα για τη βόρεια Ελλάδα, που πρωτοστάτησε στο ιστορικό συλλαλητήριο της Θεσσαλονίκης για το Μακεδονικό το ’92. Ήταν αυτός που συνέταξε τη Διακήρυξη και όλες τις ανακοινώσεις της Μακεδονικής Επιτροπής, ως ιδρυτικό μέλος της.

Ήταν σύμβουλος του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη σε εθνικά θέματα την τριετία 1990-93 και μάλιστα εστάλη μυστικά στα Σκόπια το ’93 για να διαπραγματευτεί με τον Κίρο Γκλιγκόροφ ένα συμβιβασμό πάνω στη βάση του ονόματος Σλαβομακεδονία.

Είναι με λίγα λόγια ο τελευταίος άνθρωπος που θα μπορούσε να κατηγορηθεί για ενδοτισμό και… έλλειψη πατριωτισμού στο Μακεδονικό. Απεναντίας, ο εκδότης της «Μακεδονικής Ζωής και του «Ελληνικού Βορρά»  είναι ένας άνθρωπος που έχει αφιερώσει τα 27 τελευταία χρόνια της ζωής του στο συγκεκριμένο ζήτημα – ο πρώτος των πρώτων που θα ήθελε το συνθετικό «Σλαβό» σε μια ονομασία.

Όπως ήδη γνωρίζουν πολλοί, σε άρθρο του στο φύλο της «Καθημερινής» ο Νικόλαος Μέρτζος χαρακτηρίζει το «μη χείρον – βέλτιστον» τη συμφωνία των Πρεσπών, προκαλώντας οργή στους πρώην συνοδοιπόρους του και… αγαλλίαση στις τάξεις των κυβερνητικών, που έσπευσαν να διαφημίσουν τους ισχυρισμούς ενός ταξικού «εχθρού».

Στο άρθρο του με τίτλο «Μία λύση που δεν αφήνει πληγές στο σώμα της Ελλάδας», ο κ. Μέρτζος αναφέρει μεταξύ άλλων ότι «η αναθεώρηση του συντάγματος της ΠΓΔΜ βελτίωσε προς όφελος της Ελλάδος κρίσιμα σημεία που η συμφωνία είχε αφήσει ασαφή όπως ιδίως η ιθαγένεια, η εθνική ταυτότητα του γειτονικού λαού, το προοίμιο και το άρθρο 36 του συντάγματος. Επιπλέον, πρώτη φορά το σύνταγμα δέχεται έμμεσα ότι ο λεγόμενος «μακεδονικός» λαός είναι πολυεθνικός: Σλάβοι «Μακεδόνες», Αλβανοί, Βλάχοι, Βούλγαροι, Σέρβοι, Ρομά, Βόσνιοι και Τούρκοι».

Σε ότι αφορά τη γλώσσα, αναφέρει ότι η Ελλάδα έχει αναγνωρίσει επισήμως «μακεδονική γλώσσα» από το έτος 1977 στο πλαίσιο του ΟΗΕ, που έκτοτε την έχει κατατάξει επίσημα στον κατάλογο των επισήμων γλωσσών των Ηνωμένων Εθνών. Εξηγεί ότι «η συμφωνία βελτιώνει το σημείο αυτό, διότι αναφέρει ρητά ότι η μακεδονική είναι σλαβική και ανήκει στον κλάδο των νοτίων σλαβικών γλωσσών. Το σύνταγμα προσθέτει τώρα και την αλβανική γλώσσα».

Για την ιθαγένεια σχολιάζει ότι «το άρθρο 2 παρ. 2 του συντάγματος διασαφηνίζει ότι η ιθαγένεια δεν σημαίνει εθνικότητα». Ενώ τέλος για τον αλυτρωτισμό αναφέρει μεταξύ άλλων ότι τώρα αφαιρέθηκε η φράση «απόφαση του ASNOM» και αντικαταστάθηκε με τη λέξη «ανακοίνωση της απόφασης».

Όπως εξηγεί, αυτό είναι σημαντικό γιατί «η Δημοκρατία της Μακεδονίας προστατεύει και ενισχύει τους “Μακεδόνες” στα γειτονικά κράτη και στο εξωτερικό. Τα ανωτέρω ανέφερε η απόφαση της λαϊκής συνέλευσης του ASNOM το 1943, την οποία αντέγραφε αυτούσια έως προχθές το άρθρο 36 του Συντάγματος» των Σκοπίων.

Ο πρώην πρόεδρος της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών πρόκειται πιθανότατα να αποπεμφθεί από αυτήν λόγω της στάσης του στο Μακεδονικό. «Είμαι συνεπής εδώ και 27 χρόνια στις απόψεις μου. Είχα προτείνει σύνθετο όνομα δημόσια, με τη συνέντευξή μου, που αναδημοσιεύτηκε στις 20 Φεβρουαρίου 1993 στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία», δήλωσε ο ίδιος στο «Protagon», αναρωτώμενος πώς είναι δυνατόν να φερόταν τότε ως ηγέτης του παλλαϊκού ξεσηκωμού στη Μακεδονία για το θέμα της ονομασίας και σήμερα να αποτελεί κόκκινο πανί.

Νομίζω όμως ότι η πεμπτουσία της σφαιρικής γνώσης του για το θέμα συνοψίζεται σε μια δήλωση που έκανε, μιλώντας στο ραδιόφωνο του «ΣΚΑΪ» και την εκπομπή του Άρη Πορτοσάλτε.

«Με πήρε ένας φίλος μου, νησιώτης από τη Χίο και μου είπε “καλά δε φοβάστε;”. “Τι να φοβηθώ ρε βλάκα”, του λέω, “είστε με τα καλά σας;”. Τι να φοβηθώ; Μήπως μας καταλάβουν οι Σκοπιανοί; Εγώ το εύχομαι, διότι η υπεροχή της ελληνικής Μακεδονίας έναντι του κράτους των Σκοπίων είναι συντριπτική, σαρωτική, σε κάθε επίπεδο: Σε επίπεδο πολιτισμού, σε επίπεδο αριθμών. Εμείς έχουμε περίπου 2.400.000 κατοίκους. Τα Σκόπια έχουν 2.080.000, εξ’ αυτών ούτε 1.100.000 δεν είναι Σλάβοι, που δηλώνουν Μακεδόνες. Οι άλλοι είναι Αλβανοί, σε συντριπτική πλειοψηφία, και μετά άπειρες, αναγνωρισμένες επίσημα μειονότητες: Σέρβοι, Βόσνιοι, Τούρκοι, Ρομά, Βλάχοι – που παριστάνουν τους Βλάχους. Τι να φοβηθώ;»

Κλείνοντας, εξέφρασε την απορία του για το που κρυβόταν όλος αυτός ο φανατισμός 10 χρόνια τώρα, καθότι η Ελλάδα είχε πάει στο Βουκουρέστι με απόφαση όλων των κομμάτων (πλην του ΛΑΟΣ), αποδεχόμενη το όνομα «Μακεδονία» με γεωγραφικό προσδιορισμό.

Δέχομαι ότι μπορεί και να υπάρχει αντίλογος με επιχειρήματα σε όλα αυτά που ισχυρίζεται ο κύριος Μέρτζος. Εκείνο που αποκλείεται όμως να δεχτώ είναι ότι μπορεί να σταθεί απέναντί του και να διαφωνήσει σοβαρά ο οποιοσδήποτε που… άκουσε, πληροφορήθηκε (ή είδε μπούγιο και μπήκε) ότι η συμφωνία των Πρεσπών είναι κατάπτυστη για τα ελληνικά συμφέροντα.

Είτε αυτός είναι ο φούρναρης της γειτονιάς μου, είτε εγώ που αγοράζω το ψωμί του.

Πηγή

Αποψη: Μία λύση που δεν αφήνει πληγές στο σώμα της Ελλάδας

άρθρο του Ν. Μέρτζου

Η Βουλή των Σκοπίων επικύρωσε τη συμφωνία των Πρεσπών και ενσωμάτωσε τις καίριες διατάξεις της στο σύνταγμα της χώρας. Η αναθεώρηση του συντάγματος της ΠΓΔΜ βελτίωσε προς όφελος της Ελλάδος κρίσιμα σημεία που η συμφωνία είχε αφήσει ασαφή όπως ιδίως η ιθαγένεια, η εθνική ταυτότητα του γειτονικού λαού, το προοίμιο και το άρθρο 36 του συντάγματος. Επιπλέον, πρώτη φορά το σύνταγμα δέχεται έμμεσα ότι ο λεγόμενος «μακεδονικός» λαός είναι πολυεθνικός: Σλάβοι «Μακεδόνες», Αλβανοί, Βλάχοι, Βούλγαροι, Σέρβοι, Ρομά, Βόσνιοι και Τούρκοι.

Οι σφοδρές αντιδράσεις στην Ελλάδα εστιάζονται στα εξής κεντρικά σημεία: όνομα του γειτονικού κράτους, γλώσσα, ιθαγένεια, αλυτρωτισμός και διεκδίκηση «μακεδονικής μειονότητας» στην ελληνική –«Αιγαιατική»– Μακεδονία.

Ονομα: Μέχρι τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας η Ελλάδα, σε πλείστα διπλωματικά έγγραφά της προς το Βελιγράδι, ονόμαζε Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας το τότε ομόσπονδο κράτος των Σκοπίων. Οταν αυτό ανακηρύχθηκε ανεξάρτητο, η Αθήνα πρότεινε και ο ΟΗΕ το ενέγραψε στα μέλη του με τη γνωστή προσωρινή ονομασία (ΠΓΔΜ). Ο προσδιορισμός αυτός, όμως, αναφέρεται στη λέξη Δημοκρατία και αφήνει ατόφιο το όνομα Μακεδονία. Το 2007 όλα τα ελληνικά κόμματα, πλην του τότε ΛΑΟΣ, είχαν αποδεχθεί έναν γεωγραφικό προσδιορισμό στο όνομα «Μακεδονία». Με αυτήν την κοινή θέση, παρά τις ισχυρές πιέσεις των Ηνωμένων Πολιτειών και άλλων συμμάχων, τον Απρίλιο 2008 η Ελλάδα επέτυχε την ομόφωνη απόφαση στη Διάσκεψη Κορυφής του ΝΑΤΟ που υπήρξε θρίαμβος.

Γλώσσα: Μακεδονική γλώσσα έχει αναγνωρίσει επίσημα η Ελλάδα από το έτος 1977 στο πλαίσιο του ΟΗΕ, που έκτοτε την έχει κατατάξει επίσημα στον κατάλογο των επισήμων γλωσσών των Ηνωμένων Εθνών. Η συμφωνία βελτιώνει το σημείο αυτό, διότι ρητά αναφέρει ότι η μακεδονική είναι σλαβική και ανήκει στον κλάδο των νοτίων σλαβικών γλωσσών. Το σύνταγμα προσθέτει τώρα και την αλβανική γλώσσα.

Ιθαγένεια: Ο όρος «μακεδονική», όπως διατυπώνεται αγγλικά στη συμφωνία, μπορεί να θεωρηθεί ότι σημαίνει εθνικότητα. Αλλά το άρθρο 2 παρ. 2 του συντάγματος διασαφηνίζει ότι η ιθαγένεια δεν σημαίνει εθνικότητα. Αναμενόταν να ψηφιστεί μία από τις εξής προτάσεις των Αλβανών: α) αφαίρεση της λέξης «μακεδονική», β) «ιθαγένεια πολίτης της Βόρειας Μακεδονίας» και γ) «οι πολίτες έχουν την ιθαγένεια της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας».

Αλυτρωτισμός: Το προοίμιο και το άρθρο 36 του συντάγματος περιείχαν έως προχθές το κρατικό ιδεολόγημα του αλυτρωτικού «Μακεδονισμού», σύμφωνα με το οποίο η ενιαία Μακεδονία το 1913 διαμελίστηκε και υποτάχθηκε στους κατακτητές Ελληνες, Βουλγάρους και Σέρβους. Οι «Μακεδόνες», σύμφωνα με αυτό το αφήγημα, εξεδίωξαν τους Σέρβους κατακτητές το 1944 και στο πλαίσιο της Ομοσπονδιακής Γιουγκοσλαβίας ανεκήρυξαν την ομόσπονδη ανεξάρτητη Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας, την οποία το 1993 κήρυξαν ανεξάρτητο κράτος – τη Δημοκρατία της Μακεδονίας. Επιπλέον –συνεχίζει το ιδεολόγημα– οι υπόδουλοι στην Ελλάδα Σλαβομακεδόνες ξεσηκώθηκαν, πήραν μέρος τον «εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Μακεδόνων» και συνταξιοδοτούνται στα Σκόπια όπου κατέφυγαν. Η Δημοκρατία της Μακεδονίας προστατεύει και ενισχύει τους «Μακεδόνες» στα γειτονικά κράτη και στο εξωτερικό. Τα ανωτέρω ανέφερε η απόφαση της λαϊκής συνέλευσης του ASNOM το 1943, την οποία αντέγραφε αυτούσια έως προχθές το άρθρο 36 του Συντάγματος. Τώρα αφαιρέθηκε η φράση «απόφαση του ASNOM» και αντικαταστάθηκε με τη λέξη «ανακοίνωση της απόφασης».
Εν συντομία παρατίθενται οι ακόλουθες τροπολογίες του συντάγματος:

1. «Η πολιτεία σέβεται την κυριαρχία, την εδαφική ακεραιότητα και την πολιτική ανεξαρτησία των γειτονικών κρατών. Προστατεύει τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των υπηκόων της που ζουν ή διαμένουν στο εξωτερικό και προωθεί τους δεσμούς τους με την πατρίδα. Μεριμνά για τους ανήκοντες στον μακεδονικό λαό που ζουν στη διασπορά του εξωτερικού».

2. «Η πολιτεία δεν αναμειγνύεται στα κυριαρχικά δικαιώματα άλλων κρατών και στις εσωτερικές τους υποθέσεις. Η Δημοκρατία της Μακεδονίας δεν έχει εδαφικές βλέψεις προς τις γειτονικές χώρες».

3. Καταργείται το άρθρο 49 του συντάγματος σύμφωνα με το οποίο: «Η πολιτεία μεριμνά για την κατάσταση και τα δικαιώματα των μελών του μακεδονικού λαού στις γειτονικές χώρες και για τους αποδήμους από τη Μακεδονία, βοηθά στην πολιτιστική τους ανάπτυξη και την προωθεί».

Οι προαναφερόμενες αυτές καίριες τροπολογίες έχουν αποθησαυριστεί από τις επίσημες ανακοινώσεις και δηλώσεις στη Βουλή των Σκοπίων όπου η ψήφισή τους εθεωρείτο βεβαία. Πλέον απομένει να το διαβάσουμε σύντομα και να το συγκρίνουμε με τη συμφωνία των Πρεσπών ώστε να εκφέρουμε τελική γνώμη.

Ασφαλώς η συμφωνία είναι ένας επώδυνος συμβιβασμός. Εθιξε βαθιά το αίσθημα των Ελλήνων, αλλά δεν αφήνει ανοικτές πληγές στο σώμα της Ελλάδος. Αντίθετα κλείνει πολλές, εξοικονομεί πολύτιμο διπλωματικό κεφάλαιο για άλλα πολύ σοβαρότερα μέτωπα, διασφαλίζει τη ρευστή βαλκανική ενδοχώρα μας, ανοίγει ευρύ πεδίο σε ήδη προγραμματισμένα διεθνή δίκτυα ενέργειας και μεταφορών σε ενιαίο πλέον ευρωατλαντικό χώρο και αναβαθμίζει κατακόρυφα τη γεωπολιτική αξία της Ελλάδος. Κλειδί η Θεσσαλονίκη.

* Ο κ. Ν. Ι. Μέρτζος είναι τέως πρόεδρος της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών.

ΞΕΡΟΥΝ ΠΟΛΛΑ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΔΕΝ ΒΓΑΖΟΥΝ ΑΚΡΗ.
ΕΙΝΑΙ ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΟΥ ΛΑΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΕΝΕ. Ο ΛΑΟΣ ΘΑ ΠΟΛΕΜΗΣΕΙ ΔΕΝ ΘΑ ΠΟΛΕΜΗΣΟΥΝ ΟΙ ΚΑΛΑΜΑΡΑΔΕΣ.
ΟΛΗ ΑΥΤΗ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΙΝΕΙΤΑΙ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΚΡΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΜΜΑΤΙΚΗΣ ΛΟΓΙΚΗΣ. ΑΠΟΦΕΥΓΕΤΑΙ ΤΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ ΔΙΟΤΙ Ο ΛΑΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΜΟΡΦΩΤΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕΙ ΓΙΑ ΤΟΣΟ ΣΟΒΑΡΑ ΘΕΜΑΤΑ. ΕΝΩ ΟΙ ΠΡΟΔΟΤΙΚΕΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΙΣ ΜΕ ΤΙΣ ΤΣΕΠΕΣ ΓΕΜΑΤΕΣ ΕΧΟΥΝ ΤΗΝ ΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ;
ΑΥΤΟ ΛΕΝΕ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΚΑΤΑΣΧΕΣΕΙΣ. ΤΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΑΦΗΣΕΙΣ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΣΟΥ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΙΚΩΝ.
ΠΕΡΝΟΥΝ ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ, ΓΕΡΝΑ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ, ΚΑΤΙ ΧΑΝΕΤΑΙ.

Αμέθυστος