ΤΟ ΕΙΚΟΝΟΣΤΑΣΙ - ΠΑΥΛΟΥ ΦΛΩΡΕΝΣΚΥ

Πηγή : Ένα πείραμα σε βάθος

64. Με την κυριολεκτική και αυστηρή έννοια της λέξης, μόνο οι Άγιοι μπορούν να συνθέτουν Εικόνες και ίσως η πλειονότητα από αυτούς ενήργησε προς αυτή την κατεύθυνση, καθοδηγώντας με την πνευματική τους εμπειρία τα χέρια των αγιογράφων, αρκετά έμπειρων από τεχνικής πλευράς , για να ενσαρκώσουν ουράνιες οράσεις και αρκετά καταρτισμένων στην τέχνη τους για να είναι ευαίσθητοι σε όσα τους υπέβαλε ο μακάριος δάσκαλός τους. Δεν πρέπει να παραξενευόμαστε για τη δυνατότητα μιας τέτοιας συνεργασίας : σε άλλες εποχές, όταν η συνοχή και η έννοια της κοινότητας είχαν μεγαλύτερη ισχύ μέσα στον λαό, το πολιτιστικό έργο ήταν αποτέλεσμα κοινής δημιουργίας : το παράδειγμα μας το δίνουν τα εργαστήρια των ζωγράφων ή οι αγιογραφικές κοινότητες γύρω από έναν μεγάλο μάστορα, ακόμη και τον καιρό της άνθισις του ατομικισμού. Τον Μεσαίωνα, όταν οι συνειδήσεις ήταν ενοποιημένες και ήξεραν να υποτάσσονται στην καθοδήγηση ενός δασκάλου γνωστού ως πνευματοφόρου, τα κοινοτικά εργαστήρια των αγιογράφων είχαν σίγουρα φτάσει έναν ορισμένο βαθμό τελειότητας. Αφού ακόμη και τα Ευαγγέλια και τα άλλα Ιερά Βιβλία γράφτηκαν υπό την καθοδήγηση κάποιου: του απόστολου Πέτρου για το Κατά Μάρκον, του αποστόλου Παύλου για το Κατά Λουκάν και για τις Πράξεις, τι το παράξενο αν οι τεχνικές του χρωστήρα, υποταγμένες στην αποκάλυψη της αιώνιας ομορφιάς που διακήρυτταν οι Άγιοι, την απεικόνιζαν πάνω στις Εικόνες, υπό τη σταθερή καθοδήγηση αυτών των Αγίων.

65. Ωστόσο η τεχνική του χρωστήρα δεν έμενε ξένη ακόμη και σ΄εκείνον που ατενίζει τις ουράνιες ιδέες και κατά τη διάρκεια ολόκληρης της ιστορίας της Χριστιανικής Εκκλησίας περνάει σαν χρυσό νήμα η παράδοση της αγίας εικονογραφίας με την κυριολεκτική έννοια. Από τους πρώτους που έδωσαν μαρτυρία του σαρκωμένου Λόγου και σε όλη τη διάρκεια των αιώνων, συναντούμε Αγίους που είναι οι ίδιοι εικονογράφοι και εικονογράφους που είναι οι ίδιοι Άγιοι. Να, λόγου χάρη, ένας κατά προσέγγιση κατάλογος ονομάτων, χωρίς αξιώσεις πληρότητας αυτών των αγίων ζωγράφων με επικεφαλής τον Ευαγγελιστή Λουκά.

Ο Ευαγγελιστής Λουκάς, ο απόστολος Ανανίας, ο άγιος Νικόδημο , ο επίσκοπος Μαρτίνος μαθητής του αποστόλου Πέτρου, ο Μεθόδιος επίσκοπος Μοραβίας, ο αυτοκράτορας Μανουήλ ο Παλαιολόγος, ο Λάζαρος επίσκοπος Ευανδρίας, ο Γερμανός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, ο άγιος μοναχός Ιερώνυμος της Παλαιστίνης (με αναφορά στον καινό Ουρανόν).