Πέμπτη 12 Αυγούστου 2021

Για τον «γρίφο θάνατο»




Ο,τι ονομάζουμε σήμερα «κοινωνικό» γεγονός, πραγματικότητα και τρόπο συνύπαρξης, συλλογικότητας των ανθρώπων, μοιάζει απήχημα της βιβλικής εικόνας του «Πύργου της Βαβέλ»: Υπάρχει ολοφάνερη μια σύγχυση γλωσσών, οι λέξεις και οι έννοιες δεν παραπέμπουν σε σημαινόμενα της κοινής – κοινωνούμενης εμπειρίας, απηχούν τη νοητική του καθενός ατομική επιλογή, μια εγωτική ή ομαδικών συμφερόντων προτίμηση. Ο καθένας ονομάζει «δημοκρατία» ή «φιλοπατρία» ή «πολιτισμό» ή «έρωτα» ή «Tέχνη» τόσο διαφορετικές πραγματικότητες, ώστε αποκλείεται ο ρεαλισμός της συν-εννόησης, η κοινή παραδοχή σήμανσης του αληθινού – πραγματικού. Οι λέξεις παραπέμπουν σε τόσες ανόμοιες βεβαιότητες όσες και τα άτομα που διεκδικούν την «ορθή» κατανόησή τους.

Παραδείγματα ενδεικτικά σύγχυσης γλωσσών, ασυνεννοησίας τύπου Βαβέλ, προσφέρονται πάμπολλα κάθε μέρα. Η γλώσσα είναι αμπέλι ξέφραγο, κανένας δεν μπορεί να εμποδίσει τον δολοφόνο που έπνιξε την «αγαπημένη» του να μιλάει για το πόσο «ερωτευμένος» ήταν μαζί της και κανένας δεν μπορεί να εμποδίσει έναν «βιβλιοκριτικό» να λιβελογραφεί για βιβλίο, του οποίου τη γλώσσα (εκφραστική) ολοφάνερα δεν κατανοεί. Σε τέτοιες περιπτώσεις ο μύθος της Βαβέλ και η «σύγχυση γλωσσών» φωτίζουν εναργέστατα ένα καίριο ανθρωπολογικό πρόβλημα συχνό, δυστυχώς και επίκαιρο.

Σκεφθείτε π.χ. τι θα πει «σύγχυση γλωσσών» στο πεδίο του φιλοσοφικού – ανθρωπολογικού προβληματισμού: Να θέλει κάποιος να ερμηνεύσει – παρουσιάσει βιβλίο του Βιτγκενστάιν με τη γλώσσα (ορολογία και «λογική») του Καντ ή βιβλίο του Λακάν με τη γλώσσα του Χέγκελ. Λάθος που δεν αντιμετωπίζεται ούτε με κριτικές υποδείξεις ούτε με «κανονιστικές αρχές» της εκφραστικής.

Πρόσφατο, ανάμεσα σε πολλά, παράδειγμα, το τεύχος 695 (23.7.2021) του περιοδικού, ελεύθερης διανομής, LIFO. Δημοσίευσε εκτενή κατάκριση του βιβλίου που εξέδωσα, στις αρχές του καλοκαιριού, στις εκδόσεις «Ικαρος», με τίτλο Γρίφος θάνατος. Αυτουργός της βιβλιοκρισίας ο συγγραφέας και κριτικός Δ. Δημητριάδης. Η ανάγνωση του Δ.Δ. συνιστά εγχείρημα παγιδευμένο, από την αρχή ώς το τέλος, κατά τη γνώμη μου (την δίχως εγκυρότητα – ως κρινομένου) σε καταφανή σύγχυση γλωσσών.
Τολμώ να σχολιάσω αυτή τη μηδενιστική βιβλιοκρισία (μηδενίζει a priori το κρινόμενο βιβλίο με αφορισμούς, δεν το αντιμάχεται), επειδή με συν-εκίνησε. Οχι συναισθηματικά, προφανώς. Ενεργοποίησε ο Δ.Δ. την ανάγκη μου για διασάφηση του ανοιχτού ερωτήματος της πανανθρώπινης εμπειρίας: Γιατί η ενστικτώδης οργή για τον θάνατο γεννάει νομοτελειακά έναν απερίσκεπτο μηδενισμό; Γιατί ο κηρυγματικός – ιδεολογικός «χριστιανισμός» τρέφει την οργή του ανθρώπου για τον θάνατο παίζοντας χαμένο παιχνίδι στο γήπεδο των «πεποιθήσεων» και της ψυχολογίας, ενώ το «σώμα» της κοινωνίας των σχέσεων, το εκκλησιαστικό γεγονός, παραμένει περιθωριακός «κόκκος σινάπεως» και «ελάχιστη ζύμη»;

Τέτοια ερωτήματα δεν μπορούν να τίθενται σήμερα, δεν μπορούν, γιατί δεν γεννιώνται, και δεν γεννιώνται, επειδή στον παγκοσμιοποιημένο «τρόπο» ή «πολιτισμό» της Νεωτερικότητας, μοιάζει να έχουν εξαλειφθεί οι εμπειρικές προϋποθέσεις τέτοιων ερωτημάτων. Θα έλεγα, με επικίνδυνη σχηματοποίηση, ότι ο σημερινός «πολιτισμός» μας ταυτίζει τη γνώση (οποιαδήποτε) με την ατομική κατανόηση, άλλοι πολιτισμοί άλλων εποχών (ο ελληνικός π.χ. αρχαίος και μεσαιωνικός) λογάριαζαν τη γνώση ως προϊόν της εμπειρίας των σχέσεων. Η κατανόηση είναι ατομικό κεκτημένο, εξουσιαστικό και εμπορεύσιμο, ενώ η σχέση είναι άθλημα που κερδίζεται ή χάνεται – συλλογικό («πολιτικόν») άθλημα, μήτρα που γεννάει την πόλιν
και την εκκλησία.

Αυτός ο εγκλωβισμός της γνώσης στη μονοτροπία και στεγανότητα της κατανόησης μεταστοιχειώνει τον σύνολο βίο της συλλογικότητας, την οριστική της ταυτότητα: Δεν μιλάμε πια για «κοινωνία», μιλάμε για societas, δηλαδή «εταιρισμόν επί κοινώ συμφέροντι», όχι για κοινό άθλημα αυθυπέρβασης και αυτοπροσφοράς, που θέλει τη ζωή να κοινωνείται, να «μετέχεται υπό πάντων ενικώς». Η κοινωνία γεννάει την πόλιν, την πολιτική, τον πολιτισμό, δηλαδή στόχους «ποιότητας» τού υπάρχειν, η societas παράγει νομικές συμβάσεις, κώδικες Δικαίου, χρησιμοθηρία που θωρακίζει το εγώ και νομιμοποιεί τις απαιτήσεις του, στο πλαίσιο της αγέλης.

Φυσικά και δεν έχει κανένα ρεαλιστικό αποτέλεσμα η νομική κατασφάλιση ατομικών και συλλογικών συμβάσεων – αυτή είναι η τραγωδία της societas. Αλλά ταυτόχρονα μοιάζει πια χαμένη και κάθε «αίσθηση» (εμπειρική γνώση) του κοινού αθλήματος της κοινωνίας των σχέσεων (η γνώση του έρωτα, της πολιτικής, της λειτουργικής, αυτοδιαχειριζόμενης κοινότητας, του σχολείου που παιδαγωγεί στη χαρά της φιλίας και της άμιλλας, όχι στον καταναγκασμό της χρησιμότητας). Εχει χαθεί η εκκλησιαστική ενορία, που μας μαθαίνει τη σχέση, όχι σαν ατομική κατασφάλιση εγωκεντρικής αξιομισθίας, αλλά σαν αιτία και στόχο υπαρκτικής πληρότητας. Ολες αυτές οι απώλειες συνοδεύουν την απάρνηση ή ολοσχερή άγνοια της ελληνικής εμπειρίας και παράδοσης.

Η αλογία του θυμού για τον «χριστιανισμό» που παρήγαγε ο «εξευρωπαϊσμός» μας των Ελλήνων, είναι δικαιολογημένη και φυσιολογική. Για να δούμε «με άλλο μάτι», εμείς που πιθηκίζουμε την ανθελληνική δύση «Νεοέλληνες», τον γρίφο – θάνατο, ίσως χρειαζόμαστε γερή δόση Ντοστογιέφσκι και T.S. Eliot.


ΛΕΠΤΗ ΚΑΙ ΕΥΓΕΝΙΚΗ Η ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΗ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟΝ ΑΓΡΟΙΚΟ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ. 
ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΟΜΩΣ ΨΩΜΙ. ΑΦΗΣΕ ΤΗΝ ΟΥΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΚΑΙ ΠΛΗΡΩΝΕΙ ΤΙΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ. ΚΑΙ ΔΕΝ ΣΥΛΛΑΜΒΑΝΕΙ ΤΗΝ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΛΥΣΗΣ ΤΗΣ ΕΝΟΡΙΑΣ ΠΟΥ ΟΙΚΟΔΟΜΟΥΣΕ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ, ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ. 
ΛΕΓΑΜΕ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΑΣ: ΜΗΝ ΚΑΝΕΤΕ ΤΟΥΣ ΔΥΝΑΤΟΥΣ ΓΙΑΤΙ ΘΑ ΒΡΕΙΤΕ ΤΟΥΣ ΔΥΝΑΤΟΤΕΡΟΥΣ. ΟΥΤΕ ΤΟΥΣ ΕΞΥΠΝΟΥΣ. ΚΑΝΤΕ ΤΟΥΣ ΚΑΛΟΥΣ Κ' ΑΓΑΘΟΥΣ ΓΙΑΤΙ ΘΑ ΒΡΕΙΤΕ ΤΟΥΣ ΑΓΑΘΟΤΕΡΟΥΣ. 
ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΕΙΝΑΙ ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ ΣΙΓΑ-ΣΙΓΑ ΤΟΝ ΚΥΚΛΟ ΤΟΥ. Η ΟΥΣΙΑ ΕΙΝΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ, ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΣΤΥΛ. ΚΑΙ ΤΟ ΣΤΥΛ ΓΕΡΝΑΕΙ ΜΑΖΙ ΜΑΣ.

8 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

ΠΆΝΤΑ ΚΟΙΤΆΕΙ ΤΗΝ ΕΠΙΦΆΝΕΙΑ ΔΕΝ ΈΧΕΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΌ ΒΑΘΟΣ ΓΙΑΤΊ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΟΠΩΣ Ο ΕΡΩΤΑΣ ΤΑ ΑΝΑΓΆΓΕΙ ΣΕ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΔΕΝ ΕΊΝΑΙ ΤΌΣΟ ΑΠΛΑ ΤΑ ΠΡΆΓΜΑΤΑ.

Ανώνυμος είπε...

O ένας ηλίθιος απαντά στον άλλο ηλίθιο.
Ο άθεος ηλίθιος λέει πως ο χριστιανισμός λέει μπούρδες γιατί ως γνωστό γ@μ@σ@ (ΤΟ ΟΝΑΜΆΖΕΙ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΟΤΗΤΑ) και θάνατος ορίζουν τον άνθρωπο .
Ο εκκλησιολόγος ηλίθιος λέει πως η εκκλησία Ή ΜΑΛΛΟΝ ΚΑΛΎΤΕΡΟ ΤΟ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΌ ΓΕΓΟΝΟΣ (ΤΙ ΆΛΛΟ ΘΑ ΑΚΟΥΣΟΥΜΕ) μπορεί να δώσει νόημα σχέσεως και ταυτότητας στο γ@μ@σ@ (ΤΟ ΟΝΟΜΑΖΕΙ ΕΡΩΤΑ) και τον θάνατο που να υπερβαίνει την χρησιμοθηρία.

ΣΗΜΑΔΙ ΚΑΤΑΝΤΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΜΗΣ

ΚΑΙ ΟΙ ΔΥΟ ΑΠΟΔΥΚΝΎΟΝΤΑΙ ΗΛΙΘΙΟΙ ΠΟΥ ΚΑΤΑΛΉΓΟΥΝ ΕΝΩ ΠΙΣΤΟΠΟΙΟΥΝ ΠΕΡΙΤΡΑΝΑ ΠΩΣ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΠΑΡΕΙ ΧΑΜΠΑΡΙ ΓΙΑ ΤΟ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ-ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΝΑ ΤΣΑΚΩΝΟΝΤΑΙ.

ΤΟ ΣΙΓΟΥΡΟ ΠΟΥ ΔΕΝ ΚΡΥΒΕΤΑΙ ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ ΕΧΟΥΝ ΘΕΜΑ ΜΕ ΤΟ ΠΡΑΜΑ ΤΟΥΣ. Υπάρχουν και γιατροί κύριοι για το θέμα.....υπάρχουν και γιατροί .....έλεος.

Ανώνυμος είπε...

Asximo bela vrike sta geramata. To lifo einai o rizospastis ton LGBT. Borei o Giannaras na min niothei xristianos alla sketa politistika orthodoxos alla gia to koino tou lifo einai to idio xristianos me ton Kantioti ton Xristodoulo kai ton Vartholomaio. Oi LGBT einai san tous stalinikous tou 1944. Stin syntomi vasileia tous sta dekemvriana skotonan to idio trotskistes tsagarides palaious venizelikous makedonomaxous kai vasilofrones. Borei o idios na perifronei ton marago apo tin Nazaret alla gia tous LGBT einai xristianos opote prepei na ton fane ta liontaria. Milame gia syndyasmo kakias aderfis kai stalinkou tis katoxis. Isos an synexistei i kontra gia proti fora stin zoi tou o Giannaras na proseyxithei ston Xristo pou os tora ton eixe gia ideologikopoiimeno xristiano. AM

amethystos είπε...

4.03 Ο Γιανναράς γέρασε, μεγάλωσε τά παιδιά του. Είναι απλώς οργανωσιακός μέ αθεη καί προτεσταντική γνώση, αντίθετα από τήν καθολική τού Τρεμπέλα. Τί θά ήταν όμως η Ελληνική πνευματική σκηνή χωρίς τήν προσωπικότητα τού Γιανναρά. Ολοι στριφογύρισαν γύρω από τό Πρόσωπό του, μέ τον εναν ή τόν άλλον τρόπο. Απλώς θά χαθεί όπως τόσες άλλες προσπάθειες στόν τόπο μας. Είμαστε τό βασίλειο τής μετριότητος καί δέν κρύβεται.

amethystos είπε...

Φίλε ΑΜ μπλέξαμε μέ τό σύγχρονο ρεύμα τού κουνιστού φεμινισμού διότι είναι αντιχριστιανικό καί οι χριστιανοί σήμερα είναι σκιές τών Πατέρων μας. Δέν έχουμε νά κάνουμε απλά μέ ναρκισσισμό αλλά μέ κάτι πιό σκοτεινό ακόμη καί από τήν ψυχή τού Διοκλητιανού. Καί είμαστε χωρισμένοι, κατακερματισμένοι φθονώντας ΄ένας τόν άλλον. Ξεκληριστήκαμε από τήν έπαρση τού κλήρου ότι στήν χειροτονία παίρνουν τό Αγιο Πνεύμα καί υποδουλωθήκαμε στήν χειρότερη κακοδοξία. Μάταια ο Αγιος Συμεών μάς παρότρυνε νά ελέγχουμε τούς πνευματικούς μέ τό ευαγγέλιο ακόμη καί άν μετακινούν βουνά.

Ανώνυμος είπε...

6:48 Φίλε αμέθυστε με ρωτάς τι θα ήταν η Ελληνική πνευματική σκηνή χωρίς τον Γιανναρά. Λοιπόν σαν άνθρωπος που μεγάλωσα με τα γραπτά του σου λέω πως η πνευματική σκηνή της Ελλάδας έχει μεγάλο πρόβλημα κυρίως λόγο ανθρώπων σαν τον Γιανναρά.
Οι άνθρωποι αυτοί πέρα από την μόρφωση που έχουν είναι κάτι άλλο από αυτό που ΘΈΛΟΥΝ ΝΑ ΔΕΊΧΝΟΥΝ αλλά δεν το ομολογούν. Είναι στην ουσία δειλοί. ΕΙΝΑΙ ΛΙΓΟΙ και το χειρότερο παραπλανούν.
Ο Γιανναράς όπως λέει ο ΑΜ πολύ σωστά λογίζεται από πολύ κόσμο ως λόγιος χριστιανός. Ακόμα και ιεράρχες τον περιφέρουν ως τέτοιο. Και τα πράγματα που εκστομίζει κατά την περιφορά του είναι ανήκουστα. Μέμφεται τον μειονεκτικό ελλαδίτικο μιμητισμό και είναι πρωτοπόρος του προσπαθώντας να μιλήσει για την παράδοση της Ελλάδας με όρους που θα γίνει αρεστός στους φραγκοσπουδαγμένους. Καυτηριάζει αδυναμίες της χώρας και του λαού και για προτάσεις προσφεύγει σε κοινοτοπίες, γενικότητες και αοριστολογίες. ΓΙΑ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ!!!!! Πιάνει θέση που όμως είναι στην ουσία κενή. Καίει δυνατότητες αντίστασης πριν καν αναπτυχθούν. Διπλό παιχνίδι το λένε οι λωποδύτες δικηγόροι στην γλώσσα τους. Ίσως και άθελά του......τότε όμως είναι περίτρανα ηλίθιος. Βρίσκει ημιμαθείς χάνους και τα κάνει θα πει κάποιος άλλος ......αλλά αυτό φίλε αμέθυστε τότε δεν τον απαλλάσσει από την ευθύνη. Αν είχε αξιοπρέπεια θα δήλωνε ανοικτά την αθεΐα του και τότε θα έλεγα οκ άλλος ένας φιλόσοφος. Αλλά η αθεΐα του είναι καλυμμένη. Ύπουλη. Αυτό τον κάνει καταδικαστέο. Μας έχει φλομώσει για το εκκλησιαστικό γεγονός και την γιορτή που έγινε μιζέρια. Ποιος λόγος του πέφτει στην τελική όταν αρνείται άγιους και Χριστό; Τι είναι η εκκλησία; Κοινωνική κατασκευή και αυτός αυτόκλητος αναμορφωτής της; Μεγάλη η χάρη του. Να πάει να παίξει σε άλλη παραλία...... όμως όχι εκεί.....λες και είναι χωράφι του... σα κάτι γραφικούς που κατεβαίνουν και ξανακατεβαίνουν για βλαχοδήμαρχοι αναμασώντας τα ίδια και τα ίδια.
Και όλοι λένε....να ο χριστιανισμός έχει μια σύγχρονη φωνή......... Ποιον ρε παιδιά;;;;; τον Γιανναρά; Αυτή είναι η ζημιά που κάνει. Και αυτός εκεί γραπτά επί γραπτών αποφεύγοντας το Όνομα Χριστός όπως ο διάβολος το λιβάνι. Είναι ένας από τους βασικούς συνεργούς ΤΗΣ ΠΑΡΑΚΜΗΣ.
Είδες τι στρογγυλεμένη απάντηση έδωσε στον χυδαίο; Μα θα μου πεις είναι τώρα να τα βάζεις κανείς μαζί τους; Να τον αρχίσουν στα καλιαρντά να μην ξέρει από που να φύγει.
Tόσο όμως τελικά το σθένος. Τόση τελικά και η ανδρεία. Άντε την επόμενη Κυριακή να κάνει ακόμα μία επιφυλλίδα με διαπιστώσεις για το πόσο παρακμιακοί είναι οι Έλληνες.
ΝΑ ΚΑΤΣΕΙ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ. ΟΤΙ ΗΤΑΝ ΝΑ ΔΩΣΕΙ ΤΟ ΕΔΩΣΕ. ΠΙΑΝΕΙ ΘΕΣΗ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ. ΚΑΠΟΙΟΣ ΔΙΚΟΣ ΤΟΥ ΝΑ ΤΟΥ ΤΟ ΠΕΙ.

amethystos είπε...

Kαί όμως φίλε αυτό είναι τό κέρδος. Βλέπουμε τήν αντίφαση. Ποτέ δέν τήν είχαμε ανιχνεύσει μέ τόση καθαρότητα.Εγινε αποδεκτός από όλους, τού άνοιξαν τίς πόρτες. Εκανε ακόμη καί κηρύγματα στήν εκκλησία. Αποκάλυψε έναν λαό ο οποίος θεωρεί τήν αντίφαση μέρος τής ταυτότητός του. Ακόμη καί στό Ορος τόν θεώρησαν χαρισματούχο. Τόν διαφωτιστή πού αναβάθμισε τήν σημασία τού σώματος καί λατρεύτηκε σέ μία ασκητική παράδοση χιλιετιών. Ο Λουδοβίκος πού πήρε τήν σκυτάλη μιλάει σέ μαναστήρια σάν ακραιφνής ορθόδοξος. Υπερθέαμα. Μεταφράσθηκε σέ όλες τίς γλώσσες στά ίχνη τού Καζαντζάκη. Είναι αποκαλυπτικός τής φτώχειας μας.Τού πάθους μας γιά τήν δόξα. Γητευτής τών αλόγων. Μέγας σοφιστής καί Ρήτωρ. Καί ο αιώνιος αντίπαλός τους , ο Σωκράτης μέ τούς μαθητές του, υποτιμημένοι σάν ειδωλολάτρες. Αυτοί είμαστε. Αν δουλέψουμε θά ξεφύγουμε.

Ανώνυμος είπε...

Από αυτή την άποψη έχεις δίκιο φίλε αμέθυστε. Υπάρχει και κέρδος. Και ναι πρέπει να δουλέψουμε. Καλή Παναγιά.