Του Ανδρέα Ζαμπούκα
Όλα όσα συμβαίνουν στην Τουρκία είναι μόνο η απαρχή μιας δύσκολης περιόδου που οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην μετά Ερντογάν εποχή. Η κρίση με τον Αμερικανό πάστορα αργά ή γρήγορα θα τελειώσει αλλά η τουρκική οικονομία, έχει ήδη περάσει σε ένα στάδιο μη αναστρέψιμο του οποίου η κατάληξη θα είναι οδυνηρή για τους Τούρκους αλλά αρκούντως «αναπτυξιακή» για τους Κινέζους και πολλούς άλλους μεγάλους παίκτες της παγκόσμιας αγοράς.
Αν όμως, κάποιος θελήσει να ασχοληθεί σοβαρά με τους γείτονες, θα πρέπει να φέρει μπροστά του την εικόνα της κοινωνίας τους, όταν η σημερινή έξαρση αυταρχισμού θα ολοκληρώσει την ύβρη της. Όταν η κεκτημένη ταχύτητα του σημερινού καθεστώτος φέρει τον ίλιγγο και την εκκωφαντική πτώση του.
Η ερντογανική Τουρκία περνάει μία ιστορική φάση που βιώνουν όλα τα πολυεθνικά «μορφώματα» που «κατασκευάστηκαν» στις αρχές του 20ου αιώνα. Κάνει τον κύκλο της, όπως και πολλά άλλα ομόσπονδα φυλετικά σχήματα τα οποία συνδέονται με την επιβολή μιας κυρίαρχης εθνικής ιδεολογίας, ως αποτέλεσμα βίας, προπαγάνδας και ιστορικού ψεύδους. Από την περίπτωση της Λιβύης, ως αυτή της Γιουγκοσλαβίας μπορεί κανείς να διακρίνει ακραίες και μετριοπαθείς ομοιότητες.
Θα συνεχίσει να αποτελεί σταθεροποιητικό παράγοντα στην περιοχή, αν η ίδια αποσταθεροποιηθεί στο εσωτερικό της; Ποιος θα είναι από δω και πέρα, ο συνομιλητής του ΝΑΤΟ, της ΕΕ και των ΗΠΑ; Το πολιτικό καθεστώς του Ερντογάν ή η διορισμένη από τον ίδιο στρατιωτική «νομενκλατούρα» που περιστασιακά φαίνεται να τον υποστηρίζει αλλά αύριο θα στραφεί εκ νέου, εναντίον του;
Το γυαλί έχει ραγίσει και οι κραυγές του οργισμένου «Σουλτάνου» θυμίζουν πληγωμένο ζώο πριν, πεθάνει από τα σκάγια του κυνηγού. Άλλωστε, αυτές οι εξάρσεις και μάλιστα, μετά από τόσα πολλά χρόνια παντοκρατορίας, οδηγούν συνήθως, σε ήττα.
Αν όλα αυτά φαίνονται μακρινά, σας θυμίζω ότι έτσι θα έλεγε κάποιος για την Συρία, πριν λίγα χρόνια! Το μωσαϊκό της Τουρκίας δεν είναι λιγότερο ετερογενές από αυτό των Σύρων και ούτε πιο ήπιο στις φονταμενταλιστικές διαθέσεις. Οι μόνες διαφορές είναι οι στενές διασυνδέσεις της αστικής τάξης με την οικονομία της Ευρώπης και του δυτικού κόσμου. Πώς όμως θα αντιμετωπίσει ο επιχειρηματικός κόσμος της Τουρκίας μία περίοδο capital controls που θα σημάνει και χρεοκοπία για πολλές από τις εταιρείες του; Aυτό βεβαίως, μπορεί αργότερα, να βολευτεί με ένα ξεχωριστό ασφαλές «μεσογειακό» κοσμικό κράτος γύρω από την Κωνσταντινούπολη και την Σμύρνη αλλά θα σημάνει και ταυτόχρονες τεκτονικές αλλαγές στην περιοχή…
Αλλά εξακολουθώ να μην βλέπω ποιος θα κληθεί από το δικό μας πολιτικό σύστημα να διαχειριστεί τις ιστορικές ευθύνες που θα προκύψουν. Φανταστείτε τι θα συμβεί αν περιμένουμε αποφάσεις από ανθρώπους που μπερδεύουν την Λέσβο με την Μυτιλήνη ή που δεν ξέρουν να απαντήσουν πότε έγινε η Μικρασιατική Εκστρατεία!
Έρχονται δύσκολα χρόνια και όχι μόνο εξαιτίας της οικονομίας. Ο μόνος δρόμος είναι η στενή σχέση και συνεννόηση με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Η μόνη «εθνική γραμμή» αντιμετώπισης των προβλημάτων στο μέλλον, είναι μια υπεύθυνη ελληνική κυβέρνηση και η εσωτερική κοινωνική ειρήνη. Οι συνθήκες είναι ευνοϊκές για μία καλή προετοιμασία, εν όψει των δυσκολιών. Όλα αυτά όμως, προϋποθέτουν ομόνοια, συνεννόηση και εθνική ομοψυχία στο εσωτερικό!
Και για όσους εν τω μεταξύ, εθίστηκαν στην αλαζονεία του «νεοελληνικού κρατισμού», τους προτρέπω να ρίχνουν που και που, καμιά ματιά στον χάρτη και να διαβάζουν λίγο εξωσχολική ιστορία. 70 χρόνια ειρήνης είναι πολλά…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου