Εκκλησία και σεξ - π. Αλέξανδρος Σμέμαν

Εκκλησία και σεξ

π. Αλέξανδρος Σμέμαν

 Η εποχή μας -και αυτό πάνω απ’ όλα αποκαλύπτει τον ριζικό της  αποχριστιανισμό- χαρακτηρίζεται από τις προσπάθειες να απελευθερώσει  το σεξ, να το απελευθερώσει κατά κύριο λόγο από όλες τις ιδέες της αμαρτίας, της ενοχής και της ντροπής. Το σεξ είναι "καλό" επειδή είναι "φυσικό". Με το να είναι καλό, είναι " αθώο". Αυτή είναι η βασική εξίσωση που περιλαμβάνεται στη "σεξουαλική απελευθέρωση" του ανθρώπου.   Αλλά ακριβώς αυτή την εξίσωση απορρίπτει η Εκκλησία, όπως ακριβώς απορρίπτει επίσης  την μανιχαιστική και δυαλιστική  ταύτιση του σεξ με το κακό. Σύμφωνα με την χριστιανική κοσμοθεώρηση, η φύση του ανθρώπου, αν και είναι θεμελιακά ή "οντολογικά" καλή, είναι πεπτωκυία και έχει πέσει όχι μόνο σε μερικά τμήματά της, που θα άφηναν μερικές ιδιότητες του ανθρώπου άθικτες και αθώες, αλλά στην ολότητά της. Και η μοναδικότητα του σεξ είναι ότι, συνδεδεμένο καθώς είναι οργανικά με το υψηλότερο από τα θεϊκά δώρα του ανθρώπου,  το δώρο της αγάπης, γίνεται το ίδιο κέντρο αυτής της τραγικής  αμφιλογίας που βρίσκεται βαθιά μέσα στην πεσμένη φύση του ανθρώπου.

Πράγματι, αφενός το σεξ όχι μόνον είναι έκφραση της αγάπης, αλλά είναι το ίδιο αγάπη. Αφετέρου είναι η έκφραση και ο "τόπος" της παράδοσης του ανθρώπου στη ζωώδη κατάσταση, το ριζικό κομμάτιασμα της  φύσης και της ζωής του ανθρώπου, η απώλεια της ολότητάς του.

 Οι δυό "πόλοι" και "οδηγοί" του σεξ -αγάπη και επιθυμία- είναι αξεδυάλυτα ανακατεμένοι, και είναι αδύνατο να ξεχωρίσεις και να απομονώσεις τον ένα από τον άλλο. Από εδώ πηγάζει και ο αληθινά αντινομικός χαρακτήρας της θεώρησης του σεξ από την Εκκλησία και η αδυναμία της να μειώσει αυτή την αντινομία σε μια απλή "καλοκομμένη" λύση.

 Θα ήταν πράγματι λάθος να νομίσουμε ότι η Εκκλησία, ενώ καταγγέλλει και καταδικάζει το σεξ σαν "κακό" έξω από τον γάμο, απλώς το παραδέχεται σαν "καλό" μέσα στον γάμο. Το ζήτημα είναι ότι το σεξ είτε "έξω" είτε "μέσα" είναι, για όσο χρόνο παραμένει επιθυμία ανήκει ολοκληρωτικά σ'  "αυτόν τον κόσμο", στον κόσμο που "παρέρχεται", και ο οποίος στην παρούσα του "κατάσταση" δεν κληρονομεί την Βασιλεία του Θεού. Και επειδή το σεξ είναι το κέντρο, η έκφραση  "της επιθυμίας των οφθαλμών και της αλαζονείας του βίου", αυτών δηλαδή που σχηματίζουν και καθορίζουν τη ζωή "αυτού του κόσμου", είναι υπό νόμον και όχι υπό χάριν. Το ότι είναι κάτω από τον νόμο δεν σημαίνει ότι καταδικάζεται'   σημαίνει απλώς ότι το να ρυθμίζεται σε σχέση και κάτω από το φως μιας καθολικής θέας της ζωής, το να υποτάσσεται σε αυτή τη θέα και να περιέχεται στα όριά της και στην τάξη, μπορεί τότε να γίνει σ΄ "αυτόν τον κόσμο" η μοναδική προστασία εναντίον των σκοτεινών και άλογων δυνάμεων αυτοκαταστροφής. Εάν το σεξ "απαγορεύεται" έξω από τον γάμο και "επιτρέπεται" μέσα σε αυτόν, είναι επειδή ο γάμος, παρόλη τη φθορά που υφίσταται στον πεσμένο κόσμο μας, ανήκει σε αυτή την υψηλότερη θεώρηση και μπορεί να "εισέλθει" στη Βασιλεία του Θεού, ενώ η απλή ικανοποίηση από τον άνθρωπο των "φυσικών" του ορέξεων και παρόλη την φυσικότητά τους, όχι μόνον δεν ανήκει σε αυτή την θέα αλλά καταργεί καί τήν ύπαρξή της.

Aναστάσιος

Πού οφείλεται όμως η επιβολή του σάν τού κανόνος τού κόσμου τής εποχής; Σάν ελευθερία, σάν τό δικαίωμα στήν ελευθερία;
Μου φαίνεται πως η ρίζα  είναι πνευματική: είναι η ουσιαστική αμφισημία των πάντων στον πεπτωκότα κόσμο. Σ’ αυτόν τον κόσμο των παραμορφωτικών κατόπτρων, η μία ανωμαλία γεννά μια άλλη -στην περίπτωσή μας, η πτώση της οικογένειας, η πτώση της ίδιας της εικόνας του σεξ, δηλαδή των σχέσεων ανάμεσα στον άνδρα και στη γυναίκα. Η πτώση επίσης της μητρότητας, η πτώση, τελικά, της ίδιας της αγάπης στη σωματική και συνεπώς στη σεξουαλική έκφρασή της.

Η εκκοσμίκευση της Εκκλησίας

Πρωτοπρεσβύτερος Αλέξανδρος Σμέμαν

Η εκκοσμίκευση κέρδισε την ιεραρχία και τους ιερείς. Η Εκκλησιαστική ζωή μας απλά βασίζεται σε ένα σύστημα αμοιβαίων επαίνων και λατρείας.  Μια ενορία είναι πάντα ευχαριστημένη με τον εαυτό της και απαιτεί από τον ιερέα να ευχαριστεί διαρκώς το ¨καλό¨ του ποίμνιο για τις εισφορές, τις προσπάθειες, τη βοήθεια και γενναιοδωρία τους, να είναι ο καθρέφτης μέσα στον οποίο μπορούν να θαυμάζουν τον εαυτό τους. Το ίδιο πνεύμα επιτυχίας, ¨καλής γειτονίας¨ και εξωτερικών δραστηριοτήτων διαπερνά τη ζωή μας από την κορυφή ως τα νύχια. Η επιτυχία της Εκκλησίας μετριέται με βάση την προσέλευση, την οικονομική ευρωστία και τον αριθμό των ¨ενοριακών υποθέσεων¨ όλων των ειδών. Πού μέσα σε όλα αυτά μένει χώρος για μετάνοια;

Είναι αληθινά απούσα από την υφή του κηρύγματος και της δράσης της Εκκλησίας. Ένας ιερέας μπορεί να καλεί τους ενορίτες του σε μεγαλύτερα και καλύτερα κατορθώματα υλικής φύσεως, μπορεί καμμιά φορά να εκφράζει τη δυσαρέσκειά του με την ¨προσέλευση¨ και τις ¨υποχρεώσεις¨ τους, μπορεί να μάχεται τους μασόνους και τους εκκλησιαστικούς συλλόγους (αναφέρεται στην εν Αμερική νοοτροπία και κατάσταση), αλλά ο ίδιος δεν σκέφτεται συνήθως ότι ¨παν το εν τω κόσμω η επιθυμία της σαρκός και η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου¨(Α΄Ιω2,16). Ούτε ο ίδιος πιστεύει πραγματικά στην Εκκλησία ως σωτηρία από την απελπισία και το σκοτάδι παρά (την βλέπει) ως ένα θεσμό για να την ικανοποίηση των θρησκευτικών αναγκών των «ευπόστατων» μελών της.

Αναστάσιος

"Ο «Διαφωτισμός» θέλησε να είναι ένας συνεπής μηδενισμός, άρνηση κάθε «νοήματος» (αιτίας και σκοπού) της ύπαρξης, του κόσμου, της Ιστορίας. Πώς να στηθεί όμως Δίκαιο στο κενό, δίχως «νόημα» – μόνη η χρησιμότητα οδηγεί νομοτελειακά στην αυθαιρεσία".

Ο Διαφωτισμός θρυμμάτισε καί μοίρασε στούς ανθρώπους τό "Εγώ είμαι τό κράτος" τού Λουδοβίκου καθιστώντας τους όλους βασιλείς κληρονόμους. Εξελίσσοντας τό "εγώ είμαι η εκκλησία" τού πάπα.Καθιστώντας στήν εποχή μας τόν εγωκεντρισμό, όχι τόν εγωισμό, τόν τόπο τής ταυτότητός μας. Καί τήν ελευθερία τής Βουλήσεως τήν φύση μας.