Αλέξανδρος Μωραϊτίδης † 1929.
Ὕστερα ἀπὸ αὐτὰ τὰ εἰσαγωγικά, ποὺ συνάπτουν καὶ συνδέουν τοὺς δύο μεγάλους μας νεότερους ἁγίους, τὸν ἅγιο Νεκτάριο ἐπίσκοπο Πενταπόλεως καὶ τὸν ἅγιο Νικόλαο παπα ‐ Πλανᾶ, καθὼς καὶ τὸν Ἀλέξανδρο Παπαδιαμάντη, μὲ τὸν ἁγιασμένο τόπο τοῦ ἄστεως τῶν Ἀθηνῶν, στέκομαι στὴν κοινὴ παρουσία τῶν δύο, τοῦ ἁγίου Νικολάου τοῦ παπα ‐ Πλανᾶ καὶ τοῦ Ἀλεξάνδρου Παπαδιαμάντη καὶ στὴ συνάντησή τους στὸν τόπο τῶν ὁλονύχτιων ἀγρυπνιῶν στὸν ἅγιο Ἐλισσαῖο, ποὺ φαίνεται νὰ ἀρχίζουν ἀπὸ τὸ 1887. Πιὸ πρίν, «ἀφηγεῖται ὁ παπὰ Ἀντώνης», ποὺ μετέχει στὶς ἀγρυπνίες μὲ τὸν παπα ‐ Πλανᾶ, «πίσω ἀπὸ τὴ Σχολὴ τῶν Εὐελπίδων, στὴν ἐκκλησία τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος, ἐγίνοντο… ἀγρυπνίες… ἀπὸ τοὺς μοναχοὺς τοῦ Ἁγίου Ὄρους, τὸν Μεθόδιο καὶ τὸν Ἀγάπιο. Τὶς ἀκολουθίες ἐκεῖνες παρακολουθοῦσαν οἱ διόσκουροι τῆς ἑλληνικῆς διηγηματογραφίας, ὁ Παπαδιαμάντης καὶ ὁ Μωραϊτίδη. Ἀργότερα συνεχίζονται στὸν Προφήτη Ἐλισσαῖο» (βλ. Γιάγκου Ἀργυροπούλου, «Οἱ ὁλονυχτίες», «Κυριακὴ Ἐλευθέρου Βήματος», 24 Ἀπριλίου 1924, στὸν τόμο: Φώτης Δημητρακόπουλος, «Λεύκωμα Παπαδιαμάντη», ἐκδ. Ergo, Ἀθήνα 2001, σελ. 90).
Ὁ μικρὸς ναὸς τοῦ ἁγίου Προφήτου Ἐλισσαίου ἔχει τὴ δική του δυναμικὴ στὸν τόπο τῶν Ἀθηνῶν. Ἐκεῖ λειτουργοῦσε ὁ παπα ‐ Πλανᾶς, ἐκεῖ χειροτονήθηκε ἱερεὺς στὶς 2 Μαρτίου τοῦ 1884. Στὶς 2, ὅμως, Μαρτίου τοῦ 1932, κατὰ Θεία παραχώρηση, θὰ κοιμηθεῖ ὁσιακῶς, ἐν ἐκστάσει, βλέπων τὸν ἥλιον τῆς δικαιοσύνης, τυλιγμένος μέσα στὸ φῶς, καὶ ψιθυρίζοντας τὸ «ψαλῶ τῷ Θεῷ μου ἕως ὑπάρχω..»
Μιλώντας γιὰ τὸν ἅγιο Νικόλαο παπα ‐ Πλανᾶ, καθὼς καὶ τὸν ἅγιο Νεκτάριο ἐπίσκοπο Πενταπόλεως σκέφτομαι, ἀκόμα μιὰ φορά, πόσο οἱ ἅγιοι μᾶς σκέπουν καὶ μᾶς φροντίζουν καὶ μᾶς νοιάζονται, στὸν κόσμο τοῦτο τοῦ διωγμοῦ καὶ τοῦ κατατρεγμοῦ καὶ τοῦ θανάτου. Πόσο μᾶς ἀγαποῦν καὶ μᾶς προστατεύουν, μαζὶ μὲ τὴν Παναγία μας, τὴ Δέσποινα τοῦ κόσμου, «ἐκ παντοίων δεινῶν καὶ κινδύνων.» Πόσο μᾶς παραστέκουν. Πόσο παραμένουν δίπλα μας. Πάντοτε. Σκέπη καὶ καταφυγὴ και στήριγμα καὶ προστασία.
Ο Άγιος Ελισσαίος όπως τον είχε φωτογραφήσει ο Γιώργος Βαλέτας (1940).
Αὐτὴ τὴν ἀπέραντη στοργὴ καὶ ἀγάπη μοίρασε στὸν τόπο τῶν Ἀθηνῶν,ἀλλὰ καὶ στὴν καθ ̓ ἡμᾶς ὀρθόδοξη Ἀνατολή, ὁ ἅγιος Νικόλαος, ὁ παπᾶ ‐ Πλανᾶς, ἀπὸ τὴ Νάξο, ποὺ ἔζησε στὸ ἄστυ τῶν ̓Αθηνῶν, γιὰ νὰ ἁγιασθεῖ καὶ νὰ πλημμυρίσει τὴν πόλη, μὲ τὸ ἄρωμα τοῦ ἁγιασμοῦ καὶ τῆς χάριτός του. Αὐτὸς ὁ ταπεινὸς ἱερέας, ποὺ ἁγιάσθηκε ἐν ταπεινότητι καὶ διὰ τῆς ταπεινότητος, ψάλλοντας καὶ ὑμνώντας καὶ ὑπηρετώντας τὸν Κύριο, μὲ ὑποδειγματικὸ ζῆλο, ἐπιμόνως, σταθερά, μὲ τὶς ἀτέλειωτες ἐκεῖνες λειτουργίες στὶς ἐκκλησίες, στὰ ξωκκλήσια καὶ στὰ παρεκκλήσια, μέσα στὸ ψῦχος καὶ τὸν καύσωνα τῆς ἡμέρας.
«Ψαλῶ τῷ Θεῷ μου, ἕως ὑπάρχω», ψιθύριζε, λοπόν, μέχρι τὸ τέλος τοῦ βίου του, φεύγοντας ἀπὸ τὴ ζωή, αὐτὸς ὁ ταπεινὸς ἱερεύς, ὁ ἅγιος Νικόλαος, συνομήλικος τοῦ κὺρ Ἀλέξανδρου Παπαδιαμάντη καὶ τοῦ ̓Αλέξανδρου Μωραϊτίδη, ποὺ μαζὶ ἁγίασαν τὸ κέντρο τῶν Ἀθηνῶν, ἐκεῖ στὸ ἐκκλησάκι τοῦ ἁγίου Ἐλισσαίου, στὴν ὁδὸ Ἄρεως στὴν Πλάκα, μὲ τὶς ὁλονύχτιες ἀγρυπνίες. Στὸν ἅγιο Νικόλαο, τὸν ἱερέα, τὸν παπᾶ ‐ Πλανᾶ, ἁρμόζουν, ὅπως εἶπα αὶ πρίν, ὅλα ἐκεῖνα, ποὺ ἀναφέρονται καὶ στὸ ἀπολυτίκιο τοῦ ἄλλου ἁγίου Νικολάου, τοῦ ἐπισκόπου Μύρων τῆς Λυκίας, τοῦ Θαυματουργοῦ, ἀπολυτίκιο ποὺ ψάλλομε καὶ γιὰ ἅγιο Νικόλαο τὸν παπᾶ ‐ Πλανᾶ: «Κανόνα πίστεως καὶ εἰκόνα πραότητος, ἐγκρατείας διδάσκαλον ἀνέδειξέ σε ἐν τῇ ποίμνῃ σου ἡ τῶν πραγμάτων ἀλήθεια∙ διὰ τοῦτο ἐκτήσω τῇ ταπεινώσει τὰ ὑψηλά, τῇ πτωχείᾳ τὰ πλούσια.»
Ἔτσι, μέσα στὴν ἀπόλυτη πενία του, ἀνεδείχθη ὁ ἀπέραντος πλοῦτος, ἀλλὰ καὶ ὁ ἁγιασμὸς καὶ ἡ εὐλογία τῆς χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Καθὼς ἀκόμα μιλοῦμε, ἀπόψε, γιὰ τὸν ἅγιο Νικόλαο τὸν παπα‐ Πλανᾶ, στέκομαι ἰδιαιτέρως στὸ ἐκπληκτικὸ ἐκεῖνο βιβλίο, ποὺ μᾶς κατέλιπε ἡ μακαριστὴ μοναχὴ Μάρθα, πνευματικὸν τέκνον τοῦ ἁγίου Νικολάου τοῦ Πλανᾶ, μὲ τὸν βίο καὶ τὰ θαύματα τοῦ ἁγίου. (βλ. Ὁ ἅγιος παπα ‐ Νικόλας Πλανᾶς, Ὁ ἁπλοϊκὸς ποιμὴν τῶν ἁπλῶν προβάτων, Ἀστήρ, Ἀθήνα)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου