Παρασκευή 17 Απριλίου 2020

Το βαρίδι του τουρισμού

Ο τουρισμός ήταν και είναι ένα βαρίδι στην οικονομία μας – έχοντας συμβάλει σε μεγάλο βαθμό στην αποβιομηχανοποίηση της Ελλάδας, στην εγκατάλειψη του πρωτογενούς τομέα, στη μετατροπή των νέων μας στα γκαρσόνια της Ευρώπης, στην κρίση του 2010, στην προβλεπόμενη σημερινή ύφεση κοκ. Όλα αυτά δεν σημαίνουν βέβαια πως πρέπει να εγκαταλειφθεί ο τουρισμός, αφού μπορεί να προσφέρει πολλά στην οικονομία μας – αλλά ότι οφείλει να μειωθεί η συμμετοχή του στο ΑΕΠ με την επικέντρωση των επενδύσεων σε άλλους κλάδους. Στην παραγωγή γενικότερα, αφού όσο δεν παράγουμε θα βουλιάζουμε. Εύλογα λοιπόν θα μπορούσε και θα έπρεπε η σημερινή κρίση να χρησιμοποιηθεί ως μία ευκαιρία αλλαγής του οικονομικού μοντέλου που μας χρεοκόπησε – αντί να περιμένουμε αδρανείς και με ηττοπάθεια την κατακόρυφη ύφεση που προβλέπουν οι ξένοι οργανισμοί και που εάν δεν αντιδράσουμε άμεσα, ασφαλώς θα επαληθευθεί. Είναι όμως στο χέρι μας να την αποφύγουμε, μπορούμε και πρέπει.

Επικαιρότητα

(με πληροφορίες του Π. Μυλωνά)
Με τις εφιαλτικές προβλέψεις που ανακοινώνονται καθημερινά για την ύφεση του 2020 στην Ελλάδα, από ανάπτυξη 4% που είχε υποσχεθεί η κυβέρνηση, όπως του ΟΟΣΑ (35%, πηγή), της Handelsblatt (15%, πηγή), του ΙΟΒΕ (5-10%), του ΔΝΤ (10%, πηγή), του Economist πάνω από 10% κοκ., και με τα καθημερινά νέα μέτρα που ανακοινώνει ο υπουργός οικονομικών (σήμερα ξανά, πηγή), ενώ τα δικά του νούμερα (3,5% του ΑΕΠ ή 6,8 δις €) δεν συμφωνούν με αυτά του πρωθυπουργού (7,5% του ΑΕΠ ή 14 δις €, πηγή), νοιώθει κανείς τη διάθεση να εγκαταλείψει αμέσως την Ελλάδα.
Εμείς είχαμε προβλέψει μεν υψηλή ύφεση πριν από αρκετό καιρό, όταν ο υπουργός οικονομικών αναφερόταν ακόμη σε μηδενική ανάπτυξη (0%), αλλά και με πρόσφατο άρθρο μας (πηγή), επίσης της τάξης του 10%, αλλά τεκμηριωμένα από πού θα προέκυπτε – καθώς επίσης όχι εάν λαμβανόταν σημαντικά και σωστά μέτρα για τη στήριξη της οικονομίας.
Δυστυχώς όμως τα μέτρα υιοθετούνται με δόσεις, γεγονός που αποτελεί θανάσιμο λάθος, ενώ δεν είναι καν προς τη σωστή κατεύθυνση – αφού δεν γίνεται καμία προσπάθεια να στηριχθεί μέσω αυτών ο παραγωγικός μας τομέας: ο πρωτογενής κλάδος, η μεταποίηση και η βιομηχανία, όπου μόνο από τα τρόφιμα είναι μεγάλη ευκαιρία να πετύχει θαύματα η Ελλάδα (ανάλυση).
Εκτός αυτού υπερεκτιμάται η πτώση στον τουρισμό, την οποία ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού (ΠΟΕ) έχει εκτιμήσει στο 30% των εσόδων – άρα στα περίπου 5,5 δις €. Ενός κλάδου που θεωρείται ανόητα ως η βαριά βιομηχανία της χώρας, παρά το ότι είναι σαφώς προβληματικός και σε καμία περίπτωση βιομηχανία – προβληματικός, βαρίδι στην κυριολεξία, με κριτήριο τα εξής:
(α) Έχει τις περισσότερες υπερχρεωμένες επιχειρήσεις στο σύνολο των κλάδων της οικονομίας μας,
(β) Τα έσοδα του είναι χαμηλότερα από αυτά της Πορτογαλίας που υποδέχεται πολύ λιγότερους τουρίστες – λόγω του ότι απομυζείται από τη γερμανική TUI χρόνια τώρα (πηγή), η οποία εισπράττει τη μερίδα του λέοντος από τα ξενοδοχεία, ενώ η ισχύς της έχει αυξηθεί από τη σκανδαλώδη εξαγορά των 14 κερδοφόρων αεροδρομίων μας από την επίσης γερμανική FFRAPORT. Παρεμπιπτόντως ο ΟΤΕ που έχει επίσης ξεπουληθεί στους Γερμανούς από τη σημερινή κυβέρνηση, έχει τον καλύτερο Ισολογισμό της Ευρώπης – με τεράστια κέρδη, αφού χρεώνει τις υπηρεσίες του πάνω από το 50% του μέσου όρου της ΕΕ, ληστεύοντας στην κυριολεξία τους Έλληνες. Το ίδιο συμβαίνει με το διαδίκτυο (γράφημα)
(γ) Δεν αποτρέπει τη μετανάστευση των νέων μας (brain drain), αφού προσφέρει εποχιακή απασχόληση σε έναν κλάδο χαμηλής ειδίκευσης και μειωμένων αποδοχών που δεν μπορεί να στηρίξει το κόστος ζωής των νέων οικογενειών – με αποτέλεσμα να απασχολεί κυρίως αλλοδαπούς.
(δ) Απασχολεί με ελαστική εργασία το 25% του εργατικού μας δυναμικού, ενώ αποφέρει μόλις το 9% του ΑΕΠ μας, όσον αφορά τα άμεσα έσοδα του.
(ε)  Οι συντελεστές παραγωγής του (κτίρια, μηχανήματα, εγκαταστάσεις κλπ.) υποαπασχολούνται λόγω της εποχικότητας – οπότε επιβαρύνουν τον κλάδο (και την οικονομία) με τις υπέρμετρες αποσβέσεις τους. Την ίδια στιγμή καταστρέφει τις υποδομές μας που τα τελευταία χρόνια δεν ανανεώνονται – με κριτήριο την πτώση κατά 50% των ακαθάριστων παγίων επενδύσεων κάθε χρόνο (γράφημα).
(στ) Επιβαρύνει το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της Ελλάδας, αφού καλύπτει τις ανάγκες του σε ποσοστό άνω του 80% με εισαγωγές – έναντι 25% της Ιταλίας, 10% της Τουρκίας κλπ.
(ζ) Λειτουργεί λανθασμένα – αφού σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας ενώ είναι στη 13η θέση από πλευράς αφίξεων, κατατάσσεται στην 21η από πλευράς εσόδων.
Για όλους αυτούς τους λόγους λοιπόν αλλά και για πολλούς άλλους, ο τουρισμός ήταν και είναι ένα βαρίδι στην οικονομία μας – έχοντας συμβάλει σε μεγάλο βαθμό στην αποβιομηχανοποίηση της Ελλάδας, στην εγκατάλειψη του πρωτογενούς τομέα, στη μετατροπή των νέων μας στα γκαρσόνια της Ευρώπης, στην κρίση του 2010 κοκ.
Τα παραπάνω δεν σημαίνουν βέβαια πως πρέπει να εγκαταλειφθεί ο τουρισμός, αφού μπορεί να προσφέρει πολλά στην οικονομία μας – αλλά ότι οφείλει να μειωθεί η συμμετοχή του στο ΑΕΠ με την επικέντρωση των επενδύσεων σε άλλους κλάδους Στην παραγωγή γενικότερα, αφού όσο δεν παράγουμε θα βουλιάζουμε.
Εύλογα λοιπόν θα μπορούσε και θα έπρεπε η σημερινή κρίση να χρησιμοποιηθεί ως μία ευκαιρία αλλαγής του οικονομικού μοντέλου που μας χρεοκόπησε – αντί να περιμένουμε αδρανείς και με ηττοπάθεια την κατακόρυφη ύφεση που προβλέπουν οι ξένοι οργανισμοί και που εάν δεν αντιδράσουμε άμεσα, ασφαλώς θα επαληθευθεί.  Όσον αφορά την κυβέρνηση, ο καλός ο καπετάνιος στη φουρτούνα φαίνεται – οπότε θα ήταν ανίκανη εάν επιτρέψει να επαληθευτούν οι εφιαλτικές προβλέψεις των ξένων που τις κάνουν επειδή τη θεωρούν ανεπαρκή.
Σημείωση: Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι στον τουρισμό οι εποχικά εργαζόμενοι, που δουλεύουν συνήθως Απρίλιο-Οκτώβριο και μετά εισπράττουν επίδομα ανεργίας, θα υποστούν πραγματική συντριβή. Με την πλήρη και δραματική αβεβαιότητα που επικρατεί, είναι προβλέψιμο ότι οι αφίξεις από το εξωτερικό θα δεχθούν μεγάλο πλήγμα, κάποιες χιλιάδες εποχικοί υπάλληλοι δεν θα δουλέψουν και δεν θα εισπράξουν λεφτά πάνω ή κάτω από το τραπέζι. Το ίδιο ισχύει με τα αδήλωτα εισοδήματα από ξαπλώστρες, θαλάσσια σπορ, θαλάσσιες μεταφορές κ.λπ.
Η πτώση στον  τουρισμό θα έχει επίσης αρνητική επίπτωση στις βραχυπρόθεσμες ενοικιάσεις κατοικιών, βιλών μέσω ηλεκτρονικών πλατφορμών όπως η airbnb. Κι εδώ αρκετοί εκτιμάται πως συνέχιζαν να μη δηλώνουν ή να υποδηλώνουν τα ακίνητα, βγάζοντας αφορολόγητο εισόδημα που τώρα θα λείπει. Ο τουρισμός και το γενικότερο βαρύ κλίμα λόγω της πανδημίας αναμένεται να συμπαρασύρουν τον κλάδο της σίτισης με τα καφέ, τις ταβέρνες, τα εστιατόρια κ.λπ. να παραμένουν κλειστά και άδεια (πηγή).
https://www.youtube.com/watch?time_continue=4&v=GPpYlKFdYoU&feature=emb_logo


https://analyst.gr/2020/04/14/to-varidi-tou-tourismou/

Δεν υπάρχουν σχόλια: